خواص ذوق‌زده، مردم در تردید!

گروه سیاسی «خبرگزاری دانشجو»؛سپهر سیاسی ایران در مقطع پس از انقلاب اسلامی آبستن حوادث بسیاری بوده است. گذشت بیش از سه دهه از عمر انقلاب مردم ایران در سال 57 تجربه هایی گرانبها در اختیار مردم، مسئولین و نخبگان ایرانی در تمامی ابعاد سیاسی، اجتماعی، نظام سازی و تعاملات بین المللی گذاشته است. با این همه به نظر می رسد گنجینه ی تجربیات تاریخی ملت ایران هنوز هم در برخی ابعاد مهم از ضعف هایی قابل توجه و البته قابل تاسف رنج می برد. خلاءهای مذکور در بستر حوادث گوناگون در قالب واقعیت هایی نه چندان دلچسب رخ می نمایند. یکی از این واقعیت ها؛ تفاوت محسوس درک نخبگان سیاسی و خواص جامعه با عامه ی مردم در موضوعات اساسی کشور می باشد. مرور تاریخ سیاسی انقلاب در مقاطع گوناگون؛ نشان دهنده پیشرو بودن همیشگی عامه مردم نسبت به خواص و نخبگان سیاسی جامعه در درک واقعیت های صحنه سیاسی کشور بوده است. نوع واکنش خواص جامعه نسبت به جمع بندی مذاکرات هسته ای ایران و گروه 5+1 یکی دیگر از این بزنگاه های حساس و قابل توجه به حساب می آید.

مذاکرات چندین ساله ایران و 5+1 در حالی به جمع بندی رسیده است که مهمترین مقامات سیاسی تاثیرگذار در سطح جامعه؛ این روزها بی توجه به واقعیت های موجود در متن برجام؛ اغلب سرگرم موضعگیری احساسی و منفعت جویانه در این زمینه هستند. این در حالی است که رهبر فرزانه انقلاب در متن پاسخ به نامه رئیس جمهور محترم درباره نتایج مذاکرات هسته ای؛ پس از تشکر از زحمات فراوان ایشان و همچنین تلاش پیگیر هیئت مذاکره‌کننده‌ی هسته‌ ای، به سرانجام رسیدن مذاکرات مذکور را گام مهمی دانسته و تاکید کردند:" با این حال لازم است متنی که فراهم آمده با دقت ملاحظه و در مسیر قانونی پیش‌بینی شده قرار گیرد و آنگاه در صورت تصویب، مراقبت از نقض عهدهای محتمل طرف مقابل صورت گرفته و راه آن بسته شود." این بخش از پاسخ رهبر فرزانه انقلاب را می توان علاوه بر رئیس جمهور محترم؛ خطاب به نخبگان و خواص جامعه دانست. ایشان در بخشی دیگر از همین نامه؛ از آحاد ملت ایران می خواهند تا با حفظ وحدت و متانت خود؛ امکان دستیابی به منافع ملی در فضایی آرام و خردمندانه را فراهم نمایند.

مقایسه عملکرد عامه مردم و خواص جامعه در این زمینه نتایج قابل توجهی را در اختیار ما قرار خواهد می دهد. به نظر می رسد تنها چیزی که در نظر اکثر خواص تاثیرگذار جامعه از جایگاهی واقعی برخوردار نیست، اهمیت دادن به طی روندهای قانونی پیش بینی شده برای تصویب یا عدم تصویب متن برجام است. به صورتی که به نظر می رسد اکثریت این افراد متن مذکور را از پیش تصویب شده تصور می کنند! مسئله ای که شاید بتوان آن را تا حدی ناشی از فرآیند اشتباه تعریف شده در به نتیجه رسیدن جمع‌بندی مذاکرات دانست که اساساً سبب بی اثر کردن نقش مجلس شورای اسلامی و شورای عالی امنیت ملی پس از تصویب قطعنامه شورای امنیت در این زمینه شد. با این همه واقعیت آن است که همانگونه که رهبر انقلاب فرمودند:"چه این متن تصویب بشود و چه نشود، به حول و قوّه‌ی الهی، اجازه‌ی هیچ‌گونه سوءاستفاده‌ای از آن داده نخواهد شد" و خواص جامعه فارغ از مصلحت سنجی های منفعت طلبانه تنها باید برای تحقق حداکثری منافع ملی به وظیفه ی شرعی و انقلابی خود در این زمینه عمل نمایند.

با این وجود؛ متاسفانه باید گفت اکثر چهره های سیاسی شناخته شده و تاثیرگذار جامعه؛ به جای آنکه با حفظ متانت خود فضای دستیابی حداکثری به منافع ملی را فراهم نمایند، در طی این مدت ترجیح داده اند تا به همراهی با فضای احساسی ایجاد شده پیرامون توافق پرداخته، در صحن علنی مجلس، شبکه های اجتماعی اینترنتی! و سایر تریبون ها به بیانیه خوانی در این زمینه بپردازند!

