از «همین» ۹۰ نامه در راه تا بدترین سال برای ادبیات کودک و نوجوان!

به گزارش خبرنگار حوزه هنر و ادب «خبرگزاری دانشجو»؛ هفته‌ای که گذشت بازار کتاب با خبرهای متفاوتی همراه بود؛ خبر اول اینکه:

تاریخ شفاهی پهلوی دوم ۵۵جلدی می‌شود

حسین دهباشی، مدیر پروژه تاریخ شفاهی ایران ــ عصر پهلوی دوم با اشاره به این پروژه از انتشار مجلدات جدید آن خبر داد و گفت: این پروژه در ۵۵ جلد تدوین شده و به‌تدریج منتشر خواهد شد. تا پایان سال جاری نیز شش مجلد از این پروژه منتشر و روانه بازار کتاب خواهد شد.

پروژه تاریخ شفاهی دوره دوم پهلوی از ۱۴ سال پیش با مشارکت سازمان اسناد و کتابخانه‌ ملی و صدا و سیما (شبکه چهار سیما) آغاز شد. در این طرح با ۵۷ تن از رجال سیاسی دوره پهلوی دوم گفت‌وگو انجام شده که ثمره این گفت‌وگوها انتشار ۵۵ جلد از تاریخ شفاهی این دوره است. در این پروژه کارشناسان و پژوهشگران متعددی همکاری داشتند.

سمت‌های تمامی ۵۷ نفر مصاحبه‌‌شونده، از وزارت به بالا است، این پروژه مشتمل بر شش‌هزار ساعت مصاحبه صوتی و تصویری و حدود ۱۰۰۰ ساعت مصاحبه تصویری، چهارهزار قطعه عکس و ۲۰ هزار برگ سند نویافته از اسناد ساواک، اسناد کارگزینی ارتش، مجموعه اسناد شخصی مصاحبه‌شوندگان و اسناد دربار است که از این پس در اختیار پژوهشگران خواهد بود.

ناگفته‌های عملیات خیبر در جلد دوم «گردان نهم»‌

گلعلی بابایی نویسنده از اتمام تألیف جلد دوم کتاب «گردان نهم» خبر داد و گفت:‌این کتاب به زودی منتشر و در نمایشگاه کتاب تهران عرضه خواهد شد. البته این احتمال وجود دارد که از کتاب در مراسمی در اسفند ماه رونمایی کنیم.

وی ادامه داد:‌ در جلد دوم «گردان نهم»‌ عملیات‌های گردان حبیب از تابستان سال ۶۲ تا بهار سال ۶۵ که با عملیات والفجر به اتمام می‌رسد،‌ بررسی می‌شود.

وی ادامه داد:‌ ماجرای «گردان نهم» درباره گردان حبیب‌بن مظاهر است که از بدو تشکیل آن، یعنی از اسفند 1360 تا پایان عملیات والفجر 1 در فروردین 1362 را در جلد اول روایت کردم.

بابایی تصریح کرد:‌ نحوه تشکیل تیپ‌ها و گردان‌های رزمی سپاه،‌ نحوه هجوم دشمن به خاک ایران در شهریور سال 59، محورهای هجوم و هسته‌های مقاومتی که در مناطق مخالف جبهه تشکیل و اندک اندک شکل منسجمی گرفت‌، ورود بسیج به عنوان بازوی سپاه، سازماندهی بسیج توسط سپاه از محورهای مورد اشاره در این کتاب است.

این نویسنده گفت: نوع شکل‌گیری گردان «حبیب‌ابن مظاهر» مسئولان آن در مقاطع مختلف، عملیات‌ها، محورهای عملیاتی و... نیز از دیگر موضوعاتی است که در این کتاب به آن‌ها اشاره شده است. در واقع این اثر مستندی پژوهشی است که در قالب داستان بازگو شده است.

وی با اشاره به جلد دوم این کتاب گفت:‌ در جلد دوم به عملیات خیبر به صورت مفصل پرداخته شده و مطالبی که درباره این عملیات تاکنون منتشر نشده بود،‌ روایت شده است.

بابایی با اشاره به اینکه جلد دوم «گردان نهم» در حقیقت ناگفته‌های عملیات خیبر را روایت کرده است‌، گفت:‌ وضعیت داخلی یگان‌ها،‌ شرایطی که رزمنده‌های در این عملیات تحمل کردند‌، وقایعی که در طلاییه و مجنون رخ داد،‌ شهادت شهید همت و ... از جمله مهمترین مباحث روایت شده است.

