حفظ سلامت مردم و محیط زیست پس از وقوع سیل، برای جلوگیری از خسارتهای این ضایعه ضروری است و به نظر میرسد استان گلستان در این حوزه شرایط مناسبی دارد.
گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو- اعظم ذوالفقاری منظری؛سیل در نقاط مختلف گلستان فروکش کرده و در دو شهر آق قلا و گمیشان که بیشترین درگیری را با سیل داشتند آب تنها ۴ درصد گمیشان و ۱۲ درصد آق قلا را پوشانده است.
از همان ابتدای وقوع سیل در گلستان، گروههای جهادی در سه حوزه فعالیت خود را آغاز کردند؛ عمرانی، فرهنگی و بهداشتی. هرچند از ابتدای کار تاکنون فعالیت جهادگران عمرانی بیشتر بوده و حضور مؤثرتری در صحنه داشتند؛ اما در کنار آنان گروههای درمانی و فرهنگی نیز فعالیت میکردند.
با فراخوان رهبری مبنی بر حضور جهادگران در همه عرصههای مناطق سیل زده، دانشجویان بسیجی از سراسر کشور آمادگی خود را برای حضور در این مناطق، به ویژه در استان گلستان اعلام کردند و در این میان گروههای جهادی پزشکی نیز حضوری چشمگیر داشتند. نیازهای پزشکی و بهداشتی در مناطق سیل زده، بیشتر حول پیشگیری از بروز بیماریها و همچنین جلوگیری از بروز بیماریهای موجود میچرخد. به همین دلیل کارشناسان معتقدند پس از فروکش کردن سیل بیش از آنکه به تجهیزات پزشکی نیاز باشد، افرادی دلسوز باید حضور داشته باشند که خطرات پزشکی را به مردم گوشزد کنند و راهنماییهای لازم را به آنان بگویند.
بیماری خاصی که پس از وقوع سیل ممکن است سلامت مردم سیل زده را تهدید کند، «وبا» یا «التور» است که به گفته مسئولان دانشگاه علوم پزشکی گلستان، مواردی مشکوک به این بیماری گزارش شده که پس از انجام آزمایشهای لازم، مشخص شده وبا نبوده است.
سیدمهدی حسینی، مدیر روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی گلستان در این خصوص میگوید: بیش از هزار و ۲۰۰ مورد نمونه مشکوک به «وبا» یا «التور» گزارش شد که جواب همه این نمونهها، منفی بود.
حسینی ادامه میدهد: با توجه به گزارشهایی در خصوص حمله سگ به انسان و گازگرفتگی سگ در مناطق سیل زده، هزار و ۳۵۸ نفر را با واکسن بیماری هاری محافظت کردیم.
کنترل سلامت آب شرب نیز یکی از وظایف دانشگاه علوم پزشکی در زمان وقوع سیل است که باید میزان کلر آزاد باقی مانده در سیستم شبکه در مناطق سیل زده مورد سنجش قرار گیرد. دانشگاه علوم پزشکی در این زمینه ورود کرده و از وزارت نیرو خواسته است کلر آب آشامیدنی در این مناطق را به میزان یک میلیگرم در لیتر افزایش دهد.
مدیر روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی گلستان میگوید: دو هزار و ۷۰۰ مورد کلرسنجی از دوم تا ۲۲ فروردین صورت گرفته است. ایجاد کمپ در مناطق سیل زده و استقرار گروههای پزشکی و درمانگاههای سیار یا ۲۴ ساعته در این مناطق از دیگر الزاماتی است که در رسیدگی به وضعیت مردم درگیر سیل ضرورت دارد.
دانشگاه علوم پزشکی گرگان از ابتدای وقوع سیل ۴۸ کمپ ایجاد کرده که با توجه به جمعیت ساکن در این کمپ ها، درمانگاه و پزشک مستقر شده اند؛ به گفته حسینی طی ۲۲ روز گذشته ۱۷ تیم پزشکی به همراه ۴۳ داروساز در این مناطق حضور داشته اند که تا پایان اسکان مردم در کمپها ادامه خواهد یافت.
توزیع دارو و شیرخشک، ویزیت مادران باردار و کنترل وضعیت مادر و جنین و همچنین در موارد لازم فراهم کردن شرایط برای زایمان، از دیگر مواردی است که در زمان وقوع سیل از سوی نهادهای درمانی و بهداشتی مستقر در منطقه باید مورد پایش قرار گیرد. از طرفی حضور اثرگذار اورژانس هوایی نیز در این شرایط ضروری است که در سیل گلستان، اورژانس هوایی این استان بیش از ۳۲ پرواز داشته و آسیب دیدگان محاصره شده در سیل را به منطقه امن منتقل کرده است.
اما شاید آنچه اهمیت زیادی در ارائه این خدمات به مردم دارد، پرداخت هزینههای درمان و خدمات بهداشتی است. مدیر روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی گرگان میگوید: با هماهنگی وزارت علوم، برای ارائه کلیه خدمات به سیل زدگان، هزینهای دریافت نکردیم و همه خدمات به صورت رایگان صورت گرفت.
نیازی به حضور جهادگران پزشکی در گلستان نیست!
در واقع کمکهای بهداشتی از ابتدای وقوع سیل در گلستان از سوی چند نهاد و ارگان دولتی و غیردولتی رفع و رجوع میشد؛ در این میان نقش ارتش و سپاه در احداث بیمارستانهای صحرایی پررنگ بود. مسئولان دانشگاه علوم پزشکی گلستان نیز کنار مردم بودند و اقدامات لازم را انجام میدادند.
علی بردبار، مسئول بسیج دانشجویی دانشگاه علوم پزشکی گلستان معتقد است بیش از آنچه مورد نیاز مردم سیل زده گلستان بوده، امکانات و تجهیزات پزشکی به این استان ارسال شده است.
