علمی که به معرفت تبدیل نشود ارزش ندارد/ دانستن‌های نادرست ما را به انحراف می‌کشاند نه ندانستن

به گزارش گروه استان‌های خبرگزاری دانشجو، سید محمود انوشه، روانشناس و استاد دانشگاه، شب گذشته در جمع رتبه‌های برتر گروه علوم انسانی آزمون سراسری که در قالب رویداد «آینده روشن» در مجتمع سپید مشهد گرد هم آمده اند، گفت: دانشگاه، محل ارزشیابی است نه باشگاه سیاسی و بازاریابی؛ همچنین دانشگاه نه دانشجومحور است، نه استادمحور و نه مکان محور بلکه دانش محور می‌باشد.

وی با اشاره به اهمیت تبدیل علم و دانش به معرفت، خطاب به دانشجویان نخبه تأکید کرد: سعی کنید همیشه اندیشمند بوده و ضمن یادگیری علوم، آن‌ها را در متن اندیشه خود به معرفت تبدیل کنید چرا که علم به خودی خود کاربرد و ارزشی ندارد تا زمانی که به معرفت تبدیل نشود.

مشکلات یا قابل حل هستند یا قابل تحمل / پذیرش؛ اولین رمز موفقیت در زندگی
انوشه در ادامه تصریح کرد: خداوند انسان را با چهار مؤلفه نیّت، میزان تلاش و میزان صبر نسبت به مصیبت و معصیت امتحان می‌کند بنابراین باید در زندگی هشیار بوده و ضمن پرهیز از نیّت‌های سوء، بدانیم هرگاه مشکل، فشار و سختی پیش می‌آید فقط به خاطر این است که گرد و غبار‌های وجودمان را بشوید و ما را پاک‌تر و قوی‌تر کند؛ اصولا مشکلات یا قابل حل هستند یا قابل تحمل و هیچ گاه مشکلی نخواهد بود که نه غیرقابل حل باشد و نه غیرقابل تحمل.

این روان درمانگر با بیان اینکه انسان به میزان مصیبت دیدگی اش شرح صدر پیدا می‌کند، افزود: ما از ابعاد مختلف به این مصیبت دیدگی نیاز داریم؛ مصیبت دیده‌ترین شخص عالم، پیامبر اسلام (ص) است که نه تنها برای گذشتگان بلکه برای آیندگان هم دل می‌سوزاند و دغدغه‌مند بود.

وی، پذیرش را اولین رمز موفقیت در زندگی دانست و گفت: پذیرش به این معنا است که هر حادثه‌ای را که خارج از اراده و اختیارمان اتفاق افتاد، بپذیریم؛ به فرموده قرآن کریم چه بسیار چیز‌هایی که از آن‌ها بدمان می‌آید، اما خیر ما در آن است و چه بسیار چیز‌هایی که دوست داریم، اما برای ما شر است.

دانستن‌های نادرست ما را به انحراف می‌کشاند نه ندانستن
انوشه، موفقیت برای انسان کم ظرفیت را مقدمه گستاخی او برشمرد و گفت: حواسمان باشد به خاطر قبولی در یک رشته خاص یا کسب یک رتبه خاص، دچار اظهارفضل و احساس دانایی نسبت به همه چیز نشویم؛ ندانستن فقط یک قدم و دانستن‌های نادرست، هزار قدم ما را به انحراف می‌کشاند تا حدی که می‌توان آرزو کرد کاش آنچه را می‌دانیم، نمی‌دانستیم. بحران جوانان ما نادانی نیست بلکه توهم دانایی است؛ همه فکر می‌کنند عقل کل هستند و همه چیز را می‌دانند.

استاد دانشگاه با بیان اینکه لزوما همه جا قانون با اخلاق منطبق نیست، خاطرنشان کرد: ما در انتخاب هایمان آزاد هستیم، اما در عواقب حاصل از انتخاب‌ها نمی‌توانیم آزادانه عمل کنیم؛ ما هم محصول انتخاب‌های خودمان هستیم و هم مسئول آن ها؛ در واقع هر چه را پذیرفتیم، مسئولیتش را هم پذیرفته ایم.

