گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، در آستانه دومین سالگرد شهادت سپهبد شهید قاسم سلیمانی فرمانده نیروی قدس سپاه به جرات میتوان گفت که گرفتن انتقام سخت از عاملین و آمرین این جنایت ناجوانمردانه اصلیترین مطالبه ملت ایران، کشورهای محور مقاومت و تمام ملتهای زخم خورده از سیاستهای استکبار جهانی به سردمداری آمریکا محسوب میشود.
بدون شک زمانی که موضوع اخراج آمریکا از منطقه از سوی رهبر معظم انقلاب به عنوان راهبرد جمهوری اسلامی برای گرفتن انتقام سخت مطرح شد شاید تحقق این راهبرد در دستگاه محاسباتی بسیاری از تحلیل گران و کارشناسان نظامی و امنیتی قابل تحقق نبود؛ اما امروز بعد از گذشت دو سال از ترور سردار سلیمانی شاهد اخراج بخش عمدهای از نیروهای آمریکایی در کشورهای منطقه از جمله افغانستان و عراق بوده ایم. به هر روی روند اخراج آمریکا از منطقه آغاز شده، ولی مسئلهای که نباید از غافل شویم این است که آمریکاییها تلاش خواهند کرد تا نه تنها خروج نیروهای خود را به تاخیر بیندازند بلکه این خروج نیز با توجه به اوضاع اقتصادی و سیاسی نابسامان کشورهای تحت اشغال به مانند آنچه که در افغانستان اتفاق افتاد تهدید زا باشد.
بر کسی پوشیده نیست که سردار دلها جان خود را در مسیر نجات ملتهای مظلوم منطقه از چنگال تروریسم و اخراج آمریکا از منطقه در طبق اخلاص گذاشت و در این راستا نیز توانست کشورهای محور مقاومت را با توجه به ویژگیهای شخصیتی که از آنها برخوردار بود به همدیگر پیوند بدهد و این اتفاق بزرگی است که میتواند گرفتن انتقام سخت از آمریکا را سرعت ببخشد.
با این اوصاف خبرگزاری دانشجو، به منظور بررسی ابعاد و ویژگیهای شخصیتی سپهبد شهید قاسم سلیمانی و اقدامات صورت گرفته در راستای گرفتن انتقام سخت و اخراج آمریکا از منطقه با فاطمه علیزاده، دبیر بین الملل اتحادیه انجمنهای اسلامی دانشجویان مستقل، اکرم احمدی، مسئول هسته بین الملل خواهران بسیج دانشجویی دانشگاه علامه طباطبائی و محمد رضا راسک، موسس کمیته جهان اسلام در بسیج دانشجویی دانشگاه تهرانبه گفتگو پرداخته که در ادامه مشروح این گفتگو را میخوانید.
دانشجو: به نظر شما مهمترین رویکردی که شهید سلیمانی را از دیگران متمایز میساخت، چه بود؟
علیزاده: شجاعت و موقعیت سنجی شهید سلیمانی چه در مسائل داخلی و چه در محور مقاومت ویژگی بارزی است که او را از سایر افراد متمایز میکند به گونهای که امروز بعد از گذشت دو سال از شهادت سردار سلیمانی متاثر از این ویژگی داغ او هنوز در دل مردم زنده مانده و گرفتن انتقام خونش را مطالبه میکنند.
امروز در کمتر کسی این ویژگی دیده میشود که بخواهد خودش را به مانند شهید سلیمانی به سختی بیندازد و به خاطر نوع دوستی و بازپس گیری حق از ظالم به دل آتش بزند و به یک چهره مهربان در بین سایر اقشار مردم تبدیل شود.
