۱۴ حوزه اولویت‌دار فناوری استانداردسازی می‌شود

به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو دکتر پیمان صالحی امروز در دومین همایش تبیین نقش استاندارد در توسعه اقتصاد دانش بنیان که به مناسبت هفته ملی استاندارد به صورت آنلاین در محل صندوق نوآوری و شکوفایی برگزار شد، با اشاره به اقدامات انجام شده در زمینه استانداردسازی و همکاری با موسسه ملی استاندارد در این زمینه، افزود: در معاونت علمی در زمینه‌های عرضه محصولات دانش بنیان، تسهیل تبادل عرضه و تقاضا و تحریک تقاضا و بازارسازی حمایت می‌کنیم؛ چرا که دغدغه ما تنها تولید فناوری نیست؛ بلکه کشش بازار مهم است.

وی شناسایی ظرفیت بازار‌های مرتبط با حوزه دانش بنیان، ارتباط دهی شرکت‌های دانش بنیان به بازار هدف و صیانت از بازار ملی محصولات را از دلایل توجه به بازارسازی شرکت‌های دانش بنیان دانست و اظهار کرد: در این عرصه نگاه ویژه‌ای به استانداردسازی داریم؛ چرا که در این حوزه با خلأهایی، چون عدم استفاده از ظرفیت‌های سرمایه گذاری خارجی و عدم بهره گیری از ظرفیت تقاضای دولتی مواجه هستیم.

صالحی ادامه داد: اولین موردی که در معاونت علمی به عنوان طرح کلان ملی مصوب می‌شود، استاندارد آن محصول است، چون استاندارد است که می‌تواند بازارسازی را برای این محصولات فراهم کند.

وی شکل دهی زنجیره کارآفرینی، توسعه شتابنده‌ها و سرمایه‌گذاری مخاطره آمیز، بازارسازی و تحریک بازار، توانمندسازی نیرو‌های انسانی، ایجاد محدوده‌های استقرار شرکت‌های دانش بنیان در بافت عمومی کلانشهرها، حمایت دولت از بهبود محیط کسب و کار و تغییر در فضای مراکز علمی و پژوهشی برای توسعه کارآفرینی دانش بنیان را از جمله نقش و اثرگذاری استاندارد در اکوسیستم ویژه اقتصاد دانش بنیان نام برد.

معاون نوآوری و تجاری سازی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری با اشاره به آخرین خروجی‌های زیست بوم نوآوری، گفت: در حال حاضر تعداد شرکت‌های دانش بنیان بر اساس آخرین آمار‌ها به ۶۳۴۴ شرکت رسیده است که از این تعداد ۶۷۶ شرکت "تولید نوع ۱"، ۳۲۹۸ شرکت تولیدی نوع ۲، "۴۲۹ شرکت نوپا نوع ۱، ۱۶۷۶ شرکت نوپا نوع ۲ و ۱۱۳ شرکت نوع ۳ هستند. ضمن آنکه بیش از ۱۰ هزار واحد فناوری ایجاد شده است که پیش بینی می‌شود این تعداد تا پایان سال جاری به ۳۰۰ هزار واحد برسند.

وی با بیان اینکه بالغ بر ۶ هزار میلیارد تومان برای حمایت از شرکت‌های دانش بنیان و فناور مصوب شده است، خاطر نشان کرد: اثر بخشی تسهیلات تجاری سازی فناوری در قالب فروش و اشتغال در شرکت‌های دانش بنیان از سال ۹۳ تاکنون به این صورت که ۱۰۳۴ میلیارد تومان برای حمایت از شرکت‌های دانش بنیان مصوب شده است که این میزان سرمایه گذاری، موجب گردش مالی ۲۰۱۴۴ میلیارد تومان و اشتغال ۶۳۴۴ نفر در این شرکت‌ها شده است.

صالحی با اشاره به روند شکل گیری آیین نامه اجرایی گواهی انطباق استاندارد، خاطر نشان کرد: این روند از آنجا آغاز شد که مشاهده کردیم بسیاری از محصولات دانش بنیان به صورت محدود (اولین بار در ایران و یا در جهان) تولید می‌شدند و خط تولید نداشتند و به همین دلیل نه قادر به اخذ استاندارد‌ها و نه قادر به اخذ مجوز‌ها از وزارت صنعت، معدن و تجارت بودند و از سوی دیگر این شرکت‌ها نیازمند اخذ تاییدیه‌ها و استاندارد‌ها بودند.

معاون نوآوری و تجاری سازی معاونت علمی ریاست جمهوری با بیان اینکه اقدام معاونت علمی برای اخذ این استاندارد‌ها برای محصولات شرکت‌های دانش بنیان از سال ۹۵ آغاز شد، یادآور شد: ما با همکاری خوب سازمان ملی استاندارد توانستیم در سال ۹۵ مصوبات لازم را کسب و در شورای عالی استاندارد اخذ کنیم که تاییدیه صدور گواهینامه انطباق و محصولات دانش بنیان صادر شد، ولی در نهایت به این رسیدیم که نیاز است علاوه بر شرکت‌های دانش بنیان، شرکت‌های مستقر در پارک‌های علم و فناوری بتوانند از مواهب این مصوبات بهره‌مند شوند.

وی با اشاره به دستاورد‌های قابل توجه شرکت‌های مستقر در پارک‌های علم و فناوری در حوزه تولید فناوری که دانش بنیانی آن‌ها احراز نشده بود، گفت: اخذ مجوز‌ها برای این شرکت‌ها هم می‌تواند به دانش بنیان شدن و هم به توسعه بازار آن‌ها کمک کننده باشد؛ از این رو در سال ۱۳۹۹ الحاقیه‌ای را برای این مصوبه با همکاری سازمان ملی استاندارد مصوب کردیم که شرکت‌های مستقر در پارک‌های علم و فناوری (نه شرکت‌های مستقر در مراکز رشد)، بتوانند از این مصوبه آیین نامه COC و COP در زمینه صدور گواهینامه انطباق و محصول ویژه مصوب سال ۹۶ بهره‌مند شوند.