لبخند، سکوت و تفکر را فراموش نکنید
وی تأکید کرد: لبخند و سکوت در کنار تفکر که نشانه‌های منتسب به پیامبر (ص) و اهل بیت (ع) هستند، بزرگترین ابزار‌های ما در زندگی و گشاینده بسیاری از مشکلات می‌باشند؛ سردار قاسم سلیمانی که کانون تفکر، بینش، بصیرت و روح بزرگ بود، به این ابزار‌ها مسلح بود.

انوشه در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به سیر تحقیقات میدانی خود پیرامون ادیان و مذاهب مختلف در جهان گفت: امروز قاطعانه می‌گویم اگر در دنیا از ابتدای آفرینش آن تاکنون یک معجزه اتفاق افتاده باشد، قرآن است؛ البته ترجمه‌های قرآن آنگونه که باید رسایی ندارد و تا به زبان عربی مسلط نباشیم، نمی‌توانیم به عمق مفاهیم قرآن پی ببریم.

وی با بیان اینکه حقایق در اعماق تفکر نهفته است، ادامه داد: مطابق آیات سوره مبارکه حمد، در این جهان تنها سه راه پاکی، پلیدی و پوجی (گمراهی) پیش روی ما قرار دارد و پس از مرگ به این نگاه می‌کنند که ما چقدر از عمران را در هر یک از این‌ها سپری کرده ایم؛ عمق و شدت عذاب جهنم در دَرَک، هنگامی است که آنچه در دنیا شده ایم و آنچه می‌توانستیم بشویم را به ما نشان بدهند.

هر گرهی به ابرو، صد گره به کار می‌اندازد/ عفو و بخشش را انفاق کنیم
این روانشناس با اشاره به این مصرع از اقبال لاهوری که «جان چو دیگر شد جهان دیگر شود»، یادآور شد: جهان و اتفاقات پیرامون ما وابسته به حال ما است پس مراقب باشیم به امور با انرژی‌های منفی که مهمترین آن‌ها نبخشیدن است نزدیک نشویم؛ اگر به مدت طولانی از کسی کینه داشته باشیم به نقطه ضعف ما تبدیل می‌شود.

انوشه ادامه داد: هر گرهی به ابرو، صد گره به کارمان می‌اندازد؛ اگر از کسی نفرت دارید در واقع از قسمتی از خودتان در او متنفر هستید پس ببخشید تا خدا به شما انرژی مثبت هدیه دهد؛ در قرآن آمده است که مردم از پیامبر (ص) می‌پرسند چه چیز را انفاق کنیم؟ خداوند به پیامبر (ص) می‌فرماید بگو عفو را انفاق کنند (که در هیچ دینی چنین آموزه‌ای وجود ندارد). در واقع وجود انسان منشأ برکت می‌شود اگر از طریق مبارزه با نادانی، نگرانی، ناتوانی و نیازمندی، دیوار‌های علاقه، عناد و عادت را فرو بریزد.

وی افزود: قیمت هر چیزی مقدار پولی نیست که برای آن می‌پردازیم بلکه میزان عمر ما است که صرف توجه به آن می‌شود؛ پول رایج کائنات، انرژی است بنابراین به هر چه توجه کنیم در واقع آن را به سمت خود کشانده و خریده ایم، دقت کنیم آیا ارزش دارد که لحظات عمر و انرژی مان به آن مشغول باشد؟.

ویژگی‌های انسان عزتمند/ اسنپی و ماتریسی زندگی کنیم
به گفته این محقق و مشاور، مسئولیت پذیری، خطرپذیری، شکست پذیری، عبرت پذیری، استقلال و تأثیرگذاری، ۶ ویژگی بارز انسان عزتمند است و باید تلاش کنیم مانند اسنپ زندگی کنیم یعنی ابتدا از خود بپرسیم کجا هستیم و ویژگی هایمان چیست؟ سپس مشخص کنیم می‌خواهیم به کجا برویم و اینکه عجله داریم یا می‌خواهیم ضمن زندگی (به صورت اقتصادی) به مقصدمان برسیم.

انوشه ضمن توصیه جوانان به زندگی ماتریسی در تشریح آن گفت: زندگی ماتریسی یعنی امورات زندگی را در چهار گروه «مهم و فوری»، «مهم و غیرفوری»، «غیرمهم و غیرفوری» و «فوری و غیرمهم» دسته بندی و سپس اولویت بندی کنیم؛ عرصه مهم و فوری، حوزه عقلانیت و بدیهیات بوده و مسلم است که اولویت دارد، عرصه فوری و غیرمهم، عرصه بطالت است و کسی که به آن اولویت دهد، وارد حوزه پوچی و گمراهی شده است، عرصه غیرفوری و غیرمهم، عرصه حماقت است و عرصه مهم و غیرفوری، عرصه ذکاوت بوده و تمام تولید محتوا، پژوهش ها، برنامه ریزی‌ها و بصیرت‌ها در این عرصه بروز و ظهور می‌یابد.

