دامی برای کرکس‌ها

گروه دانشگاه «خبرگزاری دانشجو»، به نقل از نشریه خیمه ،دانشگاه سیستان و بلوچستان: آذرماه سال ۹۰ بود که انتشار خبر نشاندن پهپاد جاسوسی آرکیو ۱۷۰ توسط نیروی پدافندی ایران همچون یک بمب در رسانه‌ها صدا کرد و کانون توجهات مردم دنیا را به ایران جلب کرد. هرچند آمریکایی‌ها که صاحب این پرنده بودند در ابتدا این مسئله را انکار کردند اما چند روز بعد و با انتشار تصاویر از این پهپاد توسط ایران به این مسئله اقرار کردند. هنوز آمریکایی‌ها این اتفاق را باور نکرده بودند که خبر شکار پهپاد آمریکایی از نوع عقاب جستجوگر (scan eagle) بار دیگر آن‌ها را شوکه کرد. این اتفاقات با شکار پهپاد‌های آرکیو هفت، معروف به سایه روشن (shadow) و همچنین منهدم کردن «هرمس» اسرائیلی تکرار شد و آمریکایی‌ها را به یک شوک دائمی فرو برد. اما این ماجرا به همین جا ختم نشد و اعلام خبر به پرواز در آمدن آرکیو ایرانی باعث شد تا به قول سردار حاجی‌زاده سکته ناقص آمریکایی‌ها کامل شود.

این ماجرا بهانه‌ای بود تا در این چند خط به توانایی نیروی پدآفند هوایی بپردازیم. نیروی پدافند هوایی در بهمن ماه سال ۸۷ به دستور فرمانده کل قوا از نیروی هوایی جدا شد و هم اکنون به صورت مستقل به کار خود ادامه می‌دهد. هر چند از تاسیس این نیرو زمان زیادی نمی‌گذرد اما در همین مدت کوتاه دارای کارنامه بسیار درخشانیمی باشد که همین شکار پهپاد‌های جاسوسی کافی است تا بهترین نمره را در این کارنامه ثبت کنیم. به عنوان مثال پهپاد آرکیو ۱۷۰ به قدری تکنولوژی بالایی دارد که آمریکایی‌ها هیچ اطلاعاتی به صورت رسمی از آن منتشر نکرده‌اند. ویژگی‌هایی همچون رادارگریز بودن، بدون حرارت بودن و... از جمله ویژگی‌های این پرنده هاست که کار شناسایی این پرنده‌ها را مشکل می‌کند. البته همه این توانایی‌ها در مقابل سامانه یکپارچه پدافندی ایران ناتوان بوده و پهپاد‌ها یکی پس از دیگری در دام شکارچیان ایرانی می‌افتند.

به طور کلی می‌توان نیروی پدافند را به بخش‌های شناسایی، رهگیری و انهدام تقسیم بندی کرد. وظیفه شناسایی را سامانه‌های راداری و الکترواپتیکی و عمل رهگیری و انهدام را سامانه‌های موشکی انجام می‌دهند.

در بحث شناسایی، ایران از رادار‌های مختلفی استفاده می‌کند که البته این رادار‌ها بصورت یکپارچه و ترکیبی عمل می‌کنند؛ به این صورت که مثلا راداری که در باند vhf کار می‌کند پرنده را به صورت اولیه شناسایی نموده و در مرحله بعد راداری که قدرت تفکیک بالاتری دارد وارد عمل شده و نوع پرنده و دیگر مشخصات آن را معین می‌کند. در بحث شناسایی از سامانه‌های الکترواپتیکی نیز استفاده می‌شود که این سامانه‌ها توانایی خود را در سال ۸۸ با تصویر برداری از آرکیو ۱۷۰ نشان دادند.

اما بخش دیگر سامانه پدافندی را سامانه‌های موشکی نظیر سوم خرداد، رعد، مرصاد و... تشکیل می‌دهند. خوشبختانه امروز هم در بحث راداری و هم در بحث سامانه‌های موشکی کلیه تجهیزات در ایران و متناسب با نیاز یگان‌ها طراحی و تولید می‌شود. نیروی پدافندی امروز نه تنها قادر است پرنده‌هایی که وارد ایران می‌شوند را شناسایی کند بلکه قادر است پرنده‌ها را کیلومتر‌ها دور‌تر از مرزهای ایران شناسایی کرده و کلیه اقدامات لازم را قبل از ورود به آسمان ایران انجام دهد. به عنوان مثال رادار کیهانی سپهر در حدود ۲۵۰۰ کیلومتر برد دارد که هر پرنده‌ای را می‌تواند از لحظه شروع به پرواز در اسرائیل زیر نظر بگیرد و به طور پیوسته اطلاعات مربوط به آن را برای اتاق فرماندهی ارسال کند.

این توانایی‌ها باعث شده تا علیرغم تمام تلاش‌های کشور‌های دیگر آسمان ایران به عنوان یکی از امن‌ترین حریم‌های هوایی در منطقه و دنیا شناخته شود به طوری که طی چند سال اخیر بسیاری از شرکت‌های هوایی ترجیح می‌دهند از حریم هوایی ایران استفاده کنند.

همهموارد ذکر شده نشان از قدرت و توانایی نیروی پدافندی در کنترل حریم هوایی ایران دارد که جز با تلاش‌های شبانه روزی سربازان مومن و متعهد و همچنین تکیه بر توانایی دانشمندان و متخصصان ایرانی در تولید سامانه‌های مورد نیاز کشور محقق نخواهد شد. خوشبختانه امروزدر کلیه نیروهای نظامی و علی الخصوص نیروی پدافندی خودباوری و اتکای به توان داخلی کاملا مشهود بوده و باعث شده تا این نیرو‌ها ذره‌ای به محصولات خارجی وابسته نباشند و روز به روز بر قدرت خود بیافزایند و امنیت را برای مردم ایران به ارمغان بیاورند. امید است در دیگر بخش‌های کشور نیز شاهد خودباوری و اتکای به توان داخلی باشیم به جای امید بستن به قدرت‌های مستکبر به جوانان و دانشمندان خویش تکیه کنیم.

شما می‌توانید جهت بازدید و دریافت نشریات دانشجویی به سایت پاتوق آزاداندیشی نشریات دانشجویی مراجعه کنید.