احمدی: به گفته رهبر معظم انقلاب شهید سلیمانی ملیترین و امتیترین فرد در جهان اسلام بود. شهید سلیمانی مظهر انتشار عطوفت اسلامی بود بطوریکه بین شیعه و سنی، مسلمان و مسیحی، ایزدی و آشوری، کرد و عرب و ایرانی، عراقی، سوری، فلسطینی و افغانستانی تفاوتی قائل نمیشد و علاوه بر اینکه خود را از کسی بالاتر نمیدید، بلکه مدافع حق انسانها بودند و مضاف بر این به شدت با کفار میجنگید و اجازه نمیداد بیگناهان قربانی جنایات آمریکا و رژیم صهیونیستی شوند. با این اوصاف میتوان گفت که أَشِدَّاءُ عَلَى الْکُفَّارِ رُحَمَاءُ بَیْنَهُمْ توصیف بسیار زیبایی از شهید سلیمانی است.
اوباما رئیس جمهور پیشین آمریکا در جایی میگوید: شهید سلیمانی دشمن قابل احترام من است و این نشانگر این است که سردار سلیمانی مدافع حقوق ملتها بوده است. یکی دیگر از خصلتهای بسیار متمایز شهید سلیمانی، الگو پذیری شان از فاطمه زهرا سلام الله علیها السلام در بی تکلفی و گمنامی است. در واقع شهید سلیمانی از مدار فردیت خویش خارج شده و سعه وجودی او آنقدر گسترش یافته بود، که در واقع اکنون تبدیل به یک مکتب شده است. به تعبیر دیگر میتوان گفت شهید سلیمانی مصداق این جمله امیرمؤمنان (ع) بود که فرمودند: «حملو ابصارهم علی اسیافهم» جنگاوران متقی از روی بصیرت شمشیر میزنند.
راسک: یکی از مهمترین شاخصههای سردار سلیمانی که شاید او را خیلی از دیگران متمایز میکرد، اما به آن خیلی کم توجه شده صداقت، سادگی و صمیمیت اش است و این صداقت و صمیمیت به گونهای بود که مثلا در جلسات محرمانه که افرد با بسیاری از دادههای اطلاعاتی و امنیتی حضور مییافتند او خیلی ساده و بدون هیچ داده و اطلاعات امنیتی حاضر میشد و جواب میگرفت و بیرون میآمد. در واقع سردار سلیمانی کسی بود که نسبت به قضایا خیلی سخت برخورد نمیکرد از این رو صداقت، صمیمیت و سادگی اش همواره عامل پیروزی اش بود.
سردار سلیمانی، چون صادق بود همه سعی میکردند که با او کنار بیایند و دوستش داشته باشند و این دوست داشتن باعث شده بود که در خیلی از مسائل کارش پیش برود. در همین رابطه یکی از دوستان ما تعریف میکرد که آیت الله سیستانی گفته که صمیمیتی که قاسم سلیمانی دارد آدم را مجذوب خودش میکند و این از نکات شناختی شهید سلیمانی به شمار میرود.
یکی دیگر از ویژگیهایی که شاید شهید سلیمانی را در بین مسئولان عالی رتبه به یک انسان خاص تبدیل میکند این بود که او به مدیریت جهادی اعتقاد داشت یعنی اینکه شهید سلیمانی علاوه بر اینکه خودش یک مدیر جهادی بود به مدیر جهادی هم اعتقاد داشت و آن را اجرایی میکرد و ما در عمل آن را میدیدیم.
شهید سلیمانی همواره سعی میکرد تا مصداقهای مدیریت جهادی را مطالعه کند و بشناسد با این وجود ارتباط حوزه مطالعاتی و مدیریت جهادی سردار سلیمانی ارتباط نزدیکی با هم داشتند.
دانشجو: عملکرد حاج قاسم را در فضاهای مختلف در داخل کشور یا خارج از کشور به چه شکل میددید و آیا به نظر شما بعد از ایشان کسی مانند ایشان خواهد بود؟
علیزاده: شهید سلیمانی صرفا یک فرمانده جنگ نبود؛ چرا که او در حوادث مختلفی که طی این سالها در کشور رخ داد از جمله سیل خوزستان و گلستان و همچنین زلزله کرمانشاه به عنوان یک نیروی میدانی وارد عمل شد و به کمک رسانی پرداخت و به این واسطه نیز چهره خوبی از خود در ذهن مردم به جا گذاشت. با این وجود میتوان گفت عملکرد شهید سلیمانی در داخل کشور با عملکردش در خارج از کشور و در محور مقاومت متمایز بوده است.