به گفته وی، گواهینامه COC گواهینامه انطباق با یک استاندارد ملی یا بین المللی اظهارشده قابل پذیرش و گواهینامه COP انجام آزمون‌های لازم برای ارزیابی عملکرد و ویژگی‌های مبتنی بر اصول استانداردسازی محصول در صورت نبود استاندارد ملی و بین المللی است.

وی ادامه داد: بر اساس این مصوبات، شرکت‌ها می‌توانند "دانش نماد" که شامل علامت استاندارد مصوب در شورای عالی استاندارد اختصاصا برای محصولات دانش بنیان دارای گواهینامه کیفیت و ارزیابی شده مطابق با یک استاندارد ملی است، دریافت کنند.

صالحی، تسهیل ورود شرکت‌های دانش بنیان به فرآیند‌های خرید دولتی و مناقصات، امکان صدور گواهینامه انطباق برای محصولات فاقد خط تولید، ایجاد تسهیل گری در اخذ گواهینامه‌ها نسبت به روال موجود، اعتبار متناظر با پروانه ملی استاندارد، تاییدیه کیفی محصولات شرکت‌هایی که فاقد هر گونه مجوز مبنی بر تولید کالا هستند و صدور گواهی بر مبنای خوداظهاری با توجه به مرز‌های دانش بودن محصولات فاقد استاندارد تدوین شده را از مزایای اخذ این گواهینامه انطباق نام برد.

وی خاطر نشان کرد: تاکنون ۳۴ گواهینامه انطباق (COC) و ۶۲ گواهینامه محصول (COP) صادر شده است که ۴۷ درصد شرکت‌های دارنده این گواهینامه‌ها از نوع نوپا نوع ۱ و ۳۲ درصد آن‌ها تولید نوع ۱ هستند. علاوه بر آن ۳۶.۵ درصد از گواهینامه‌های صادر شده در حوزه ماشین آلات و تجهیزات پیشرفته، ۳۰.۲ درصد از حوزه مواد پیشرفته و محصولات مبتنی بر فناوری‌های شیمیایی و ۲۰.۸ درصد از حوزه برق و الکترونیک و فناوری اطلاعات بوده است.

صالحی با اشاره به همکاری سازمان استاندارد با ستاد‌های فناوری معاونت علمی، نمونه آن را همکاری این سازمان با ستاد نانو دانست و افزود: در این زمینه کمیته استانداردسازی فناوری نانو با هدف استقرار زیر ساخت‌های مورد نیاز با رویکرد شبکه سازی در راستای فعالیت‌های استاندارد و ایمنی نانو، شناخته شدن ایران به عنوان کشوری پیشرو در عرصه تنظیم مقررات و تدوین استاندارد‌های ملی و بین المللی راه اندازی شده است و تاکنون موفق به تدوین ۱۱۷ استاندارد ملی و ۸ استاندارد بین المللی شده است.

معاون نوآوری و تجاری سازی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری به بیان حوزه‌های اولویت دار در این معاونت اشاره کرد و گفت: ما نقشه راه فناوری‌های اولویت دار را بر اساس میزان واردات، اقتدار و خودکفایی احصا کردیم که شامل حوزه‌های "سلامت"، "صنایع غذایی مادر"، "حمل و نقل"، "آب و محیط زیست"، "صنایع لوازم خانگی"، "کاغذ و سلولز منسوجات و پوشاک"، "کاشی و سرامیک"، "قطعات الکترونیک"، "مواد پیشرفته"، "معدن"، "سیمان"، "انرژی"، "فولاد و صنایع فلزی" و "ماشین آلات" می‌‎شود.

وی اضافه کرد: در این حوزه‎‌ها ما با سازمان ملی استاندارد همکاری‌های بیشتری برای اخذ تاییدیه‎ها برای محصولات جدید در این حوزه‌ها خواهیم داشت.

صالحی، همچنین از انعقاد تفاهم نامه‌ای با سازمان ملی استاندارد، در این همایش خبر داد و گفت: این تفاهم نامه میان این سازمان، معاونت علمی، صندوق نوآوری و شکوفایی و پژوهشگاه استاندارد در راستای توسعه نظامات استاندارد به امضا می‎رسد.

وی بهره گیری از توانمندی‌های شرکت‌های دانش بنیان و فناور و دارای توان تحقیقاتی بالا در راستای تدوین استاندارد‌های نوین برای رفع موانع تجاری سازی و توسعه بازار محصولات شرکت‌های دانش بنیان، آموزش و توانمندسازی شرکت‌های دانش بنیان، فناور، مشاوران و کارگزاران در راستای توسعه استانداردسازی شرکت‌های دانش بنیان و فناور، شناسایی نیاز‌ها و اولویت‌های کشور و شرکت‌های دانش بنیان و فناور در زمینه تدوین استاندارد‌های ملی، بهره گیری از ظرفیت‌های شرکت‌های دانش بنیان و فناور دارای گواهینامه انطباق (COC) و محصول (COP) به منظور تدوین استاندارد‌های ملی و تقویت ارتباط ذی نفعان زیست بوم نوآوری و شبکه سازی برای ارتقای سطح استاندارد‌های ملی در حوزه‌های فناوری‌های نوین و روزآمد را از اهداف این تفاهم نامه ذکر کرد.