دانشجویان دانشگاه تهران فعالیت جهادی را با پژوهش کاربردی پیش می‌برند / از نیازسنجی مناطق تا آموزش‌های خاص

هدا روشندل، جانشین گروه جهادی بسیج دانشجویی دانشگاه تهران در گفتگو با خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشجو، با اشاره به جزئیات برنامه آموزشی و پزوهشی این گروه جهادی گفت: گروه آموزش کانون جهادی دانشگاه تهران یا سایر گروه‌های جهادی را می‌توان به عنوان تیم پژوهش معرفی کرد. یکی از تیم‌های کلیدی که مجموعه دارد تیم پژوهش است که وظیفه جمع آوری اطلاعات و طبقه بندی و در نهایت تحویل آن‌ها به صورت خام یا پردازش شده به گروه را دارد. از جمله فعالیت گروه آموزش، محتوای آموزشی است در قرار است در منطقه چیده شود که این محتوا به شناسایی آن منطقه برمی گردد و مسئولیت آن با تیم پژوهش است. نیازسنجی مناطق را برعهده می‌گیرد. این تیم‌ها قبل از گروه‌های جهادی وارد مناطق می‌شوند این تیم شامل افرادی است که در موضوع آموزش تبحر خاص دارند.

وی افزود:عمده مسائل آموزشی که در اردو‌های جهادی مدنظر داریم بحث آموزش فرهنگی و درسی است که بیشتر به خاطر مخاطبین است. مدارس نهایتا از بین ۱۰ تا ۱۴ روستا مدارس تا متوسطه دوم دارد و بعد از آن باید به شهر مراجعه می‌کردند که مشکلات آموزشی خاص خود را داشت.

 

آموزش های فرهنگی بر اساس نیازسنجی مناطق است
روشندل اضافه کرد: آموزش فرهنگی بر پایه نیازسنجی که گروه پژوهش در منطقه انجام می‌دهد محتوای آن تنظیم می‌شود پس از مرحله ثبت نام که سه ماه قبل از اردو است و در این ثبت نام اولویت‌ها در منطقه انتخاب می‌شوند که شامل ۱۳ یا ۱۴ گروهی است که مجموعه دارد در مرحله بعد مصاحبه از ثبت نام کنندگان به عمل می‌آید که سوالات آن متناسب با شرایط منطقه است که در پژوهش به دست آمده است. در این مصاحبه شرایط ثبت نام کنندگان و توانایی اجرای آن‌ها بررسی و انتخاب می‌شود.

 

وی یادآور شد: شروع جلسات پژوهش و آموزش دو ماه قبل از اردو خواهد بود که ابتدا جلسه توجیهی و الزامات خاص گروه انتقال داده می‌شود و سپس جلسات گروه که شامل همفکری، شیوه‌های تدریس، بحث‌های مهارتی را داریم.

این دانشجو اضافه کرد: پس از برگزاری جلسات، همفکری بر محوریت مسائل آموزشی برگزار می‌شود و از مشورت اساتید نیز در این زمینه‌ها استفاده می‌کنیم. علاوه بر جلساتی که خروجی آن آموزش مربی و یا دانشجو است که می‌خواهد در اردو شرکت کند، رشد کردن و آمادگی برای مواجه شدن با بچه‌های روستا که قرار است در طول مدت اردو آن‌ها را ارائه دهیم.

روشندل خاطرنشان کرد: دوره‌های مختلفی را برای دانشجویان جهادی که نیاز است در منطقه اجرایی کنند برگزار می‌کنیم.

مهارت‌های زندگی اولویت آموزشی دانشجویان جهادی
جانشین گروه جهادی بسیج دانشجویی دانشگاه تهران با اشاره به طرح درس‌هایی که در این دوره‌ها اجرایی می‌شود، گفت: یکی از اتفاقات خوبی که دو سال است در تیم آموزشی و فرهنگی افتاده، این است که سعی می‌کنیم یک یا چند موضوع را نهایتا اجرایی کنیم و به جای اینکه به صورت مقطعی آن را دنبال کنیم به صورت مستمر و برای به ثمر نشستن آن را پیگیری می‌کنیم، این باعث می‌شود که برای ۱۴ روز ۱۴ موضوع را در نظر نمی‌گیریم و یک محور اصلی را موضوع کار قرار می‌دهیم. با توجه به نیاز منطقه در رده‌های کودک و نوجوان مهارت زندگی را اولویت قرار دادیم.

وی ادامه داد: بر اساس برنامه ریزی‌ها قرار است دانش آموزان با شیوه‌های مختلف آموزش داده شوند. بیشتر به سمت شکل گیری تفکر دانش آموزان منطقه می رویم. تیم‌هایی هم مکمل این کار در منطقه هستند که این تیم فعالیت فرهنگی در داخل منطقه و یا روستا  انجام می‌دهد و گروه‌هایی که از دید گروه جهادی خارج مانده اند پوشش می‌دهد.

روشندل یادآور شد: بسیاری از مردمان روستا به خصوص زنان به دلیل مشغولیت بالا امکان حضور مستمر در کلاس‌های آموزشی گروه‌های جهادی را ندارند، بنابراین گروهی مکمل این خلا را جبران می‌کند.

وی با اشاره به اینکه تیم آموزش گروه‌های جهادی ویژه برادران در رده‌های سنی جوان و بالاتر فعالیت نمی‌کنند، گفت: علت این امر این است که ارتباط گیری با این قشر در روستا‌ها به راحتی انجام نمی‌شود. اگر نحوه ارتباط گیری بخواهد به صورت مستقیم باشد کاری است که تاکنون با مشکل مواجه بوده و گروه جهادی ترجیح داده به جای اینکه تیم آموزش برای گروه جوان داشته باشد از طریق تیم فرهنگی با رویکرد‌های غیرمستقیم‌تر برنامه‌های ویژه برای آن‌ها برگزار کند.