به تعبیر رهبر معظم انقلاب شهید سلیمانی مدیریت در منطقه را بر ذمه داشت؛ از این رو حضور تاثیرگذار او در جنگهای مختلف از جمله جنگ ۳۳ روزه لبنان و جنگ عراق و سوریه پیروزیهای بزرگی را برای کشورهای منطقه و محور مقاومت رقم زد و این سیاست خوبی بود که شهید سلیمانی در پیش گرفت.
احمدی: طبق فرمایشات مقام معظم رهبری «شهید سلیمانی با حرکات خود و بالاخره با شهادت خود اسم رمز برانگیختگی و بسیج مقاومت در دنیای اسلام شد. الان در دنیای اسلام هر جایی که بنای مقاومت در مقابل زورگویی استکبار را داشته باشند، مظهرشان و اسم رمزشان شهید سلیمانی است... شهید سلیمانی، هم در زمان زنده بودنش استکبار را شکست داد، هم با شهادتش شکست داد؛ آمریکا در عراق و سوریه به مقاصد خودش نرسیده؛ چرا؟ چه کسی در این قضیه فعّال بود؟ قهرمان این کار سلیمانی بود.»
طرحهای تغییر دموگرافی و جابجایی مرزها و کوچک سازی کشورهای منطقه از هنگام اشغال عراق در ۲۰۰۳ میلادی توسط ایالات متحده آمریکا و رژیم صهیونیستی و همپیمانانش بطور جدی مطرح بود و به شدت دنبال میشد. طرح تجزیه عراق و سوریه، ادغام مناطقی از غرب عراق با شرق سوریه، تشکیل یک دولت سنی در منطقه و طرح دیگر تجزیه عراق به ۳ منطقه سنی، شیعه و کردی بود، پیش درآمد این طرح کلان، تغییرات منطقهای بود. لکن در نمایش عملکرد حاج قاسم فقط کافی است که بگوییم ترامپ گفت: ما ۷ تریلیون دلار خرج کردیم و هیچ نتیجهای نگرفتیم برای اینکه عامل این شکستها حاج قاسم سلیمانی بود. حضور در افغانستان، عراق، درست کردن داعش و گروههای تکفیری و بسیاری از طرحهای آنها در منطقه با شکست مواجهه شده بود که عامل آن حاج قاسم سلیمانی بود.
طبق سخنان رهبر حکیم و فرزانه کشورمان ملت ایران در این قضیّه (شهادت حاج قاسم سلیمانی) باطن و قاعده و زیربنای فکری و احساسات صادقانه خود را نشان داد، تک تک مردم ایران و جبهه مقاومت شاگردان مکتب حاج قاسم سلیمانی و ادامه دهنده راه ایشان هستند.
راسک: شهید سلیمانی غالبا سعی میکرد در مسائل داخلی و خارجی به مسئله عزت ایران فکر کند؛ چرا که ایران و ایرانی را با عزت میخواست. در این رابطه یکی از دوستان تعریف میکرد که شهید سلیمانی آنقدری که روی عزت و شرافت ایران حساس بود روی هیچ مسئله دیگری حساسیت نداشت و از طرفی به شدت معتقد به یک الگوی ایرانی اسلامی پیشرفت بوده و در خیلیها جاها هم جواب میگرفت؛ البته بنده کمتر دیده ایم که شهید سلیمانی در مسائل داخلی به اظهار نظر بپردازد مگر اینکه تمام گروهها و جریانات را در نظر بگیرد. با این وجود او حزبی، جناحی و گروهی عمل نمیکرد و میگفت همه.
