به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجو از اهواز، همایش خانوادگی «جمعیت و جنگ نرم» به همت بسیج اساتید دانشگاه شهید چمران اهواز در دانشکده اقتصاد دانشگاه برگزار شد.
در این همایش استانی که اعضای هیات علمی دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی خوزستان حضور داشتند، سید علی مرعشی، عضو هیات علمی دانشگاه شهید چمران اهواز با اشاره به آسیب های تک فرزندی گفت: فرزندانی که در خانواده های تک فرزند رشد می کنند بعد از یک یا دو نسل دچار کمبود حمایت های اجتماعی می شوند.
وی افزود: برای اینکه ساختارهای خانوادگی به دلیل تک فرزندی متزلزل می شود؛ چرا که ماحصل نسل تک فرزندان، نسلی است که از حمایت عمو و دایی و خاله محروم هستند و این باعث رنج های اجتماعی می شود.
این عضو هیات علمی دانشگاه شهید چمران اهواز با اشاره به تجربه تلخ کشورهای غربی در زمینه داشتن خانواده های تک هسته ای بیان داشت: کشورهای اسکاندیناوی جوامعی هستند که افراد بدون هیچ پیوستگی کنار هم هستند و انسان ها تنها هستند حال آنکه این کشورهای مرفه و ثروتمند هستند ولی بالاترین آمار افسردگی در این کشورها است.
وی با اشاره هزینه 17 میلیاردی آمریکا در جهان برای کنترل جمعیت ادامه داد: آمریکا و صهیونیستان آمریکایی معتقدند بعد از جنگ سرد مهم ترین چیزی که امنیت ملی آمریکا تهدید می کند جمعیت کشورهای درحال توسعه است.
مرعشی بیان کرد: آمریکا برای حفظ امنیت ملی کشور آمریکا برنامه محرمانه کنترل جمعیت را در دنیا پیگیری کرد که در این مقوله در وهله اول تشویق به عدم بارداری و سقط جنین بوده است.
وی گفت: براساس همین سیاست ها و دولت ها را در دنیا از جمله ایران قانع کنند که برای موفقیت در بهداشت باید برنامه کنترل جمعیت را اجرایی کنید که در ایران از 1974 تا 2014 لوازم پیشگیری از بارداری به صورت رایگان از سوی مرکز بهداشت جهانی که وابسته به آمریکا است در کشور توزیع شد.
این استاد روانشناسی تصریح کرد: یکی دیگر از سیاست های آمریکا برای کاهش جمعیت طبق پروتکل محرمانه دولت آمریکا تشویق به سقط جنین می باشد که دنبال قانونی کردن این مسئله بود که به علت مخالفت با موازین شرعی موفق به این مسئله نشد.
وی ادامه داد: برای کاهش نرخ بارداری آمریکا مسئله هم جنس بازی را از طریق رسانه های خود در حال اشاعه است و یا اینکه بیماری های که میزان مرگ را افزایش دهد و یا جنگ های داخلی از جمله سیاست های کنترل جمعیت آمریکا در کشورهای درحال توسعه است.
مرعشی تصریح کرد: یکی از راهکارهای کنترل جمعیت که آمریکا دنبال می کند غیرارگانیک کردن مواد غذایی است؛ چرا که استفاده از مواد غیرارگانیک باعث افزایش درصد ناباروری در کشور شده است.
عضو هیات علمی دانشگاه شهید چمران اهواز به اقدامات فرهنگی غرب برای کنترل جمعیت در ایران از طریق رسانه ها اشاره کرد و گفت: ماهواره ها خاص کشور ایران را طراحی کردند و سریال ها و برنامه های خاص کنترل جمعیت را از این طریق در ایران منتشر می دهند و جالب است این را برای خود آمریکا اجازه پخش نمی دهند.
وی گفت: در این سریال ها می بینیم چهره مثبت سریال ها تنها یک فرزند دارند و خانواده های عقب مانده و پست چندین فرزند دارند و جالب است همین نسبت در سریال های داخلی آمریکا متفاوت است و خانواده های مرفه و ثروتمند در سریال های خود آمریکا که پخش می شوند عموماً چند فرزند دارند.
مرعشی بیان کرد: جالب است این را بدانیم نرخ زادآوری اکنون در آمریکا بیشتر از کشور ایران است.
این استاد دانشگاه اظهار داشت: جمعیت افریقا نیز از طریق جنگ های داخلی و سقط جنین و توسعه کلینیک های عقیم سازی و فروش سلاح به شدت کاهش یافته است.
وی گفت: در ایران نیز در برنامه کنترل جمعیت یک کنترل شدید صورت گرفت که این یک زنگ خطر است؛ چرا که در اینده ما نیروی جوان و نیروی کار نداریم و اقتصاد به شدت آسیب می بینند و از طرفی نسل پیر نیاز به حمایت دارد.
