سازمان حج و زیارت اولویت‌های حج را تغییر داد

 به گزارش گروه فرهنگی خبرگزاری دانشجو، امسال با شیوع کرونا سفر به حج تمتع لغو شد و فقط ساکنان عربستان امکان انجام مناسک حج تمتع را داشتند.

با این اقدام عربستان، زائران ایرانی که بیش از یک دهه در انتظار سفر به خانه خدا بودند، همچنان در نوبت قرار گرفتند تا سال آینده بنا بر اولویتی که سال زمان حج و زیارت اعلام کرده است و همچنین سهمیه‌ای که عربستان در نظر می‌گیرد، به این سفر معنوی مشرف شوند.

البته سازمان حج و زیارت اعلام نکرده که در صورت کاهش سهمیه حج از سوی عربستان و تدام کرونا و همچنین فراهم نشدن اعزام همه زائران، وضعیت افرادی که هزینه حج را به صورت کامل پرداختند تا سال آینده به حج اعزام شوند، چه می‌شود. یا حتی چرا باید اولویت اصلی در صورت پرداخت نکردن هزینه حج در ماه‌های اخیر از گردونه حذف شده و اولویت وی به زائرانی که اکنون هزینه را به طور کامل پرداختند، واگذار می‌شود؛ در حالی که شاید چنین فردی بخواهد هزینه حج را بر اساس هزینه حج ۱۴۰۰ بپردازد.

با این وجود، سازمان حج و زیارت که با در نظر گرفتن صرفه و صلاح زائران اقدام به تثبیت هزینه سفر به حج تمتع و نرخ ارز عملیات حج کرد، در نظر دارد برای جاماندگان از تکمیل هزینه سفر به حج تمتع که بنا بر هر دلیلی موفق به پرداخت هزینه قسط دوم نشده‌اند، یک روز فرصت واریز در نظر بگیرد؛ به طوری که به گفته یکی از مدیران حج و زیارت، قرار است هشتم مهرماه فرصت طلایی برای مشمولان حج تمتع ۱۴۰۰ که قسط اول را پرداختند و هنوز موفق به پرداخت هزینه قسط دوم نشدند، در نظر گرفته شود و مشمولان بتوانند در این روز از فرصت باقی مانده استفاده کنند و قسط دوم را بپردازند تا بر اساس هزینه حج امسال به حج سال آینده مشرف شوند.

سهمیه ایران برای حج امسال ۸۶ هزار و ۵۰۰ نفر بود که هزینه این سفر با توجه به ارز اختصاص یافته دولت به عملیات حج با مبلغی حدود ۹ هزار تومان، حدود ۳۲ تا ۴۱ میلیون تومان (متوسط ۳۵ میلیون تومان) پیش‌بینی شد و مشمولان تشرف به حج تمتع نیز باید مبلغ ۲۵ میلیون تومان را با احتساب سود سپرده واریز می‌کردند.

سازمان حج و زیارت نیز در اطلاعیه اعلام کرد: «اولویت‌های اصلی شامل آن دسته از دارندگان قبوض ودیعه‌گذاری تا تاریخ ۳۱ فروردین‌ماه سال ۱۳۸۶ که قبلاً نسبت به تکمیل اطلاعات و دریافت کد رهگیری اقدام نموده‌اند، می‌توانند از ساعت ۱۰ صبح روز ۹ اسفندماه سال ۹۸ به ثبت‌نام مبادرت ورزند. همچنین ثبت‌نام ذخیره نیز از دارندگان قبوض ودیعه‌گذاری تا تاریخ ۱۵ اردیبهشت سال ۱۳۸۶ که قبلاً کد رهگیری دریافت نموده‌اند، از ساعت ۱۰ صبح روز ۲۱ اسفند ماه ۱۳۹۸ انجام می‌گیرد».

