چه کنیم تا «تهران جدید» شادتر باشد؟!

به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری دانشجو، دکتر سید محسن طباطبایی مزدآبادی نائب رئیس انجمن علمی اقتصاد شهری ایران با اشاره به برنامه ارائه شده از سوی شهردار تهران تحت عنوان «شهر امید، مشارکت و شکوفایی» گفت: یکی از محورهای ویژه این برنامه بحث توسعه فرهنگی و اجتماعی است که اغلب در مدل‌های مشابه سیاست گذاری کمتر بدان توجه می‌شود.

وی با اشاره به اینکه تهران امروز در حوزه زیرساخت‌ها وضعیت به نسبت مطلوبی دارد و روند پیشرفت نیز مورد توافق قرار گرفته است، گفت: با این حال در خصوص ابعاد توسعه فرهنگی و اجتماعی این کلانشهر کمتر بحثی شده است و امید می‌رود در دوره جدید این بعد پر رنگ شود.

نائب رئیس مرکز مشاوره و روانشناسی شهر با اشاره به اینکه یکی از شاخص‌های کیفیت توسعه انسانی برخورداری از شادی و رفاه ذهنی است، گفت: مسئله و مولفه‌ای که بسیاری از دولت‌ها از آن به عنوان نمادی برای رفاه عمومی، زندگی بهتر و ادراک احساس خوشبختی بیشتر شهروندان خود استفاده می‌کنند و تلاش دارند به آن دست پیدا کنند. 

وی با اشاره به اینکه شادمانی درونی موجب می‌گردد که انسان اطرافش را با رنگ و بویی متفاوت درک کند، افزود: این ویژگی سبب می‌شود انسان نگاهی مثبت‌تر به مسایل داشته باشد، سخاوتمندتر با آدم‌ها ارتباط برقرار کند، ادراک بهتری از امنیت داشته باشد، با اعتماد به نفس بالاتر در جامعه زندگی کند، زمانیکه وارد جمع جدیدی می‌شود سریعتر ارتباط برقرار می‌کند، اعتماد بیشتری به اطرافیان دارد و ارزیابی او از زندگی بطور کلی مثبت است.

طباطبایی با تاکید بر اینکه اهمیت خوشبختی و احساس شادی در زندگی انسان‌ها انکار ناشدنی است و به قاطعیت می‌توان گفت: هدف نهایی هر انسانی رسیدن به خوشبختی است، خاطرنشان نمود: در همین راستا و به نشانه اهمیت دولت‌ها برای این مولفه، سازمان ملل متحد روز ۲۰ مارس را به عنوان روز جهانی خوشبختی نام گذاری کرده است و باور اصلی این است که خوشبختی صرفا با ثروت و پول بیشتر بدست نمی‌آید. 

مدرس دانشگاه افزود: همچنین در روان شناسی روز دنیا، رشته‌ای بنام روان شناسی مثبت ایجاد شده است که طرفداران زیادی دارد و هدف اصلی آن کمک به انسان‌ها برای ادراک و تجربه بالاتر شادی است.

دبیر انجمن علمی اقتصاد شهری ایران با بیان اینکه براساس پژوهشهای انجام شده مهم‌ترین عواملی که می‌توانند رفاه ذهنی، شادی و خوشبختی را برآورد کنند شامل، سرانه تولید ناخالص داخلی، امید به زندگی، ادراک حمایت اجتماعی، آزادی انتخاب در زندگی، میزان فساد ادراک شده، احساس امنیت ذهنی و برخورداری از سخاوت است، ادامه داد: البته ممکن است معنای شادی از فردی به فردی دیگر و از یک جامعه به جامعه دیگر متفاوت باشد، اما آنچه مسلم است این است که شادی و خوشبختی نشات گرفته از یک احساس رضایت درونی هستند که برای فرد لذتبخش می‌باشند و حاصل یک مسئله مشخص و تک بعدی نیست بلکه همانگونه که ذکر شد عوامل مختلفی در آن نقش دارند که دولت مردان، برنامه ریزان و تئوریسن‌ها باید آن‌ها را مد نظر داشته باشند.

