به بهانه آغاز سال تحصیلی جدید؛
به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، ابوالفضل لطفی؛ مهرماه سال ۱۴۰۰ نیز از راه رسید و سال تحصیلی جدید برای دانش آموزان و دانشجویان با وجود برقراری شرایط کرونایی و مجازی بودن آموزش، شروع شد. سال تحصیلی‌ای که حال پس از دو سال دست و پنجه نرم کردن با کرونا و شرایط متفاوت آن، زمزمه‌های حضوری شدن کلاس‌های درس خصوصاً در دانشگاه‌ها و با روند صعودی واکسیناسیون فعلی شنیده می‌شود.
اما در این بین مسئله‌ای که بیش از پیش به صورت جدی‌تر مطرح می‌شود، مسئله فضای فرهنگی و سیاسی و اجتماعی دانشجویان در دل دانشگاه‌ها است که حدود دو سالی هست که تقریبا تعطیل شده و دانشجویان و به طبع تشکل‌های دانشجویی را با معضل و چالش‌های فراوانی روبه‌رو کرده است. جنبش دانشجویی و نبض زنده آن در دل دانشگاه‌ها بود که فضا و روحیه دانشگاه‌ه را بالا نگه داشته و شور و هیجان زیادی را به مخاطبان خود می‌داد. اما این مسئله چیزی است که دیگر در طی این دو سال برای هر کسی از رونق افتاده و بسیاری از تشکل‌های دانشجویی و شور و هیجان قبل کاهش پیدا کرده است.
یکی از مهم‌ترین و چالشی‌ترین و پرهیجان‌ترین مسائل و اتفاقات در هر دانشگاهی، خصوصاً در بین دانشگاه‌های تهران ماجرای حضور مسئولین کشور در یکی از دانشگاه‌ها به ویژه حضور رئیس جمهور در چندسال اخیر است. مسئله که خب بی‌تأثیر از شرایط کرونا نیز نبوده و این مسئله را نیز با چالش‌های زیادی همراه کرده بود. اما در این میان بررسی سیر حضور مسئولین و رؤسای جمهور در دانشگاه‌ها و صحبت‌ها و مطالبات صریح دانشجویان از آنان، به ویژه‌ترین بخش حضور هر مسئولی در دانشگاه‌ها بود که هیجان‌ها و چالش‌های ویژه خود را در هر دانشگاهی داشت.
مراسم آغاز سال تحصیلی در دانشگاه‌ها نیز که تقریباً هر سال با حضور شخص رئیس جمهور در دانشگاه تهران و با حضور دانشجویان و نخبگان و اساتید و مسئولین دیگر از جمله وزیر بهداشت یا وزیر علوم برگزار می‌شد، از جمله این مراسمات در چندسال اخیر بود که تغییرات و تحولات دیگری یافته بود. اصولاً و بر طبق تجربه هر سال رئیس جمهور با حضور در این مراسم، با وجود برنامه‌های دیگر، قسمتی از زمان را به شنیدن مطالبات دانشجویان با محوریت تشکل‌های دانشگاهی می‌پرداخت. ماجرایی که شاید جذاب‌ترین بخش مراسم آغاز سال تحصیلی برای هر مخاطبی بود. به نوعی مسئولین باید جزء وظایف بدیهی خود بدانند که در دانشگاه‌ها حاضر شوند و به صحبت‌ها و مطالبات قشر نخبگانی جامعه یعنی دانشجویان پاسخ دهند.
اما با نگاهی به عملکرد رؤسای جمهور و مسئولین قبلی و حضورشان در دانشگاه‌ها می‌بینیم که بعضاً این مسئله پاسخگویی و شنیدن صحبت‌ها و انتقادات دانشجویان و تشکل‌های دانشگاهی با مرور زمان کم و کمرنگ‌تر شده است. طوری که با نگاهی به سال‌های اخیر می‌بینیم بعضاً این حضور و شنیدن صحبت‌های صریح دانشجویان به صفر نیز رسیده است و بعضاً اجازه صحبت به هیچ دانشجویی داده نشده است.
دانشجویان و تشکل‌های دانشگاهی بار‌ها و بار‌ها شده است که در مناسبت‌های مختلف از مسئولین مختلف کشوری دعوت کرده‌اند که با حضور در دانشگاه‌ها پاسخگوی عملکرد خود باشند و به سؤالات و انتقادات دانشجویان پاسخ دهند. اما این مسیر در طی سال‌های اخیر تقریباً یا نبوده یا خیلی کمرنگ بوده است. به گونه‌ای که یا مسئولین مختلف کشور در دانشگاه‌ها حاضر نمی‌شدند یا اگر حاضر می‌شدند، به سالن محل دعوت خود هیچ دانشجویی را راه نمی‌دادند و بعد از آن اینگونه برنامه‌ها را نیز به عنوان دیدار دانشجویی در رزومه خود ثبت می‌کردند.