همه ی اینها در حالی است که علیرغم پیش بینی برخی افراد ذوق زده جهت برپایی جشن و پایکوبی سراسری پس از اعلام جمع بندی مذاکرات و مقایسه آن با حماسه ملبورن!؛ عموم مردم جامعه واکنش چندان قابل توجهی به این مسئله نشان نداده و ترجیح دادند تا مشاهده نتایج عینی و واقعی مذاکرات منتظر بمانند.

حال سوال اینجاست که چرا در حالی که بخش اعظم مردم جامعه ضمن حفظ وحدت و متانت خود منتظر قرار گرفتن متن تصویب شده در مسیرهای قانونی مربوط به آن هستند، برخی خواص جامعه بدون در نظر گرفتن منافع ملی؛ تنها برای به دست آمدن برجام تصویب و اجرایی نشده جشن گرفته، سعی دارند آن را پیشاپیش مصوب و قانونی قلمداد کنند؟ آیا این مسئله را می توان به چیزی جز اندیشیدن به منافع سیاسی شخصی تعبیر نمود؟

البته با توجه به آنچه پیش از این گفته شد؛ ناگفته پیداست که خواص مذکور، در انتخاب راهبرد شادی پیش دستانه جهت جلب آرای عمومی به سمت و سوی خود و رسیدن به منافع شخصی سیاسی هم دچار اشتباهی فاحش هستند. چه آنکه حجم شادی های صورت گرفته در سراسر کشور پس از اعلام جمع بندی توافق نشان داد که بخش عظیمی از مردم با درک شرایط کنونی و آگاهی از قطعی نبودن تعهدات 5+1 در قبال رفع تحریم ها؛ ترجیح داده اند تا مشخص شدن نتایج نهایی مذاکرات، به خاطر وعده هایی اجرایی نشده شادی نکنند.

به نظر می رسد در فضای کنونی باز هم تنها رهبری و مردم هستند که جلوتر و فراتر از خواص کم بصیرت؛ با درک شرایط موجود بر حفظ متانت و وحدت برای رسیدن به حداکثر منافع ملی تاکید دارند و بار دیگر تجربه بی تحرکی و بی بصیرتی خواص در مقاطع حساس تاریخ انقلاب؛ در حال تکرار شدن است.

مردم با درک شرایط موجود و حفظ متانت و وحدت خود تاکنون به خوبی به وظیفه خود در این مقطع از حیات انقلاب اسلامی عمل کرده اند و رهبر انقلاب نیز به عنوان دیده بان اصلی راه امام راحل(ره) در خطبه های عیدسعید فطر و دیدار مسئولین نظام و سفرای کشورهای اسلامی در همان تاریخ؛ به ترسیم خطوط اصلی حرکت نظام اسلامی در ابعاد مختلف منافع ملی، مبارزه با دستگاه استکبار و نسبت آن با پرونده هسته ای کشورمان پرداختند.

در این شرایط کمترین توقع از خواص جامعه اسلامی آن است که پیش از تصویب قانونی متن برجام در مجلس شورای اسلامی و شورای عالی امنیت ملی؛ آن را تصویب شده قلمداد نکرده، با درنظر گرفتن منافع ملی اجازه دهند تا تصمیم گیران با فراغ بال و آسودگی خیال این متن را با منافع ملی و اصول انقلاب اسلامی تطبیق داده و اعلام نظر کنند.

غیرقابل اعتماد بودن آمریکا را عموم مردم جامعه به خوبی درک می کنند و حتی هیجانات خود را نیز بر همین اساس تنظیم می کنند، ولی به نظر می رسد برخی خواص اصرار دارند تا تعهدات کشورهای 5+1(بخوانید آمریکا!) را از پیش اجرایی شده و قطعی معرفی نمایند! رهبر فرزانه انقلاب اما همگام با عموم مردم جامعه به عنوان امام امت؛ در متن خطبه های نماز عید فطر برای چندمین بار در طول سالهای گذشته بر بی صداقتی آمریکایی ها تاکید نمودند.

موضعگیری بر اساس شرایط و جو ایجاد شده در جامعه شاید از افراد عادی قابل پذیرش باشد؛ ولیکن از خواص جامعه به هیچ صورت پذیرفته نیست. همه ی اینها در حالی است که رهبر انقلاب با تاکید بر طی شدن مسیرهای قانونی پیش بینی شده با دقت و وسواس کامل؛ در خطبه های نماز عید فطر فرمودند:" انتظار ما این است که دست‌اندرکاران، با دقّت مصالح را -مصالح کشور را، مصالح ملّی را- در نظر بگیرند و آنچه را تحویل ملّت خواهند داد، بتوانند با گردن افراشته، در مقابل خدای متعال هم ارائه بدهند."

امیدواریم خواص جامعه این بار آزمونی موفق تر از فتنه 88 پس داده و منافع زودگذر و متغیر سیاسی را به یاری امامشان ترجیح ندهند.