در این گزارش مواضع نامزدهای انتخاباتی در حوزه سلامت از مهرماه ۹۱ تا ۱۰ اردیبهشت ۹۲ به ترتیب حروف الفبا بررسی میشود.
به گزارش گروه علمی«خبرگزاری دانشجو»، در طول سالهای گذشته مشاهده شده است که بخش قابل توجهی از توان دولتها صرف تامین و ارائه خدمات درمانی میشود و توجه کافی به بخش سیاستگذاری در حوزه سلامت نشده است؛ به عبارت دیگر علیرغم پیشرفتهای گسترده دانش پزشکی کشور طی سالیان اخیر، متاسفانه نظام سلامت دچار معضلات مهمی در امر سیاستگذاری و ساختار است که تداوم آنها منجر به افزایش مشکلات جدی در بخش بهداشت و درمان خواهد شد.
در چنین شرایطی، استیصال بیماران و همراهان آنان امری نیست که بتوان آن را کتمان کرد؛ این امر بیشتر از آن که به دلیل مشقات بیماری یا نگهداری از بیمار باشد، به دلیل مشکلاتی است که بیمار در حوزهی دریافت خدمات نظام سلامت با آن روبرو میشود. مشکلاتی از قبیل هزینههای کمرشکن درمان مخصوصا در بخش خصوصی، برخوردهای ناشایست با مردم در مراکز درمانی دولتی، صفهای طولانی مدت انتظار، پاسخگونبودن مراکز درمانی در قبال قصورات و نبود مرجع و پناهگاهی برای مردم در برابر زیادهخواهیهای برخی پزشکان و مراکز درمانی؛ مردم را در برابر نظام سلامت به استیصال کشانده است.
در ادامه نظرات هر یک از نامزدهای محترم ریاست جمهوری را درباره این مساله بررسی خواهیم می شود:
یحی آلاسحاق(دو موضع):
چکیده: آل اسحاق در اظهار نظری با اشاره به پنج اولویت اصلی کشور تصریح کرد: خوراک، مسکن، پوشاک، بهداشت و آموزش پنج نیاز اصلی کشور است که دولت آینده باید با توجه ویژه به این پنج موضوع نیاز اقشار ضعیف و کم درآمد را برطرف کند و باید در این راه از ظرفیت بخش خصوصی استفاده کند.
وی در بیان دیگری گفت: نظام سلامت به عنوان یکی از نیازهای اصلی جامعه با مشکلاتی مواجه است به طوری که وزیر فعلی بهداشت هزینه سالانه نظام سلامت را 40 هزار میلیارد تومان اعلام کرده است و از این میزان حداقل دو سوم آن توسط مردم تأمین میشود.
جمعبندی: آل اسحاق اصلاح نظام سلامت را از وظایف دولت می داند و معتقد است این مسئله در کوتاه مدت قابل حل است.
وی مشکل نظام سلامت را بالا بودن سهم پرداختی بیماران می داند و راه حلی برای کاهش سهم بیمار از هزینههای درمانی و همچنین سایر مسایل این حوزه ارائه نداده است.
محمدرضاباهنر(سه موضع):
چکیده: باهنر در پاسخ به سئوالی در مورد نظام سلامت گفت: اگر یک چهارم از یارانه نقدی را کم کنیم، میتوانیم با این مبلغ سیستم درمان کشور را مجانی کنیم که البته این مسئله نیازمند کار اجرایی سنگین است، در کشور ما مقوله سلامت، مقوله پیچیدهای شده است و برای بسیاری از خانوادهها درد بیپولی برای درمان بسیار سختتر از بیماری است که البته این مسائل قابل حل است.
وی در صحبت دیگری بر پیشنهاد خود تاکید دوباره کرد. وی در اظهار نظر دیگری بر پیچیدگی نظام سلامت نیز تاکید دوباره کرد.
جمعبندی: باهنر بالا بودن هزینه های درمانی برای مردم را مشکل اصلی نظام سلامت می داند و معتقد است با یک چهارم از یارانه های نقدی فعلی می توان کلیه خدمات درمانی را برای همه افراد جامعه رایگان ارائه داد. وی توضیح دیگری در مورد چگونگی انجام این کار و ساز و کارهای آن نداده است.