 

جانشین گروه جهادی بسیج دانشجویی دانشگاه تهران یادآور شد: نیاز‌هایی که گروه جهادی برای آن برنامه ریزی می‌کند با توجه به نیازسنجی در منطقه است نیازی است که خودشان احساس می‌کنند، مهارتی که زنان روستا علاقه دارند به آن‌ها آموزش می‌دهیم که ممکن است هیچ هدف اقتصادی دنبال آن نداشته باشد.

 

به دنبال ایجاد انگیزه و اعتماد به نفس گمشده زنان روستایی
وی اظهار داشت: مهارت افزایی بیشتر با هدف دادن انگیزه و اعتماد به نفس گمشده زنان روستایی است که بتواند کمکی برای خلا‌های آن‌ها داشته باشد. برای سطح سنی کودکان نیز نمایشنامه‌های عروسکی با موضوع مهارت افزایی داریم که این کار با همکاری دانشجویان دانشکده هنر دانشگاه تهران برگزار می‌شود. براساس تجربه این گونه اجرا‌ها اثرگذاری بیشتری بر کودکان مناطق محروم دارد.

روشندل گفت: بیشترین مشکلاتی که در مناطق محروم به خصوص در قشر زنان است با زنانی مواجه شدیم که بیشتر فعالیت اقتصادی و معیشت منزل را به عهده دارند. تمام این فعالیت‌ها را زن خانواده به دوش می‌کشد. این اتفاق یکی از مشکلاتی را برای تیم ما ایجاد می‌کرد و مدام با این جمله که «وقت ندارد» مواجه بود و بستری فراهم نبود که ما بخواهیم آن‌ها را دور هم جمع کنیم و آمادگی پذیرش آموزش‌ها را نداشتند، ولی باز هم تمهیداتی اندیشیده شد که بتوانیم این آموزش‌های مدنظر را ارائه دهیم تقسیم کاری که در روستا‌ها وجود داشت باعث می‌شد فشار روانی سنگینی را به زنان تحمیل کند که اعتماد به نفس زنان را ضعیف و یا تخریب شده نمایان می‌کرد. نداشتن هیچ وقت شخصی به آن‌ها آسیب جدی وارد می‌کند بنابراین باور اینکه می‌توانند وقت شخصی داشته باشند، یکی از مهمترین تاثیراتی بود که در بخش زنان به دنبال آن بودیم و همین که تا حدی محقق شده است.

وی افزود: بیشترین ضعفی که در زنان روستا دیده می‌شود عدم مهارت زندگی است، که باعث می‌شود آمار طلاق در این مناطق افزایش پیدا کند.

روشندل در خصوص حضور تیم مشاوره در گروه جهادی گفت: اینکه بخواهیم تیم مشاوره داشته باشیم به دلیل حساسیت‌هایی که در منطقه وجود دارد سعی کردیم تیمی مجزا به نام مشاوره نداشته باشیم و این کار را به صورت ادغام در تیم پژوهش انجام می‌شود.

جانشین گروه جهادی بسیج دانشجویی دانشگاه تهران اضافه کرد: امسال فعالیت گروه جهادی دانشگاه تهران به استان خراسان شمالی انتقال پیدا کرده که چهار مرحله شناسایی عمومی انجام شده، ۱۰ روستا که شامل ۵ روستای اهل تسنن و ۵ روستای تشیع تحت پوشش قرار خواهند گرفت. مسئله‌ای که ممکن است سال اول با آن مواجه باشیم عدم آمادگی منطقه برای محتوای آموزشی است و تفاوت‌های اساسی با منطقه قبلی فعالیت‌های جهادی دارد.

وی ادامه داد: منطقه‌ای که امسال دانشجویان در آن حضور دارند حتی امکانات اولیه از جمله تلویزیون را ندارد و نبود زمینه مشکلات زیادی را برای دانشجویان ایجاد می‌کند که باید زمان زیادی را برای بسترسازی آموزش در این مناطق انجام دهیم.

 

 

روشندل یادآور شد: بهداشت نیز به بسته های آموزشی اضافه شده، به کودکان آموزش‌های ویژه داده خواهد شد. اعتمادسازی از اصولی است که یک تیم جهادی پس از ورود به منطقه باید انجام دهد به گونه‌ای باید معرفی شود که مردم مناطق پذیرای آن‌ها باشند. قطعا در سال اول انتظار پذیرش صددرصد را نداریم کمااینکه دوره‌های قبل نیز با همین مسائل مواجه بودیم. بحث شناخت و اعتمادسازی اولین مرحله از فعالیت گروهی است. تمام تلاش ما این است که بتوانیم بیشترین تاثیر و اعتماد را در مرحله اول داشته باشیم. اگر نتوانیم اعتمادسازی کنیم برای بار دوم گروه نمی‌تواند وارد منطقه شود، مثلا در منطقه کردستان برخورد‌های نامناسب داشتیم، اما پس از سه سال با صحنه‌ای مواجه می‌شویم که تمام مردم روستا نه تنها در مباحث آموزشی بلکه در همه فعالیت‌های جهادی مشارکت می‌کنند.

وی ادامه داد: فیلتر‌هایی که برای آموزش در منطقه گذاشته شده به گونه‌ای است که مسائلی که حساسیت برای مردم منطقه ایجاد می‌کند حذف شود، نکته‌ای گفته نشود که با اعتقاد و فرهنگ آن منطقه سنخیت نداشته باشد چرا که این کار باعث می‌شود که سایر گروه‌ها هم نتوانند کار‌های خود را انجام دهند و تاکنون هم مشکل جدی برای گروه ایجاد نشده است.