برخی‌ها با استناد به آمارهای مبهم از میانگین سنی معترضان، نوجوانان را طغیان‌گر نشان دادند / نمی‌توانیم مثل امام خمینی جهت طغیان نوجوانان را هدایت کنیم

به گزارش خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشجو، نشست بررسی حضور نوجوانان در اغتشاشات اخیر با حضور محمد صادق باطنی، مدیر شبکه امید، مجتبی همتی فر، معاون وزیر آموزش و پرورش و  و هانی چیت چیان، عضو هیات علمی مدرسه دانشجویی قرآن و عترت دانشگاه تهران و از سوی دفتر تعلیم و تربیت واحد فرهنگی بسیج دانشجویی دانشگاه امام صادق (ع) برگزار شد.

همتی فر، معاون وزیر آموزش و پرورش و رئیس سازمان تعلیم و تربیت کودک در ابتدای این نشست گفت: در مورد توصیف ماجرا اطلاعاتی بیش از آنچه دیدیم و در رسانه‌ها شنیدیم، ندارم؛ چون هنوز گزارش متقنی که بخواهیم بر اساس آن قضاوت کنیم به دست ما نرسیده است؛ اما به جز آن بخش آموزش دیده و حرفه‌ای که مشغول تخریب و اغتشاش هستند عمده معترضین جوانان و تا حدی نوجوانان هستند؛ البته در این رابطه نیز تحلیل آماری دقیقی نداریم و یکی از چالش‌هایی هم که وجود دارد، این است که ما برای تحلیل وقایع اخیر به داده‌ها و اطلاعات میدانی که جامع و درست باشند دسترسی نداریم.

وی افزود: بیش از آنکه کنش‌ها را در کف میدان ببینیم آن را در فضای مجازی می‌بینیم؛ به گونه‌ای که آنچه در واقعیت اتفاق می‌افتد در رسانه‌ها ضرب در یک عدد بزرگ می‌شود گویا که شهر به هم ریخته و آشفته است و این در حالی است که ما آنچه را می‌بینیم اثرات تخریب است و نه کسانی که معترض و تخریب گر هستند و این بازنمایی رسانه‌ای نیز روی دستگاه تحلیل محاسباتی تحلیلگران اثرگذاشته و یک اعوجاج تحلیلی را در پی داشته است.

همتی فر بیان کرد: در یک تحلیل میانگین سنی معترضان ۱۵ سال عنوان شده است و این خیلی عجیب است، چون کسی که با آمار آشنا باشد می‌داند که یا همه معترضان ۱۵ سال سن داشتند و یا طیفی از معترضان ۱۰ ساله تا ۱۵ ساله بوده اند و یا تعداد ۱۵ ساله‌ها به بالا به گونه‌ای بوده که میانگین سنی معترضان ۱۵ سال شده است؛ پس ما نمی‌توانیم روی این رقم اتکا کنیم؛ اما بر اساس همین گزاره مبهم تحلیل‌های بسیاری انجام شد و نتیجه گرفتند که نوجوانان امروز نسل فلان و فلانی هستند.

وی با بیان اینکه بنده دسترسی آماری به میانگین سنی معترضین نداشتم و فکر می‌کنم چنین داده‌ای هنوز وجود ندارد افزود: بنده از معاونت پرورشی وزارت آموزش و پرورش هم پرسیدم که آیا ما می‌توانیم بر اساس داده‌هایی که در بانک‌های اطلاعاتی وزارتخانه وجود دارد از جمله طرح «نماد» توصیف و تحلیلی ارائه بدهیم که گفتند هنوز داده‌ای ارئه نشده که بر اساس طرح نماد بخواهیم بگوییم معترضین بازداشتی ذیل آسیب‌های اجتماعی از چه طبقاتی هستند.

معاون وزیر آموزش و پرورش گفت: بر اساس تحلیل‌های ناقصی که در این مدت ارائه شده این نتیجه حاصل شده که دستگاه‌های تربیتی کشور به ویژه آموزش و پرورش و دست اندرکاران آن یعنی مدارس و معلمان ناکارآمد بوده اند و به تعبیری گفتند ما شکست خورده ایم. بنده نمیخواهم بگویم ما شکست خورده ایم، چون اصلا مقدمات این قضاوت و نتیجه گیری وجود ندارد که بخواهیم به این نتیجه برسیم.

وی بیان کرد: مبانی نظری سند تحول بنیادین آموزش و پرورش زیربنای سند تحولی است که رهبر معظم انقلاب ۱۱ سال روی اجرا آن تاکید کرده اند و بار‌ها هم نسبت به عدم اجرا آن به گلایه پرداخته اند. به هر روی این سند یا اجرا نشده و یا درصد کمی از آن اجرا شده و این در حالی است که نسلی که وارد مدرسه می‌شود باید با این سند تربیت می‌شد، اما این اتفاق نیفتاده است.

