از فرود رعب‌انگیز هواپیما تا حمایت شجاعانه از امپراتور بشار اسد

به گزارش خبرنگار فرهنگی «خبرگزاری دانشجو»، علیرضا قزوه، شاعر انقلابی کشورمان و رئیس مرکز آفرینش های هنری حوزه هنری، سفرنامه خود از سفر به کشور سوریه و همراهی با کاروان صلح سوریه را نوشته و در وبلاگ شخصی خود قرار داده است. قسمت اول آن را می توانید در «خبرگزاری دانشجو» مشاهده کنید.

متن قسمت دوم این سفرنامه به شرح ذیل است:

در هواپیما و در نزدیکی ما پیرمردی نشسته بود که از استرالیا آمده بود با قدی بلند و مویی سپید و چهره ای شبیه مردمان اسکاندویناوی. دوستان می گفتند این پیرمرد پدر ژولیان آسانژ است همان برادری که اسرار ویکی لیکس را فاش کرده بود. جعفریان گفت اصلا می دانی ویکی لیکس چیست؟ گفتم به گمانم یک وسیله برقی باشد در مایه ی غذا درست کن یا مخلوط کن. دروغ چرا ؟ تا حدی می دانستم اما نمی دانستم که نام آن جوانی که اسرار ویکی لیکس را فاش کرده بود ژولیان آسانژ است. پیرمرد کپی پیر شده ی آسانژ بود. دقیقا پدرش بود و او هم مثل پسرش کمی تا قسمتی سرش درد می کرد برای مبارزه با امریکایی ها. به دست چپش دستبندی مسی بسته است . یاد هندوهای سیک یا همان سیک های هندو افتادم که دستبند مسی جزو لاینفک زندگی شان است. همچنان که شانه و همچنان که خنجر. به فرودگاه دمشق نزدیک می شویم، مهماندار با سرعت می آید و کاور تمام پنجره ها را پایین می کشد . می گویند به خاطر امنیت بیشتر پرواز است. شیطنتم گل می کند و از زیر کاور به چراغ بال های هواپیما نگاه می کنم. می بینم خاموش است. هواپیما دقایقی بعد در تاریکی مطلق فرود می آید. یکی از مهماندارها به بچه ها گفته بود که قبلا اوضاع خیلی بدتر از این بود و حتی گاهی هواپیمای مسافربری با اسکورت هواپیمای جنگی فرود می آمد و قبلا حتی خبری از مهماندارهای زن هم نبود. هواپیما آرام در فضای تاریک فرودگاه دمشق فرود می آید. در همان نور اندک فرودگاه، هواپیما خود را تا جلوی پاویون می کشاند. تعدادی استقبال کننده با پلاکارد مرحبا بکم و دسته گل و دوربین های فیلمبرداری به استقبال مان می آیند. موبایلم را مطابق معمول خاموش نمی کنم، چه در حین پرواز و چه قبل و بعد از آن . اولین پیامک را دشت می کنم از دکتر غلامرضا کافی است از شیراز . یحتمل التماس دعا دارد و زیارت قبول و این که جای ایشان هم حرم را ببوسیم. در سالن پاویون همه دور خانم ایرلندی برنده جایزه نوبل جمع شده اند . همان خانمی که یکی از بچه ها مدام می گفت درد و بلایش بخورد به جان برنده ی نوبل وطنی مان. مادر اگنس هم هست و خیلی از دوربین ها هم زوم شده اند روی چهره ی ایشان. چند تا پرنده در تاریک روشن فرودگاه پر می کشند . ناصر فیض شوخی اش گل می کند و می گوید : کبوترهای اسد... یاد جملات طنز خودم می افتادم که گاهی میرفتم به خواربار فروشی سر کوچه مان و به فروشنده اش که رفیق مان بود می گفتم شیر انقلابی دارید؟ لابد همین اسد بهانه ای می شود که فردا بچه های طنازی مثل فیض بگویند: برویم صبحانه ی اسد بخوریم. در طول نصف روز فقط پنج پرواز در مانیتور فرودگاه دمشق ثبت شده است که یکی دو پروازش هم تقریبا داخلی ست و بیشترشان می روند تا همین لاذقیه. در مانیتور هیچ اطلاعاتی از پرواز ما درج نشده است. فرودگاه تقریبا خلوت است ، چیزی شبیه فرودگاه های دورافتاده ی ایران خودمان.

