پایان ماراتن توافق در مذاکرات نزدیک است؟

 گروه دانشگاه «خبرگزاری دانشجو»- یادداشت دانشجویی*؛

تمدید ۷ روزه مذاکرات؛

رهبر اکثریت سنای امریکا: الان زمان توقف مذاکرات با ایران است؛

مقامات امریکا: به بازرسی ها در هر زمان و از هرکجا نیاز داریم

جملات بالا تیتر اخبار این روزهای مذاکرات است که مدام به گوش می رسد. شاید اولین سوالی که به ذهن خطور می کند این است که آیا طرفین راضی به توافق هستند؟ آیا اصلا قرار است توافقی حاصل شود یا نه؟

برای پی بردن به پاسخ این سوالات می توان طرفین مذاکرات را چه به صورت رسمی و چه به صورت غیر رسمی که درگیر این مذاکرات هستند جداگانه بررسی کرد.

1- ایران: ایران بطور رسمی اعلام کرده خواهان مذاکره است، مذاکره با نتیجه خوب و مطلوب. همانطور که مقام معظم رهبری در دیدار با مسوولان نظام عنوان کردند: همه مسوولین موافق مذاکرات هستند و تاکید بر یک توافق خوب و تامین کننده منافع ملی ایران را دارند. اما رهبری همزمان توجه به سایر مسایل از جمله توان داخلی، روحیه جهادی و انقلابی، ایستادگی و مقاومت و... دارند.

درحال حاضر دولت ایران با عنایت به مطالب بالا و توجه به منویات رهبری تمام تمرکز خود را روی مذاکرات گذاشته و تمام آینده خود را در گرو نتیجه مذاکرات می بیند. بطوری که از متحدان سنتی خود مانند چین و روسیه به طور نامحسوس فاصله گرفته و همین امر باعث شده ایران به تنهایی در مقابل تروریسم و داعش بایستد و بدون در نظر گرفتن گسترش حلقه محاصره داعش و بدون تشکیل جبهه واحد منطقه ای و جذب کمکهای منطقه ای و فرا منطقه ای در مقابل داعش ایستاده و حل بحران منطقه را در توافق با امریکا جستجو می کند و در پی به نتیجه رساندن مذاکرات می باشد.

2- امریکا: امریکایی ها بی صبرانه منتظر به نتیجه رسیدن اقدامات داعش هستند. داعشی که در سوریه، عراق، شاخ افریقا و جنوب خاورمیانه در حال فعالیت است و در برنامه ای از پیش تعیین شده در آسیای میانه شروع به فعالیت خواهد نمود و شاهد فعالیت این گروه در افغانستان، ازبکستان، پاکستان، هند، تاجیکستان و قزاقستان خواهیم بود و یکی از دلایل آن می تواند نام گذاری ولایت خراسان توسط این گروه باشد که این کشورها را در برگرفته و بطور علنی در این مناطق تحرک می کند، لذا امریکاییان شاید در چندسال قبل به دنبال مذاکره و گرفتن نتیجه بودند، ولی درحال حاضر با رشد داعش و تنگ تر شدن حلقه محاصره به دنبال اتلاف وقت و گرفتن امتیازهای خارج عرف از ایران هستند و موفقیت خود را در بی نتیجه ماندن مذاکرات می بینند. و چشم امید به دست دادن گروه های تکفیری در آسیای میانه و اروپای شرقی دارند.

3- عربستان: شاید کشوری که تمام قد چشم به نتیجه مذاکرات دوخته است عربستان (به نمایندگی از کشورهای عرب) است. کشوری که با ایران رقابت دیرینه دارد و درعین حال که سعی می کند با ایران مراودات متعارف را حفظ کند، می خواهد خود را به عنوان رهبر جهان اسلام و منطقه معرفی کند.