نمونه واضح و پیش روی ما وضعیت پاسخگویی دولت‌مردان و مسئولین کشور در طی چندسال اخیر است که تقریباً برنامه‌ها و مراسمات دانشگاه‌ها غیر از چندمورد معدود بدون حضور مسئولین برگزار می‌شد. زمانی را باید یادآور شد که برنامه‌هایی مانند آغاز سال تحصیلی یا روز دانشجو با حضور گسترده مسئولین در دانشگاه‌های مختلف و مطرح و بزرگ کشور برگزار می‌شد، اما تقریباً این مسئله در طی سال‌های اخیر به خاطره‌ای مبدل شده است. البته در این بین هنوز بودند مسئولینی که حتی با وجود شرایط کرونایی نیز این وظیفه اصلی خود را فراموش نکردند و تا جایی که توانستند، با حضور در بین دانشجویان از نظرات و انتقادات صریح و دلسوزانه آنان بهره جستند. مسئله‌ای که می‌بینیم در دیدار‌های دانشجویی رهبر معظم انقلاب نیز پررنگ است و هیچ سالی دیدار ایشان با دانشجویان و تشکل‌های دانشجویی تعطیل نشده است.
در این حین، حواشی حضور دولت‌مردان دولت دوازدهم و شخص رئیس آن دولت، یعنی حسن روحانی در دانشگاه‌ها بیشتر از هر مراسم و برنامه و زمانی دارای چالش‌ها و بعضاً حواشی و درگیری‌های زیادی بود. تقریباً حضور این مسئولین دولتی در طی سالیان اخیر به کم‌ترین میزان خود رسیده بود و با شروع بیماری کرونا نیز این مسئله و حضور و پاسخگویی آنان در دانشگاه‌ها تقریباً به محاق رفت. به عنوان مثال بررسی حضور شخص رئیس جمهور در دانشگاه‌ها و پاسخگویی به سؤالات و انتقادات دانشجویان در طی چندسال اخیر به خودی خود گویای میزان اهمیت این مسئله برای مسئولین امر بود.
هر سال با شروع سال تحصیلی و حضور شخص رئیس جمهور در مراسمات دانشگاه‌ها خصوصاً دانشگاه تهران، مجالی بود که دانشجویان و تشکل‌های دانشگاهی به بیان مطالبات خود رودروی رئیس جمهور بپردازند. اما با نگاهی به سال ۹۶ به این طرف می‌بینیم که هر سال حضور مسئولین در دانشگاه‌ها کمتر و در نهایت به صفر رسیده و تنها به حضور در مراسم آغاز سال تحصیلی بسنده می‌کردند که آن هم در مراسم سال گذشته با حضور تصویری و از راه دور شخص رئیس جمهور برگزار شد. اما نکته جالب در این بین حذف صحبت‌های دانشجویان در این برنامه بود. به گونه‌ای که ما هر سال شاهد اعتراض دانشجویان و تشکل‌های دانشجویی به عدم دادن تریبون برای بیان سخنان خود در برابر رئیس جمهور بودیم.
از مراسم آغاز سال تحصیلی در دانشگاه تهران با حضور حسن روحانی و برخی وزیران وی در مهرماه سال ۹۷ بگیریم که تقریبا هیچ دانشجویی و نمایندگان تشکل‌ها به سالن محل برنامه راه داده نشد و به نوعی یک توهین بزرگ به آنان شد و دانشجویان نیز با برگزاری تجمع در صحن دانشگاه تهران و بیان مطالبات خود، نسبت به این توهین صورت گرفته، واکنش نشان دادند.
البته باید گفت این مسئله به صورت اتفاقی و یا آخرین بار نبود و در مراسم سال بعد نیز مهرماه سال ۹۸، باز هم دانشجویان و نمایندگان تشکل‌های دانشجویی به مراسم راه داده نشده و اجازه صحبت به آنان داده نشد و پس از آنکه تعدادی از دانشجویان حاضر در سالن، به اعتراض پرداختند، رئیس جمهور به آنان گفت که برای صحبت دانشجویان، روز دانشجو وجود دارد، اما زهی خیال باطل که هیچ موقع نه رئیس جمهور نه دولت‌مردان او در این روز‌ها در دانشگاه حاضر نشدند.
مراسم آغاز سال تحصیلی ۹۹ نیز بدین نحو پیش رفت و اینبار حتی رئیس جمهور با بهانه کرونا، حاضر نشد در دانشگاه تهران حاضر شود و به صورت تصویری این مراسم را دنبال کرد. در این برنامه نیز تقریباً هیچ دانشجویی به عنوان صاحب خانه به داخل مراسم راه داده نشد و حتی شخص وزیر علوم نیز در پاسخ به علت راه ندادن دانشجویان، گفت که به او مربوط نیست و مراسم را خود دانشگاه مدیریت می‌کرده است. دانشجویان نیز خود به برگزاری اعتراضی در صحن دانشگاه و بیان مطالبات خود پرداختند.
حال دولت و رئیس جمهور چندین ماه است که تغییر یافته است و کسی بر سر کار آمده که تجربه خوبی در ارتباط با دانشجویان و تشکل‌های دانشگاهی دارد. طبق اخبار واصله نیز در روز دوشنبه، ۱۹ مهرماه قرار است سیدابراهیم رئیسی به دانشگاه تهران جهت مراسم آغاز سال تحصیلی برود که باید دید او روحیه گذشته خود مبنی بر اجازه دادن به حضور دانشجویان در مقابل خود و شنیدن صحبت‌ها و انتقادات وارده را دارد یا مانند رئیس جمهور قبلی بعد از مدتی تمامی شعار‌ها و بدیهی‌ترین وظایف خود یعنی پاسخگویی را از یاد خواهد برد.
ارسال نظرات