حکایت تلخ شیرین‌ترین کارخانه قند کهگیلویه و بویراحمد / پیگیری دانشجویان انقلابی برای مقابله با فساد اقتصادی

گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، کارخانه قند یاسوج به عنوان یکی از صنایع مادر استان کهگیلویه و بویراحمد در سال ۱۳۴۶ با دریافت ۱۵ هزار تن چغندر از کشاورزان استان فعالیت خود را آغاز کرد. خرید محصول چغندر قند از کشاورزان امید تازه‌ای برای این قشر زحمت کش ایجاد کرده و موجب شد تا سال به سال زمین‌های بیشتری را به کشت چغندر قند اختصاص دهند. اما این خوشی دوام زیادی نداشت. در سال ۱۳۶۹ به علت کم کاری، توقف تولید، زیانده بودن و بی توجهی به مطالبات چغندرکاران و کارگران، کارخانه تعطیل شد.

بیشتر بخوانید:

با شروع مشکلات کارخانه قند ، مردم استان که نگران وضعیت ایجاد شده بودند، خواستار نجات کارخانه شدند. در ابتدا مردم توقع داشتند با واگذاری کارخانه به بخش خصوصی مشکل آنان حل خواهد شود. کارشناسان بار‌ها بحث مشکلات و ناکارامدی خصوصی سازی را پیش کشیدند، اما مسئولان استان هربار برای نجات کارخانه به روش‌های دیگری متوسل می‌شدند، تا اینکه بانک تجارت به عنوان آخرین مالک کارخانه قند پیش از واگذاری به صنعتگر بخش خصوصی، نوشدارو را انتخاب کرد و برای واگذاری کارخانه تعطیل خود ، مزایده منتشر کرد.

سهام بانک تجارت در خردادماه ۱۳۸۸ و پیرو عمل به اصل ۴۴ قانون اساسی در فرابورس عرضه شد و پس از آن در اواخر سال ۹۱ زمانی که دولت هم از دست مشکلات پر فراز و نشیب کارخانه قند یاسوج خسته شده بود، آن را به بانک تجارت واگذار کرد. از اردیبهشت سال بعد اداره امور کارخانه زیر نظر بانک تجارت قرار گرفت و این کارخانه نیز جزو اموال بانک تجارت که پیشتر خصوصی شده بود، به حساب می‌آمد.

 

با گذشت زمان مشخص شد بانک تجارت هم نتوانسته کارخانه قند یاسوج را از بحران که به وجود آمده  نجات دهد و پس از گذشت قریب به دوسال از اداره آن، به زیانده بودن کارخانه قند یاسوج اعتراف کرد و با تعطیلی مجدد کارخانه ، سرنوشت جدیدی برای آن رقم خورد.

در سال ۷۴ که کارخانه قند یاسوج خصوصی سازی شده بود، با اعلام غیر قانونی بودن این روند، کارخانه به بخش دولتی برگشت داده شد، با این حال اوایل سال ۹۵ کارخانه قند یاسوج در منطقه اکبر آباد یاسوج به یک سرمایه گذار بومی واگذار شد تا نماد صنعت کهگیلویه و بویراحمد بعد از سال‌ها بی رمقی مجدد وارد چرخه تولید شود. اما کارخانه‌ای که حدود هزار نفر از مردم استان را به کار مشغول کرده بود با واگذاری غیر اصولی به بخش خصوصی و با مدیریت نادرست منجر به اخراج کارگرانی با سابقه شد.

 

بعد از اخراج کارگران و تعطیلی‌های مکرر کارخانه، دانشجویان دغدغه مند و انقلابی استان کهگیلویه و بویر احمد به فکر احیای مجدد کارخانه افتادند. امید مظلوم، دبیر شورای تبیین مواضع بسیج دانشجویی کهگیلویه و بویراحمد در این باره به خبرنگار ما می‌گوید: کارخانه قند یاسوج یکی از بدترین نوع واگذاری‌ها و خصوصی‌سازی‌هاست که سرنوشت مبهمی پیدا کرد. مهلت‌های قانونی همه متولیان امر به اتمام رسیده، چرا که این موضوع یکی از مسائل جدی جامعه کارگری و کشاورزی و آحاد مردم این استان است.

 

 مظلوم می‌افزاید: وضعیت اسفبار کارخانه قند یاسوج و معطل ماندن آن در فرایند‌های پیچیده و نامعلوم اداری و قضایی برای ما که ۲ سال است منتظر امروز و فردای مسئولین امر هستیم و برای کارگران و خانواده‌های آنان قابل‌تحمل نیست.