شهید سلیمانی همواره به روند استخدامها انتقاد داشت چرا که معتقد بود تمام ملت ایران ملت عزیزی هستند و کسی که به سمت ما میآید باید او را جذب کنیم.
دانشجو: مسئلهای که بعد از شهادت حاج قاسم بسیار مطرح شد، بحث انتقام سخت بود که ابتدا توسط رهبری مطرح و سپس تا به امروز تعابیر مختلفی از این انتقام سخت شده است. به نظر شما اصل این انتقام و پاسخ و واکنش به آمریکا اتفاق افتاده است یا نه و به چه نحو اتفاق خواهد افتاد؟
علیزاده: ذهنیت اشتباهی که از انتقام سخت در بین مردم شکل گرفته این است که با ترور شهید سلیمانی به عنوان یک چهره مهم و تاثیرگذار متقابلا ما هم باید همین واکنش را در مقابل آمریکاییها نشان بدهیم و به نوعی یکی از مقامات این کشور را ترور کنیم. معتقدم ما باید از زوایای دیگر به این مسئله بپردازیم.
بزرگترین ضربهای که ایران بعد از شهادت سردار سلیمانی به آمریکا زد حمله موشکی به یکی از پایگاههای نظامی مهم این کشور در عراق بود، اما این اتفاق به تنهایی نمیتواند دربرگیرند انتقام سخت باشد. ما اگر بخواهیم انتقام سخت را بر اساس تفکر شهید سلیمانی تفسیر کنیم باید به گونهای عمل کنیم که بتوانیم توان عکس العمل را از آمریکا بگیریم و این مهم با پیشرفتهای ما در ابعاد نظامی و کمک رسانی به کشورهای جنگ زده منطقه مانند یمن و فلسطین محقق میشود.
احمدی: به فرموده فرمانده کل قوا: «اوّلین سیلی سختی که به آمریکا زده شد همین حرکت مردمی عظیمی بود که انجام گرفت؛ بعد هم که خب برادرها یک سیلیای زدند؛ لکن سیلی سختتر عبارت است از غلبهی نرمافزاری بر هیمنهی پوچ استکبار؛ جوانان انقلابی ما و نخبگان مؤمن با همّت، این هیمنهی استکباری را بشکنند و این سیلی سخت را به آمریکا بزنند». سردار سلیمانی در وصیتنامه خود مینویسد، وقتی سلاح را برای دفاع از دینم در دست گرفتم اینها ثروت دست من است، انتقام حاج قاسم سلیمانی جای خود باقی است، آن چیزی که در عین الأسد اتفاق افتاد یک سیلی بود.
اگر پیگیری ترور شهید سلیمانی و همراهانش را به گذر زمان بسپاریم و آن را رها کنیم، هم از اهمیت موضوع کاسته میشود و هم دشمن سوءاستفاده خواهد کرد؛ لکن شهید سلیمانی و ابو مهدی المهندس با ریختن خون خود، موجب بیداری ملتها و ترزیق خون تازه به ریشههای انقلاب و محورمقاومت شدند، ملت ایران و مجاهدان مقاومت اسلامی عاملان این ترور را فراموش نخواهند کرد بطوریکه از این خون جوشش جدیدی از سلیمانیها و مکتب سلیمانی نه در ایران و عراق بلکه در کل جهان شکل گرفته است، که خود آغاز گر بیداری قلوب جهت پیوند زدن انقلاب اسلامی با انقلاب امام زمان علیه السلام خواهد بود. به دیگر سخن: مقاومت امروز یک ادبیات جهانی شده است.
راسک: ما در رابطه با واقعه عاشورا و سیدالشهدا (ع) میگوییم که خون بر شمشیر پیروز شد با این وجود در بحث شهادت سردار سلیمانی هم باید بگوییم که خون بر امکانات و گلولههای آمریکاییها پیروز شد. شهید سلیمانی به واقع انسان بزرگی است و انسانهای بزرگ غالباً تفکر و ایدئولوژی شان بر کسانی که بر آنها غضب کرده اند پیروز میشود. یادم میآید که شهید ابو مهدی المهندس موضوعی را تحت عنوان عزت اسلامی به کار میبرد و این فضایی است که قطعا میتواند کمک کننده باشد.
