گروه علمی «خبرگزاری دانشجو»؛ پایان نامه ها و رساله ها از منابع مهم اطلاعاتی و پژوهشی به شمار می روند که با تلاش و کوشش دانشجویان و طلاب در پایان تحصیلات و با ضوابط علمی و استاندارد زیر نظر اساتید راهنما و مشاور پدید می آیند و از آنجا که این منابع مانند کتاب در تیراژ زیاد چاپ و منتشر نمی شود، کمیاب و منحصر به فرد هستند.
اهمیت این پایان نامه ها تا جایی است که برخی از آنها می تواند طرح های کلان ملی را اجرا کرده و به صورت کاربردی استفاده شوند؛ اما در این راستا مشکلاتی از جمله کپی کردن و عدم توجه به آنها نیز وجود دارد.
علیرضا افشانی، پژوهشگر برتر و دانشیار دانشگاه یزد با اشاره به میزان نوآوری در پایان نامه های دانشجویی گفت: در مجموع این میزان پایان نامه چندان راضی کننده نیست و بویژه در سال های اخیر افزایش کمی تحصیلات تکمیلی باعث کاهش کیفیت پایان نامه ها شده است.
وی تصریح کرد: کپی کردن پایان نامه های دانشجویی بستگی به کیفیت تحصیلی دانشجویان دارد و در این راستا نیز برخی از دانشجویان به این کار رغبت داشته و برخی که دانشجویان فعالتری هستند کار خود را انجام می دهند.
این پژوهشگر برتر همایش بینالمللی پژوهشهای قرآنی ادامه داد: متاسفانه در پایان نامه، بخش ادبیات تحقیق تقریبا به صورت زاید است؛ زیرا استفاده مطلوبی از آن نمیشود و فقط بین 40 تا 100 صفحه در این بخش مطلب میآید تا حجم پایان نامه کم نباشد و استفاده دیگری از آن نمیشود.
افشانی همچنین با اشاره به میزان کاربردی بودن پایان نامه های دانشجویی خاطرنشان کرد: ما در این زمینه مشکلات زیادی داریم؛ زیرا که بی اعتمادی دستگاه اجرایی به پژوهش های دانشگاهی و کم توجهی دانشگاهیان به کاربردی کردن پایان نامه ها به دلیل عدم نیاز مدیران اجرایی به آنها، چرخه ای تکراری در امر پژوهش بوجود اورده که باید برای آن فکری اساسی کرد.
وی افزود: برای افزیش کاربرد پایان نامه های دانشجویی می توان از مراکزی مثل مرکز تحقیقات علوم انسانی برای برقراری پیوند دانشگاه و نهادهای اجرایی استفاده کرد؛ به گونه ای که پایان نامههای کاربردی با نظارت این مرکز به صورت مطلوبی انجام گیرد تا کیفیت آنها افزایش یابد و در عمل به کار گرفته شود.
دانشیار جامعهشناسی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه یزد با اشاره به میزان اهمیت به پایان نامه های دانشجویی گفت: افزایش کمی دانشجویان تحصیلات تکمیلی در سالیان اخیر باعث افت کیفی پایاننامههای دانشجویی نیز شده؛ چرا که هم دانشجویان ورودی جدید از کیفیت تحصیلی پایینتری برخوردارند و هم اساتید فرصت کمتری برای بررسی دقیق پایان نامه ها دارند که در این راستا بهتر است ضمن کاهش تعداد دانشجویان تحصیلات تکمیلی، نظارت بر تصویب پروپوزال ها و جلسات دفاعیه بیشتر شود.