وی به نقل از شهید تهرانی مقدم تأکید کرد: برنامه ریزی و کار بر اساس امکانات، فقط کار انسان‌های بسیار ضعیف است بنابراین هنر ما این است که بدون امکانات نشان بدهیم چه کار می‌توانیم انجام دهیم.

چهار شرط ازدواج موفق
این روانشناس در بخش دیگری از سخنان خود به اهمیت ازدواج بهنگام و آگاهانه اشاره و به جوانان خاطرنشان کرد: پنج عامل اصلی ازدواج، انگیزه، تعهد، توانایی در ابعاد مختلف، امکانات و دانش ازدواج است؛ هر رابطه‌ای باید سه ویژگی داشته باشد تا تبدیل به ارتباط (رابطه دوسویه) شود؛ نخست آنکه به نفع شما باشد، دوم اینکه به ضرر هیچ کس نباشد و سوم اینکه مبتنی بر واقعیت باشد نه خیال پردازی و توهم.

انوشه، بالانس و تحلیل «رابطه دختر و پسر»، «رابطه دختر با خانواده پسر»، «رابطه پسر با خانواده دختر» و «رابطه خانواده‌ها با یکدیگر» را چهار شرط ازدواج موفق دانست و گفت: این روابط با ابزار‌های مشاهده (رفت و آمد)، مصاحبه (گفتگو)، مکاشفه (تحقیق) و مشاوره (از متخصصان) قابل حصول است.

از قضاوت و سرزنش پرهیز کنید/ همیشه دنبال موافقت دیگران نباشید
وی به نقل از امام رضا (ع)، لبخند، ایمان، امید و ادب را لازمه رستگاری انسان برشمرد و ضمن توصیه به پرهیز جدی از قضاوت کردن دیگران گفت: هرگز در موقعیتی که خود در آن نبوده اید یا صرف اینکه نوع گناه فردی با شما متفاوت است، او را قضاوت یا سرزنش نکنید. همچنین به یاد داشته باشید که هرگز از کسی که همیشه موافق شما است چیزی یاد نمی‌گیرید؛ موافقت، محصول آرامش دیگران و مخالفت، محصول دانش دیگران است و ما هم به آرامش و هم به دانش در کنار هم نیاز داریم.

نگذارید آگاهی از عیب هایتان شما را بترساند
این استاد دانشگاه به نقل از امیرمؤمنان علی (ع) تأکید کرد: هرگز نگذارید آگاهی از عیب هایتان شما را بترساند و بدانید هرگز زندگی، دشمن شما نیست، اما طرز تفکر شما می‌تواند دشمنتان باشد. همچنین اگر کسی می‌خندد، لزوما بی غم نیست و اگر کسی می‌گرید لزوما افسرده نیست؛ هر کسی درس نخوانده است، حتما جاهل و کم هوش نیست، هر کسی ماشین مدل بالا دارد، حتما دزد نیست، هر کس معلول است، لزوما ناتوان نیست، هر کس فقیر است، لزوما گدا نیست و هر کس متهم است حتما محکوم نیست.

به گفته انوشه، باید از کودکی بیاموزیم که آدرس موفقیت، بزرگراه توکل، بلوار آرامش، خیابان صوری، میدان عمل، مجتمع انگیزه، واحد پشتکار، پ ۱۱۴، منزل صداقت و آدرس شکست، بزرگراه بدبینی، بلوار حقارت، خیابان توهم، میدان شعار، بن بست چه کنم، مجتمع یأس، واحد بیکاری، طبقه زیرزمین، منزل فلاکت است.

وی در پایان به جوانان تأکید کرد: جاده موفقیت، هیچ گاه سر راست نیست بلکه پیچی به نام شکست، دوربرگردانی به نام سردرگمی، سرعت گیری به نام دوستان، چراغ قرمزی به نام دشمن و چراغ احتیاطی به نام خانواده دارد.