به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، در حالی که بیش از یک سال از زمان انعقاد برجام و 7ماه از اجرای آن میگذرد، توافق هستهای ایران و 1+5 که مقامات دولت یازدهم امیدوار بودند حلال مشکلات اقتصادی، سیاسی و بینالمللی آنان باشد اکنون خود تبدیل به معضلی فراگیر برای دولت بویژه در ایام نزدیک به انتخابات شده است.
روحانی که پیش از توافق هستهای حتی حل مشکل آب کشور را نیز منوط به انعقاد برجام کرده بود اکنون با مطالبه جدی افکار عمومی در خصوص نتایج این توافق روبرو است.
روحانی اواسط خرداد 94 گفته بود: "ما وقتی میگوییم باید تحریمهای ظالمانه رفع شود بعضیها چشمانشان زیاد نچرخد. تحریمهای ظالمانه باید از بین برود تا سرمایه بیاید و مشکل محیط زیست، اشتغال، صنعت و آب خوردن مردم حل شود، منابع آبی زیاد شده و بانکها احیا شوند. آنها که ملت ما را تحریم کردهاند ظلم بزرگی مرتکب شدهاند اما عدهای در داخل هم نمیدانستند تحریم چیست."
رئیسجمهور که در وعدههای انتخاباتی خود قول داده بود که در دوران ریاست جمهوریاش "هم چرخ سانتریفیوژ بچرخد و هم چرخ زندگی مردم"، طی سه سال گذشته کشور را وارد رکود بیسابقهای کرده است که به اذعان کارشناسان موافق و مخالف دولت، خروج از آن خیلی هم آسان و یا حتی شدنی نخواهد بود. (اینجا را بخوانید) همه آمارها میگوید که طی سه سال گذشته نقدینگی در جامعه مرز "هزار هزار میلیارد تومان" را درنوردیده است (اینجا را بخوانید)، 60 درصد از بنگاههای تولیدی کوچک و بزرگ کشور نیمه تعطیل و یا تعطیل کامل شدهاند (اینجا را بخوانید) و شرایط آنقدر درهم شده است که در سال گذشته دولت به دلیل شرایط بد اقتصادی مجوز اعلام میزان رشد اقتصادی را به بانک مرکزی نداد.
البته همه اینها در حالی اتفاق افتاده است که حسن روحانی و کابینهاش به سفرهای متعدد و مکرر خارجیها به تهران در دوران پسابرجام میبالند، سفرهایی که تبلیغات فراوانی در خصوص سرمایهگذاریهای خارجی در صنایع کشور را به دنبال داشته اما نتایج آن حاکی از عدم امضاء قراردادهای مهم برای سرمایهگذاری در کشور است و طبق آمار رسمی دولت میزان سرمایهگذاری خارجی در کشور نیز افت محسوسی را تجربه نموده است.
ناظران سیاسی این روزها میگویند حسن روحانی اکنون خود را در برابر سوالات مردم در خصوص هزینه و فایده برجام، بیپاسخ میبیند و در شرایطی که براساس نظرسنجیها امید مردم به وعده "رفع مشکلات اقتصادی" در دوران بعد از توافق هستهای به کمترین میزان خود رسیده است، رئیس جمهور و همراهان او مدتی است که در پی راهی برای کاهش انتظارات مردم آن هم در ایام پیش رو یعنی زمان انتخابات ریاست جمهوری هستند.
برخی خبرها در فضای مجازی حاکی از این است که در یکی از جلسات اتاق فکر مشترک بین نزدیکان دولت و برخی اصلاحطلبان، با بحث بر سر همین موضوع، تصمیم بر این شده است که تلاش شود هدف اصلی برجام در افکار عمومی رفع سایه جنگ از سر مردم و کشور معرفی گردد تا عدم توفیق در حل مشکلات اقتصادی که از روز اول دولت به عنوان هدف اصلی برجام به مردم معرفی شده بود، از اذهان دور شود.
رئیسجمهور برای این منظور، ابتدا در سفر استانی به سمنان (اینجا را بخوانید) و سپس در مراسم ارتحال امام خمینی (ره) در حرم مطهر (اینجا را بخوانید) و نهایتاً در گفتگوی تلویزیونی اخیر خود با مردم (اینجا را بخوانید)؛ تاکید سخنان خود را بر "رفع سایه جنگ" از بالای سر کشور گذاشت و آن را مهمترین نتیجه برجام در جامعه معرفی کرد.
او در این سخنرانیهای خود مکرراً از تهدیدات جنگ در سالهای گذشته گفت و تاکید کرد: دشمنان پرونده ما را به شورای امنیت و در ذیل فصل هفتم منشور سازمان ملل متحد برده بودند و شش الی هفت قطعنامه و تحریمهای سخت و شدید علیه کشورمان تصویب کرده بودند و هر زمانی ممکن بود کشورمان با آتش و جنگ ناخواسته مواجه شود، امروز این تهدید رفع شده است.