شاید این روزها روزهای خوبی برای عربستان نباشد، کشوری که اسیر جنگ با یمن است و به صورت جدی حمایت از شبکه های تروریستی را در دستور کار خود دارد. کشوری که جایگاه خود در سوریه و عراق را فدای مبارزه با ایران کرده است و امریکا از همین فرصت استفاده می کند و عربستان را مانند یک گاو شیرده زمین گیر می دوشد. می توان یکی از علل دوری امریکا از توافق با ایران را همین ترس عربستان از ایران دانست که به این وسیله امریکا می تواند با طولانی کردن مذاکرات و افزودن به ترس عربستان و به تبع آن دیگر کشورهای عربی، تسلیحات خود را به این کشورها سرازیر کند و از بازار به وجود آمده نهایت استفاده را ببرد.

به هر حال کشورهای عربی درصورت توافق و یا عدم توافق در مذاکرات، نقش یک مصرف کننده محض را دارند و با این سردرگمی سیاستمدارانشان فقط بله قربانگوی غرب و امریکا هستند.

4- اسرائیل: شاید کسی که بیشرین احساس رضایت را از شرایط کنونی مذاکرات دارد همین اسرائیل باشد. کشوری که در هجوم اخبار رسانه ای حمله داعش به کشورها و اعدام اسیران، مذاکرات ایران و 1+5، حمله عربستان به یمن، بحران یورو و بحران اوکراین در سکوت و به آرامی به جنایات خود در فلسطین اشغالی ادامه می دهد و درحال تشدید شهرک سازی ها و ترور مجاهدان فلسطینی است و با پیشروی های داعش و ظهور قارچ گونه گروه های تندرو و حمایت های مالی بی رویه کشورهای عربی حوزه خلیج فارس در پنهان و آشکار، خود را امن تر از همیشه می بیند و درصدد این است تا درصورت توافق احتمالی امریکا با ایران، این توافق در چارچوب امن تر شدن اسرائیل باشد و در این وانفسای منطقه ای، حوزه نفوذ خود را در خارج از مرزهای خود گسترش می دهد تا در مناطق حساس خاورمیانه برای حفظ امنیت و منافع خود حضور یابد.

5- سه کشور اروپایی مذاکرات: کشورهای اروپایی برخلاف امریکا مایل اند تا مذاکرات به نتیجه برسد تا از بازار بالقوه ایران برای ورود ارز و درآمدزایی برای خود و خروج از بحران اقتصادی حوزه یورو استفاده کنند.

سه کشور اروپایی آلمان، فرانسه و انگلیس با اینکه در همه جا دنباله روی امریکا بودند، اما هرجا که منافعشان ایجاب کرده با بهانه هایی از سیاست های امریکا فاصله گرفته اند. این کشورها درسالهای نه چندان دور با ایجاد اتحادیه اروپا سعی کرده اند در رقابت های سیاسی و اقتصادی با امریکا از قافله عقب نمانند که عرصه مذاکرات می تواند این دست بالا را با مجاب کردن امریکایی ها به توافق با ایران به آنها بدهد.

6- روسیه و چین: این دو کشور به علت نزدیکی مراودات و قرابت فکری و ایدئولوژیکی سعی می کنند علاوه بر اینکه هر جا منافعشان ایجاب کرد طرف مذاکره کننده ایرانی را بگیرند با قرار گرفتن در طرف غربی مذاکرات خود را در کورس تصمیم گیری های بین المللی نگه دارند و در عین حال راضی به شکست مذاکرات هستند تا با عدم توافق، ایران مجددا به آغوش آنان باز گردد.

در پایان با استناد به فرمایشات مقام معظم رهبری، نباید به این مذاکرات و رقاصی شیطان بزرگ و ایادی آن خوش بینانه دل بست و چشم بر توان داخلی و راهکارهای بکر بین المللی بست چرا که در طول تاریخ شاهد کارشکنی و بدعهدی کشورهای غربی بوده ایم.

*سیدحامد امیری، فعال دانشجویی

انتشار یادداشت‌های دانشجویی به معنای تایید تمامی محتوای آن توسط «خبرگزاری دانشجو» نیست و صرفاً منعکس کننده نظرات گروه‌ها و فعالین دانشجویی است.