شفافیت گردشگری مالی در سیستم حسابداری تعهدی فراهم شده است

اخبار دانشگاهی را از «کانال اخبار دانشگاهی SNN.ir» دنبال کنید

به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجو از مشهد، نظام حسابداری بخش عمومی کشور از ابتدای سال ۱۳۹۴، تحولات زیادی داشته و از نظام حسابداری نقدی، به سمت اجرای تدریجی نظام مالی تعهدی حرکت کرده است. تغییر نظام مالی بخش عمومی، تاثیر قابل توجهی بر استانداردها، ساختار و تشکیلات واحدهای مالی، فهرست حساب‌ها، روش‌های گردش عملیات، دستورالعمل‌های حسابداری و نحوه رسیدگی و گزارشگری مالی مدیریتی خواهد داشت.

در نظام مالی تعهدی، رویدادهای مالی در زمان وقوع، شناسایی و در اسناد حسابداری ثبت می‌شوند در حالی که در نظام مالی نقدی، ثبت رویدادهای مالی زمانی انجام می‌شود که دریافت و پرداخت وجه بصورت نقد صورت گرفته باشد. تغییر در تشخیص موعد ثبت اسناد حسابداری، منجر به شفاف‌سازی ثبت هزینه ها و درآمدها شده و در نهایت، باعث بهبود در دقت و صحت گزارشگری مالی جهت تصمیم گیری مدیریتی می‌شود. با توجه به اینکه در مواد ۲۱۷،214 و ۲۱۹ قانون برنامه پنج ساله پنجم توسعه، و همچنین ماده 77 قانون تنظیم بخشی از مقررت مالی دولت مبنی  بر ارتقاء نظام مالی و محاسباتی  نقدی  به نظام مالی تعهدی و  همچنین تکلیف هیات امنای دانشگاه مبنی بر تغییر این نظام مالی در دانشگاه ؛  مدیریت مالی و اداری دانشگاه حکیم سبزواری از ابتدای سال جاری در حال اجرای نظام مالی وحسابداری تعهدی در این دانشگاه است.

به همین منظور میزگردی با عنوان «بررسی ظرفیت ها و چالش های پیاده‌سازی نظام مالی تعهدی در دانشگاه حکیم سبزواری» در این دانشگاه برگزار شد که در ادامه متن این میزگرد را مشاهده خواهد کرد.

 پیاده سازی نظام حسابداری تعهدی، سیستمی شدن نظام پرداخت ها و کاهش خطاهای انسانی را بدنبال خواهد داشت

در این میزگرد که شب گذشته برگزار شد، رضا مناجاتی‌پور، مدیر اداری مالی دانشگاه حکیم سبزواری در این میزگرد گفت:  از سال 1393 در تداوم برنامه‌های توسعه و سیاستگذاری‌های رئیس دانشگاه تحولی جدید در بودجه بندی و هزینه کرد حوزه‌ها با هدف بهبود و ارتقاء در استقلال مالی حوزه‌ها و دانشکده‌ها تحت عنوان بودجه بندی مراکز هزینه آغاز شد که نتایج خوب این تحول را هم اکنون در عرصه‌های مختلف دانشگاه شاهد هستیم.

 مناجاتی پور افزود: در بخش امور مالی نیز در تداوم برنامه‌های توسعه‌ای و همچنین تکالیف قانونی اجرای حسابداری تعهدی از سال 94 پی ریزی شد و از ابتدای سال 95 با حمایت‌های  رئیس دانشگاه و معاون اداری ومالی سامانه حسابداری تعهدی پس از بررسی‌های فنی و اخذ تاییدیه‌های لازم با تلاش و پشتکار همکاران و کارشناسان حوزه امور مالی و فناوری اطلاعات دانشگاه در سیستم اتوماسیون اداری ERP دانشگاه بارگذاری و اجرا شد.

وی ادامه داد: درحال حاضر با گذشت هفت ماه از اجرایی شدن سامانه نظام حسابداری تعهدی علاوه بر کُدگذاری (کدینگ) براساس آیین نامه و دستور العمل‌های ابلاغی وزارت اقتصادی و دارایی و دیوان محاسبات عمومی کشور زیر سامانه‌های آن از قبیل زیرسامانه انبار واموال، زیرسامانه درخواست خریدکالا، زیرسامانه بودجه واعتبارات و کدینگ شناور و کدینگ ریز هزینه کردها با تدوین فرآیندها و گردش‌های متناسب آن انجام شده است.

