شب گذشته؛
به گزارش خبرنگار علمی «خبرگزاری دانشجو»، در برنامه شب گذشته ثریا آقایان مهندس حمید چیتچیان، مشاور عالی وزیر نیرو، دکتر عباس علی آبادی، مدیر عامل گروه مپنا، دکتر ناصر باقری مقدم، کارشناس ارشد سیاست گذاری انرژی های تاثیرپذیر، از جمله میهمانان برنامه بودند.
مقصودی، مجری برنامه، در اولین سوال خود از عباس علی آبادی در باب چگونگی شکل گیری ایده گروه مپنا توضیحاتی خواست.
علی آبادی اظهار داشت: اهمیت برق بر کسی پوشیده نیست؛ صنعت برق در جای جای زندگی ما و جهان نقش مهمی ایفا می کند؛ کشور ما نیز از گذشته های دور از مشکل برق رنج می برد؛ اهمیت مسئله برق و نیز ظرفیت بسیار خوب در کشور و وجود سوخت های فسیلی به ویژه گاز، که کشور ما را از همسایگان خود که نیز ممتاز و متمایز کرده است، این فکر را در ذهن مدیران ایجاد کرد که می تواند زیر ساخت خوبی برای تولید داخل باشد و میتوان در منطقه نقش متفاوت و ممتاز ایفا کرد.
این امر راهنمای خوبی برای مدیران بود که در این زمینه تصمیم اساسی بگیرند؛ به همین دلیل اراده بر این قرار گرفت که در صنعت برق در مسیری حرکت کنیم که بتوانیم جزو رتبه های اول باشیم؛ در این صنعت بیش از هر صنعتی حرکت به سمت خوداتکایی و خودکفایی مورد تاکید قرار گرفت؛ سازمان هایی از جمله مپنا ایفای نقش جدیدی در تولید برق را بر عهده گرفتند.
در برق نمی توانند ما را تحریم کنند، چرا؟
مقصودی پرسید: چه فاکتورهای مدیریتی در 20 سال گذشته در وزارت نیرو وجود داشته است که در وزارت خانه های دیگر وجود نداشته است؟
چیتچیان پاسخ داد: ظرفیتی که وقوع انقلاب به وجود آورد و تاثیراتی که بر مردم داشت، بزرگترین انگیزه برای چنین اقداماتی در این حوزه بود، صنعت برق از نظر پایه دانش در رتبه بالایی قرار داشت. این صنعت از همان ابتدا مراوده و تعامل بسیار جدی و خوبی با دنیا داشت، حتی گمان می کنم در 20 سال پیش موفق تر از زمان حال هستیم.
ارتباط فعال با دنیا ظرفیت هایی را ایجاد کرد و هوشمندی مدیران این صنعت در آن مقطع بود که از پتانسیل ایجاد شده به نحو احسن استفاده کردند، ایجاد ساختارهای مناسب در این صنعت، که بتواند این رسالت را بر عهده بگیرد، نیز از جمله نکات قابل ذکر در این امر است، ساختارهایی همانند ساختارهای پیمانکاری، مشاوره ای و... ایجاد شد.
رقابت، مانع ارائه خدمات شرکت های خارجی شد
مجری برنامه در ادامه مطرح کرد: کار گروه مپنا چگونه شروع شد در حالی که هیچ تجربه ای در زمینه ساخت نیروگاه نداشتیم؟
علی آبادی چنین توضیح داد: باید متذکر شوم کار هم چنان ادامه دارد و ما به انتهای راه نرسیده ایم، ما در ابتدا تقریبا هیچ تجهیزی را در داخل کشور نمی ساختیم و تقریبا هیچ پیمانکاری در داخل نداشتیم. اگر چه در کنار شرکت های خارجی همکاری وجود داشت، کار با تاسیس گروه مپنا به عنوان مدیریت پروژه های نیروگاهی و با هدف سازماندهی و ایجاد ساختاری که بتواند بومی سازی را کلید بزند، شروع شد.
در ابتدا تجهیزات اصلی را از خارج وارد کردیم و تجهیزات غیر اصلی را سعی داشتیم در داخل تولید کنیم، به تدریج به سمت ساخت تجهیزات اصلی در داخل پیش رفتیم و اندک اندک به سمت ساخت عناصر تشکیل دهنده تجهیزات اصلی حرکت کردیم.
