گاهی دانشجویان و اساتید برای دسترسی به کتاب و منابعی خاص باید تمام کتابفروشیها یا کتابخانههای دانشگاهی را جستجو کنند، اما دانشگاه علامه طباطبایی در اقدامی نوین، این مشکل را برای همیشه حل کرده است.
گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، محیا معصومی – دنیای کتاب، دنیایی سرشار از شگفتی و تجربههای ناب است، دنیایی که فقط با دقایقی مطالعه یا حتی تورقی ساده، رنگین میشود و روحیه میبخشد. آنان که با کتاب عجین هستند و مطالعه را جزو برنامههای روزمره خود میدانند، نسبت به داشتن و خواندن هرچه بیشتر کتاب ولع دارند از این رو کتابخانه را مکانی مقدس و جذاب میدانند. آخر مگر میشود عاشق کتاب بود و به کتابخانه علاقهای نداشت؟ خواندن کتاب در کتابخانه حس و حال مخصوص به خود را دارد، اما طبیعی است که دسترسی سریع به آنها در هرکجای شهر ساده نیست و گاهی برای رسیدن به یک کتابخانه باید مسافتی چند کیلومتری طی شود. از آن زمان که دانشگاههای کشور کتابخانهدار شدند این مشکل تا حد زیادی برطرف شد و علیرغم آنکه کتابخانههای دانشگاهی بیشتر به کتابهای درسی مجهز هستند، اما اینگونه کتابخانهها نیاز دانشجویان به منابع تحقیقاتی و تکمیلی درسهای تحصیلی را برطرف میکند؛ کتابخانهای در دسترس با تمامی منابع درسی و مطالعاتی مورد نیاز برای دانشجویان.
تنها مشکلی که گاهی دانشجویان با کتابخانهها پیدا میکنند نبود برخی منابع کمیاب یا موردنیازشان است که البته این توقع را نمیتوان داشت که تمام کتابخانهها همه نوع کتاب و منابع مطالعاتی را داشته باشند و درواقع این امر ممکن نیست، اما کارشناسان به دنبال راهی بودند که این نیاز دانشجویان و مردم نیز بیپاسخ نماند، اینگونه شد که دنیای کتابهای الکترونیکی خودنمایی کرد و زمانی خواندن چنین کتابهایی طرفداران بیشماری داشت.
آنان که به کتاب و کتابخوانی علاقمند بودند علیرغم بهرهگیری از نسخههای الکترونیکی، اما کتابهای کاغذی را چیز دیگری میدانستند، گویی کتاب در دست گرفتن و برگه زدن آنها حال و هوای دیگری دارد از این رو هنوز کتابخانهها پررونق هستند و نیاز دسترسی به منابع متعدد همچنان احساس میشود.
کتابخانه مرکزی دانشگاه علامه طباطبایی در اقدامی خودجوش و مبتکرانه برای رفع این نیاز دانشجویان دست به کاری جدید زده است و برای اولین بار با طراحی سامانه «مدیریت منابع پژوهشی» دانشجویان را برای پیدا کردن منابع دلخواهشان یاری میکند. برای آنکه با نحوه کار و ویژگیهای ممتاز این سامانه آشنا شویم با سید مهدی طاهری، رییس کتابخانه مرکزی دانشگاه علامه طباطبایی و عضو گروه علم اطلاعات و دانششناسی این دانشگاه به گفتگو نشستیم.
راهی به سوی دنیای نامحدود کتاب رییس کتابخانه مرکزی دانشگاه علامه طباطبایی در گفتگو با خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشجو درباره سامانه «مدیریت منابع پژوهشی» که از سوی این دانشگاه برای اولین در کشور راهاندازی و فعال شده است، گفت: سامانه مدیریت منابع پژوهشی از ۳ سامانه تشکیل شده که یکی از آنها سامانه نشر الکترونیکی است و دانشگاهها میتوانند دادههای علمی خود را به صورت Ebook در این سامانه منتشر و عرضه کنند.
سیدمهدی طاهری ادامه داد: یکی از ویژگیهای منحصربهفرد این سامانه، امکان برقراری ارتباط با سیستمهای کتابخانهای است که هر فردی میتواند به صورت آنلاین با کتابخانه سایر دانشگاهها ارتباط گرفته و از خدمات آنها بهرهمند شود یعنی یک پژوهشگر از طریق این سامانه ضمن بهرهگیری از منابع ناشران مختلف میتواند به تمام منابع کتابخانههای دانشگاهی دسترسی داشته باشد از جمله منابع دیجیتالی آنها.
وی با بیان اینکه در دانشگاه علامه طباطبایی بیش از ۳۰۰ هزار منبع دیجیتالی تمام متن به صورت دیداری و شنیداری وجود دارد، اظهار داشت: امکان دیگر سامانه مدیریت منابع پژوهشی این است که کاربر میتواند از طریق آن به تمام نرمافزارهای موبایلی مثل پاتوق، فیدیبو و ... در نشر الکترونیک دسترسی داشته باشد یعنی اگر پژوهشگر به کتابی نیاز دارد که در یکی از نرمافزارهای موبایلی آن را پیدا نمیکند نیازی به نصب دیگر نرمافزارها ندارد و در همان سامانه امکان جستجوی منابع مورد نیازش را در سایر نرمافزارها دارد.
همه نیازها با یک نرمافزار پاسخ داده میشود
عضو گروه علم اطلاعات و دانششناسی دانشگاه علامه طباطبایی درباره مزایای بهرهگیری از این سامانه عنوان کرد: دسترسی یکپارچه به سامانههای مختلف کتاب و نشر، صرفهجویی در زمان و هزینه، ترجمه واژگان، امکان یادداشتگذاری و tag گذاری، قرارگیری جزوات اساتید، دستهبندی منابع و ... از ویژگیها و قابلیتهای این سامانه است که پژوهشگر را همچون یک دستیار همراهی میکند و هرآنچه مورد نیاز است مانند یک صفحه همکاره در اختیار کاربر قرار میدهد.
طاهری بیان کرد: سامانه مدیریت منابع پژوهشی با همکاری پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی طراحی و توسعه پیدا کرده و تصمیمگیری برای استفاده عام دانشجویان از آن برعهده ریاست دانشگاه علامه طباطبایی است.
اقدامی نوآورانه برای اولین بار در کشور
وی افزود: این نرم افزار برای اولین بار در کل کشور طراحی و راهاندازی شده است و مهرماه امسال تمامی دانشجویان هنگام ثبتنام به عضویت این سامانه درآمدند. زمان افتتاح این سامانه از سوی منصورغلامی، وزیر علوم، تحقیقات و فناوری، حساب کاربری ویژهای با هزینه ۱ میلیون تومان برای وزیر در این سامانه باز شد همچنین حساب ویژهای برای اعضای هیئت علمی دانشگاه به مبلغ ۵۰ هزار تومان و برای دانشجویان به مبلغ ۳۰ هزار تومان اختصاص دادیم، درواقع درحال حاضر تمایم دانشجویان و اعضای هیئت علمی دانشگاه در این سامانه دارای پروفایل هستند و با پرداخت هزینه برای بهرهگیری از خدمات میتوانند حساب خودشان را شارژ کنند.
رییس کتابخانه مرکزی دانشگاه علامه طباطبایی بیان کرد: در ایام برگزاری نمایشگاه کتاب معمولا دانشگاه به دانشجویان و اساتید بنکارت هدیه میدهد، اما با فعالیت سامانه دیگر احتمالا برای تمامی کاربران اعتبار هدیه درنظر گرفته خواهد شد تا آنها نیازهایشان را از طریق این سامانه خریداری کنند.