جایگزینی ۳ انرژی پاک برای امنیت غذایی جهان آینده

به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو به نقل از سازمان کشاورزی و غذای ملل متحد، انرژی برای پخت و پز، گرمایش، روشنایی و حمل و نقل در بسیاری از نقاط جهان استفاده می‌شود. اما آیا می‌دانید، این غذا همچنین نقش اصلی در قرار دادن غذا روی بشقاب شما نیز دارد؟

در سطح جهان، زنجیره ارزش غذایی ۳۰ درصد از انرژی موجود در جهان را مصرف می‌کند. در تولید محصولات زراعی، ماهی، دامی و جنگلی، ذخیره سازی و فرآوری مواد غذایی، حمل و نقل و توزیع مواد غذایی و البته در تهیه غذا، انرژی لازم است.

اگر چه به دلیل دسترس بودن سوخت‌های فسیلی این نوع سوخت سهم قابل توجهی در تغذیه جهان داشته است، اما این منابع انرژی اولا محدود است و تمام خواهد شد و دوم از نظر زیست محیطی مشکل ساز است و باید راهکاری نو اندیشیده شود.

راه حل مناسب برای کاهش استفاده از سوخت‌های فسیلی در سیستم‌های تولید غذایی، تغییر به سمت منابع انرژی تجدید پذیر پایدار است که با استفاده از این انرژی به میزان بهره وری دلخواه در تولید محصول هم خواهیم رسید.

انرژی‌های تجدید پذیر شامل انرژی خورشیدی، انرژی باد، انرژی آبی و انرژی زیستی است. با گسترش دسترسی به انرژی پاک، بازیگران در طول زنجیره ارزش مواد غذایی می‌توانند مواد غذایی با کیفیت بیشتر و بهتر تولید کنند از سوی دیگر کاهش تلفات غذایی، بهبود درآمد و معیشت را نیز به همراه خواهد داشت به طور خلاصه، انرژی‌های تجدیدپذیر کلیدی در امنیت غذایی و تحول پایدار و سازگار با آب و هوا در سیستم‌های غذایی محسوب می‌شود؛ بنابراین به برخی از راه حل‌های انرژی پاک و اینکه چگونه FAO به گسترش دسترسی آن‌ها در سطح جهان کمک می‌کند، می‌پردازیم.

۱) آبیاری با انرژی خورشیدی در رواندا

منطقه رولیندو رواندا یک منطقه کشاورزی است که به دلیل پرورش بسیاری از محصولات مانند کاساوا، ذرت و لوبیا در جهان شناخته شده است. بیشتر آب پرورش این محصولات از رودخانه یانزه تأمین می‌شود. کشاورزان به طور سنتی با استفاده از پمپ‌های دستی آبیاری می‌کنند که حداقل به سه نفر نیاز دارد و البته این کار به زحمت زیادی نیاز دارد.

از طریق پروژه «نو وات»، FAO سیستم‌های آبیاری با انرژی خورشیدی را برای افزایش بهره وری آبیاری و حمایت از معیشت کشاورزان منطقه راه اندازی کرد. این پروژه سه پمپ خورشیدی قابل حمل و لوازم جانبی را به کشاورزان شرکت تعاونی تولید سبزیجات Yanze Horticulture تحویل داد. این است اولین بار سیستم‌های آبیاری با انرژی خورشیدی در منطقه رولیندو معرفی شده اند.

برخلاف تجهیزات آبیاری با پمپ‌های موتوری، کشاورزان برای کار با آن‌ها نیازی به خرید سوخت گران قیمت ندارند. هر سیستم آبیاری با انرژی خورشیدی می‌تواند ۴۰ لیتر آب در دقیقه تأمین کند و صفحه خورشیدی حداکثر ۵۰۰ وات انرژی در روز جمع کند. این سیستم می‌تواند مزارع بیش از چهار کیلومتری را آبیاری کند. سیستم آبیاری با انرژی خورشیدی با کاهش برخی از کار‌های دستی که بسیار وقت گیر هم هستند به کشاورزان این امکان را می‌دهد تا از زمان خود به طور موثرتر استفاده کنند و بهره وری خود را افزایش دهند.

