به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجو از مشهد، هادی خانیکی امروز در نشست بررسی «نتایج انتخابات مجلس دهم مشهد از منظر رسانهای، جامعه شناسی و سیاسی» که به همت دفاتر خراسان انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات و انجمن جامعه شناسی ایران شاخه خراسان رضوی در دانشکده ادبیات دانشگاه فردوسی مشهد برگزار شد، از منظر رسانهای انتخابات مجلس در مشهد را مورد بررسی قرار داد و گفت: یکی از خلاءهای جدی که در جامعه وجود دارد ضعف نهادهای مدنی به شکل عام و ضعف انجمنها به صورت خاص است.
وی بیان داشت: در دانشگاه، انجمنهای علمی جزایر پراکنده هستند که هر چه با یکدیگر ترکیب شوند بهتر میتوانند با نهادهای علمی ارتباط گیرند.
عضو هیات علمی دانشگاه علامه ضرورت دیگر را ارتباط با رسانهها و حوزههای عمومی خواند و تصریح کرد: تا زمانی که دانشگاه در دنیای خود محصور شود و دغدغههای اساتید این باشد که مسائل سیاسی را از حوزه خود دور کنند، همچنین تا زمانی که عالم رسانه بخواهد خود را از دانشگاه دور کند طبیعتا از نوآوری و عنوان سخنان تازه دور خواهد شد.
دهها پایان نامه و رساله دانشجویی میتوان از دل انتخابات دهم مجلس استخراج کرد
خانیکی با تاکید بر این موضوع که مسئله انتخابات در ایران مسئله بسیار بزرگی است، افزود: جای پرداختن این موضوع تنها احزاب سیاسی نیست، بلکه از دل این انتخابات میتوان دهها رساله و پایان نامه دانشجویی استخراج کرد، چراکه انتخابات یکی از مهمترین ارکان نظام اجتماعی است، بنابراین باید مورد بررسی قرار گیرد و این بررسی بایستی در نهادهای دانشگاهی صورت پذیرد.
وی با بیان این مطلب که مسئله گریزی منجر به حل مشکلات نخواهد شد، تصریح کرد: از حوزههای علوم اجتماعی انتظار میرود که به همان میزان که به آسیبهای اجتمای میپردازند به مسائل مهم در حوزه در حوزه سیاست نیز توجه کنند، چراکه چاره کار فرار از مسئله نیست، بلکه چاره در پرداختن به مسائل و مشکلات است.
این استاد دانشگاه در ادامه سخنان خود گفت: زمانی که مسئله بحران آب مطرح شد دو گروه جامعه شناسان و مسئولان اجرایی روبروی هم قرار گرفتند و هر کدام طرف مقابل را مقصر میدانست؛ اما ما با سه نهاد دیگر در کنار هم نشسته و به بررسی موضوع آب پرداختیم و بعد از یک سال و نیم به این رسیدیم که آب معضل کشور است و همه در رسیدن به این بحران مقصر هستند به همین دلیل همه با هم باید برای برطرف شدن این بحران کمک کنیم.
خانیکی افزود: انتخابات نیز همین گونه است و آن را باید متغییر مهمی از مشارکت سیاسی دانست که البته متغییرهای دیگر نیز در آن دخالت دارد. به طور کلی انتخابات معیار مشارکت سیاسی در جامعه ما است.
وی خاطرنشان کرد: زمانی که میگوییم انتخابات معیار مشارکت سیاسی است باید به این سوالات پاسخ داد که نقش شغل، درآمد، طبقه، ارتباطات اجتماعی و غیره در انتخابات چگونه است؟ مردم چگونه رای میدهند؟ به حزب رای میدهند یا به فرد؟.
عضو هیات علمی دانشگاه علامه گفت: زمانی هم که میخواهیم به مقوله ارتباطات در انتخابات بپردازیم باید بدانیم ارتباطات چه تاثیری در انتخابات داشتهاند و چه نوع تبلیغاتی صورت گرفته است؟ آیا تبلیغات پرحجم و پردامنه بوده یا کم حجم و کم دامنه؟.