وی با اشاره به تألیف جلد سوم این کتاب گفت:‌ در جلد سوم نیز گردان حبیب در دو سال پایانی جنگ ترسیم خواهد شد.

رهبر انقلاب نیز چندی پیش درباره این کتاب فرموده‌اند:‌ «ماجرایی که این آقای گلعلی بابایی در کتاب «همپای صاعقه» از برخورد شهید وزوایی و آقای متوسلیان را نقل می‌کند، این ماجرا خودش دست‌مایه یک فیلم است، از این قضیه یک فیلم زیبای هنری درست می‌شود. کتاب‌های بسیار خوبی در رابطه با دفاع مقدس نوشته شده است. این کتاب‌ها منبع ده‌ها فیلم و ده‌ها رمان می‌تواند بشود. اگر نویسندگان ما و هنرمندان تلاش وسیعی آغاز کنند، عرصه دفاع مقدس شایستگی ده‌ها رمان را دارد. این کتاب‌ها همچنین شایستگی ترجمه به زبان‌های زنده دنیا را  دارند. هم کتاب‌های خاطرات شفاهی و هم خاطرات مربوط به اسرای عراقی. اگر این کتاب‌ها به زبان انگلیسی و اسپانیولی و عربی و زبان اردو ترجمه و در جهان منتشر بشود، می‌دانید چه اتفاقی در دنیا می‌افتد؟ همین کتابی که درباره «گردان نهم» تهران اخیراً گلعلی بابایی نوشته و شهید وزوایی و دیگران را مفصلاً شرح داده است، انسان وقتی این کتاب را می‌خواند، به معجزه انقلاب پی می‌برد. آدم می‌بیند بچه‌های دانشجو بی‌اطلاع و بی‌خبر وارد جنگ شدند و در مدتی کوتاه به یک طراح و استراتژیست جنگ مبدل شده‌اند، این‌ها معجزات انقلاب است».

«گردان نهم» هم‌چنین از جمله کتاب‌های دفاع مقدسی است که به دو زبان عربی و انگلیسی ترجمه شده است‌ و موسسه فرهنگی و هنری روایت در تلاش است تا آن را منتشر و در اختیار علاقمندان به آثار دفاع مقدس در کشورهای عربی و انگلیسی قرار دهد.

اتمام تدوین تمام ۴۵ جلد «فهرستگان نسخ خطی ایران»

حجت‌الاسلام و المسلمین مصطفی درایتی، مدیر «مؤسسه پژوهشی الجواد(ع)»، با اشاره به فعالیت‌های این مؤسسه در تدوین «فهرستگان نسخه‌های خطی ایران» موسم به «فن‌خا» گفت: تاکنون 34 جلد از این مجموعه منتشر و روانه بازار کتاب شده است. همچنین مدتی است که 11 جلد از نمایه این مجموعه نیز به سازمان اسناد و کتابخانه ملی سپرده شده است که امیدوارم تا بیست و هشتمین دوره نمایشگاه کتاب تهران منتشر شود و در اختیار علاقه‌مندان به کتاب‌ و نسخ خطی قرار گیرد. 

این پژوهشگر حوزه نسخ خطی با بیان اینکه مجموعه «فن‌خا» برای آن دسته از پژوهشگرانی که در حوزه تاریخ علم و نسخ خطی فعالیت می‌کنند، منبع غنی و پرمحتوایی به حساب می‌آید، یادآور شد: اطلاعات انتشار نسخه‌ها مانند تاریخ، مکان و نام کاتب  در این مجموعه ذکر شده‌اند. در مواردی نیز به وابستگی کتاب به آثار دیگر اشاره شده است. به دلیل اهمیتی که هنرمندان و پادشاهان به کتابت برخی از آثار مانند قرآن کریم در طول تاریخ می‌دادند، آثار متنوع و ارزشمندی در این حوزه تهیه شده است که از وجوه مختلف حائز اهمیت‌اند. از جمله این موارد می‌توان به تذهیب، نوع کاغذ، خط و... اشاره داشت که در مجموعه «فن‌خا» تا حدودی به توضیح در این حوزه نیز پرداخته‌ایم.

