پوشش عقب‌ماندن سود بانکی از تورم در طرح جدید بانک مرکزی / با «اوراق ودیعه» بیشتر آشنا شوید

گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، سیاست‌گذاری‌های غلط اقتصادی دولت در سال‌های گذشته، افزایش فشار تحریم‌های ظالمانه آمریکا و اثرات منفی شیوع بیماری کرونا بر کسب وکار‌ها و تداوم رکود تورمی در اقتصاد دست به دست هم دادند تا رکود تورمی سفره‌های مردم را کوچک‌تر از قبل کند و ارزش پول ملی با شتاب بیشتری کاهش یابد.

تورم در ماه‌های اخیر به بیش از ۳۰ درصد رسیده است و این درحالی است که نرخ سود سپرده‌های بانکی بسیار کتر از نرخ تورم است و همین موضوع به دغدغه عموم مردم به جهت کم شدن قدرت خرید پول آن‌ها شده است.

طبق آخرین تصمیم گیری شورای پول و اعتبار نرخ سود سپرده‌های بانکی برای سپرده‌های کوتاه مدت یکماهه، سه ماهه و شش ماهه به ترتیب ۱۰، ۱۲ و ۱۴ درصد و برای سپرده‌های بلندمدت یکساله و دو ساله به ترتیب ۱۶ و ۱۸ درصد در نظر گرفته شده است.

درواقع با در نظر گرفتن نرخ تورم کنونی اگر کسی پول خود را در یک سپرده بانکی یکساله سرمایه‌گذاری کند در پایان سال ارزش پول وی دست کم ۱۴ درصد کاهش می‌یابد بنابراین بسیاری از مردم به این موضوع فکر می‌کنند که چگونه می‌توانند از ارزش پول ریالی یا قدرت خرید خود در برابر تورم محافظت کنند.

عموما در چنین شرایطی افرادی که اهل ریسک هستند نسبت به میزان آگاهی و سرمایه‌ی خود در بازار‌های مختلف از جمله طلا، سکه، ارز، مسکن و خودرو و اخیرا بازار سرمایه وارد شده و اقدام به خرید و نگه‌داری این کالا‌ها می‌کنند تا بتوانند از آسیب تورم بالا نسبت به پول خود جلوگیری کنند و البته با این عملکرد موجب التهاب بازار‌ها می‌شوند و با تشدید تورم و کاهش ارزش ریال به اقتصاد ملی ضربه می‌زنند و در نهایت دود آن به چشم خودشان نیز خواهد رفت.

 

در عین حال افرادی که ریسک گریز و محافظه کار بوده و یا توانایی خرید و فروش در بازار‌های مذکور را نداشته و یا حتی علاقه‌ای به معامله در این بخش‌های اقتصاد ندارند هم با ریسک عقب ماندن ارزش پول خود نسبت به تورم مواجه بوده و نگرانند.

بانک مرکزی در کنار سایر سیاست‌های پولی خود برای کنترل نقدینگی و کاهش التهاب در بازار‌های موازی اخیرا طرحی را تحت عنوان اوراق ودیعه به شورای پول و اعتبار جهت کسب مجوز پیشنهاد داد که روز سه شنبه همین هفته به تصویب شورای پول و اعتبار رسید.

اوراق ودیعه سندی است که بانک مرکزی در راستای اجرای عملیات بازار باز با استفاده از آن مبلغ معینی را از خریداران اوراق به عنوان ودیعه یا امانت دریافت کرده و متعهد می‌شود آن مبلغ را تا سررسید نگهداری نموده و با حفظ قدرت خرید در پایان سررسید به دارنده سند عودت دهد. در واقع، بانک مرکزی اعلام می‌کند که حاضر است پول خریداران اوراق را بر اساس عقد ودیعه دریافت کند و در عوض، هدیه‌ای (یا هبه‌ای) غیرمشروط به عنوان سود به آن‌ها بپردازد تا قدرت خرید پول آن‌ها در برابر تورم ازبین نرود.

طبق آنچه بانک مرکزی اعلام کرده است اوراق ودیعه با سررسید حداکثر ۲ ساله و نرخ سود حداکثر معادل نرخ تورم خواهد بود که با پیشنهاد بانک مرکزی و تایید شورای پول و اعتبار تعیین و سود آن هر ۳ ماه یکبار پرداخت می‌شود.

بر این اساس افرادی که اهل ریسک نبوده و یا علاقه‌ای به سفته بازی در بازار‌های سکه و ارز و امثالهم ندارند و متوجه اثرات مخرب این بازار‌های نامولد در اقتصاد کشور هستند و از طرفی نگران کاهش قدرت خرید پول هستند می‌توانند بدون هیچگونه ریسکی و با خاطری آسوده با خرید اوراق ودیعه مانع عقب افتادن ارزش پول خود نسبت به تورم شوند.

لازم به ذکر است که بانک مرکزی به‌دنبال اخذ مجوز برای انتشار ۵۰ هزار میلیارد تومان از اوراق ودیعه است و در نظر دارد با توجه به وضعیت نقدینگی و شرایط بازار و به نسبت سایر سیاست‌های خود این اوراق را به مرور و نه یکباره منتشر کند تا اولا روی ترازنامه بانک‌ها به دلیل کاهش سپرده‌های بانکی اثر منفی بجای نگذارد و ثانیا بتواند نقدینگی را با کمترین تکانه از سطح جامعه جمع کند.