نقش ارتباطات میان فردی در انتخابات مجلس بسیار مهم است
خانیکی به نقش مهم ارتباطات میان فردی در انتخابات تاکید کرد و ادامه داد: این نقش در انتخابات مجلس دهم حتی از نقش رسانههای بزرگی همچون رادیو و تلوزیون بیشتر بوده است.
وی بیان کرد: نظریه قالبی که در ارتباطات وجود دارد مرحلهای بودن ارتباطات است که جامعه را به سه سطح رهبران افکار، پیروان افکار و افراد غیر فعال تقسیم میکند.
این استاد دانشگاه گفت: طی تحقیقی که برای انتخابات نهم مجلس شورای اسلامی انجام دادیم، گروهها را پنج دسته تقسیم کردیم و به این تنیجه رسیدیم که به طور کلی در انتخابات مجلس، ارتباطات میان فردی از رسانههای بزرگ بسیار بیشتر است. در انتخابات اخیر نیز میتوان از تلگرامی شدن انتخابات یاد کرد و گفت این گروههای تلگرامی نه تنها در شهرهای بزرگ که در شهرهای کوچک نیز نقش بسیاری داشتند.
خانیکی تصریح کرد: به میزانی که یک جامعه از ضعف نهادهای مدنی و احزاب رنج میبرد به همین میزان نقش رسانهها در صورت تعلیقی در آن بیشتر میشود به طوی که رسانهها جایگزین نهادهای سیاسی میشوند.
چرا انتخابات در مشهد با انتخابات در دیگر شهرها و خاصه تهران متفاوت بود؟
وی در پاسخ به این پرسش که چرا انتخابات در مشهد با انتخابات در دیگر شهرها و خاصه تهران متفاوت بود؟، تصریح کرد: وضعیت سرمایه اجتماعی میتواند موید این باشد که ازچه میزان از همبستگی برخوردار هستیم؟ طرحهای ملی و منطقهای که صورت گرفته نشان از این دارد که ما با ابر جریانهایی در کشور مواجه هستیم که تدریجی، دراز مدت و مستمر بودهاند به همین دلیل تغییراتی که در جامعه رخ دادهاند به نظام ترجیحات ارزشی جامعه رسیدهاند.
این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه برای اریابی علمی انتخابات باید به بررسی بسیاری از مسائل بپردازیم، خاطرنشان کرد: چه کسانی در این انتخابات شرکت و چه کسانی شرکت نکردهاند؟ افراد با ارجاع به چه چیزی تصمیم میگیرند؟، آیا تبلیغات بیلبوردها تعیین کننده بوده است؟ در حوزه سیاست چه تغییراتی رخ داده بود؟ و دیگر سوالات که بایستی به آنان پاسخ داده شود.
خانیکی با تاکید بر این مطلب که در این انتخابات بحثهایی از جمله حاشیه شهر مورد توجه قرار نگرفته است، گفت: چنانچه زمینهها را مشخص کنیم آنگاه متوجه خواهیم شد که رسانه در کجا اثرگذاری بوده و در کجا هنجارها مهم بودهاند.
عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطباییتاکید کرد: انتخابات مجلس دهم گامی رو به جلو بودهچراکه رای دادن به شکل توسعهای را نزدیکتر کرد و زمانی که این امر نزدیک شود آنگاه رای دادن به حزب و گروه سیاسی نزدیکتر خواهد شد و این گونه است که مردم در آینده به لیستها رای میدهند و همین امر سبب میشود در آینده احزاب جوابگوی عملکرد خود باشند.
وی در پایان بیان کرد: انتخابات مجلس دهم و نتیجه آن در شهر مشهد نیازمند تحقیقات بومی، محلی و تحقیقاتی خاص شهر مشهد است.