اخبار دانشگاهی را از «کانال اخبار دانشگاهی SNN.ir» دنبال کنید
به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجو از اهواز، گروه معارف یکی از ظرفیت های عظیم آموزشی در آموزش عالی است که با هدف پیگیری افق های بالای نظام جمهوری اسلامی در دانشگاه ها بنا شدند.
گروه معارف برای عینیت بخشیدن به افق های چون تحقق دانشگاه اسلامی، تبیین و تعمیق مبانی معرفتی و اسلامی و همچنین رشد باورها و اعتقادات انقلابی و اسلامی در آموزش های عالی راه اندازی شده است و سیاستگزاران شورای عالی انقلاب فرهنگی با این دید واسع گروه معارف را دانشگاه ها بنا کردند.
برای آشنایی بیشتر با رویکرد و کارکرد گروه های معارف گفت و گوی را با حجتالاسلام و المسلمين عليمحمد حسينزاده مدير گروه معارف دانشگاه شهيد چمران اهواز و استادیار دانشکده الهیات که از سال 74 همراه با گروه معارف است انجام دادیم.
درباره فلسفه ایجادی گروه معارف در دانشگاه ها بفرماید؟ چه لزومی داشت در این سطح آموزشی که رویکرد تخصصی دارد دروس معارف ایجاد و راه اندازی شود؟
با سلام و تشکر از شما بابت اینکه به مباحث گروه معارف پرداختید. قرار گرفتن دروس معارف اسلامی در برنامه آموزشی مقطع کارشناسی کلیه رشتههای تحصیلی دانشگاهها و مراکز آموزش عالی کشور از جمله اقدامات اساسی شورای عالی انقلاب فرهنگی است که به منظور توسعه و تعمیق باورها و اندیشههای دینی و انقلابی و تحوّل مثبت در رفتارهای فردی و اجتماعی نسل جوان دانشگاهی و مقابلة آگاهانه با شبهات و تفکرات انحرافی صورت گرفته است.
نقش بالقوه این دروس در اسلامی شدن مراکز آموزش عالی و منور ساختن فضای آموزشی و پژوهشی نسل جوان دانشگاهی به فروغ ایمان و معنویت، بر صاحبنظران دینی و فرهنگی و کارشناسان مسایل دانشگاهی پنهان نمیباشد.
دستیابی به این اهداف ارزشمند در گرو تأمین ظرفیت ها و امکانات لازم و حضور مدرّسان مؤمن، متخصص، متعهد و زمانشناس در کرسی تدریس دروس معارف اسلامی میباشد.
به لحاظ آموزشی این گروه چند زیر شاخه دارد؟
دروس عمومی معارف اسلامی در دانشگاه، شامل 16 درس در 5 گرایش به شرح جدول ذیل است:
موظفی دانشجو |
واحد |
عنوان درس |
گرایش |
4 |
2 2 2 2 |
اندیشه اسلامی 1( مبدا و معاد) اندیشۀ اسلامی2( نبوت و امامت) انسان در اسلام حقوق اجتماعی و سیاسی در اسلام |
مبانی نظری اسلام |
2 |
2 2 2 2 |
فلسفه اخلاق( با تکیه بر مباحث تربیتی) اخلاق اسلامی(مبانی و مفاهیم) آیین زندگی عرفان عملی اسلام |
اخلاق اسلامی |
2
|
2 2 2 |
انقلاب اسلامی ایران آشنایی با قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران اندیشۀ سیاسی امام خمینی(ه) |
انقلاب اسلامی
|
2 |
2 2
|
تفسیر موضوعی قرآن تفسیر موضوعی نهج البلاغه |
آشنایی با منابع اسلامی |
2 |
2 2 2 |
تاریخ فرهنگ و تمدن اسلام و ايران تاریخ تحلیلی صدر اسلام تاریخ امامت |
تاریخ و تمدن اسلامی |
هر دانشجو کارشناسی موظف است 12واحد را از این دروس بگذراند.
البته باید اضافه کرد درس دانش خانواده و جمعیت به میزان دو واحد، بنابر مصوبه وزارت علوم از سال 92 به این دروس اضافه شده است.
به نظر شما چه ضرورت های سبب شد تا گروه معارف در دانشگاه ها راه اندازی شود؟
در هر جامعه و نظامی برای اهداف خود در حوزه های فرهنگی و اعتقادی برنامه هایی را تدوین می کند و این مسئله در دانشگاه های مختلف دنیا نیز وجود دارد و کشورهای دیگر نیز اینگونه نیست که از مقوله تربیت نسل و انتقال فرهنگی به نسل جوان خود غفلت کند. گروه معارف نیز با این چشم اندازهای مقدس فرهنگی و انقلابی در دانشگاه ها ایجاد شده است تا در کنار فعالیت های فرهنگی معاونت های فرهنگی، نهاد رهبری و تشکل ها و کانون های دانشجویی در بخش آموزشی نیز فعالیت کند.