همتی فر با بیان اینکه تمام فضائل یک انسان کامل با بیش از ۶۰ ویژگی و صفت خوب در سند تحول بنیادین آموزش و پرورش ترسیم شده و نظام آموزشی ما باید آن‌ها را محقق کند، اضافه کرد: انقلاب ما یک انقلاب فرهنگی و ایده محوری آن دولت هدایت بوده و این بدان معناست که هدایتگری و تربیت محور و ستون بوده، اما می‌توانیم این سوال را از خودمان بپرسیم که آیا تربیت و هدایتگری محور بوده اند؟ رهبر معظم انقلاب در دیدار با دولت به صراحت گفتند که اولویت اصلی کشور اقتصاد است و البته فرهنگ را فراموش نکنید. پیوست فرهنگی داشته باشید. ما آنقدر در حوزه تربیت و فرهنگ کوتاهی کرده ایم که در بلند مدت اقتصاد ضربه خورده است با این وجود ابتدا باید اقتصاد را ترمیم کنیم و بعد سراغ فرهنگ برویم.

وی اظهار کرد: ما اگر می‌خواهیم جامعه صالح داشته باشیم که دو عنصر اصلی آن خانواده و شهروند صالح باشند باید مدرسه صالح داشته باشیم؛ اما سوال این است که مدارس ما امروز چه قرابت و نسبتی به مدرسه صالح دارند؟ ما، چون دنبال مقصر بودیم لذا از خانواده غفلت کردیم و سراغ دولت رفتیم و آن را به عنوان مقصر معرفی کردیم.

همتی فر بیان کرد: با تشکیل سازمان ملی تعلیم و تربیت کودک وظیفه تربیت کودکان از بدو تولد تا ۶ سالگی به حوزه مسئولیت آموزش و پرورش اضافه شده است و از ۶ سالگی تا ۱۸ سالگی نیز دانش آموزان در اختیار آموزش و پرورش هستند با این اوصاف آموزش و پرورش در چنین فرصتی چرا کاری نکرده و آیا در این فرصت به نظام تعلیم و تربیت و به ویژه آموزش و پرورش توجه شده است.

معاون وزیر آموزش و پرورش با طرح این سوال که ما از لحاظ کیفی چقدر توانسته ایم عوامل لازم برای تربیت را فراهم کنیم؟ گفت: ما درس سبک زندگی و سواد رسانه‌ای داریم، اما آیا معلمی که بتواند سبک زندگی و سواد رسانه‌ای را به آن معنا که می‌خواهیم آموزش بدهد در اختیار داریم. ما معلم‌های خوبی داریم، اما عمدتا معلمان بازنشسته و یا معلمانی که تخصص لازم را ندارند این دروس را تدریس می‌کنند.

وی با بیان اینکه آموزش و پرورش گاهی به عنوان بنگاه کاریابی تلقی شده و قطعا مدرسه‌ای که بنگاه کاریابی بوده نمی‌تواند انسانی را با ویژگی‌هایی که در سند تحول به آن‌ها اشاره شده تربیت کند، اضافه کرد: در تحلیل ماجرا‌های اخیر باید جای نظام شناسایی و هدایت استعداد‌ها را دید. مطمئنا کسی که یک کلیپ و شعار را هنرمندانه می‌سازد در آموزش و پرورش تربیت نشده و چه بسا استعداد‌هایی که ما نمی‌توانیم آن‌ها را شناسایی و هدایت کنیم به نحو دیگری شناسایی و هدایت می‌شوند.

هانی چیت چیان، عضو هیات علمی مدرسه دانشجویی قرآن و عترت دانشگاه تهران نیز گفت: وقتی که لهو به حدیث و حدیث به نیاز تبدیل می‌شود ما فرد را وادار می‌کنیم برای لهو هزینه بدهد. بر این اساس در سال ۹۸، حدود ۴ هزار میلیارد تومان برای بازی ها، کنسول ها، پهنای باند اینترنت و وسایل بازی هزینه شده که بخشی از آن برای مخاطب لهو بوده است.

وی با بیان اینکه معتقدم فرایند شکوفایی محوری که در سند تحول بنیادین به آن اشاره شده اتفاق نیفتاده افزود: وقتی لهو را نو به نو می‌کنیم تا مخاطب آن را خریداری کند تکوینا گام بعدی که اتفاق می‌افتد این است که موضوعات اساسی کم کم برای آدم‌ها کم ارزش می‌شود و در گام بعدی فرد دیگر نمی‌شنود و وقتی به آن فردی که در کف میدان است تبدیل می‌شود خروش نوجوانانه او امکان شنیدنش را یه شدت کاهش می‌دهد طوری که ما احساس می‌کنیم نمی‌توانیم با او تعامل برقرار کنیم، ولی این عدم برقراری تعامل با او به خاطر دهه هشتادی بودنش نیست بلکه به خاطر این است که فرایندی از عدم شکل گیری تفکر در او اتفاق افتاده است.

