مرتضی عزتی؛ اقتصاددان و استاد دانشگاه در گفتگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری دانشجو در خصوص عوامل موثر بر نرخ ارز گفت: اساسا نرخ ارز تابع عرضه و تقاضاست، ضمن اینکه عرضه و تقاضای ارز هم تابع چند عامل بسیار مهم است که یکی از این عوامل، قدرت اقتصادی کشور است.
وی در این باره افزود: قدرت اقتصادی بالای کشور، رشد اقتصادی و تولید حداکثری منجر به کاهش نرخ ارزهای خارجی و تقویت پول داخلی میشود. از سوی دیگر، صادرات و واردات نیز مولفههای تاثیر گذاری بر تعیین نرخ ارز هستند، به این معنا که هر چه حجم صادرات نسبت به واردات بیشتر باشد عرضه ارز خارجی در کشورافزایش مییابد و منجر به کاهش نرخ ارز میشود.
استاد اقتصاد در این باره خاطر نشان کرد: عوامل دیگری مثل جنگ و تحریم نیز در این موضوع موثر هستند، اما نقش سیاست گذاریهای بانک مرکزی را در تعیین نرخ ارز مثل تقویت طرف عرضه و پاسخگویی به طرف تقاضا را نیز نمیتوان نادیده گرفت چرا که سیاست گذاری درست یا غلط بازار را دچار روند مثبت یا منفی میکند.
مرتضی عزتی در این باره توضیح داد: به این معنا که بانک مرکزی در قالب برخی سیاست گذاریها میتواند عرضه و تقاضا را در سمت خاصی تحریک کند یا وجوه حاصل از صادرات و واردات را به سمتی هدایت کند که آنجا اثر گذاری دارد تا نرخ ارز را تغییر دهد، اما اگر این شرایط محقق نشود و سیاستهای جدید با واقعیتهای اقتصادی همخوانی نداشته باشد در زمینه کاهش نرخ ارز اتفاقی رخ نمیدهد.
وی در خصوص اهمیت حضور بهره مندی بانک مرکزی از کارشناسان اقتصادی و پولی برای اتخاذ تصمیمات درست گفت: اگر بانک مرکزی اقتصاددانان و تصمیم گیران قوی داشته باشد تا حدی میتوانند سیاستهایی اعمال کنند که به تعدیل نرخ ارز منجر شود، البته مشروط به اینکه بانک مرکزی خواهان تعدیل نرخ ارز باشد این موضوع در سیاست گذاریهای مربوط به نرخ ارز بسیار مهم است.
عزتی در این باره تصریح کرد: البته نباید نقش عوامل خارجی مثل تحریم را در قیمت ارز نادیده بگیریم، به این دلیل که هر چه قدر سیاست گذار قوی باشد فقط میتواند بخشی از اثراتی که از مسائل مختلف مثل تحریم و سیاست خارجی بر نرخ ارز تحمیل میشود را تعدیل کند.
عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس با اشاره به نکته مهمی گفت: سیاستهای بانک مرکزی در خصوص نرخ ارز، در یک اقتصاد قدرتمند محقق میشود چرا که زمینه برای اجرای سیاستها فراهم است. در یک اقتصاد ضعیف و ناتوان، صادرات نه چندان بالا، عدم فروش نفت و کاهش درآمدهای ارزی، سیاستهای بانک مرکزی چندان موثر واقع نمیشود لذا میتوان نتیجه گرفت بانک مرکزی نمیتواند بیش از این مقدار در کنترل و تعیین نرخ ارز در چنین شرایطی اثر گذار باشد.