مصطفی پورمحمدی(دو موضع):
چکیده: پورمحمدی در اظهار نظری گفت: اولا باید از نظر منابع و بودجه در محیط های آموزشی و پژوهشی تعادلی داشته باشیم. اگر تعادل نداشته باشیم مشکل داریم… از نظر چینش و بکارگیری و چرخش نظام درمان خوب نیست و یکسری درآمدها یک جا جمع میشود و بخش فراوانی از پزشکان زندگی متوسط دارند. بسیاری از کادرهای پزشکی جزو طبقات محروم جامعه هستند. این موضوع به دلیل نامتعادل بودن منابع مالی است.
وی معتقد است پزشک خانواده به یک تزریق اضافی نیازمند است. بخشی از یارانههای ملی باید به سمت حوزه بهداشت و درمان هدایت شود. البته ظرفیتی که در این حوزه ایجاد شده است، ظرفیت بسیار خوبی است.
همچنین پورمحمدی در کتابچه برنامههای خود برنامه های حوزه سلامت را اینگونه بیان کرده است: تهیه برنامه جامع سلامت، درمان و امنیت غذایی؛ حمایت جدی از فرهنگ سلامت و پیشگیری از طریق آموزش های بهداشتی در نهادهای آموزشی و رسانه ها؛ استانداردسازی خدمات بهداشتی و درمانی؛ استقرار سامانه جامع پرونده الکترونیکی سلامت ایرانیان؛ ایجاد محیط پاک و سالم برای زندگی و رعایت دقیق استانداردهای زیست محیطی.
جمع بندی: پورمحمدی یکی از مشکلات این حوزه را نامتعادل بودن منابع مالی در این بخش می داند. وی سازوکار مشخصی برای حل این مسئله ارائه نکرده است.
پورمحمدی بر اجرای طرح پزشک خانواده تاکید کرده و معتقد است باید بخشی از یارانه ها صرف هزینه های درمانی مردم شود.
وی بر پیشگیری و فرهنگسازی درباره آن تاکید داشته و ایجاد پرونده الکترونیک را اولویت خود بیان کرده است. پورمحمدی به مشکلات دیگر نظام سلامت همچون تداخل حوزه های نظارتی، تصمیمگیری و اجرایی در نظام سلامت، شیوه تعرفه گذاری، سهم بالای بیمار در پرداخت هزینه های درمانی و مشکلات حوزه دارو اشارهای نکرده است.
مسعود پزشکیان (چهار موضع):
چکیده:پزشکیان گفت: مهمترین بحث در پزشک خانواده این است که باید بیمار صاحب داشته باشد.
وی تاکید دارد: برای اجرای طرح پزشک خانواده زیر ساختهای لازم را داریم.
پزشکیان معتقد است: برازنده کشور ما نیست که در نبود سیستمهای نظارتی قانونی پزشکان درآمد های میلیاردی داشته باشند، وضعیت موجود پزشکی کشور زائیده کوتاهی ما در قبال اجرای صحیح قوانین نظارتی است.
وی افزود:مراکز متعدد بهداشت، پرسنل مجرب، بیمارستان و متخصصان سرمایههای ما در اجرای این طرح خواهد بود.
پزشکیان در اظهار نظری دیگر گفت: کمبود دارو در بازار، به دلیل رشد قیمت ارز، اختلاف قیمت ارز و تاخیر دولت در پرداخت آن است.
وی ادامه داد: برای کنترل قیمت دارو و تثبیت آن، نیاز به مدیریت علمی و دقیق و راهکارهای کارشناسی داریم.
پزشکیان تاکید میکند: طبق قانون، دولت باید 70 درصد از حق بیمه را پرداخت کند و تنها 30 درصد بر عهده مردم باشد که متاسفانه دولت به این تعهد خود عمل نکرده است.