چیت چیان اظهار کرد: من خیلی موافق نیستم که بگویم ما زبان نوجوانان را نمی‌فهمیم. من معتقدم ما به فرآیند‌های تربیتی هوشیارانه توجه نمی‌کنیم. ما نوجوانانی داریم که هر وقت رهبر معظم انقلاب پیامی صادر می‌کنند به وسط میدان می‌آیند و این بدان معناست که بالاترین شخص کشور که دیالوگ خیلی گسترده‌ای هم ندارد توانسته با نوجوانان ارتباط برقرار کند. با این اوصاف ما در یک چالش ارتباط وحشتناک نیستیم، اما چالش ما این است که نسبت به فرایند‌های تربیتی واقف نیستیم و این نقطه ضعف ماست.

محمد صادق باطنی، مدیر شبکه امید نیز با طرح این سوال که آیا ما باید نگران طغیان کردن نوجوانان باشیم؟ گفت: ما به خاطر اینکه از طغیان نوجوانان نگران هستیم اینجا جمع شده ایم؛ غافل از اینکه طغیان در بین تمامی متخصصین علوم تربیتی یکی از مشترکات سن نوجوانی است، چون نوجوان از محدوده‌ای که از سوی خانواده برای او ایجاد شده خارج می‌شود و اینجاست که طغیان شروع می‌شود؛ اما مشکل ما اینجاست که نمی‌توانیم مثل امام خمینی جهت طغیان او را به من الظلمات من النور تغییر دهیم تا خروجی آن انفجار نور باشد. از این رو در سایه غفلت ما کسان دیگری می‌آیند و جهت طغیان نوجوان را به من النور الی الظلمات تغییر می‌دهند و در نتیجه خروجی طغیان به انتشار ظلمت منجر می‌شود.

وی با بیان اینکه ما، چون ظلمت را می‌بینیم می‌گوییم نوجوانان نباید طغیان کنند و این در حالی است که اتفاقا باید طغیان کنند، چون اگر این طغیان علیه طاغوت صورت نمی‌گرفت انقلاب امام خمینی محقق نمی‌شد، اظهار کرد: ما بلد نیستیم که جهت طغیان نوجوانان را هدایت کنیم و آن را فهم کنیم.

باطنی اضافه کرد: طغیان خروجی نارضایتی است. بعضی وقت‌ها نوجوانان GTA باز طغیان می‌کنند و وسط میدان می‌آیند و مانند غارتگران GTA روی کاپوت ماشین بالا و پایین می‌پرند و اموال عمومی را آتش می‌زنند و بعضی وقت‌ها هم طغیان یک توئیت و استوری و بعضی وقت‌ها هم یک سوال است و این طغیان به میزان نارضایتی و جنس آدم‌ها بستگی دارد.

وی افزود: نسل جدید با گذشته تفاوت‌هایی دارد. نسل جدید قوم جدیدی است و قوم زمان و مکان خودش است. مثلا دایره خواستن بچه‌های امروز نسبت به بچه‌های دیروز خیلی موسع شده است و از طرفی زیست مدرن بلایی بر سر نسل جدید آورده که داشته‌های خود را نداشته می‌بینند.

مدیر شبکه امید با بیان اینکه شبکه‌های اجتماعی به گونه‌ای طراحی شده اند که اساسا مبنای آن‌ها نشر و ایجاد نارضایتی است، گفت: شبکه‌های اجتماعی با قرار دادن مخاطب در یک ویترین رنگین تری از خواسته‌ها زمینه نارضایتی را در او ایجاد می‌کنند.

وی با اشاره به اینکه ما نسبت به شناخت نسل جدید در یک جهل مرکب قرار گرفته ایم و حواسمان نیست آن کسی که ما را آفرید خیلی قطعی گفت ما هیچ پیامبرى نفرستاده‏ایم مگر به زبان قومش، تا احکام و حقایق را براى آنان روشن بدارد، افزود: کار ما در رسانه در امتداد کار انبیاء اللهی است، اما با عقل فهم خودمان با مخاطب سخن می‌گویم و این در حالی است که امام صادق (ع) می‌فرمایند پیامبر (ص) با کنه عقل خودش با مخاطب صحبت نمی‌کرد؛ بلکه به اندازه فهم مخاطب با آن‌ها تعامل می‌کرد. با این وجود ما چقدر برای فهم عقول نسل جدید وقت گذاشته ایم؟

باطنی تصریح کرد: امیدواریم غلیان اجتماعی که امروز درگیر آن هستیم فرصت بزرگی برای بازشناسی دانش و فهم‌مان باشد و از آن بهترین بهره را ببریم تا بتوانیم یک آینده امیدوار کننده را در مواجهه با نسل جدید رقم بزنیم.