مدیر طرح فهرستگان مشترک نسخه‌های خطی ایران به تعداد نسخ خطی مندرج در این مجموعه اشاره کرد و یادآور شد: تمامی نسخ خطی موجود در کشور در موضوعات مختلف در این مجموعه فهرست‌نگاری شده‌اند. در مجموع 327 هزار نسخه خطی هستند. البته این تعداد تنها مختص به نسخ خطی‌ای است که شناخته شده‌اند و از مکان آنها مطلع‌ایم. بسیاری از منابع خطی هستند که در مکان‌های دورافتاده و در گنجینه‌های خانه‌ها خاک می‌خورد و ما از وجود آنها مطلع نیستیم.

درایتی افزود: 15 سال زمان برای نگارش این فهرستگان صرف شده است. در دو سال گذشته که کار انتشار آن آغاز شده است، فشار زیادی به مجموعه برای اتمام نگارش وارد آمده است، اما خوشبختانه به لطف خدا توانستیم که این کار مهم را به سرانجام برسانیم.

 تمامی نسخه‌های ترجمه عربی زندگی‌نامه شهید همت و متوسلیان طی دو ماه به فروش رسید

حسن شکری رئیس موسسه فرهنگی و هنری روایت (لشکر 27 بعثت) از توزیع آثار ترجمه شده در عرصه دفاع مقدس در کشورهای لبنان،‌ سوریه و عراق خبر داد و گفت:‌ مجموعه بیست و هفت در بیست و هفت که به زندگی‌نامه فرماندهان لشکر 27 محمد رسول‌الله(ص) می‌پردازد‌، از جمله این آثار است.

وی با اشاره به استقبال از این آثار گفت:‌ در میان مجموعه بیست و هفت در بیست و هفت کتاب‌هایی چون «ماه همراه بچه‌هاست» زندگی‌نامه شهید همت‌، «در هاله‌ای از غبار» زندگی‌نامه حاج احمد متوسلیان و... پس از توزیع با استقبال قابل توجهی روبرو شدند،‌ به گونه‌ای که تمامی نسخه‌های عرضه شده در مدت زمان یک ماه و نیم پس از توزیع به فروش رفتند.

شکری افزود:‌ تمام شدن نسخه‌های عرضه شده به دلیل توزیع در سازمان‌ها‌، نهادها یا کتابخانه‌های این کشورها نبوده است‌، بلکه همه این نسخه‌ها در فروشگاه‌های کتاب به فروش رفته‌اند و این نشان می‌دهد که مخاطبان عرب‌زبان طالب کتاب‌های دفاع مقدس هستند.

وی هم‌چنین با اشاره به توزیع ترجمه آثار فداع مقدس به زبان‌های انگلیسی و فرانسوی گفت:‌ تاکنون کتاب‌های بسیاری از جمله «ماه همراه بچه‌هاست»‌، «خط فکه» و... به زبان انگلیسی ترجمه شده‌اند‌، البته در امر توزیع این کتاب‌ها با مشکلاتی مواجه هستیم،‌ مهمترین مشکل در این زمینه این است که نماینده‌ای برای توزیع نداریم.

شکری گفت:‌ اقداماتی که تاکنون نسبت به توزیع این آثار انجام شده است،‌ نیز،‌ عمدتا بر پایه روابطمان بوده است،‌ تاکنون در کشورهای لبنان و سوریه 12 هزار نسخه توزیع شده است‌، که این 12 هزار نسخه طی دو ماه در دانشگاه‌های این دو کشور به فروش رفت. البته تعدادی از این کتاب‌ها نیز در داخل کشور به فروش رفته است‌، برای نمونه باغ موزه دفاع مقدس 7 هزار جلد ترجمه عربی و انگلیسی برخی از این کتاب‌ها را برای عرضه به میهمانان خارجی خود خریداری کرد.

وی در پایان سخنان خود با اشاره به اقدامات انجام شده برای برطرف کردن مشکلات توزیع این آثار در خارج از کشور و عمدتاً در کشورهای انگلیسی زبان گفت:‌ مذاکراتی با سازمان فرهنگ و ارتباطات داشتیم،‌ با بخشی از رایزنی‌ها ارتباطات خوبی برقرارکرده‌ایم تا بتوانیم روند توزیع را تا اندازه‌ای تسریع بخشیم.