علاوه بر روحانی رسانههای نزدیک به دولت نیز این مصوبه جلسه یاد شده را در دستور کار خود قرار دادند. آنها این روزها همراستا با رئیس جمهور نجات کشور از سایه شوم جنگ به وسیله برجام را "تیتر یک" میکنند و تلاش پیوسته دارند در گفتگو با مقامات و کارشناسان نزدیک به خود بر این نکته تاکید کنند که اگر توافق هستهای ایران و 1+5 شکل نمیگرفت قطعا کشور به سراشیبی جنگ میلغزید.
از جمله افرادی که اخیرا برجام را نجات دهند کشور توصیف کرده محمدرضا خباز استاندار اصلاحطلب سمنان و معاون سابق معاونت پارلمانی رئیسجمهور است که اظهار داشته: دولت تدبیر و امید در دیپلماسی خارجی با استدلال لازم کشور را از جنگ حتمی نجات داد، چرا که جنگ استعدادهای کشور را از بین میبرد.(اینجا را بخوانید)
علاوه بر خباز، صادق ملکی کارشناس مسائل بینالملل در سایت اصلاحطلب دیپلماسی ایرانی هم که متعلق به صادق خرازی است در همین خصوص عنوان میکند: ما امروز در جایی ایستادهایم که خطر جنگ از ایران دور شده و اگر ترامپهای داخلی بگذارند و مخالفان صادق برجام اندکی صبر نمایند، خواهند دید که کشور با برجام نه تنها از خطر رهایی یافته بلکه در سایه تعامل با منطقه و جهان، بسترهای رشد و شکوفایی ایران به شکل فزایندهای نیز فراهم خواهد شد. (اینجا را بخوانید)
همچنین سیدمحمد صدر معاون عربی و آفریقای وزرات امورخارجه دولت اصلاحات هم در جایی دیگر ابراز عقیده میکند و میگوید: امروز به اعتقاد من مهمترین وظیفه دولت، هر دولتی که روی کار باشد، این است که سعی کند جنگ دیگری به ایران تحمیل نشود و به نظر من این دولت، یعنی دولت آقای روحانی، به واسطه برجام چنین کاری را انجام داد. (اینجا را بخوانید)
از دیگر موارد این ماجرا میتوان از یادداشت بهروز بنیادی نماینده اصلاحطلب مجلس دهم در روزنامه اعتماد هم نام برد، جایی که او میگوید: ملت ما با رای خود در خرداد ۹۲ به دنبال رفع تحریمها و از بین بردن خطر حمله نظامی به کشور بود امری که با حمایتهای رهبری معظم و پیگیری مسوولان اجرایی به ثمر نشست. (اینجا را بخوانید)
ابراهیم اصغرزاده اما دیگر فردی است که این موضع دولت را تقویت میکند. این فعال اصلاح طلب در گفتگو با روزنامه اعتماد تاکید میکند که "اصلا نفس برجام، برداشتن سایه تهدید جنگ علیه ایران بود که این هدف محقق شد." (اینجا را بخوانید)
اما همه این اظهارات در حالی انجام میشود که بسیار از صاحب نظران سیاسی کشور هم جهت با مقامات امنیتی بارها تاکید کردهاند که نه تنها خطر جنگ پیش از برجام بر روی سر کشور وجود نداشته بلکه آنچه که کشور را امن نگه داشته نه توافق با قدرتهای خارجی بلکه قدرت نظامی کشور برای پاسخ پشیمان کننده بر هم نوع تعدی خارجی است، آنچنان که از سال 2000 در مرزهای شرقی ایران یعنی در افغانستان، از سال 2003 در مرزهای غربی یعنی عراق و از قریب به 5 سال پیش در سوریه جنگ بزرگی واقع شده است، اما ایران همچنان جزیره ثبات و امنیت باقی مانده است و این مورد اذعان کارشناسان مختلف با دیدگاه های متفاوت نسبت به ایران است، کارشناسانی که ایمان و مجاهدت های جوانان و فرماندهان نظامی کشور از جمله سرلشگر قاسم سلیمانی را مهمترین مولفه در تامین امنیت کشور می دانند.
حال باید دید دولتی که مدتهاست امیدوار است بتواند با توافق هستهای کارآمدی خود را نشان دهد این بار میتواند با شیفت توقعات مردم از رفع مشکلات اقتصادی در برجام به هراس از جنگ فضایی و تخیلی غربیها، با مسئولیت آنچه به مردم وعده داده و اکنون محقق نشده است را از دوش خود بردارد؟
منبع: نسیم