مناجاتی پور با اشاره به تفاوت‌های نظام مالی نقدی و تعهدی، تصریح کرد: بطور کلی و خلاصه در نظام مالی حسابداری نقدی هر دريافتي درآمد و هر پرداختي هزينه تلقي مي‌شود كه اين برداشت اشتباه است؛ زیرا  برخی از پرداخت‌هاي هزينه منجر به سرمايه توليد ثروت مي‌شود؛ اما در حسابداري نقدي به عنوان هزينه ( بدون خلق ثروت و سرمايه)  محسوب شده و همواره ابهامات آن فراوان و ضریب اطمینان محاسبه قيمت تمام شده  آن کم و نامشخص است.

وی ادامه داد: ولی در نظام حسابداری تعهدی (در صورتی که بطور کامل اجرا شود) میزان هزینه و درآمد و تولید ثروت و سرمایه قابل اندازه گیری و بهره وری و قيمت تمام شده آن نمایان خواهد شد.

این مقام مسئول خاطرنشان کرد: از این رو انضباط مالی، شفافیت و پاسخگویی بعنوان سه مولفه  مهم در حسابداری و حسابرسی برای مدیران عالی و تصمیم گیرندگان مشخص خواهد شد که در تصمیم گیری و مدیریت منابع بسیار حائز اهمیت می‌باشد.

مدیر اداری مالی دانشگاه با اشاره به اجرای نظام حسابداری تعهدی از ابتدای سال 95 در دانشگاه، یادآور شد: اجرای کامل و جامع حسابداری تعهدی متناسب با زمانبندی مشخص هر چهارسال یکبار و از سال 94 تحت نظارت دیوان محاسبات عمومی کشور و وزارت اقتصاد و دارایی انجام خواهد شد که سال پایانی انجام این پروسه سال 97 خواهد بود .

مناجاتی پور افزود:  خوشبختانه تاکنون  و با راه اندازی زیرسامانه‌های نظام مالی تعهدی ، این ارزش حسابداری در دانشگاه با سرعت بسیار خوبی در حال اجرا است.

وی تاکید کرد:  نتایج اجرای این نظام مالی با توجه به گزارش‌های عملکرد هزینه‌ای مراکز و دسترسی نظارتی به روسای مراکز 18 گانه هزینه دانشگاه و صرفه جویی‌های  ناشي از مسئولیت پذیری و مديريت منابع ، در آینده نزدیک مشخص خواهد شد.

مدیر اداری مالی دانشگاه گفت: اجرای این فرایند تاثیر بسیاری در انضباط و تعهدات مالی برابر آیین نامه مالی معاملاتی دانشگاه داشته است و علاوه بر مزیّت‌های فراوان، به روز بودن هزینه‌ها و اسناد و میزان موجودی‌های اعتباری مراکز هزینه و سیستمی شدن نظام پرداخت‌ها و کاهش خطاهای انسانی را بدنبال خواهد داشت.

وی با بیان این موضوع که بطور طبیعی تغییر روش وتحول همواره با مشکلات و چالش‌هایی روبرو است، خاطرنشان کرد: همانگونه که در یک سازمان پیشرو، اجزاء آن نیز از تحول و توسعه استقبال می کنند، در دانشگاه نیز با حضور افراد خوش فکر و تحول گرا انتظاری جزء این نبود و خوشحالیم که مدیران عالی و ارشد و کلیه همکاران در حوزه‌های مختلف حمایت و همراهی خوبی در پیاده سازی نظام مالی تعهدی داشته اند.

مدیر اداری مالی دانشگاه افزود: معتقدم همگی همکاران به خوبی واقف هستند که برای توسعه و اعتلای دانشگاه و نظام آموزش عالی کشور که حاصل خون شهدا و فداکاری ایثارگران بسیاری هست بایستی در مدیریت منابع مالی و سرمایه های انسانی و اجتماعی بیش از پیش کوشید.

شفافیت گردشگری مالی در سیستم حسابداری تعهدی  فراهم شده است

در ادامه حسن دلبری، رئیس اداره تنظیم حساب‌های دانشگاه  حکیم سبزواری با بیان این مطلب که در سیستم حسابداری نقدی کامل که از ابتدای تاسیس دانشگاه تا پایان سال 94 در دانشگاه اجرایی بود؛ هر گونه دریافتی به حساب‌های بانکی دستگاه معادل درآمد و هرگونه پرداختی دستگاه به عنوان هزینه تلقی و ثبت می شد، گفت: باید بدانید واقعیت گردشگری شفاف مالی این نیست و بدین وسیله  مسئولان وزارت اقتصاد و دارایی  بر آن شدند که نسخه جامع به نام حسابداری  تعهدی کامل اجرا شود.

دلبری با افزود: در سیستم حسابداری تعهدی تمام پرداخت‌ها مخارج دستگاه هستند ولی هر مخارجی هزینه نیست. در سیستم حسابداری تعهدی کامل، درامدها در زمان تحقق و هزینه ها در زمان تحمل شناسایی و ثبت می شوند.