چراغ های دمشق از دور دیده می شود. فکر می کنم این هشتمین سفر من به دمشق باشد. تقریبا خیابان ها و کوچه های دمشق را هم مثل خیابان های تهران و دوشنبه و دهلی خوب می شناسم. فرودگاه بیست کیلومتری با شهر فاصله دارد و این سالها در مسیر فرودگاه همیشه اتفاقات و درگیری هایی وجود داشته. سوار دو تا ون می شویم و ما را می برند به هتلی نسبتا شیک. یحتمل قبلا هم به این هتل آمده ام. نام قبلی اش مریدین بوده و بعد ترکها آن را خریده اند و حالا که بین دو کشور ارتباط قطع است سوری ها نامش را عوض کرده اند و گذاشته اند داما رز. خیلی زود می فهمیم که باید پول آب و چای و هتل مان را خودمان حساب کنیم. خدا را شکر که پول ون ها و سواری ها را نگرفتند. البته اینجوری خیلی بهتر است و به کسی بدهکار نیستیم. تمام تدارکات این سفر را موسسه ی غیر دولتی امت واحده تامین کرده و کلی هدایای مردمی از قبیل عروسک و دارو با خودمان آورده ایم. حدود ساعت نه شب به هتل می رسیم. تقریبا خبری از پذیرایی و شام نیست. به طبقه نهم فراخوانده می شویم. جلسه ای ست با حضور تعدادی از نهادهای سوری و رییس هتل هم خوشامدی می گوید و مژده می دهد که تخفیف خوبی به گروه می دهد . مومنی می گوید قبلا اینجا هر اتاق را شبی چهارصد دلار اجاره می دادند. دوستان می گویند الان تقریبا نود در صد هتل های دمشق خالی اند و نه از زایران ایرانی خبری است و نه از جهانگردان خارجی. از قرار معلوم اتاق ها را به ما شبی 50 دلار اجاره داده اند و ما برای هر نفر تقریبا شبی بیست و پنج دلار می پردازیم. تخفیف بسیار خوبی ست. به ما خبر می دهند که فردا صبح عازم لاذقیه ایم. می پرسم با هواپیما؟ می گویند نه، زمینی می رویم. قبلا به لاذقیه رفته ام. حدود بیست سال پیش . من بودم و موسی بیدج بود و سعیدی کیاسری. برای شرکت در جشنواره ادبی محبت و سلام. این بار هم در سفرمان سلام و صلح و البته محبت موج می زند و می رویم تا ببینیم آن شهرها که پیشتر دیده ام هنوز پابرجا ایستاده اند یا نه. با مومنی در اتاق 207 هتل در طبقه ی دوم جاگیر می شویم. اتاق جمع و جور و تمیزی ست. هر چند دقیقه صدای خمپاره و گلوله از دور به گوش می رسد. پنجره را باز می کنیم و هوای بهاری خود را پرت می کند به اتاق مان. بناست فردا به لاذقیه برویم . از طرطوس می گذریم. کنار دریای مدیترانه است و تقریبا در جایی در جنوب ترکیه. گفته اند که یک شب را در لاذقیه می مانیم و فردایش به شهر حمصمی رویم و غروبش به دمشق برمی گردیم. در مسیر راه به یک جایی رسیدیم که عکس بزرگی از بشار اسد را بالای جایی زده بودند و نوشته بودند: الامبراتور دکتر بشار اسد. یک لحظه فکر کردم باید یک مقر دولتی باشد . کمی که دقت کردم دیدم یک سوپرمارکت است . شجاعت صاحبش ستودنی بود و نشان بسیاری از مردم از دل و جان بشار را دوست دارند.