نکته دیگر این است که دانشجو همزمان نیازمند به شکل گیری و تربیت دو بعد تخصصی و شغلی و شخصیتی و اعتقادی است. دانشکد های تخصصی متولی بعد اول هستند و گروهها و مراکزی همانند گروههای معارف اسلامی عهده دار مسئولیت دوم هستند. دروس تخصصی صرفا یک بعد تخصصی و شغلی دانشجو را تربیت می کند. اما افزون برآن دانشجو نیازمند به بعد شخصیتی است که به شکل صحیح شکل بگیرد یعنی این بعد تخصصی در کنار بعد شخصیتی تکمیل شود .
به نظر شما دروس و محتوای که در قالب دروس معارف به دانشجویان ارائه می شود چند درصد به روز و جوابگوی نیاز دانشجویان است؟
یکی از رویکردهای که امروزه مدیریت گروه معارف در دفتر نهاد رهبری کشور پیگیری می کند به روز بودن و پاسخ گویی به نیازهای دانشجویان است البته ممکن است ضعف ها و کاستی هایی در این زمینه وجود داشته باشد اما تلاش داریم با برنامه ها و روش های جدید در این زمینه ها گام های بهتری برداریم.
از جمله این برنامه ها آموزش از طریق رو ش نیاز محور، ایجاد کلینک های مشاوره در بخش های مختلف دینی، اعتقادی و انقلابی و بهره گیری ازحوزه فضای مجازی است.
به نظر شما گروه معارف چقدر در تحقق این آرمان های بزرگ موفق بوده است؟ مثلا درس انقلاب ظرفیت بزرگی است که می تواند بسیاری از چالش های فکری دانشجویان را پاسخ دهد یا در بخش اخلاقی بسیاری از مسایل را برطرف کند ولی به نظر این گروه در آموزش محدود شده است نظر شما در این باره چیست؟
هر تلاشی همراه با موفقیت ها و ضعف هاست مهم این است در افق آینده بتوانیم با برنامه ریزی و تلاش بهتر، به موفقیت های بیشتری دست یابیم. اما در این جا ذکریک نکته ضروری است. از هر تشکیلات به میزان اهداف و مسئولیت ها و ظرفیت ها و امکانات آن باید انتظار داشت. نه گروهای معارف متولی و پاسخ گوی همه مشکلات فرهنگی، اعتقادی، اجتماعی، سیاسی و اخلاقی دانشجویان است و نه متاسفانه شرایط و امکانات لازم در این گروه فراهم است. اما مهم این است است که با تلاش جهادی بتوانیم قدم های موثرتی در این زمینه بر داریم.
در بخش انقلاب و درس انقلاب به طور ویژه چرا از تشکل های انقلابی بهره نمی گیرد؟ چرا از این ظرفیت برای تربیت نسل تشکیلاتی و انقلابی استفاده نمی کنید؟
الحمد لله با بهره گیری از روش ها و قالب های جدید همانند روش نیاز محور و ارتباط زنده با مراکز و تشکیلات انقلابی بتوانیم گام های موفق تری در این زمینه برداریم.
یکی از درس های زیر مجموعه گروه معارف درس "دانش خانواده" است که در سال های جدید که سیاست گزاری نظام به سمت ازدیاد جمعیت رفته است در دانشگاه ها ایجاد شده است شما گروه معارف را در این بخش چقدر موفق می دانید؟
"دانش خانواده و جمعیت" درس جدیدی است که در دانشگاه ها ایجاد شده است که قبلا به شکل درس تنظیم خانواده ارائه می شد ولی با توجه به سیاست گزاری های جدید آموزش عالی تغییر یافته است.
گروه معارف اسلامی برای اجرای این درس قدم های اولیه در بهره گیری از اساتید مجرب و ایجاد دوره ها و کارگاههای آموزشی در تقویت اساتید برداشته است و امیداواریم بتوانیم با ایجاد ظرفیت های لازم و برطرف کردن موانع پاسخ گوی این نیاز ضروری باشیم
در ارتباط با این درس باید گفت امروز یکی از چالش های اساسی دانشجویان مشکلات فرهنگی و اقتصای آنها ازجمله بیکاری و عدم اشتغال است که برخی از از مشکلات ربطی به گروه معارف ندارد. از جمله مشکلات دیگر عدم فضای لازم برای برگزاری کلاسی این درس است. این درس فعلا به صورت سالنی و با حضور 180 نفر دانشجو برگزار می شود قطعا با این حجم زیاد دانشجو صرفا می توان یک گفت و گوی عمومی انجام داد و به شکل تخصصی و رودرو و مناسب نمی توان دانشجو را اقناع کرد.
برخی دانشجویان در باره گروه معارف این طور تصور می کنند این گروه یک گروه راحتی است و می شود سر کلاس حاضر نشد و اساتید سخت گیری نمی کنند و دروس معارف صرفا فرصتی است که ما بتوانیم معدل خود را افزایش دهیم نظر شما در این باره چیست؟
گروه معارف اسلامی تلاش دارد که با مبنا قرار دادن قواعد آموزشی و رعایت آنها به وظایف خویش عمل کند گرچه ممکن است تلقی برخی دانشجویان و عمل برخی اساتید در این زمینه متفاوت باشد.
البته من می خواهم از یک منظر دیگر نگاه کنم ببینید متاسفانه این دیدگاهی که شما می فرمایید تنها درزمینه دروس عمومی نیست؟ مشکلی است که کلیت دانشگاه را در بر می گیرد و آن مدر ک گرایی و توجه به نمره است نه دانش جویی؟