بردبار عملکرد دانشگاه علوم پزشکی گلستان را در حوزه خدمت رسانی به مردم سیل زده، مثبت ارزیابی میکند و میگوید: به دلیل حضور گسترده گروههای امدادگر پزشکی و درمانی در مناطق سیل زده، از طرف بسیج دانشجویی دانشگاه علوم پزشکی گرگان، اعزام گروه جهادگر به صورت منسجم نداشتیم و دانشجویان با گروههای غیردانشجویی همکاری میکردند یا در محل استقرار پایگاههای هلال احمر حضور داشتند.
مسئول بسیج دانشجویی دانشگاه علوم پزشکی گلستان با بیان اینکه تاکنون چند دوره شناسایی آسیب در مناطق سیل زده داشته ایم، ادامه میدهد: البته با توجه به بارشهای جدید، نیازمند برگزاری اردوهای شناسایی بیشتر هستیم.
به گفته وی حضور گروههای بسیجی دانشجویی در حوزه علوم پزشکی از دانشگاههای سراسر کشور همزمان با وقوع سیل و پس از آن، با توجه به حجم گسترده خدمات پزشکی ضرورتی نداشت و تنها یک گروه از طرف مرکز هماهنگ کننده دانشگاههای علوم پزشکی کشور در این منطقه فعالیت میکرد.
رضا پیوندی، مسئول روابط عمومی گروههای جهادی این مرکز است و از ادامه فعالیت این گروهها در خوزستان خبر میدهد و میگوید: باتوجه به رصدی که از شرایط گلستان داشتیم، اعزامها را به گنبدکاووس برنامه ریزی کردیم و اقدامات اولیه را انجام دادیم.
پیوندی ادامه میدهد: از پنج گروه مستقر در گنبدکاووس، چهار گروه را با توجه به شرایط پایدارتر گمیشان، به این شهرستان اعزام کردیم. بخشی از اعضای این گروهها در درمانگاه ثابت که در یک سالن ورزشی ایجاد کرده بودیم، خدمات ارائه میدادند و بخشی دیگر از گروهها، کوچه به کوچه به منازل مردم سرکشی کرده و موارد درمانی و بهداشتی را بررسی میکردند.
به گفته پیوندی پس از انجام مأموریت اولین دوره اعزام جهادگران دانشگاه علوم پزشکی به منطقه گمیشان، نیروی دریایی سپاه، تیمهای پزشکی را مستقر کرد و پس از آن با توجه به وقوع سیل در لرستان و خوزستان، فعالیتهای این دو گروه را در این دو استان متمرکز کردیم.
تلف شدن ۲۲۰۰ رأس دام سبک در سیل گلستان
در کنار رسیدگی به وضعیت بهداشتی مردم، حفظ سلامت در مناطق سیل زده به فعالیت گروههای دامپزشکی هم وابسته است. آمار دام تلف شده در سیل گلستان بسیار زیاد است و جمع آوری این دام ها، در حالیکه به سلامت مردم آسیبی وارد نکند، کار سختی است.
براساس آمار ارائه شده از سوی اداره کل دامپزشکی گلستان ۷۰۰ هزار قطعه مرغ گوشتی و ۲ هزار و ۲۰۰ رأس دام سبک در سیل این استان از بین رفته است. ۱۷ رأس دام سنگین و سه رأس اسب نیز گرفتار سیل شده و تلف شده اند.
آنچه در این شرایط اهمیتی زیادی پیدا میکند، معدوم سازی مناسب و بهداشتی دامها و طیور تلف شده است. انجام این امر پس از فروکش کردن آب در مناطق سیل زده امکان پذیر است و به گفته معاون سلامت اداره کل دامپزشکی گلستان، از هفته گذشته روند پاکسازی تلفات و طیور از سطح آق قلا آغاز شده است. همزمان در گمیشان و دیگر مناطق درگیر سیل در این استان گروههای دامپزشکی مشغول معدوم سازی این حیوانات تلف شده هستند و کار همچنان ادامه دارد.
در این میان، افرادی در فضای مجازی به دنبال القای ناامیدی و نگرانی درباره سیل و اثرات پس از آن هستند. همزمان با فعالیت گروه های دامپزشکی در گلستان، ویدئویی ساختگی در فضای مجازی دست به دست می شد که در آن یک به اصطلاح کارشناس درباره خطرات ناشی از برزمین ماندن لاشه دام ها، هشدار می داد و از رسیدگی نکردن نهادهای دولتی و امدادرسان در این زمینه خبر می داد. با این حال محمد مسلمی، معاون سلامت دامپزشکی گلستان در خصوص شیوع بیماریهای مربوط به دام در مناطق سیل زده به خبرنگار ما میگوید: خوشبختانه هیچ گزارشی از این موضوع به دست ما نرسیده است.
وی به مردم توصیه میکند: مردم بدون استفاده از وسایل محافظ شخصی مانند دستکش و لباس مناسب، به دامهای تلف شده دست نزنند و دقت داشته باشند که برای جلوگیری از شیوع بیماری ها، لاشه حیوانات باید آهک پاشی و مدفون شوند.
براساس گزارشهایی که از وضعیت بهداشتی استان گلستان پس از وقوع سیل مخابره میشود، به نظر میرسد با اقدامات به موقع نهادهای بهداشتی دولتی و جهادی، شرایط بهداشتی این استان مناسب است. هرچند مسئولان بسیج دانشجویی در استان گلستان میگویند در حال رصد شرایط هستند تا در صورت بروز هرگونه مشکلی در حوزه بهداشت و سلامت مردم، اقدامات لازم را انجام دهند.