گروه استانهای خبرگزاری دانشجو، خراسان جنوبی یکی از ۵ استان معدنی کشور است که از ظرفیتها و قابلیتهای معدنی قابل توجهی برخوردار است، به نحوی که ۶ درصد از سهم کل تعداد معادن کشور را به خود اختصاص داده است.
زغالسنگ، خاکهای صنعتی، سنگهای تزئینی، بنتونیت، کرومیت، سنگ آهن، دولومیت، آندالوزیت، مرمریت، بازالت، طلا، مس، سیلیس، فلورین، پتاس و سرب و روی از مهمترین مواد معدنی در استان کویری خراسان جنوبی هستند.
ظرفیت بی نظیر معادن استان خراسان جنوبی در صورت توجه ویژه میتوانند رشد اقتصادی را توسعه و گامی در جهت تحقق شعار سال یعنی "رشد تولید و مهار تورم" رقم بزنند. این معادن همچنین میتوانند آمار بیکاری در شهرهای معدنی استان را به شدت کاهش داده و نقش مهمی در رونق اقتصادی و ارزآوری برای استان و حتی کشور داشته باشد.
خراسان جنوبی رتبه اول در میزان ذخایر ماده معدنی زغالسنگ با وجود بیش از ۷۶ درصد ذخایر زغالسنگ کشور را به خود اختصاص داده است و حدود ۹ درصد از آمار اشتغال معادن کشور و ۱۳ درصد از میزان ذخیره قطعی معادن کشور سهم دارد.
رتبه اول در میزان ذخایر ماده معدنی منیزیت در کشور، رتبه اول در میزان ذخایر ماده معدنی بنتونیت در کشور و رتبه اول میل به سرمایه گذاری در بخش معدن در سطح کشور با کسب رتبه برتر در میزان صدور پروانه اکتشاف از جمله ظرفیتهای خاص استان خراسان جنوبی در حوزه معدن است که حرفها برای گفتن دارد.
برای نخستین بار در خراسان جنوبی طرح تحول زمین شناسی و اکتشافات معدنی با حضور بیش از ۱۸۰ کارشناس خبره معدنی کشور انجام شده است و استان زرخیر شرق کشور با ذخیره بیش از ۶۴ میلیون تن کانسنگ طلا و فعالیت سه واحد فرآوری و استحصال طلا در جوار معدن همه از ظرفیتهای اسن استان برای تحقق شعار سال رشد تولید و مهار تورم هستند که باید به آن توجه ویژه کرد.
در این استان درحوزه اکتشاف، پهنهای به وسعت ۶۴ هزار و ۱۰۰ کیلومتر مربع تحت پوشش مطالعات ژئوفییزیک هوایی قرار گرفته که منجر به شناسایی ۱۷۷ محدوده امید بخش شد. بخشی از این مناطق توسط ایمیدرو، شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران و سازمان زمین شناسی اکتشافات تکمیلی در حال انجام است و بخشی نیز از طریق واگذاری به بخش خصوصی مورد اکتشاف و شناسایی ذخایر معدنی قرار خواهد گرفت.
در حوزه شناسایی ذخایر معدنی، ذخایر مناسبی برای بهرهبرداری و فرآوری شده نظیر طلا (۳۸ میلیون تن کانسنگ طلا) - بنتونیت (۵۵ میلیون تن) – فلورین (۷۰۰ هزار تن) - سنگ آهن (۶ میلیون تن) – منیزیت (۶ میلیون تن) – سنگهای تزئینی (۲۰۰ میلیون تن) رویکرد توسعه استان را به سمت ایجاد کارخانجات مبتنی بر ظرفیتهای معدنی و تکمیل زنجیره تولید آنها سوق داده است.
حسننژاد، مدیرکل سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان جنوبی با اشاره به ۴۴ پروانه بهرهبرداری سال ۱۴۰۱ گفت: از این تعداد هفت مورد مربوط به نهبندان، ۱۲ پروانه مربوط طبس، ۶ پروانه سربیشه، ۵ پروانه سرایان، چهار پروانه قاین، سه پروانه بیرجند، دو پروانه درمیان، دو پروانه مربوط به بشرویه و یک پروانه مربوط به خوسف و زیرکوه بوده است.
مدیرکل سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان جنوبی ذخیره قطعی این تعداد پروانه ۱۴۳ میلیون تن عنوان کرد و گفت: این پروانههای معدنی ۲۲۴ کیلومتر مربع وسعت دارند و برای ۴۱۶ نفر شغل ایجاد کردهاند.
حسننژاد با بیان اینکه از این معادن ۵۶۳ هزار و ۷۳۲ تن سالانه استخرج میشود، گفت: سرمایه گذاری صورت گرفته در این معادن ۲۷۰ میلیارد تومان است.
وی از وجود ۷۵۵ معدن در استان خراسان جنوبی خبر داد و تصریح کرد: ۱۳ هزار نفر در این معادن اشتغال دارند که رتبه شهرستان طبس به لحاظ ذخایر اول و شهرستانهای درمیان، خوسف، قاین و نهبندان به ترتیب در اولویتهای بعدی قرار گرفته است.
مدیرکل سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان جنوبی همچنین ادامه داد: شهرستان طبس با اشتغال هشت هزار و ۵۰۰ نفر در معادن رتبه نخست اشتغال معدن در استان را به خود اختصاص داده است، شهرستانهای نهبندان با اشتغال هزار و ۳۸۰ نفر و شهرستان سرایان با ۳۹۳ نفر اشتغال در مراحل بعد قرار گرفته اند.
