گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، اگر تحریمها لغو شود، اگر ارزهای بلوکه شده به کشور بازگردد، اگر تحریمهای بانکی و نفتی و.. برداشته شود، اگرهای زیادی مطرح است که در این صورت در بخشهای مختلف اقتصاد و صنعت کشور چه برنامهها و طرحهایی برای توسعه بیشتر داشته باشیم، یکی از این بخشها صنعت خودروسازی کشور است، اما واردات خودروی خارجی برای ایجاد رقابت حواشی خاص خود را دارد برخی موافق و برخی مخالف این موضوع هستند. خبرنگار اقتصادی دانشجو برای تبیین بهتر این موضوع با بابک صدرایی؛ کارشناس صنعت و بازار خودرو گفتگو کرده است که خلاصه نظر این کارشناس را درباره واردات خودروهای خارجی در صورت لغو تحریمها در ادامه آمده است.
بحث واردات خودرو در صورتی که مسایل توافق نامه برجام و تحریمهای مالی و بانکی و... برداشته و لغو شود دوباره مطرح شده و دیدگاههای مختلفی برای این موضوع وجود دارد، برخی موافق و عدهای مخالف واردات خودروی خارجی هستند، شما به عنوان یک کارشناس بازار و صنعت خودرو دراین باره چه نظری دارید و کدامیک را برای صنعت خودروسازی و اقتصاد کشور مضر میدانید؟
بنده فکر میکنم براساس رسالت اجتماعی که در برابر مردم وتعهدی که به همه گروههای جامعه داریم در بحث واردات خودرو، در صورت لغو کلیه تحریمها که البته به این قسمت از سوی طرف آمریکایی چندان امیدی نیست بهتر است که در حال حاضر یک سیاست کلی دنبال شود، یعنی اگر خواهان واردات خودروی خارجی هستیم که به دلایلی که ذکر میکنم بسیار مهم هم است در حال حاضر نباید خودروهای لوکس، ماشینهایی مثل پورشه، مازراتی، بی ام وی سری ۷ ومدلهای گرانقیمت بنز وارد شود، بلکه اگر باب واردات خودرو به کشور باز شد تمرکز ما باید روی ماشینهای متوسط و ارزان باشد، اما اینکه واردات خودرو برای صنعت خودروسازی کشور و اقتصاد ما خوب است یا بد، به نظر اکثر کارشناسان این صنعت، واردات به خودی خود خوب است به شرط اینکه هدفمند باشد مثلا در شرایط فعلی اگر ماشینهای خیلی لاکچری وارد کنیم، هیچ تاثیری روی افزایش رقابت محصولات داخلی با خودروهای خارجی نمیگذارد چرا که ما توان رقابت با خودروهای بسیار لوکس را نداریم، ضمن اینکه هیچ اقتصاد، بازار وصنعتی نمیتواند در فضای بسته بماند، اگر صنعت درفضای غیر رقابتی بماند مثل آب راکدی میشود که بو میگیرد و میگندد، بنابراین در صنعت خودرو نیازمند رقابت با کشورهای مختلف هستیم. به عبارت دیگر اگر خواهان رشد و توسعه صنعت خودروسازی درایران هستیم، حتما باید درهای کشور را به روی واردات باز کنیم و واردت خودرو به کشور آزاد شود.
راهکار توسعه صنعت خودروسازی ایران با همه چالشهای موجود از نظر شما چیست؟
وقتی میخواهید تولید خوب داشته باشید، باید به این موضوع مهم دقت کنید که تولید زمانی با کیفیت میشود که در یک فضای آزاد رقابت کند تولید خوب یعنی تولید کالایی با داشتن حداقل استانداردهای جهانی، که تولید کننده کالای خود را به غیر از داخل کشور به بازارهای دیگر هم صادر کند، لذا صنعتی پایدار و موفق است که میتواند کالای خود را به خارج از مرزهای کشور خود صادر کند، چرا که نمیتوان هیچ صنعتی را موفق دانست که فقط با هدف تامین بازارهای داخلی خود کالا تولید میکند، بنابراین اگر بخواهیم به فکر رشد صنعت خودروسازی کشور باشسیم باید به استانداردهای جهانی نزدیک شویم و در اندیشه توسعه صادرات باشیم. همین عدم واردات خودروی خارجی است که باعث شده خودروسازان ما به فکر رقابت در بازار داخلی نباشند و برای ارتقای کیفیت محصولات تمرین نکنند.