ما در حال حاضر در دنیا جزو چند کشوری هستیم که توربین گاز بزرگ می سازد که ساخت آن در انحصار چند کشور دنیا می باشد، ما اکنون تجهیزاتی را صادر می کنیم که همه گمان می کردند اگر تحریم شود کار ایران تمام است، البته هر روز توربین ها باید مدرن شوند، حرکت برای تولید محصولات با کیفیت دیروز به تولید محصولات با کیفیت امروز همواره ادامه دارد.
بحث رقابت باعث شد بسیاری از شرکت های خارجی از ارائه خدماتی که موظف به انجام آن بودند خودداری کنند، از این مرحله وارد فاز تحقیق و توسعه شدیم.
جای برندهای ایرانی خالی است
مقصودی سوال بعدی خود را این چنین مطرح کرد: وضعیت ما در دیگر حوزه ها و دیگر شرکت ها چگونه است؟
چیتچیان گفت: در 20 سال پیش مراحل طراحی و ساخت و اجرای تجهیزات صنعت برق به دست خارجی ها صورت می گرفت اما امروز تمام این مراحل در داخل انجام می گیرد.
در زمینه ساخت نیروگاه های حرارتی، اجرای سد های برق- آبی و ساخت نیروگاه های برق- آبی، ساخت سیم و کابل، ساخت دکل های برق و... شرکت های متعددی داریم، کشورهایی که کار ایران را دیدند اذعان دارند که کار ایران در زمان کمتر و با کیفیت بهتر انجام می شود.
شرکت های مشاوره ای و پیمانکاری ما شرکت های کارآمدی شده اند اما در چند سال اخیر از نظر اقتصادی صنعت برق را در وضعیتی قرار دادیم، که روز به روز این شرکت ها در خال تضعیف هستند، چراکه کار برای وزارت نیرو انجام شده است اما وزارت نیرو قادر به پرداخت مطالبات این شرکت ها نیست، در این زمینه نیاز به تحول داریم و در نگاه برنامه ریزان کشور باید در اولویت قرار گیرد.
مقصودی از مشکلات پیش روی گروه مپنا توضیح خواستند که علی آبادی در پاسخ گفت: در حوزه صنعت نفت وارد شدیم و مهم ترین تجهیز این صنعت یعنی ماشین های دوار را تولید می کنیم، ساختار ایجاد شده در مپنا استعداد و ظرفیت فوق العاده ای است که در هر صنعتی ورد پیدا کند راه گشا خواهد بود.
مشکل ما در ساختار صنعتی تنها کارخانه یا تولید قطعه نیست بلکه بحث اقتصاد برق از مهم ترین مشکلات این حوزه است، آیا سرمایه گذاری انجام شده در این صنعت با این مدل اقتصادی هرگز بازگشتی در آن وجود خواهد داشت؟
بازده در تولید، انتقال و توزیع برق در کشور ما مطلوب نیست
مقصودی پرسید: در طرح هدفمندی یارانه ها مردم فشار ناشی از اجرای طرح را تحمل کردند اما دولت در جایی که سهم او بود یعنی در ایجاد نیروگاه های سیکل ترکیبی کوتاهی نموده است، چرا؟
چیتچیان، مشاور عالی وزیر نیرو، اذعان داشت: از این به بعد باید در زمینه کیفیت برق تلاش بیشتری شود. راندمان و بازده در تولید برق، انتقال برق، توزیع برق در کشور ما مطلوب نیست، متاسفانه اتلاف انرژی بسیار سنگینی داریم، این مسئله آن اهمیتی که باید در وزارت نیرو داشته باشد را ندارد، تصور غالب در وزارت نیرو و مجریان این است که هر اندازه مصرف بالا رود باید برای آن نیروگاه ساخته شود.
بهترین نوع نیروگاه، سیکل ترکیبی است که راندمان آن حدود 45درصد می باشد، در دنیا بر روی نیروگاه های تولید همزمان برق و حرارت(سی اچ پی) تکیه کردند که راندمان این نیروگاه ها بالای 85درصد می باشد، در این مرحله، از تولید برق از سوخت مقداری حرارت تولید می شود که بخشی از این حرارت را می توان به برق تبدیل نمود اما بخش عمده آن در فضا رها می شود.