واقعیت این است که اگر ما ترامپ را هم بکشیم و اگر آمریکاییها را هم موشک باران کنیم انتقام خون شهید سلیمانی گرفته نمیشود؛ معتقدم که این تفکر و مکتب حاج قاسم در منطقه است که میتواند با نتایج و ثمراتی که به بار میآورد انتقام خون او را بگیرد.
دانشجو: به طور کلی عملکرد و ادامه راه حاج قاسم و نیروهای مقاومت در منطقه به چه نحو هست و امروزه سپاه قدس و همپیمانان آن در منطقه چه کارهای مثبتی خصوصا در مواجهه با آمریکا و صهیونیسم داشتهاند؟
علیزاده: شهید سلیمانی شخصیتی بود که در کنار رشد فردی و اعتقادی خود توانست نیروهای زیادی را در داخل و خارج از کشور تربیت کند. مثلا در داخل کشور فرماندهانی تربیت شده اند که بعد از شهادت سردار سلیمانی میتوانند نقش به سزایی در تامین امنیت کشورمان و دیگر کشورها ایفاء کنند و یا وقتی که به نیروهای جبهه حسینیون آذربایجان و دیگر نیروهای پرورش یافته در مکتب شهید سلیمانی در پاکستان، افغانستان، عراق، سوریه و لبنان مینگریم متوجه میشویم که این افراد جای خالی شهید سلیمانی را پر کره اند و به نحو احسن در جهت تامین امنیت مرزهای ایران و کشورهای دیگر در حال تلاش هستند.
معتقدم راه شهید سلیمانی راهی نیست که بعد از شهادتش پایان بپذیرد چرا که مردم ما راه ایشان را ادامه خواهند داد و اجازه نمیدهند این مکتب و تفکر در داخل کشورمان مسکوت بماند و خاموش شود. از این رو راه شهید سلیمانی تا تحقق هدف اصلی ما یعنی ظهور امام زمان (عج) ادامه خواهد داشت.
احمدی: به گفته رهبر معظم انقلاب «نیروهای مقاومت، جریان مقاومت، جبههی مقاومت یعنی یک حقیقتی به نام اسلام در دوران معاصر سر بلند کرده است» «فَلِذٰلِکَ فَادعُ وَاستَقِم». بر اساس سخنان وسلی کلارک، «دولت بوش یک هفته پس از یازده سپتامبر طرح اشغال هفت کشور در غرب آسیا را داده در دستور کار داشت.»؛ لذا راه پیروزی بر مستکبران عالم، دستیابی به تمدن نوین اسلامی است.
اسلام سیاسی در سطح منطقه تحت تأثیر انقلاب اسلامی، هژمونی آمریکا، موجودیت رژیم صهیونیستی و بقای رژیمهای محافظهکار منطقه است که به عنوان نوعی معضل امنیتی برای غرب، رژیمهای عربی و رژیم صهیونیستی به شمار میرود؛ لذا محور مقاومت، باید از تغییراتی که باعث تجزیه کشورهای منطقه و ایجاد عواملی که باعث تقویت جایگاه محور آمریکاییـ رژیم صهیونیستی در منطقه شود، جلوگیری کند و نیز «مقاومت برای ایجاد تغییر» به جای «مقاومت در برابر تغییر» را در ادامه مسیر در پیش بگیرد. با مقاومت در برابر محور آمریکاییـ صهیونیستی، جابهجایی نقش قدرتهای منطقهای و همکاری با بازیگران فرامنطقهای موجب بازآفرینی ساختار قدرت در غرب آسیا شده است و نیز بیداری اسلامی بر نگرانی محور سلطه افزوده است.