وی همچنین در پاسخ به سوالی درباره بیمه اظهار داشتند: از نظر علمی، منطقی و عدالت باید تمامی صندوقهای بیمه در کشور به یک صندوق واحد تغییر کاربری دهد و همه افراد جامعه از یک صندوق بیمه، خدمت دریافت کنند.
پزشکیان در بیان دیگری در باره بیمه گفت: مشکل اصلی ما اجرانشدن قانون است…راهحل، اجرای قانون است؛ همان قانون برنامه توسعه پنجم.
وی نسبت به اختصاص نیافتن 10درصد از درآمد هدفمندی به حوزه سلامت انتقاد دارد.
جمعبندی: پزشکیان معتقد است در صورت اجرای قانون بسیاری از مشکلات فعلی همچون سهم بالای بیمار در هزینه های درمان حل می شود.
وی طرح پزشک خانواده را طرح مناسبی میداند و معتقد است بیمار باید صاحب داشته باشد. پزشکیان معتقد به یکپارچه سازی بیمههای درمانی و خواهان برخورد شدید با فساد و نرخ های خارج از تعرفه است.
پزشکیان به مسئله تداخل حوزه های نظارتی، تصمیمگیری و اجرایی در نظام سلامت اشاره ای نداشته است.
محسن رضایی (چهار موضع):
چکیده: رضایی طی صحبتی درباره تامین مالی سیاستهای مربوط به وضعیت بهداشت کشور، گفت: در حال حاضر 60 درصد هزینههای بخش سلامت صرف درمان میشود و هزینه کمتری صرف پیشگیری میشود.
وی در اظهارنظر دیگری با بیان اینکه امروز در مساله سلامت و در بخشی از ابعاد بهداشت و درمان جلو هستیم، توضیح داد: امروز بالای 60 درصد هزینههای درمانی و پزشکی به عهده مردم است و تنها 40 درصد آن به عهده دولت است که در این بُعد ما عقب هستیم.
رضایی با بیان اینکه مساله سلامت را فراتر از سلامت جسمی مورد توجه قرار خواهم داد، تصریح کرد: سلامت روانی، روحی و سلامت اجتماعی در دنیای امروز بسیار اهمیت دارد و در کشور ما کاملا این موضوع مشهود است.
وی تاکید دارد: باید کاری کنیم که پیشگیری اولویت پیدا کند.
جمع بندی: رضای سهم فعلی بیماران در هزینه های درمانی را زیاد می داند و معتقد است این سهم باید کاهش یابد اما به راه حل مشخصی برای تحقق این مسئله ارائه نکرده است.
رضایی با تاکید بر الویت پیشگیری نسبت به درمان معتقد است و همچنین معتقد است در نظام سلامت باید به سلامت روحی و روانی توجه بیشتری شود.
وی درمورد مسایل دیگر نظام سلامت همچون مدیریت و تداخل ذینفعان اشارهای نکرده است.
محمد سعیدی کیا (یک موضع):
چکیده: سعیدی کیا در مصاحبهای گفت: باید یک نظام تامین اجتماعی پایهای بسیار خوب در کشور جاری کنیم… چرا که از مهمترین نگرانیهای خانوادهها در حال حاضر مسأله هزینه درمان است.
وی ادامه داد: هم پزشک خانواده و هم تامین اجتماعی پایه برای همه مردم باید شکل بگیرد تا نظام سلامت ارتقا پیدا کند.
جمع بندی: سعیدی کیا هزینه درمان را مهمترین مساله نظام سلامت میداند و معتقد است باید بیمه درمانی پایه، همه اقشار اجتماعی را پوشش دهد.
وی راهکار خود را برای تحقق اهداف فوق ارایه نداده است و به سایر مسایل حوزه سلامت نیز اشارهای نشده است.
محمد شریعتمداری (یک موضع):
چکیده: شریعتمداری در بیانی به لزوم رایگان بودن هزینه درمان اشاره کرد و گفت: قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران میگوید، نظام درمان و آموزش باید رایگان باشد. این امر از هدفمندی یارانهها مهمتر بود و هست.