طباطبایی مزدآبادی با اشاره به اینکه اگر قرار است جوامع شهری به سوی توسعه پایدار گام بردارند باید در راستای افزایش مولفه مذکور که منجر به رفاه عمومی و شادی می‌شود برنامه ریزی نماید و رفاه ذهنی و ادراک خوشبختی شهروندان خود را به عنوان یک اولویت مهم و تاثیر گذار مد نظر قرار دهند، یادآور شد: بعبارتی می‌توان گفت که ادراک رفاه ذهنی، حاصل برخورداری انسان از امکانات اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی مورد انتظار او می‌باشد؛ بنابراین اگر قرار است به دنبال توسعه پایدار باشیم بجای دنبال کردن مسیر باریک و تک بعدی اقتصاد، بهتر است ابعاد دیگر زندگی انسانی را فراموش نکنیم و توسعه را به معنای واقعی و به پهنای زندگی انسان دنبال کنیم.

وی در این خصوص توضیح داد: یکی از مهم‌ترین عواملی که می‌توان ادراک خوشبختی را تحت تاثیر قرار دهد نابرابری در توزیع امکانات، بی عدالتی شغلی و درآمدی، فاصله طبقاتی زیاد، و برداشت متفاوت شهروندان ازخط فقری است که به عنوان یکی از شاخص‌های رفاه مشخص و تعریف می‌گردد و ممکن است برای شهروندان ان کشور تبعات و برداشت‌های متفاوتی داشته باشد و همه شهروندان درک یکسانی از آن نداشته باشند.

این کارشناس مسائل شهری با اشاره به یک مثال گفت: وقتی در یک جامعه عدد X. بعنوان خط فقر تعیین می‌گردد این عدد نباید برای عده¬ای پول خرد و برای عده‌ای دیگر دست نیافتنی باشد.

نائب رئیس مرکز روان شناسی و مشاوره شهر با بیان اینکه ما می‌توانیم خوشبخت‌تر از این که هستیم باشیم به شرط اینکه مهارتهای لازم را برای این کار بیاموزیم و آن‌ها ر. ا. به کار ببندیم، گفت: خوشبختی به معنای داشتن امکانات بیشتر و گران قیمت‌تر نیست بلکه خوشبختی با احساس عدم نیاز انسان‌ها ارتباط دارد و میزان کمبودهایی که با داشتن این امکانات برآورده می‌شوند.

وی افزود: بنابراین با عنایت به اینکه احساس خوشبختی بالاترین استاندارد زندگی انسانی و حاصل ادراک رفاه ذهنی و شادی شهروندان می‌باشد که بصورت اکستابی و در اثر آموزش و توانمندی بدست می‌آید پیشنهاد می‌گردد وزارت خانه‌ها و نهادهای مرتبط به ویژه شهرداری‌ها برنامه هایی را برای ارتقاء شاخص‌های رضایت مردم از زندگی در نظر بگیرند و همایش هایی را در این زمینه برگزار نمایند و نظرات و دیدگاههای متخصصین را در این زمینه گردآئری نمایند تا بتوانند برنامه جامع و مدون در این زمینه تدوین گردد.

طباطبایی در پایان گفت: همچنین پیشنهاد می‌گردد دولت در راستای حمایت از این عملکرد نهادها، طرح ثبت روز ملی خوشبختی را تدوین و ارایه نماید تا بدینوسیله در راستای ایجاد رفاه عمومی برای اعم شهروندان بتوان گامهای خوبی برداشته شود و با ثبت این روز و برگزاری جشن و همایشهایی مرتبط با آن فضای مناسب برای توجه به شادکامی، رفاه و ارتقاء شاخص‌های کیفیت زندگی مردم ایجاد گردد.