بیشتر بخوانید:
به گفته این مسئول، شهرستان طبس با ۱۹۸ معدن در رتبه نخست و شهرستان نهبندان با ۱۵۲ معدن رتبه دوم تعداد معادن در استان را به خود اختصاص دادهاند.
وی از وجود هفت معدن طلا در استان پربرکت خراسان جنوبی خبر داد و افزود: از این تعداد ۶ واحد فعال هستند و میزان ذخیره این معادن ۶۴ میلیون تن کانسنگ طلا است.
وی در ادامه با اشاره به واحدهای احیا و راه اندازی شده مجدد صنعتی و معدنی در سال ۱۴۰۱ گفت: سال گذشته ۱۵ واحد به چرخه تولید برگشتند.
مدیرکل سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان جنوبی از آزادسازی بیش از ۲۳ هزار کیلومتر مربع از وسعت استان جهت سرمایه گذاران در امر اکتشاف خبر داد و افزود: تخصیص میزان ۵ میلیارد تومان اعتبار جهت خرید لوله به منظور آبرسانی به روستاهای مجاور معادن در سطح استان انجام شده است.
وی در ادامه با اشاره به تخصیص اعتبار به میزان ۵ میلیارد تومان در حوزه طرحهای عمرانی و اکتشافی توسط سازمان در سال ۱۴۰۰ که حدودا مبلع یک میلیارد تومان اعتبار جذب و سرمایه گذاری شده است، افزود: ۶ جلسه موضوع ماده ۲۴ مکرر قانون معادن به منظور رسیدگی به درخواست متقاضیان جهت اکتشافات معدنی برگزار شده است.
مدیرکل سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان جنوبی همچنین از برگزاری پنج جلسه شورای معادن با ۵۸ مصوبه در سال ۱۴۰۰ و برگزاری دو جلسه شورای معادن با ۱۲ مصوبه در سال ۱۴۰۱ خبر داد و گفت: دو مزایده در بخش اکتشاف (تعداد محدوده ۲۴۹) و در بخش بهره برداری (۴۲ محدوده) برگزار شده است.
حسن نژاد با اشاره به رتبه سوم استان خراسان جنوبی در میزان صدور گواهی کشف در سطح کشور، عنوان کرد: این استان رتبه چهارم کشور در تعداد معادن فعال و همچنین اشتغال بخش معدن و رتبه هفتم کشور در میزان ذخایر قطعی معادن را به خود اختصاص داده است.
یکی از طرحهای مهم دولت برای خراسان جنوبی در دولت سیزدهم توجه ویژه به معدن به ویژه معادن سنگ است، موضوعی که باعث شد تا «بک گراند» یا در واقع تصویر پشت سر استاندار خراسان جنوبی در پیام نوروزی ۱۴۰۲ در فضایی متفاوت از سالهای قبل و آنچه که تاکنون در خصوص پیامهای مسئولان دیده ایم، انتخاب شده و تصویری از یک سنگ معدنی بسیار ارزشمند باشد.
رنگ مرمریت فیوژن دارای زمینه رنگی مشکی و هالههای سفید طلایی نامنظم است که این ترکیب رنگ مشکی با هالههای سفید و طلایی همراه با هالههای ابری طبیعی، این محصول را منحصر به فرد و خاص و بسیار چشم نواز کرده است.
از مهمترین موارد کاربرد این سنگ مرمریت فیوژن میتوان به استفاده از آن در سنگفرش کردن فضاهای لوکس، دیوارهای داخلی، کانتر آشپزخانه و… در واحدهای مسکونی و تجاری و بالاخص مراکز لوکس مانند هتلها و تالارها اشاره کرد.
این سنگ از خانواده مرمر و از سنگهای معدنی بسیار گرانقیمت به شمار میرود که در منطقه معدنی نهبندان نیز معدنهای زیادی از این سنگ زیبا وجود دارد.
بهنظر میرسد، انتخاب این قاب برای پیام نوروزی استاندار بدین خاطر است که توجه به اقتصاد معدن با هدف جلوگیری از خام فروشی و ایجاد سرمایه گذاری و اشتغالزایی پایدار در کلیه بخشهای معدنی، حوزه ایست که مورد توجه بیش از پیش دولت مردمی سیزدهم در سال «مهار تورم و رشد تولید» میباشد.
مع الوصف با وجود معادن سنگ ارزشمند در خراسان جنوبی سهم روستائیان و اهالی بومی این استان از این همه نعمت خدادادی تنها گرد و خاک به جا مانده از تخریب طبیعت و جادههای چاله و چولهای باشد، چراکه هم اکنون بیشتر سنگهای استان برای فراوری به خارج استان رفته و بیشترین اشتغال از این ظرفیت عظیم را سایر استانها و حتی گاها سایر کشورها میبرند.
سرمایه گذاری بیش از پیش دولت و بخش خصوصی در خراسان جنوبی در راستای فراوری این سنگهای گران قیمت میتواند هم برای استان اشتغال آفرین باشد و هم برای کشور یک ظرفیت بزرگ تولید سرمایه، موضوع مهمی که باید مورد توجه بیشتر دولت قرار بگیرید.