به گزارش خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشجو، سید مهدی حسینی، رئیس کمیته بازنگری قراردادهای نفتی در نشست تخصصی بررسی قراردادهای نفتی که عصر دیروز در دانشگاه امیرکبیر برگزار شد تصریح کرد: تا سال 52 تمام قراردادهای نفتی ما امتیازی بوده است. اتفاق مهم در دهه 60 برای صنعت نفت در جهان تشکیل اوپک بود اما پس از آن شروع شوکهای نفتی بود. پس از شوک اول نفتی در دهه 70 که قیمت نفت به چهار برابر رسید. شوک دوم تحریم نفت اروپا توسط اعراب و همین طور انقلاب جمهوری اسلامی ایران بود. شوک سوم هم در سال 1986 بود که سهم تولید غیراوپک دو برابر اوپک شد که تا به امروز هم ادامه دارد.
وی با اشاره به ایجاد بورس در صنعت نفت خاطرنشان کرد: با تشکیل بورس ها رابطه مستقیم بین شرکت ها و دولت های خود از بین رفت و شرکت های نفتی سهام خود را به بورس انتقال دادند و امروزه شرکتهای نفتی حافظ منافع سهام داران خود شدند در این باره زمانی که تحریم یک جانبه آمریکا علیه ایران اتفاق افتاد موجب شد قراردادهایی را با کشورهای دیگر ببندیم و توانستیم طرح آمریکا را با شکست روبرو کنیم.
حسینی در مورد عرضه و تقاضا در بازار نفت نیز گفت: افت قیمت نفت به خاطر تولید بیش از حد نسبت به تقاضا است اما امروزه دنیا بیشتر از تقاضا نگران عرضه است که در دراز مدت به خاطر عواملی چون رشد جمعیت، بهبود استاندارد زندگی و رشد اقتصادی در جهان افزایش تقاضا را خواهیم داشت.
رئیس کمیته بازنگری قراردادهای نفتی با اشاره به تحولات منطقه ای و آثار رقابتی آن بر ایران عنوان داشت: عراق پس از سقوط صدام سعی دارد تا سال 2020، 12 میلیون بشکه نفت تولید کند که احتمالا بتواند تولید خود را به هفت میلیون بشکه در روز برساند با این روند در آن سال پنج برابر ما درآمد نفتی خواهد داشت در حالی که جمعیت آن نصف کشور ما است. در این بین باید به پول های نفتی قطر، عربستان سعودی دیگر کشورها هم اشاره کرد قطر77 میلیون تن در سال LNG صادر می کند و تولید 400 هزار بشکه نفت از میدان الشاهین با پارس جنوبی دارد.
حسینی با تاکید بر اینکه موافق قراردادهای مشارکتی نیست افزود: قراردادهای مشارکت در تولید برای کشورهایی که ریسک اکتشاف بالا دارند وجود دارد اما در ایران ریسک اکتشاف پایین است IPC هم خود جزو قراردادهای خدماتی است اما در قراردادهای امتیازی همه امکانات در اختیار پیمان کار است ولی در قراردادهای مشارکت مخزن برای کشور باقی می ماند و در اختیار ما می باشد.
وی با اشاره به قراردادهای بیع متقابل گفت: در این قراردادها کل سرمایه گذاری با شرکت طرف قرارداد است و پس از به انجام رسیدن کار تمامی تاسیسات برای بهره برداری در اختیار شرکت ملی نفت قرار می گیرد و کل هزینه ها از محل بخشی از تولید باز پرداخت می شود که جزو ایرادات در بخش تولید است.
حسینی در ادامه افزود: در بیع قراردادی توانستیم که سودهای زیادی را برای خود ایجاد کنیم اما باعث می شود که شرکت های نفتی سرمایه گذاری هیچ کدام به نرخ های بازگشت خود نرسند و بدون استثنا این نرخ های بازگشت از صفر شروع می شود تا اعداد یک رقمی در حالی که قراردادها برای 15 تا 16 درصد بسته می شود که این قراردادها یک بار مصرف می باشد.
رئیس کمیته بازنگری قراردادهای نفتی با طرح بعضی از ایرادات قراردادهای بیع افزود: بسته بودن سطح رقم سرمایه گذاری، پیوسته نبودن اکتشاف با توسعه و توسعه با بهره برداری، کوتاه بودن دوره قرارداد، نداشتن مسئولیت طرف قرارداد پس از تحویل کار به شرکت نفتی از ایرادات این نوع قراردادها است نتیجه می گیریم که از این طرح قراردادی میدان آسیب می بیند. برای رسیدن به IPC قرارداد 33 کشور دنیا را بازبینی کردیم.
حسینی با اشاره به اهداف ساختار IPC تصریح کرد: به کار گیری مدیریت تکنولوژی و منابع مالی مسئولیت نتایج سرعت در اجرا و ارتقای فناوری ملی عمدتا برای افزایش بازیافت نفت از اهداف ساختاری قراردادهای نفتی جدید است. امروز کل تولید ما معادل پرداخت یارانه است.
این فعال حوزه نفت و گاز با اشاره به اصول حاکم بر قراردادهای نفتی جدید خاطرنشان ساخت: حفظ حاکمیت تعرفات مالکان دولت از طریق وزارت نفت بر منابع و ذخایر نفت و گاز، تضمین تعهدات توسط بانک مرکزی و بانک های دولتی، گرفته شدن همه خطرات توسط پیمان کار و انجام مطالعات زیست محیطی و رعایت مقررات ایمنی اصول حاکم بر قراردادهای نفتی جدید موسوم به IPC هستند همه عملیات از روز اول به نام شرکت نفت ایران ثبت می شود.
وی با اشاره به انتقال تکنولوژی در قراردادهای نفتی گفت: باید در این قراردادها شرکت های خارجی با شرکت های داخلی به صورت مشترک کار کنند و حتی در سمت های مدیریتی نیز این روند ادامه دارد در این قرارداد سعی شده از حداکثر استفاده از توان داخلی صورت بگیرد. شرکت های خارجی هم با توجه به توجه به کاسته شدن از رقم سرمایه گذاری رغبت زیادی به این نوع قراردادها دارند و ما در نظر دارم برنامه جامع آموزشی برای پرسنل در نظر بگیریم که این کار توسط شرکت های سرمایه گذار خارجی در طرح ها انجام میشود.
وی در پاسخ به سوال یکی از دانشجویان در مورد عدم وجود اولویت بندی در میادین مشترک و مستقل در قرار دادهای نفتی جدید تصریح کرد: در IPC بهترین کار صورت گرفته و باعث انگیزه برای سرمایه گذاری شرکت های خارجی شده و سیاست ما این است که لابی نفتی پشت کار دیپلماتیک ما در مذاکرات قرار گیرد که تا حدودی هم این اتفاق افتاد , و حتی ما قصد داشتیم پتانسیل های خود را معرفی کنیم اما معنای آن این نیست که همه پروژه ها یک اولویت دارد امکان دارد الان هم شاید به خاطر افت قیمت نفت خیلی از شرکت ها در ادامه سرمایه گذاری نکنند اما من به IPC خوش بین هستم.