۲) هضم کننده‌های بیوگاز برای تازه نگه داشتن شیر در تانزانیا

بیوگاز سوخت تجدیدپذیری است که در اثر تجزیه مواد آلی مانند ضایعات مواد غذایی و ضایعات حیوانات تولید می‌شود و می‌توان از آن به عنوان روش انرژی پاک به طرق مختلف استفاده کرد. از طریق سرمایه گذاری در فناوری‌های انرژی پایدار در بخش محصولات کشاورزی (INVESTA)، فائو با نهاد‌های دولتی، مالی و بخش خصوصی همکاری کرده است تا استفاده از سیستم‌های خنک کننده شیر را که از هضم کننده‌های بیوگاز تأمین می‌شود، ارتقا دهد.

هضم کننده‌های بیوگاز مخازن بزرگی هستند که در آن‌ها بیوگاز از طریق تجزیه مواد آلی توسط فرایندی به نام هضم بی هوازی تولید می‌شود. به آن‌ها هضم کننده گفته می‌شود، زیرا باکتری‌ها برای تولید بیوگاز این ماده آلی را می‌خورند و هضم می‌کنند. از احتراق بیوگاز می‌توان برای تولید نیرو استفاده کرد.

این هضم کننده‌ها راه حل‌های خوبی برای خانوار‌های با تعداد کمی گاو هستند. نزدیک به ۹۰ درصد از خانوار‌های روستایی در تانزانیا برق ندارند بنابراین، وقتی دامداران نتوانند عصر شیر دامداری‌ها را به مراکز خرید تحویل دهند، شیر خام تا فردا از بین می‌رود یا حداقل ۳۰ تا ۴۰ درصد شیر از بین می‌رود. سیستم‌های خنک کننده شیر که از هضم کننده‌های بیوگاز تأمین می‌شوند، زنجیره ارزش لبنی را کارآمدتر و پایدارتر می‌کنند، زیرا شیر می‌تواند برای مدت طولانی تری حفظ شود و باعث می‌شود مدت زمان بیشتری برای استفاده یا فروش در اختیار آن‌ها باشد، فناوری بیوگاز می‌تواند دو قوطی شیر تا ۵ لیتر را خنک کند.

۳) زباله‌های زراعی به عنوان انرژی زیستی در هند

هر ساله، در اواخر سپتامبر و اکتبر، کشاورزان در مناطق پنجاب هند و هاریانا، راجستان و اوتار پرادش معمولاً پس از برداشت، ۳۵ میلیون تن زباله‌های زراعی را می‌سوزانند. این پیامد‌های منفی زیادی دارد، از جمله افزایش سطح آلودگی که می‌تواند منجر به دود غلیظ در بالای دهلی نو شود.

فائو اکنون در حال همکاری با دولت هند برای ارائه پشتیبانی فنی از طریق روش بیو انرژی و امنیت غذایی (BEFS) برای توسعه زنجیره تأمین بقایای محصولات است، بنابراین کاه برنج دور ریخته شده می‌تواند جمع آوری، ذخیره و به محصولات دیگر تبدیل شود.

تیمی از کارشناسان انرژی پایدار فائو از ابزار BEFS برای شناسایی ماشین آلاتی استفاده می‌کنند که می‌تواند بقایای محصولات را برداشت، جمع آوری و ذخیره کند. سپس می‌توان آن‌ها را به بسته‌های گلوله‌ای تبدیل کرد که تا حدی جایگزین زغال سنگ در نیروگاه‌های حرارتی می‌شود. از کاه برنج می‌توان برای تولید بیوگاز فشرده نیز استفاده کرد که می‌تواند جایگزین گاز طبیعی در سوخت حمل و نقل شود. ابزار BEFS توسط FAO برای حمایت از کشور‌ها در استفاده از این فناوری طراحی شده تا سیاست‌ها و استراتژی‌های انرژی زیستی پایدار اجرا شود.

اگر می‌خواهیم به اندازه کافی غذا برای تأمین جمعیت روبه افزایش جهان تولید کنیم، تغییر تدریجی به سمت سیستم‌های غذایی با انرژی متفاوت از آنچه که اکنون استفاده می‌کنیم بسیار مهم است. این به معنای پذیرش نوآوری، بهره گیری از فن آوری انرژی‌های تجدید پذیر و ایجاد زنجیره‌های ارزش غذایی کارآمدتر برای تقویت توسعه پایدار در سطح جهانی است.