با توجه به نامشخص بودن وضعیت حج تمتع به دلیل شیوع کرونا و اطلاع رسانی نکردن طرف سعودی، ثبت‌نام از مشمولان ادامه داشت و پس از مدتی به دلیل تکمیل نشدن ظرفیت کاروان‌ها، سازمان حج و زیارت در چندین نوبت ودیعه‌گذاران در ماه‌های بعدی سال ۱۳۸۶ را نیز فراخواند؛ تا جایی که تا سازمان حج و زیارت برای پنجمین بار اولویت جدید حج را اعلام کرد و با تصمیم مسؤولان مقرر شد تا ودیعه‌گذاران تا پایان آذرماه ۱۳۸۶ هم به عنوان مشمولان حج تمتع ۹۹ شناخته شده و در ظرفیت باقیمانده کاروان‌ها ثبت‌نام کنند.

پس از اعلام عربستان مبنی بر نپذیرفتن زائر از سایر کشورها، ایران نیز یکی از سناریو‌هایی که پیش از این برنامه‌ریزی کرده بود، اجرایی کرد و مقرر شد با توجه به نوسان نرخ ارز، هزینه حج تمتع را از زائران به صورت کامل اخذ کرده و برای تأمین ارز مورد نیاز، آن را در اختیار بانک مرکزی قرار دهد تا در صورت افزایش هزینه برای حج سال آینده، افرادی که این هزینه را پرداخت کرده باشند، مشمول افزایش هزینه حج نشوند.

علیرضا رشیدیان، رئیس سازمان حج و زیارت در نشست خبری با بیان اینکه بیش از ۷۴ هزار و ۸۰۰ زائر ثبت‌نام خود را به انجام رسانده و مرحله اول هزینه سفر خود را واریز کردند، از پرداخت حدود ۲۰۰ میلیون دلار به بانک مرکزی خبر داد و گفت: ۷۲ هزار و ۹۱۴ زائر با پرداخت قسط اول هزینه حج ثبت‌نام خود را قطعی کرده‌اند که هر کدام ۲۵ میلیون شامل یک میلیون تومان سپرده اولیه و حدود ۲ میلیون تومان سود سپرده و باقی هزینه را پرداخت کردند که حدود یک هزار ۸۲۲ میلیارد تومان واریز شده که از این مبلغ یک هزار و ۸۰۰ میلیارد تومان به حساب بانک مرکزی واریز کردیم. (اینجا بخوانید)

پس از آن روند ثبت‌نام حج تا اواخر تیرماه ادامه داشت و اوایل مرداد نیز رشیدیان از تثبیت نرخ ارز حج تمتع برای زائرانی که امسال هزینه حج را پرداخت کرده بودند، خبر داد و گفت: پیگیری‌هایی صورت گرفت تا نرخ ارز تثبیت و ارز مورد نیاز زائران حج ۱۴۰۰ که امسال ثبت‌نام کردند، ذخیره شود. چرا که معتقدیم زائران حج تمتع سال جاری که از لحاظ اجرایی ثبت‌نام را انجام داده و رقم اولیه را واریز کردند، باید با نرخ امسال به حج سال آینده مشرف شوند. (اینجا بخوانید)

بر همین اساس، تمام زائران برای قرارگیری در اولویت اعزام باید هزینه حج تمتع را به صورت کامل پرداخت می‌کردند و در نهایت اوایل شهریورماه سازمان حج و زیارت در اطلاعیه‌ای به آغاز پرداخت مرحله دوم هزینه حج تمتع برای افرادی که قسط اول را پرداخت کرده بودند، اشاره کرد. هزینه مرحله دوم واریزی از ۷ تا ۱۵میلیون و ۵۰۰ هزار تومان علی الحساب تعیین شده بود و به گفته اکبر رضایی، معاون حج و عمره سازمان حج و زیارت اگر زائری به هر دلیل از پرداخت قسط دوم، خودداری کند به معنای عدم تمایل به استفاده از ارز با نرخ مصوب حج تمتع ۹۹ برای حج سال ۱۴۰۰ است.