استاد دانشگاه روانشناسی بیان کرد: نیروی دفاع کشور نیازمند جوان است و اگر هرم کشور به سمت پیری می رود نیروی امنیتی کشور کاهش می یابد و الان تقریبا تعداد کشاورزان جوان به مرز صفر می رسد و این اقتصاد را ضعیف می کند.
محمد جواد محمودی رئیس کمیته مطالعات و پايش سياستهاي جمعيتي دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی در ادامه این همایش بیان داشت: مقام معظم رهبری بارها تاکید دارند که مسئله جمعیت با توجه به اهمیتی که دارد باید برای نخبگان جامعه تبیین شود.
رئیس کمیته مطالعات و پايش سياستهاي جمعيتي دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی افزود: نمي توان انتظار داشت بدون اينكه كار جدي براي اصلاح ساختارها جهت تحکیم خانواده صورت گيرد، باروري به اندازه ای که برای حفظ تعادل در ساختار جمعیتی کشور لازم است، در آينده افزايش يابد.
محمودی با تاکید این که بخش زیادی از این افزایش تولدها در سالهای جاری نه به خاطر سیاستهای افزایش باروری، بلکه به خاطر ظرفيت درونی جمعیت بوده است، ادامه داد: پس از افزایش ثبت تولدها در سال 1359 به بیش از 2 میلیون 400 هزار نوزاد، تا سال 80 با کاهش شدید تعداد تولدها در کشور مواجه بودیم.
رئیس کمیته مطالعات و پايش سياستهاي جمعيتي دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی در ادامه دلیل افزایش میزان تولدها از سال 80 به بعد را افزایش تعداد زنان واقع در سن باروری، به تبع آن ازدواج و فرزند آوری جوانانی دانست که در دهه 50 و 60 متولد شدند و گفت: نوزادانی که در آن دهه ها به دنیا آمدند بزرگ شدند، ازدواج کردند و بچه دار شدند که البته یکی دیگر از دلایل افزایش تولد ها در سال های اخیر را می توان به از بین رفتن مضیقه ازدواج مرتبط دانست.
وی با بیان اینکه با توجه به مطالعه انجام شده، روند تحولات تغییرات در تولد ها در چهارده سال گذشته، مشاهده شده است که به طور متوسط سالي حدود 33 هزار تولد به تعداد تولدهای سال قبل آن اضافه شده است، افزود: در عين حال تا سه الی چهار سال آينده هم ممكن است با افزايش تولدها مواجه شويم و يك مقداري هم افزايش جزیی در نرخ باروري را شاهد باشيم، اما بعد از آن که توان دروني جمعيت براي افزايش خالي شود، یا به بیان دیگر با خارج شدن زنان متولد دهه 50 و 60 از دوره باروري، به يكباره باروري شروع به كاهش مي كند.
محمودی ادامه داد: به عبارت دیگر اکثر افزايش زاد و ولدی كه از سال 81 آغاز شده، به خاطر ظرفيت درونی جمعیت تا سال 98 بدون هرگونه دخالتی یا سیاست افزایش جمعیتی نیز ادامه خواهد داشت.
عضو هیات علمی دانشگاه آزاد گفت: بعد از سال 98 در صورت نداشتن سیاست افزایش جمعیتی موثر با كاهش ميزان زاد و ولد رو به رو خواهيم بود.
وي افزود: اگر قرار است كار جدي براي افزايش فرزند آوری انجام شود، بايد در این امر تعلل نورزید و باجدیت و بدون واهمه از هزینه بر بودن موضوع، اقدامات سیاستی لازم به عمل آوریم.
رئیس کمیته مطالعات و پايش سياستهاي جمعيتي دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: چون مسئله رشد جمعيت يك مسئله ساختاري است، به تدريج و همراه با تغييرات در ساختار اجتماعي، فرهنگي و اقتصادي جامعه امكان تغيير سطح باروري بوجود ميآيد و بنابراين امكان افزايش فرزند آوری به بالاتر از حد جانشینی، صرفاً با بستههاي تشويقي، بدون ايجاد تغييرات ساختاري وجود ندارد.
محمودي افزود: نرخ باروری جايگزينی جمعيت (حداقل يك نسل جايگزين خودش شود) براي كشورهاي خیلی توسعه يافته حداقل 1/2 فرزند به ازای هر زن در نظر گرفته شده كه براي ما می تواند متفاوت تر از این باشد.
وی در پاسخ به این سوال که نرخ جانشینی بر اساس چه معیارهایی تعیین می شود، افزود: این نرخ با توجه سطوح امید زندگی، نسبت جنسی و مرگومیر جوامع رقمی به طورکلی بین 1/2 تا 4/3 فرزند برای هر زن است و هر چند در مورد نرخ جایگزینی در ایران تا کنون عدد خاصی از طرف متخصصین اعلام نشده است، اما با توجه به نسبت دخترزایی و نیز سطح امید زندگی ایران، در نظر گرفتن نرخ جانشینی بین 2/2 تا 5/2 فرزند برای هر زن برای ایران مناسب به نظر میرسد.
عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی ادامه داد: با این نرخ می توان انتظار داشت که حداقل یک دختر جایگزین مادر باشد تا در افق آینده (حداقل 30 سال آینده: عمر یک نسل جمعیتی) با رشد منفی جمعیت مواجه نشویم.
محمودی گفت: در صورتی که نرخ باروری در حد جایگزینی ثبیت شود، در بلند مدت نرخ رشد جمعیت صفر می شود و اگر خواستار این هستیم که نرخ رشد جمعیتی بین نیم درصد تا دو و نیم درصد که بهترین نرخ رشد جمعیتی برای رشد و توسعه می باشد، داشته باشیم و برای اجتناب از صفر شدن نرخ رشد جمعیت، هدف گذاری نرخ باروری برای برنامه های توسعه باید حداقل نیم فرزند بالاتر از نرخ جایگزینی مشخص شده برای کشور در نظر گرفته شود.
رئیس کمیته مطالعات و پايش سياستهاي جمعيتي دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی افزود: در غیر این صورت در بهترین حالت در آینده به جای چالش های نرخ رشد منفی جمعیت با چالش های نرخ رشد جمعیتی صفر مواجه خواهیم شد.
وي ادامه داد: نقش منابع انساني در اقتصاد بيش از ساير عوامل است وامكان وارد كردن و بدست آوردن علم و تكنولوژي، ابزار و ادوات صنعتی و سرمایه وجود دارد، ولي براي توسعه اقتصادي مناسب، بايد از منابع انساني با کیفیت بهره برد.
محمودی گفت: هاربیسون، نظریه پرداز توسعه می گوید: «منابع انساني پايه اصلي ثروت ملتها را تشكيل مي دهند و سرمايه و منابع طبيعي عوامل تبعي توليداند. درحالي كه انسانها عوامل فعالي هستند كه سرمايه ها را متراكم مي سازند، از منابع طبيعي بهره برداري مي كنند، سازمان اجتماعي، اقتصادي و سياسي را مي سازند، و توسعه ملي را به جلو مي برند، كشوري كه نتواند مهارت ها و دانش مردمش را توسعه دهد و از آن به نحو موثري در اقتصاد ملي بهره برداري كند، به وضوح قادر نيست هيچ چيز ديگري را توسعه بخشد.»
عضو هيات علمي دانشگاه آزاد اسلامی افزود: اگر ساختار جمعيت كشور سالمند شود، توليد نيز كاهش پيدا مي كند و با سالمندشدن جمعیت، به علت کاهش تعداد متوسط فرزندان خانوادهها از یک طرف و افزایش سن «جمعیت فعال»از طرف دیگر، کشور با کاهش نیروی کار و سالخورده شدن آن روبهرو خواهد شد که این امر رشد اقتصادی را تحت تأثیرمنفی قرار میدهد.
وی گفت: توانایی پسانداز و سرمایهگذاری با افزایش سن کاهش مییابد و از طرف دیگر باعث افزایش مصرف جامعه میگردد و همچنین افزایش بار تکفل جامعه و بهتبع آن ازدیاد بازنشستگان، فشارهای اقتصادی زیادی به دولت وارد میکند.
رئیس کمیته مطالعات و پايش سياستهاي جمعيتي دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی افزود: بخش بزرگی از این فشار، مربوط به هزینههای فزایندۀ حفظ سلامت سالمندان است که با کاهش افراد در سن کار و افزایش سالخوردگان، از شمار مالیاتدهندگان در سطح کلان و حقبیمهپردازها در سطح خرد کاسته میشود و این امر موجب کاهش درآمد دولت و همچنین درآمد صندوقهای بیمه بهویژه سازمان تأمین اجتماعی خواهد شد.
وی ادامه داد: دراینصورت میتوان کاهش تولید، کاهش صادرات، افزایش واردات، کاهش ذخایر ارزی و در نتیجه افزایش بدهیهای خارجی را پیشبینی کرد.
محمودی گفت: كشورهاي غربی زماني با پدیده سالمندي جمعيت مواجه شدهاند كه ثروتمند و در سطح بالایی از توسعه اقتصادی قرار داشتند و سریع ترین نرخ های سالمندی جمعیت جهان هم اکنون در کشورهای در حال توسعه در حال رخ دادن است، جایی که بسیاری از ملل در حال تجربه رشد سالمندی هستند، پیش از آن که ثروتمند شده باشند و با توجه به درآمد نسبتا پائین این کشورها، چگونگی مواجهه با نیازهای فزاینده ی پیش روی سالمندان یکی از چالش های جدی کشورهای مسلمان در آینده خواهد بود.