مسالهای که در این موضوع محل بحث و انتقاد است بحث ارز بری واردات خودروی خارجی است، برخی معتقدند نباید ارز به خودرو داده شود برخی میگویند ارز آزاد باشد نه دولتی، کلا تحلیل شما از این موضوع چیست؟
برخی میگویند در شرایط فعلی که کشور نیازهای مبرم ارزی دارد موضوع واردات ماشین خارجی واجب نیست، اما اگر تحریمها برداشته شود و همه محدودیتها رفع میشود به این دلیل که در حال حاضر لغو تحریمها با هزار، اما و اگر همراه است، لذا اگر اتفاق خاصی صورت بگیرد در حد همان یک ذره گشایش هم اگر انجام شود، بنده معتقد هستم واردات خودروهای خارجی در شرایط آزاد سازی ارزهای بلوکه شده کشور دور ریختن ارز نیست، بلکه وادار کردن صنعت خودرو سازی ایران به پیشرفت است، به این دلیل که با باید گفتنها نمیتوانیم خودرو سازی را در مسیر پیشرفت قرار دهیم، بلکه باید شرایط و بسترهای لازم ایجاد شود تا خودروسازی برای ادامه برنامههای خود مجبور به پیشرفت باشد، کیفیت تولیدات خود را افزایش دهد، طراحیهای جدید ارائه بدهد، پلتفرمهای جدید ارائه دهد، واحدهای تحقیق و توسعه راه بیاندازد، محصول خود را به روز کند و محصول را به آپشنهای به روز تجهیز کند، بنابراین اینجاست که مشخص میشود واردات خودرو دور ریختن ارز نیست، بلکه تشویق و ایجاد رقابت و ایجاد حرکت برای صنعت خودروسازی کشور است. با نگاهی به کشورهای موفق دراین عرصه مثل چین و ترکیه که واقعا در صنعت خودروسازی موفق بوده اند، متوجه میشویم که دلیل رشد و پیشرفت صنعت خودروی این کشور، به دلیل بستن دروازههای خود به روی واردات کشورهای دنیا نبوده، بلکه ماشینهای خارجی معمولی و نه چندان لوکس، اما با کیفیتتر از محصولات داخلی خود راوارد میکردند تا خودروسازیهای داخلی مجبور به رقابت با خودروهای وارداتی شوند، بنابراین تا رقابت ایجاد نشود کیفیت ایجاد نمیشود. مقامات ایرانی در چند دهه گذشته بارها وبارها مساله حمایت از تولید را به عنوان یک سیاست داخلی مورد تاکید قرار داده اند، اما بهتر است بدانند که حمایت داخلی با بستن درهای واردات و بالا بردن تعرفهها صورت نمیگیرد، اتفاقا این نگاه باعث شده صنعت داخلی ما هیچ پیشرفتی نداشته باشد.
ایران خودرو نزدیک به ۲۱ سال است بدون کوچکترین تغییری در خودروی پژو پارس، بلکه با کاهش کیفیت این خودرو را به مردم میدهد، بنابراین این مساله مهم است باید بدانیم که اگر واردات صورت نگیرد، در اصل جایی برای تمرین رقابت کردن نداریم و، چون نمیبینیم دنیا چه میکند روز به روز پسرفت خواهیم داشت و در این صنعت زیان ده و خسارت دیدهتر میشویم. اتفاقا زمانی ارز دور ریخته میشود که دروازههای کشور را به روی واردات خودروهای متوسط و اقتصادی جهان ببندیم و برای ماشینهای بیست سال پیش قطعه وارد کنیم مصرف بالای این خودروها هم آلایندگی را افزایش میدهد و هم بنزینی که میتوانیم صادر کنیم باید به ماشینهای پر مصرف داخلی بدهیم، ضمن اینکه تصادفات خودروهای ناامن که مردم را متحمل خسارتهای جانی و مادی کند هم زیانهای بزرگی برای اقتصاد و برای سلامت مردم است، لذا واردات خودروی خارجی و ایجاد رقابت دور ریختن ارز نیست، باید خودروی خوب وارد کنیم تا خودروساز قدم به قدم مجبور شود برای بقای خود رقابت کند، یعنی باید مجبور شود کیفیت خود را بالا ببرد خودرسازهای ایرانی باید به این کار مجبور شوند چرا که با برنامه ریزیهای غیر عملی و غیر اصولی و اعطای رانت هیچ اتفاقی نمیافتد و آش و کاسه همین خواهد ماند.