وی ادامه داد: من معتقدم هر ایرانی باید یک شماره شناسایی معتبر داشته باشد و هرکس چنین شماره شناسایی داشت بتواند از حداقل امور شهروندیاش از جمله درمان رایگان و تحصیل رایگان بهره مند شود، درِ هیچ بیمارستانی نباید به روی مردم بسته باشد و مردم نباید معطل بمانند. من به جای 450 هزار میلیارد ریال که صرف وامهای زود بازده شد و بخش بسیاراندکی از آن برگشت، به عنوان تنخواه گردان به بیمارستانها و مراکز درمانی دولتی و خصوصی پرداخت خواهم کرد تا براساس یک نظام مشخص تمامی مشکلات بهداشتی درمانی مردم از میان برود.
جمع بندی: شریعتمداری معتقد است باید خدمات نظام سلامت برای همه مردم رایگان باشد. راهکار وی اختصاص 450 هزار میلیارد ریال به بیمارستانها و مراکز درمانی تحت عنوان تنخواه گردان است. وی به سایر مشکلات این حوزه نظیر تداخل حوزه های نظارتی، تصمیمگیری و اجرایی در نظام سلامت، شیوه تعرفهگذاری و اشتغال همزمان پزشکان در بیمارستان های دولتی و خصوصی اشارهای نکرده است.
کامران باقری نکرانی(یک موضع):
چکیده: باقری لنکرانی در گفتگویی گفت: فکر میکنم موضوع سلامت یک موضوع تکبخشی نیست؛ بسیاری از بخشهای اجرایی کشور به موضوع سلامت ارتباط پیدا میکنند اما سلامتمحوری مورد توجه همه بخشها نیست ضمن اینکه یکی از مهمترین مشکلاتی که گریبان نظام سلامت را گرفته است بحث «اقتصاد» است؛ بهویژه اقتصاد درمان و چالشهایی که درباره تعرفه و نحوه پرداخت هزینه بیماران وجود دارد، اینها چالشهایی است که برای رفع آنها نمیتوان تنها به نظارت اکتفا کرد؛ این موضوع باید به صورت اساسی حل شود، برای مثال پرداختهای بیمهای جایگزین پرداختهای فردی شود.
جمعبندی: لنکرانی مباحث اقتصادی را مهمترین مسایل نظام سلامت میداند.
وی معتقد به قطع رابطه مالی میان بیمار و پزشک است و سلامت محوری همه بخشهای کشور را ضروری میداند.
لنکرانی راهکاری برای تحقق دو هدف فوق ارایه نداده است.
وی به سایر مشکلات این حوزه نظیر تداخل حوزه های نظارتی، تصمیمگیری و اجرایی در نظام سلامت و اشتغال همزمان پزشکان در بیمارستان های دولتی و خصوصی اشاره ای نکرده است.
علی اکبر ولایتی (یک موضع):
چکیده: ولایتی در اظهار نظری درباره «قانون تمام وقتی پزشکان» گفت: اجرای این قانون در دو صورت مشکل آفرین است، یکی اینکه این قانون را سیاه و سفید ببینیم و دیگر اینکه در اجرای آن عجله به خرج دهیم.
وی معتقد است «به هرحال پزشکان مدت های مدیدی زندگی خود را بر اساس درآمدهای بخش خصوصی و دولتی با هم تنظیم کرده اند و به یکباره نمیتوان درآمدهای بخش خصوصی را از زندگی آنها منفک کرد.
جمع بندی: ولایتی بر سخت بودن تغییر زندگی پزشکانی که بر اساس درآمدهای بخش خصوصی زندگی میکنند، تاکید دارد و پیشنهاد میکند این قانون به صورت تدریجی و آزمایشی انجام شود.
وی راهکار خود برای مقابله با مشکلات ناشی از اجرانشدن قانون اشاره نکرده است.
همچنین به سایر مشکلات این حوزه نظیر تداخل حوزه های نظارتی، تصمیمگیری و اجرایی در نظام سلامت، شیوه تعرفه گذاری و سهم بالای بیمار در پرداخت هزینه های درمانی اشاره ای نکرده است.
سایر نامزدهای ریاست جمهوری در مورد مسائل نظام سلامت اظهار نظری نداشتهاند.