گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، حسین اکبری؛ استفاده رایگان تمام شهروندان از آموزش و پرورش از جمله موارد قانونی است که در راستای عدالت اجتماعی در قانون اساسی آورده شده. پس از انقلاب این مسیر تا حدود زیادی رشد کرد؛ به طوری که اینک معلم و کلاس و کتاب، در دورترین نقاط روستایی کشور نیز حضور دارد.
با این حال تلاش برای گسترش عدالت آموزشی همچنان باید ادامه داشته باشد؛ آن هم برای استانی مانند خراسان شمالی که نزدیک به نیمی از جمعیتش روستایی است؛ روستائیانی که اگر امکانات مناسبی در روستا نیابند، به شهرها مهاجرت کرده و علاوه بر کاهش تولید مواد غذایی، خطرات دیگری مانند افزایش حاشیه نشینی را نیز به دنبال دارد.
با افزایش امکانات نیازهای جدیدی برای دانش آموزان به وجود آمده است. کرونا نیز از سوی دیگر نیاز به امکانات و تجهیزات مدرن را گسترش داده. موضوعی که گاهی باعث شده آموزش برای دانش آموزان دیگر رایگان نباشد و خانوادهها مجبور باشند هزینههای بالایی را برای حضور در کلاسهای مجازی بپردازند.
۵۰ درصد روستاهای خراسان شمالی اینترنت دارند
اما در برخی از مناطق خراسان شمالی داشتن تلفن همراه، تبلت و سیم کارت نیز بی فایده است؛ زیرا اساساً در آن محل آنتن و دسترسی به اینترنت با مشکلات جدی مواجه بوده. مدیرکل ارتباطات و فناوری اطلاعات خراسان شمالی در این خصوص گفت: در حال حاضر حدود ۷۰ درصد از روستاهای استان زیر پوشش شبکه تلفن همراه قرار دارند و بیش از ۵۰ درصد روستاهای استان دارای اینترنت پرسرعت روستایی از محل اجرای طرح پوشش خدمات اجباری ارتباطات و فناوری اطلاعات (یو. اس. او) هستند.
با این حال طبق گفته رئیس اداره فناوری ارتباطات و اطلاعات اداره کل آموزش و پرورش خراسان شمالی ۷۰ درصد دانش آموزان استان وارد سامانه شاد شدهاند.
فرامرز صدقی در این باره اظهار کرد: شماری از مدیران و معلمان هم هنوز وارد برنامه شاد نشدهاند که انتظار میرود هفته آتی، حضور این افراد هم در برنامه شاد بیشتر شود.
وی افزود: در بهار پارسال، تنها ۶۰ درصد از دانش آموزان وارد برنامه شاد شدند، و ۷۲ هزار نفر از این افراد، از حضور در فضای مجازی بازماندند؛ البته امسال هم همین تعداد دانش آموز از داشتن تجهیزات همچون گوشی هوشمند و یا تبلت بی بهره اند، اما ۱۰ درصد از آنان توانستهاند با استفاده از تجهیزات امانی و با همکاری آشنایان، وارد برنامه شاد شوند.
دانش آموزان روستایی چه میکنند؟
آمار فوق مجموع دانش آموزان استان، اعم از شهرنشینان و روستانشینان را شامل میشود لذا اگر به تفکیک روستا و شهر بسنجیم، یقیناً آمار متفاوت خواهد شد. این آمار مسئولان را به فکر واداشت تا چارهای بیندیشند.
دانش آموزان روستایی که زمانی از حضور در کلاس و داشتن معلم محروم بودند اینک این موارد را در اختیار دارند اما با شیوع کرونا بار دیگر مشکلاتشان افزوده شد. اما تلاشها برای رفع این مشکلات به صورت جدی ادامه دارد. رئیس اداره فناوری ارتباطات و اطلاعات اداره کل آموزش و پرورش خراسان شمالی در این خصوص نیز بیان کرد: هنوز هم ۴۰ درصد از دانش آموزان در مناطق مختلف، از دسترسی به شاد محروم هستند و به علت نداشتن دسترسی به گوشی هوشمند و یا تبلت، نتوانستهاند به شاد بپیوندند.