در انتها همانگونه که اشاره شد، میتوان گفت: محور مقاومت باعث ایجاد حلقههای بزرگ مقاومت فرامنطقهای و شکست طرحهای استکبار جهانی شده است.
راسک: شرایط امروز منطقه به ویژه با توجه به مسئله فلسطین و ادلب شرایط بسیار پیچیدهای است؛ اما به نظرم بهترین راه برای ادامه دادن مسیر مبارزاتی حاج قاسم انجام کار فرهنگی، رایزنیهای فرهنگی و اقناع است در واقع اگر مردم منطقه نسبت به مسائلی همچون استقلال، شکل گیری استعمار نوین در خاورمیانه و حکام وابسته عالم و آگاه شوند این آگاهی بسیار کمک کننده است و این رویکردی است که شهید سلیمانی در سه سال آخر حیاتش آن را دنبال میکرد چرا که معتقد بود اگر ما جایی را آگاه کنیم آن را آباد کرده ایم؛ پس با توجه به رویکرد شهید سلیمانی آگاهی مقدمهای برای آبادی، استقلال و عزت مسلمین است.
دانشجو: مسئلهای که در چند مدت اخیر توسط برخی مطرح شده بود، این بود که حاج قاسم نیروی سیاسی نبود و وظیفه ایشان در منطقه و خارج از فضای صرف سیاسی تعریف میشد. اصولاً چقدر این مسئله را درست میدانید و شخصیت حقوقی حاج قاسم بدون پرداخت متعصبانه صرف به این مسئله، را چگونه ارزیابی میکنید؟
علیزاده: شخصیت شهید سلیمانی برگرفته از مکتب امام خمینی (ره) است و هر اقدام او چه در داخل و چه در کشورهای دیگر در راستای عقلانیت بوده است. با این وجود اگر ما بخواهیم این عقلانیت را تفسیر کنیم معنا و مفهومش نپرداختن به حواشی است. به هر روی ممکن است هر کسی نظر خاصی نسبت به شخصیت شهید سلیمانی داشته باشد و اینکه چه کسی درست میگوید یا غلط برخواسته از تفکر خودش است؛ معتقدم ما به عنوان جنبش دانشجویی وظیفه داریم که ویژگیهای منحصر به فرد و مغفول مانده شهید سلیمانی را کشف کنیم و به بیان آنها بپردازیم؛ چرا که بیان این ویژگیها در قالب برنامههای جامع با توجه به القائات دروغ رسانههای غربی میتواند اثرات مثبتی روی افکار مردم بگذارد.
احمدی: شهید سلیمانی خود را در چارچوب و زنجیره یک ملت و مذهب خاص یا جغرافیای محدود زندانی نکرد به همین دلیل در نبودش دلدادگان مکتبشن چه در ایران، و چه در عراق، سوریه، فلسطین، لبنان و یمن مینالند به همین دلیل شاید او را سیاسی نمیشناسند، حال آنکه ایشان سیاستمداری بسیار زیرک خصوصاً در سیاست خارجه بود، شهید سلیمانی نگاهی فراملی داشت و همین خصیصه از سیاست زدگی و جناح بازی جلو گیری میکرد.
راسک: شهید سلیمانی برای ما ایرانیها بیشتر از آن که یک فرد سیاسی باشد یک قهرمان ملی است. توقع ما از یک قهرمان ملی این است که وابستگی سیاسی نداشته باشد با این وجود شهید سلیمانی سیاسی و سیاست مدار نبود، اما کاملا نسبت به مسائل سیاسی آگاه بود. مضاف بر این او سیاست زده نبود، اما همواره اسلام سیاسی و سیاست به معنای دفاع از اسلام را در اولویت خود قرار میداد. شهید سلیمانی درک درستی از سیاست داشت، اما عملا اهل هیچ گونه حزب سیاسی نبود. در واقع شهید سلیمانی یک شخصیت ملی بود و ملی هم رفتار و عمل میکرد و همین رویکرد باعث شد تا موفقیتهایی را در عرصههای مختلف داشته باشد.