علاوه بر این، اولویت اعزام به حج تمتع با افرادی است که این هزینه را به صورت کامل پرداخت کرده باشند. در این اقدام، سازمان حج و زیارت تفاوتی بین اولویت اعزام برای مشمولان اوایل سال ۸۶ با پاییز سال ۸۶ قرار نداده نشده است؛ به طوری که بر اساس تصمیم سازمان حج و زیارت، اولویت اواخر آذرماه سال ۸۶ که هزینه حج را اکنون به صورت کامل پرداخت کرده است، نسبت به مشمول تشرف به حج که اولویتش فروردین سال ۸۶ باشد و این هزینه را پرداخت نکرده و بخواهد با هزینه همان سال ۱۴۰۰ به حج اعزام شود، در اولویت اعزام سال آینده قرار دارد.

این امر موجب نارضایتی برخی از مشمولان حج تمتع واقع شده است، چرا که هر ساله اولویت حدود ۲ ماه از سال برای تشرف اعلام می‌شد، اما امسال با تکمیل نشدن ظرفیت کاروان‌ها به دلیل کرونا و حتی قیمت بالای سفر به حج برای بسیاری از مشمولان، بیش از هشت ماه اولویت اعزام از سوی سازمان حج و زیارت اعلام شد، یعنی از فروردین تا آخر آذرماه سال ۱۳۸۶. اولویت اعزام سال آینده نیز برای افرادی است که هزینه را به صورت کامل پرداخت کنند.

فرصت پرداخت هزینه حج تمتع ۱۹ شهریور به اتمام رسید و به گفته مسؤولان حدود ۹۰ درصد زائرانی که قسط اول را پرداخت کرده بودند، قسط دوم را نیز پرداخت کرده تا در اولویت اعزام حج تمتع سال ۱۴۰۰ قرار بگیرند. یعنی از بیش از ۷۶ هزار نفر حدود ۶۸ هزار نفر هزینه سفر به حج تمتع را بر اساس کاروان انتخابی به صورت کامل پرداخته‌اند.

وضعیت زائرانی که هزینه حج را به صورت کامل پرداختند، در صورت کاهش سهمیه حج چه می‌شود؟

با وجود پرداخت هزینه توسط مشمولان، حج و زیارت توضیحی نداده که اگر با توجه به ادامه شرایط کرونا، عربستان سهمیه ایران و سایر کشور‌ها را کاهش دهد و به طور مثال سهمیه ایران ۲۰ تا ۴۰ هزار نفر باشد، تکلیف مشمولان حج تمتع که هزینه را به صورت کامل پرداخت کردند، چه می‌شود.

افزایش حدود ۲ برابری هزینه سفر به حج با تداوم افزایش قیمت دلار

البته با توجه به افزایش قیمت دلار مشخص نیست که مسؤولان برای جلوگیری از افزایش هزینه سفر به حج برای سال‌های آینده چه تدابیری اندیشیده‌اند. اکنون دلار آزاد بیش از ۲۷ هزار تومان و ارز نیمایی ۲۲ هزار تومان است که اگر حتی دولت بتواند ارز پایین‌تر از ارز نیمایی به عملیات حج اختصاص دهد، هزینه حج برای سال آینده دو برابر خواهد شد و با این روند و شرایط اقتصادی کمتر کسی مستطیع خواهد شد.

حج تمتع امسال با وجود آمادگی ایران از سوی عربستان لغو شد و حج تمتع با رعایت نکات بهداشتی و برای حدود ۱۰ هزار نفر از ساکنان عربستان با در نظر گرفتن ۷۰ درصد سهمیه برای خارجی‌های ساکن عربستان برپا شد و به گفته متولیان برپایی این مناسک هیچ گزارشی مبنی بر ابتلا به کرونا بین حجاج اعلام نشد.