امسال بدترین سال برای ادبیات کودک و نوجوان بود

جعفر ابراهیمی (شاهد) شاعر و نویسنده کودک و نوجوان با اشاره به آثار در دست انتشار خود گفت:‌ «تولد قارقارک» و دو جلد از مجموعه 3 جلدی قصه برای خردسالان با عناوین «بوس پدربزرگ»‌ و «عینک پدربزرگ» از سوی نشر پیدایش در دست انتشار است.

وی ادامه داد: هم‌چنین «پرنده خواهر من است» نیز مجموعه شعری برای نوجوانان است که از سوی کانون پرورش فکری کودک و نوجوان زیر چاپ است.

این نویسنده و شاعر کودک و نوجوان با اشاره به وضعیت صنعت نشر در کشور گفت:‌ وضعیت صنعت نشر به طور کلی چه ادبیات کودک و چه ادبیات بزرگسال اصلاً مساعد نیست،‌ حتی می‌توان گفت،‌ در سال جاری ادبیات کودک و نوجوان بدترین سال در طول 35 سال پس از پیروزی انقلاب را سپری کرده است.

وی با بیان این مطلب که وضعیت بد دو سال اخیر در سال جاری به بیشترین حد خودش رسید،‌ و هیچ حرکت قابل توجهی را در عرصه نشر کشور شاهد نبودیم،‌ گفت:‌ پیش از آن در بین ناشران و نویسندگان جنب‌و جوش‌های خوبی دیده می‌شود، اما اکنون علاوه بر اینکه انگیزه نوشتن در میان نویسندگان افول کرده است‌، انگیزه مطالعه نیز در میان مخاطبان وجود ندارد و شمارگان نشر بسیار پایین آمده است.

ابراهیمی با اشاره به شمارگان هزار نسخه‌ای کتاب‌ها گفت:‌ اخیراً‌ کتابی از بنده از سوی انتشارات مدرسه با شمارگان هزار نسخه منتشر شد،‌ این نخستین‌بار بود که کتاب ما در این شمارگان اندک منتشر می‌شد‌، پیش از آن کتاب‌هایم شمارگان 10 هزار‌، 5 هزار و حداقل 3 هزار نسخه‌ای داشتند. اما اکنون شمارگان کتاب‌ها به زحمت به هزار نسخه می‌رسد.

وی با اشاره به قیمت بالای کتاب‌های به ویژه در حوزه کودک و نوجوان گفت:‌ در شرایطی که قیمت کتاب به دلیل هزینه‌های کاغذ افزایش یافته است و چاپ مجدد معمولا انجام نمی‌‌شود،‌ فروش کتاب نیز کاهش پیدا می‌کند‌، چرا که مردم به دنبال بهانه هستند که کتاب نخرند.

ابراهیمی تصریح کرد: البته تجربه سال‌های اخیر نشان داده است،‌ اگر حرکت‌های مبارک یا فرخنده‌ای در حوزه نشر رخ دهد،‌ کتابی شاخص منتشر و به جامعه معرفی شود،‌ مخاطبان معمولاً‌ از آن استفاده لازم را خواهند کرد. اما نویسندگان دیگر انگیزه‌ای برای نگارش کتاب خوب ندارند‌، حق‌التألیف پایین انگیزه نگارش کار شاخص که زمان‌بر است را از بین برده است.

وی با اشاره به اینکه نویسندگان ادبیات کودک و نوجوان بدون انگیزه شده‌اند‌، گفت:‌ نبود انگیزه لازم برای تولید آثار شاخص ادبایت کودک و نوجوان را به سوی سفارشی‌نویسی سوق داده است‌، انتظار نمی‌رود همه کتاب‌های کودک و نوجوان شاخص باشند،‌ اما حداقل باید چند اثر شاخص تولید شود.

ابراهیمی در پایان با اشاره به اینکه وزارت ارشاد در حوزه ادبیات کودک و نوجوان اقدام خاصی انجام نداده است، گفت:‌ وزارت ارشاد از زمان روی کار آمدن دولت جدید مشغول تصحیح آیین‌نامه‌های مختلف است،‌ اگر هم توجهی به ادبیات نشان‌دهد‌، بیشتر مربوط به بحث‌های حاشیه‌ای ممیزی بوده است که ان هم امروز دغدغه اهل قلم نیست.