بهره مندی ۱۴۴۰ مدرسه روستایی از اینترنت رایگان
صدقی درباره حل مشکل اینترنت برای مدارس گفت: با انعقاد تفاهم نامه با اداره کل فناوری اطلاعات استان، پیگیریهای لازم برای فراهم کردن زیرساختهای اینترنتی در مدارس روستایی انجام شده است.
وی افزود: قرار بود یک هزار و ۲۰۰ مدرسه استان در ۷۰۰ نقطه روستایی اینترنت رایگان دریافت کنند که بیش از تعهد انجام شد و اینترنت رایگان در هزار و ۴۴۰ مدرسه برقرار شد.
مدارس روستاها کم جمعیت است / کلاسها حضوری برگزار میشود
از سوی دیگر باید توجه داشت که اکثر روستاهای استان، خصوصاً مواردی که به دلیل فاصله از مراکز شهری از داشتن اینترنت بی بهره اند، جمعیت دانش آموزانشان نیز محدود است. کلاسهای زیر ۱۰ نفر باعث شده که این مدارس کلاسهای خود را حضوری برگزار کنند.
علی اصغر نگهبان، مدیر یکی از مدارس روستایی استان است که در این باره در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری دانشجو گفتت: مدرسه ابتدایی روستای ما ۶ کلاس دارد که ۵ کلاس کمتر از ۱۰ نفر جمعیت داشته و با توجه به وسعت کلاسها برای برگزاری کلاسهای درس مشکلی وجود ندارد و دانش آموزان به راحتی با رعایت فاصله اجتماعی در مدرسه حضور پیدا میکنند.
وی افزود: یکی از کلاسهای مدرسه نیز جمعیت بیشتری دارد لذا با هماهنگی معلم، کلاس در محوطه مدرسه و در فضای باز برگزار میشود تا سلامت دانش آموزان حفظ شود.
تهیه بستههای آموزشی برای دانش آموزان محروم
عباس سعیدی، مدیرکل آموزش و پرورش خراسان شمالی نیز در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری دانشجو در خصوص میزان و چگونگی افزایش عدالت آموزشی در استان گفت: در حال تهیه درس نامه، لوح فشرده، فلش و بستههای آموزشی خصوصاً در مقطع ابتدایی هستیم تا آنها را هر ۳ ماه به دانش آموزانی که نمیتوانند از شبکه شاد استفاده کنند ارائه دهیم.
وی با تاکید بر اینکه ۴۶ درصد از دانش آموزان خراسان شمالی روستایی و عشایری هستند، افزود: تمام این دانش آموزان محروم و غیر برخوردار نیستند و این فکر که چون در روستا زندگی میکنند محروم هستند اشتباه است.
سعیدی در انتها گفت: برخی دانش آموزان روستایی در خوابگاهها قرار دارند که اینترنت رایگان به آنها داده شده و عدهای نیز از اینترنت مدرسه استفاده میکنند با این حال برای دانش آموزانی که به این موارد دسترسی نداشته باشند بستههای آموزشی تدارک دیده شده است.
کرونا حادثهای بود که هیچ کسی پیش بینی آن را نداشت لذا ارکان مختلف جوامع غربی و شرقی با مشکلات جدی رو به رو شدند با این حال پس از گذشت کمتر از یک سال از این رویداد ناشناخته، آموزش و پرورش تا حد قابل قبولی خود را با شرایط هماهنگ کرد و سعی شد دانش آموزان آسیب کمتری از کرونا ببینند.
اقدامات در راستای افزایش عدالت اجتماعی در حوزه آموزشی به این موارد ختم نمیشود. برچیده شده مدارس خشتی، گلی و سنگی و یا بخاریهای نفتی در خراسان شمالی از جمله مواردی است که این استان به آن دست یافته و از این نظر از دیگر استانهای کشور نیز جلوتر است. با این حال تلاش برای رفاه مردم و دانش آموزان روستایی یقیناً به اتمام نمیرسد و باید روز به روز بر حجم این تلاش افزوده شود.