با تلاش پژوهشگران؛
به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، پروتئین‌های دارویی اغلب به روش‌های زیست فناوری و با استفاده از میکروارگانیسم‌های مختلف مانند باکتری‌ها، قارچ‌ها و سلول‌های حیوانی و گیاهی تولید می‌شوند. اما با توجه به تعدد و تنوع پروتئین‌های موجود در داخل سلول، جداسازی پروتئین مورد نظر که دارای خاصیت دارویی باشد، از سایر پروتئین‌های تولید شده در سلول، کار بسیار دشواری است. یکی از فرایند‌های اساسی جهت خالص سازی پروتئین‌های دارویی، فرآیند‌های کروماتوگرافی است؛ چراکه روش‌های مختلف کروماتوگرافی، دارای کارایی بهتری نسبت به سایر روش‌های خالص سازی هستند.
به گفته‌ی علی مسگری شادی، دانش‌آموخته‌ی دکترای مهندسی شیمی از دانشگاه تهران، در این کار تحقیقاتی رزین کروماتوگرافی مورد نیاز برای جداسازی و خالص سازی نوعی آنتی بادی با نام scFv که دارای دنباله هیستسدنی است، طراحی و ساخته شده است.
وی در ادامه توضیح داد: «همانگونه که اشاره شد، در صنایع داروسازی با محصولات پروتئینی، بخش خالص‌سازی محصول از اهمیت بسیار وافری برخوردار است. در واقع، محصول خام تولیدی در این صنایع در صورت هدایت شدن به واحد‌های خالص سازی کارا، تبدیل به دارویی با درجه خلوص بالا و کیفیت قابل قبول خواهد شد؛ همچنین هدر رفت پروتئین دارویی مورد نظر کاهش خواهد یافت. در این راستا رزین‌های کروماتوگرافی به ویژه رزین‌های کروماتوگرافی افینیتی نقش کلیدی دارند. به همین دلیل در این طرح با توجه به نیاز وافر به این نوع رزین‌ها و برای کاهش وابستگی به انواع خارجی آن‌ها، قابلیت استفاده از نانوزئولیت به عنوان پایه‌ای برای ساخت رزین کروماتوگرافی افینیتی فلزی مورد بررسی قرار گرفت.»
مسگری شادی در خصوص کارایی رزین طراحی شده عنوان کرد: «طبق نتایج حاصل شده در آزمایش‌های صورت گرفته، با استفاده از رزین طراحی شده، آنتی بادی موردنظر با بازده ۶۰ درصد و درجه خلوص ۹۰ درصد از مخلوط پروتئینی استخراج شده از باکتری، جداسازی می‌شود. این آنتی بادی در درمان سرطان روده مورد آزمایش قرار گرفته است.»
به گفته‌ی این محقق، سنتز نانوزئولیت‌ها بدون تمپلت انجام شده و ذرات نیکل بر روی آن‌ها تثبیت شده است. در نتیجه مولکول‌های پروتئین مورد نظر با ابعاد نانومتر بر اثر تمایل به اتصال به ذرات یون نیکل، به ذرات نانوزئولیتی مجتمع شده، به صورت اختصاصی جذب می‌شوند.
گفتنی است در این طرح، از تجهیزات و روش‌های آزمایشگاهی متعددی از جمله SEM، EDX، SDS_PAGE، Western blot و آزمون برادفورد جهت بررسی نتایج استفاده شده است.
مسگری شادی در خصوص کاربرد‌های رزین کروماتوگرافی طراحی شده گفت: «این رزین علاوه بر صنایع دارویی، در آزمایشگاه‌های تحقیقاتی نیز که در زمینه تولید و بیان پروتئین‌های مختلف فعالیت دارند، کاربرد وسیعی خواهد داشت.»
وی در پایان اشاره نمود که این کار با عنوان " استفاده از نانو زئولیت‌های کروی میکرونی (nanozeolite microspheres) اصلاح سطح شده با یون نیکل برای خالص سازی آنتی بادی‌های scFv با دنباله هیستیدینی" و با شماره ۹۴۴۰۵ ثبت اختراع داخلی شده است.
این تحقیقات حاصل تلاش‌های علی مسگری شادی- دانش‌آموخته‌ی دکتری مهندسی شیمی گرایش بیوتکنولوژی از دانشگاه تهران، دکتر محمد حسین صراف زاده –عضو هیأت علمی دانشگاه تهران، دکتر یدالله امیدی- عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی تبریز و همکارانشان است. نتایج این کار در مجله‌ی Microporous and Mesoporous Materials با ضریب تأثیر ۳/۶۵ (جلد ۲۶۴، سال ۲۰۱۸، صفحات ۱۶۷ تا ۱۷۵) منتشر شده است.
ارسال نظرات