زمان رفع معضل قاچاق بنزین نرسیده؟

به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، قاچاق سوخت در ایران یکی از مسائل پیچیده‌ای است که می‌تواند ناترازی انرژی را تشدید کند. قیمت سوخت در ایران در مقایسه با کشور‌های همسایه مانند ترکیه، پاکستان، افغانستان و عراق بسیار پایین‌تر است؛ به عنوان مثال قیمت هر لیتر بنزین در ترکیه ۵۷ هزار و ۲۰۰ تومان و در عراق ۳۱ هزار تومان است. 

به گفته زینب قیصری رئیس فراکسیون امنیت انرژی، منابع معدنی و توسعه پایدار، روزانه حداقل ۱۵ میلیون لیتر بنزین و گازوئیل از کشور قاچاق می‌شود که ارزش دلاری آن در سال ۴ میلیارد دلار است. قاچاق روزانه بیش از ۱۵ میلیون لیتر بنزین و گازوئیل که منجر به عدم‌النفع ۴ میلیارد دلاری شده است، نمی‌تواند توسط مردم عادی صورت گیرد. به طور مشخص گروه‌های سازمان یافته‌ای در داخل و خارج از کشور فعالیت می‌کنند که می‌بایست دولت با راهکار‌های برنامه‌ریزی شده جلوی آن را بگیرد. 

قاچاق سوخت به صورت عمده از طریق شهر‌های مرزی ایران صورت می‌گیرد که همین موضوع بحث اشتغال در این مناطق را تحت تاثیر قرار می‌دهد. از آنجایی که حجم سوخت قاچاق در شهر‌های مرزی به طور قابل توجهی بالا است، به نیروی انسانی زیادی هم نیاز دارد، به همین جهت برخی از مردم با توجه به شرایط نابسامان اقتصای و مشکلات اشتغال در این مناطق، به زنجیره قاچاق سوخت می‌پیوندند. 

از طرف دیگر بیشتر مواقع در ازای فروش سوخت کالای ارزان قیمت وارد کشور می‌شود. گرچه حجم این کالا‌ها محدود است اما می‌تواند بخشی از تولید داخلی را تحت تاثیر قرار دهد و مشکلاتی را برای بخش خصوصی و کسب و کار‌های کوچک به وجود آورد. به عنوان مثال گازوئیل و بنزین با لباس در کشور ترکیه معاوضه می‌شود و همین ترتیب لباس‌های ترک بدون عوارض گمرک وارد کشور شده و با قیمت ارزان به فروش می‌رسد. 

در حال حاضر روزانه ۱۱۳ میلیون لیتر بنزین تولید می‌شود و میزان مصرف نیز به طور میانگین ۱۲۴ میلیون لیتر است. به عبارتی ناترازی بیش از ۱۰ میلیون لیتر بنزین وجود دارد، در چنین شرایطی بخش قابل توجهی از سوخت کشور نیز قاچاق می‌شود که علاوه بر از دست رفتن منابع کشور ناترازی را هم تشدید می‌کند. بنا بر گفته مالک شریعتی نماینده مجلس و عضو کمیسیون انرژی، میزان قاچاق روزانه بنزین ۵ میلیون لیتر و قاچاق گازوئیل ۱۰ میلیون لیتر است. در واقع علاوه بر ناترازی ۱۰ میلیون لیتری، ۵ میلیون لیتر بنزین نیز قاچاق می‌شود که این اختلاف را به بیش از ۱۵ میلیون لیتر افزایش می‌دهد.