این فعال دانشجویی ادامه می‌دهد: اگر متولیان امر شفاف‌سازی نکنند، بیش از این نمی‌توانیم به فرآیند‌ها اعتماد کنیم و قطعاً کارگران دست به اقدامات دیگری خواهند زد. هشدار می‌دهیم من‌ بعد مستقیماً از مسئولین کشوری و قضائی در عالی‌ترین سطح، پیگیری خواهیم کرد.

در این راستا، دانشجویان انقلابی استان کهگیلویه و بویراحمد و قرارگاه احمدی روشن بسیج دانشجویی پس از ماه‌ها مطالبه گری، جمع آوری اسناد، نشست با کارگران کارخانه قند و کشاورزان ، برگزاری نشست‌های کارشناسی متعدد؛ در نامه‌ای به دادستان استان خواستار ورود به پرونده این کارخانه شدند.

 

شاید بتوان گفت که این حرکت جنبش دانشجویی باعث شد با بررسی‌های بیشتر  مهرداد کرمی، دادستان مرکز کهگیلویه و بویراحمد از صدور کیفرخواست برای هفت متهم پرونده کارخانه قند یاسوج و همچنین درخواست استرداد این واحد صنعتی به سهامدار سابق (بانک تجارت) خبر دهد.

دادستان مرکز کهگیلویه و بویراحمد به برخی موارد اتهامی متهمان این پرونده اشاره کرده و می‌گوید: تحقیقات نشان داده که تخلفات در فرآیند واگذاری کارخانه از جمله جعل اسناد ، مشهود بوده و دادسرا نیز با ادله کافی و استناد به مدارک و اسناد موجود اقدام به صدور رأی کیفرخواست و استرداد کارخانه کرده است.

دبیر شورای تبیین مواضع بسیج دانشجویی کهگیلویه وبویراحمد به سلسله جلساتی در این باره با محوریت بسیج دانشجویی اشاره کرده است.

وی می‌گوید: با پیگیری و بررسی‌ها‌ی انجام شده ما متوجه شدیم این کارخانه به یکی از اشخاص بدهکار استان واگذار شده و با وجود اینکه وی چندین کارخانه داشته است، اما در مدیریت آن کارخانه‌ها موفق نبود و چیزی که کاملا مشهود بود ، بنا بر استفاده از زمین کارخانه برای تغییر کاربری آن بوده است.

 

مظلوم در ادامه می‌افزاید: کارخانه قند یاسوج که بالای ۵۰۰ میلیارد تومان قیمت دارد، زمان واگذاری به ۹۰ میلیارد تومان تخمین زده شده بود و فقط ۲ میلیارد تومان قبل از تاریخ مزایده توسط مدیر عامل کارخانه پرداخت شده بود. در آن زمان بانک تجارت صاحب کارخانه بود و حدود ۱۸ درصد از سهام داران کارخانه را کارگران تشکیل می‌دادند.

دانشجویان انقلابی کهگیلویه وبویراحمد با پیگیری‌های مکرر توانستند پرونده کارخانه قند یاسوج را به جریان بندازند و از دادستان استان خواستند کیفر خواست را صادر کنند. طی جلساتی با دادستان کیفر خواست مدیر کارخانه قند یاسوج صادر شد و پرونده به دادگاه عمومی انقلاب ارجاع داده شد.

این دانشجویان با ایجاد فضای خبری در استان در تریبون‌های نماز جمعه و فضای مجازی تمشکلات کارخانه را به گوش مسئولان و بخصوص رئیس قوه قضائیه رساندند.

مطلوم می گوید: تجمعی مقابل دادگسترس استان و جلسه‌ای با رئیس کل دادگستری برگزار شد و بعد از آن در ۱۱ شهریور ۹۸ اولین رای پرونده کارخانه قند صادر شد. رای بعدی هم صادر و منجر به ابطال واگذاری کارخانه شد، اما مدیرعامل درخواست دادگاه تجدید نظر را داد.

حالا بعد از کش و قوس‌های مختلف پرونده و پیگیری‌های دانشجویان و کارگران، رای ابطال کارخانه قند صادر شد. اما مردم و دانشجویان استان امید دارند که با واگذاری کارخانه به شخص با تجربه دوباره تولید در استان شکل بگیرد.