«همین» ۹۰ نامه در راه است

عبدالرحیم سعیدی‌راد، شاعر و منتقد ادبی، با اشاره به آثار جدید در دست انتشار خود گفت: اخیراً اثری را در دست تدوین و نگارش نهایی دارم که در قالب نثرهای ادبی منتشر خواهد شد. این اثر دربردارنده 90 نامه عاشقانه و عارفانه به یک معشوق آسمانی است که با عنوان «همین» منتشر خواهد شد.

وی ادامه داد: «همین» پس از «دیگر عرضی ندارم» و «حق با آفتابگردان‌ها است» سومین اثر من در قالب نثر ادبی محسوب می‌شود. برای انتشار این اثر با انتشارات هزاره ققنوس صحبت کرده‌ام و به احتمال زیاد تا پایان سال جاری منتشر و در بیست و هشتمین دوره نمایشگاه کتاب تهران عرضه خواهد شد.

متن ذیل نمونه‌ای از نثرهای ادبی سعیدی‌راد است که به عنوان نمونه ذکر می‌شود:

«این واژه‌های روزه‌دار چقدر بوی زلالی تو را می‌دهند. بوی تلاوت دست‌های بهشتی‌ات. این کلمات به ظاهر لال، که در چشمه چشمانم تطهیر شده‌اند، منتظر نوازش دستان با کرامت تو هستند.

پشت هریک از این واژه‌ها معانی ژرفی ایستاده که تا خدا قد کشیده‌اند. صدای ربنای لب افطار دلم را پرواز می‌دهد به شب‌های بی‌فروغ سنگری که با نجوای شبانه‌ات روشن شده بود. گاهی از خودم می‌پرسم وقتی لب‌هایت آرام تکان می‌خورد از خدا چه می‌خواستی که حتی عطر نفس‌های تو را نیاوردند. حالا حتی فرشته‌ها هم سراغ سادگی قنوت بی‌آلایش تو را می‌گیرند. می‌دانم! عرش همین نزدیکی است. درست بالای نام مهربان تو!»

«یادگاران ۲۵» به زندگی شهید سهراب عیسی‌پور رسید

سیداحمد معصومی‌نژاد، نویسنده، گفت: زندگی و خاطرات شهید سهراب عیسی‌پور جدیدترین کتابی است که به اتمام رسیده و از سوی انتشارات روایت فتح به چاپ خواهد رسید. در این اثر، همانند سبک دیگر مجلدات «یادگاران» به ارائه 100 خاطره کوتاه از اعضای خانواده، همرزمان و همراهان شهید ارائه شده است.

وی ادامه داد: شهید عیسی‌پور از شهدای شاخص در حوزه ورزش رزمی است. این شهید بزرگوار متولد سال 1341 در روستای باروق از توابع استان اردبیل است که در سنین نوجوانی به تهران آمد. از همان سنین با ورزش رزمی «کونگ فو» آشنا شد و با استعدادی که از خود نشان داد، مورد توجه ویژه اساتید سرشناس این رشته قرار گرفت. وی توانست مراحل مختلف این رشته ورزشی را زیر نظر این اساتید پشت سر گذارد و از ابتدای دوران جوانی در «گونگ فو»، حرفی برای گفتن داشته باشد و به یکی از اساتید این عرصه تبدیل شود.

این نویسنده یادآور شد: بعد از انقلاب و با آغاز جنگ، شهید عیسی‌پور به سربازی رفت و در سال 61 در منطقه شلمچه دچار عارضه ناشی از بمباران شیمیایی شد. وی طی هشت سال دفاع مقدس به دفعات مجروح شد. این شهید بزرگوار سرانجام پس از 14 روز کما، در 20 دی ماه سال 1377 در بیمارستان ایران مهر به دلیل مجروحیت شیمیایی به درجه رفیع شهادت نائل شد.

معصومی‌نژاد یادآور شد: شهید عیسی‌پور در طول فعالیت‌های ورزشی‌ خود، تأثیرات مثبتی بر اطرافیان خود داشت. در میان خاطرات این شهید نقل شده که وی خود عامل پیوند شاگردانش با مسجد بوده است.

به گفته این نویسنده، همرزمان و تعدادی از شاگردان این شهید بزرگوار روز پنجشنبه، 18 دی‌ماه، در آستانه سالروز شهید بر سر مزار وی حاضر خواهند شد. این مراسم امروز ساعت 10 در قطعه 29 بهشت زهرا(س) برگزار خواهد شد.