مجری تخصصی حسابداری تعدی دانشگاه حکیم سبزواری تصریح کرد: به عنوان مثال احداث یک دانشکده در سیستم حسابداری تعهدی کامل به عنوان یک دارایی بلند مدت شناسایی و ثبت می شود و در گذر زمان سهم استفاده از این ساختمان‌ها به عنوان هزینه استهلاک سال مورد استفاده شناسایی می شود.

رئیس اداره تنظیم حساب‌های دانشگاه حکیم سبزواری با اشاره به این‌که در نسخه جامع حسابداری تعهدی هر دریافتی درآمد نمی باشد، بیان کرد: چراکه در حال حاضر بعضی از دریافت‌ها به حساب اختصاصی از بابت پرداختی به اعضای هیأت علمی بابت پروژه‌های تحقیقاتی می‌باشد و این اقلام صرفا به عنوان یک بدهی دستگاه به دیگران ثبت می‌شود.

مجری تخصصی حسابداری تعدی دانشگاه هدف اساسی گزارشگری مالی بخش عمومی (دولتی) را ایفای وظیفه پاسخ گویی در مقابل ملت دانست و افزود: از دیگر اهداف مهم این گزارشگری مالی باید به انتشارعمومی، شفافیت و افزایش اعتماد عمومی به دولت، ارزیابی وضعیت مالی و عملکرد مالی، گزارش همه درامدها و هزینه ها دردوره‌ای که محقق یا تحمل شده‌اند، انعکاس تمام دارایی‌ها، بدهی‌ها، و خالص ارزش در صورت وضعیت مالی، انعکاس وجوه دریافتی و پرداختی در صورت گردش وجوه نقدو ایجاد بستر لازم جهت استخراج و محاسبه دقیق قیمت تمام شده مبتنی بر عملکرد برنامه‌ها، فعالیت‌ها، خدمات و محصولات اشاره کرد.

رئیس اداره تنظیم حساب های دانشگاه  در خاتمه با تاکید بر این نکته که جهت اجرایی شدن اصول و رویه‌های شناسایی در مبحث درآمدها و هزینه‌ها باید در سیستم حسابداری تعهدی تاحدامکان قابلیت و شفافیت گردشگری فراهم شود، خاطر نشان کرد: با توجه به این مهم در جلسه ای که در دیوان محاسبات داشیم بر آن شدیم که تا حد ممکن کدهای شناور را به مراکز هزینه 18 گانه دانشگاه اختصاص دهیم تا مدیران عالی دانشگاه با سهولت بیشتری تصمیم گیری کنند.

سیستم حسابداری تعهدی با نگاه استقلال مراکز هزینه‌ها طراحی شده است

 در بخش دیگری از این میزگرد محمدمهدی اسدی، کارشناس برنامه نویسی اداری و مالی دانشگاه حکیم سبزواری با اشاره به این‌که سامانه جامع نظام مالی دانشگاه حکیم سبزواری شامل 9  سامانه الکترونیکی است، گفت:  این سامانه‌ها شامل حسابداری تعهدی، سامانه انبار، سامانه بودجه و اعتبار، سامانه کنترل بودجه مراکز هزینه، سامانه دریافت و پرداخت ، سامانه اموال، سامانه حقوق و دستمزد ، سامانه خرید و تدارکات و سامانه ابلاغ اعتبارات است.

اسدی افزود: بعضی از این سامانه‌ها در حال اجرا می‌باشد و مابقی در یک برنامه زمانی یکساله در بستر ERP نصب و راه اندازی خواهد شد.

وی تصریح کرد: سیستم حسابداری تعهدی کاملا فرایند مدار و با توجه به سیاست‌های مالی دانشگاه با نگاه استقلال مراکز هزینه‌ها طراحی شده است.

کارشناس برنامه نویسی اداری و مالی دانشگاه حکیم سبزواری  با اشاره به این‌که طراحی سامانه‌های الکترونیکی با جهت گیری حذف کاغذ انجام می‌شود، بیان داشت: طی مطالعات و بررسی‌های انجام شده دانشگاه نیاز به طراحی 280 فرایند مالی دارد که در حال حاضر جهت سیستم‌های خرید و تدارک و حسابداری انبار و بودجه و اعتبار، حدود 150 فرایند در سیستم راه اندازی شده است.

وی در پایان خاطرنشان کرد: امید است با اجرای کامل این سیستم علاوه بر اجرای یک الگوی مناسب مالی و نیز اجرای تعهدات حسابداری دانشگاه کل مجموعه دانشگاه از راحتی، سرعت و شفافیت این سامانه بهره مند شوند.