صبح بعد از صبحانه از هتل "دامارز" راه می افتیم. دو مینی بوس و چند سواری و یکی دو ماشین اسکورت بناست ما را از دمشق ببرند تا بندر لاذقیه در شمال سوریه. قبلا تمام این راه را با جماعتی از شاعران سوری و موسی بیدج و هادی سعیدی کیاسری طی کرده ام در حدود بیست و اندی سال قبل. در آن سفر جشنواره شعری برپا شده بود در لاذقیه و تمام شاعران بزرگ سوری حضور داشتند و ما سه شاعر ایرانی را هم که در همان زمان در دمشق بودیم به این جشنواره دعوت کرده بودند. در آن سفر تمام هم و غم شاعران سوری در راه لاذقیه این بود که کدامشان اولین شاعری خواهند بود که شعرخوانی را افتتاح می کنند. رقابت عجیبی بین شان بود ، همان رقابتی که گاه به صورت پنهان در جماعت شاعران ما نیز هست . صبح که می آمدیم در سر میز صبحانه باز همان برادر پاکستانی صلح طلب را دیدم و باز طبق معمول با همان صدای بلند و صمیمی داد می زد : عالی ریضا... عالی ریضا... می آید می نشیند کنارمان و راجع به اشعارم صحبت می کند. دیشب کارت ویزیتم را که به دو زبان فارسی و انگلیسی بود به او دادم و گویا همان دیشب مرا در اینترنت جستجو کرده و به اندکی از فراوان ارزش وجودی ادبی من پی برده و مدام می گوید وری گود وری گود. می خواهد مرا به بندر کراچی دعوت کند. می گویم من تازه کراچی بودم. یادش به خیر در کراچی همین چند ماه پیش برای شعرخوانی و سخنرانی دعوت شده بودیم و دو تا ماشین مسلح ما را اسکورت می کردند. امروز هم در سوریه همان دو ماشین اسکورت ادبی موجودند. در سر میز صبحانه بدم نمی آید سر به سر سولومون یا همان برادر سیاهپوست مشت زن بگذارم. می آید و در میز کنارم می نشیند. دو تا تخم مرغ آب پز آورده که نوش جان کند و من هم که همان یک تخم مرغ آب پزم را نتوانسته ام بخورم آن را می گذارم توی بشقاب سلومون و می گویم گوش کن سلومون! اگر دیروز دو تا تخم مرغ خوردی امروز حتما سه تا بخور و فردا چهار تا و هر روز یکی اضافه کن تا چهل تا که برای مشت زنی ات خوب است. می خندد و تخم مرغ آب پزم را برمی گرداند. سلومون خیلی شبیه محمدعلی کلی بود، با هیکلی تقریبا نصف کلی و بسیار ورزیده و به گمانم دو برابر او فرز و زرنگ. مانده بودم یک سیاهپوست مشت زن چه رابطه ای با هیات صلح می تواند داشته باشد. بعدها فهمیدم که کار سلومون یک کار شدیدا تبلیغاتی ست. او بیشتر سراغ بچه های جنگ می رفت و با پدر اسمیت کشیش - یا همان به قول خودم کشیک -مسابقه می داد. یک مسابقه نمایشی با کیسه بکس های واقعی. بعدها دانستم که سلومون از مریدان پدر اسمیت است. ایضا فهمیدم که سلومون همان سلیمان خودمان است و باز فهمیدم که در فرودگاه خودمان یک برادر انقلابی یی مثل خود من سه ساعتی طفلک سلومون را معطل کرده بود و می خواست بفهمد که یک سیاهپوست افریقایی در میان جماعت صلح دوستی که بیشترشان از استرالیا و شبه قاره آمده بودند چه می کند.