گروه اقتصادی «خبرگزاری دانشجو» - علیرضا کهزادی؛ جلوگیری از خام فروشی منابع هیدروکربوری، یکی از مهمترین موارد مورد توجه در سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی محسوب می شود. مقام معظم رهبری در سخنرانی خود در حرم رضوی در تاریخ اول فروردین 94 ضمن تاکید بر اجرای این سیاست، خواستار شکل گیری «نهضت کاهش خامفروشی» در کشور شدند. بر همین اساس وزارت نفت جلوگیری از استمرار خام فروشی میعانات گازی را به صورت جدی در دستور کار قرار داده است و اجرای طرح هایی مانند پالایشگاه 360 هزار بشکه ای ستاره خلیج فارس در بندرعباس و مجتمع پالایشی 480 هزار بشکه ای سیراف در عسلویه را دنبال میکند. با اجرای این طرح ها، صادرات میعانات گازی کشور تقریبا به «صفر» خواهد رسید.
طرح احداث پالایشگاه میعانات گازی ستاره خلیج فارس از سال ۱۳۸۴ در دستور کار وزارت نفت قرار داشته است و تاکنون حدود 3 میلیارد یورو برای تکمیل این طرح هزینه شده است. با بهره برداری از این پالایشگاه، ۳۵.۶ میلیون لیتر در روز بنزین و ۱۳.۸ میلیون لیتر در روز گازوئیل تولید می شود و کشورمان به یکی از صادرکنندگان بزرگ این فرآورده های نفتی در منطقه تبدیل خواهد شد. بیژن زنگنه، وزیر نفت از عبارت «مهمترین طرح راهبردی کشور در صنعت نفت پس از پارس جنوبی» برای این طرح عظیم پالایشی استفاده کرده بود (برنامه تلویزیونی گفتگوی ویژه خبری در تاریخ 30 مرداد 93). سهامداران فعلی این پالایشگاه میعانات گازی در نمودار زیر نشان داده شده است:
سهامداران شرکت پالایش ستاره خلیج فارس
بر اساس اظهارات مدیران وزارت نفت، قرار بود فاز اول پالایشگاه ستاره خلیج فارس با ظرفیت ١٢٠ هزار بشکه در روز تا پایان سال جاری به بهره برداری برسد اما به نظر می رسد به خاطر روند کند پیشرفت این طرح، این امر محقق نشود و افتتاح این فاز به سال آینده موکول شود. آمارهای اعلام شده توسط محمود شیری، مدیرعامل شرکت سرمایه گذاری نفت، گاز و پتروشیمی تامین (تاپیکو) نشان می دهد که روند پیشرفت طرح احداث این پالایشگاه میعانات گازی ستاره خلیج فارس با کندی مواجه شده است به گونه ای که در سه ماه اخیر، این طرح صرفا یک درصد پیشرفت داشته و به 84 درصد رسیده است (1).
تولید میعانات گازی کشور با بهره برداری از فازهای 15 تا 18 پارس جنوبی در سال جاری افزایش خواهد یافت. در این شرایط، تاخیر در بهره برداری از فاز اول پالایشگاه ستاره خلیج فارس به افزایش خام فروشی میعانات گازی از 280 هزار بشکه در روز به بیش از 400 هزار بشکه در روز می انجامد. کارشناسان معتقدند که عدم اهتمام جدی وزارت نفت برای تسریع در بهره برداری از این پالایشگاه بزرگ میعانات گازی کشور نقش مهمی در روند کند پیشرفت این طرح در دو سال اخیر داشته است. تاخیری که خسارت روزانه آن بنابر گفته مدیرعامل شرکت تاپیکو (13 مرداد امسال)، بین 25 تا ۳۰ میلیون یورو است.
پی نوشت:
(1): شرکت سرمایه گذاری نفت، گاز و پتروشیمی تامین (تاپیکو)، بزرگترین سهامدار شرکت پالایش ستاره خلیج فارس است. محمود شیری، مدیرعامل این شرکت در تاریخ 18 اردیبهشت سال جاری و در حاشیه بیستمین نمایشگاه بین المللی نفت، گاز، پالایش و پتروشیمی میزان پیشرفت این طرح را 83 درصد اعلام کرد. شیری سه ماه بعد یعنی 16 مرداد امسال و در حاشیه نمایشگاه «تأمین اجتماعی؛ سرمایهگذاری و توسعه پایدار» میزان پیشرفت اعلام کرد که ساخت این پالایشگاه به پیشرفت 84 درصدی رسیده است.