درحالی که این بخش از حرارت قابل بازیافت است و برای تولید آب شیرین میتوان استفاده کرد و نیز این حرارت را می توان به صورت بخار به صنایع بدهیم، دولت و مجلس باید تصمیم بگیرند که هر سرمایه گذاری جدیدی که قرار است انجام شود به صورت سی اچ پی باشد، متاسفانه در وزارت نیرو برای این امر ساختاری ایجاد نشده است با اینکه هدف گذاری شده است.
قابل ذکر است یک چهارم برق تولیدی تا به دست مصرف کننده برسد از بین می رود. زدن نیروگاه های کوچک در نقطه مصرف این نتیجه را دارد که نیاز به انتقال و سیستم توزیع نخواهیم داشت و در نهایت تلفات نیز نخواهیم داشت، ما نام این سیستم را تولید پراکنده برق می گذاریم.
برای حفظ منابع فسیلی باید نیروهای تجدیدپذیر را گسترش دهیم
در ادامه، گفت وگوی تلفنی با باقری مقدم درباره انرژی های نو صورت گرفت. در این گفت وگو باقری مقدم اذعان داشت: حدود 19-20 سال است که در امر انرژی های تجدیدپذیر اهتمام ورزیدیم اما در کل این 20 سال حدود 100 مگاوات نیروگاه تجدیدپذیر در کشور تاسیس کردیم، به نظر بنده یکی از زوایا نقطه ضعف وزارت نیرو در چند سال گذشته به عدم توجه به توسعه انرژی های تجدیدپذیر باز می گردد.
توهم منابع باعث شده است که گمان کنیم نیاز به توسعه نیروهای تجدیدپذیر نداریم. ساختار نامناسب توسعه انرژی های تجدیدپذیر در کشور نیز از این مطلب ناشی می شود که برنامه های نامناسب ( از جمله اصلاح قیمت) را نیز ایجاد کرده است.
سازمان برنامه از مخالفان توسعه انرژی های تجدیدپذیر بود
در ادامه مبحث انرژی های تجدیدپذیر، مقصودی چرایی بها ندادن به این بحث را جویا شد که چیتچیان چنین اظهار داشت: سرگذشت انرژی های تجدیدپذیر در کشور ما سرگذشت اسفناکی است، سازمان برنامه یکی از مخالفان جدی این کار بوده است، در داخل وزارت نیرو نیز مخالف های جدی با این مسئله بوده است که هنوز هم وجود دارد.
حدود 19 سال پیش سازمان انرژی های نو ایجاد شد. یک اداره کل برای سیاست گذاری در این زمینه تحت عنوان «دفتر انرژی های نو» تشکیل شد، اقداماتی صورت گرفت و پروژه هایی تعریف شد، در کشور ما قرار است سازمان انرژی های نو و سازمان بهره وری انرژی را با سازمان توسعه برق ایران ادغام کنند در حالی که در تمام دنیا تلاش می شود سازمان یا حتی وزارت خانه ایی مجزا در این حوزه تاسیس شود.
سوخت224 میلیون بشکه گازوئیل در نیروگاه برای تولید برق
هر مقدار سوخت که می توانیم از ذخایر خود تولید کنیم را می شود در صنایع پتروشیمی استفاده کرد که ارزش افزوده بیشتری از آن تولید شود، از باد و خورشیدی و سایر منابع تجدیدشونده می توان برای تولید برق استفاده کرد، در طی 8 سال 224 میلیون بشکه گازوئیل در نیروگاه های وزارت نیرو سوزاندیم تا برق تولید کنیم، ارزش این گازوئیل 25 میلیارد دلار بوده است!
محاسبه کردیم اگر قرار بود همین میزان هزینه را برای تولید نیروگاه های بادی مصرف کنیم، 14 هزار و 500 مگاوات نیروگاه بادی می توانستیم ایجاد کنیم، هزینه کل ایجاد نیروگاه های بادی در آن زمان 22 میلیارد دلار می شد یعنی 3 میلیارد دلار کمتر از ارزش گازوئیلی که مصرف شد و این نکته را می دانید که ما گاهی گازوئیل را وارد می کنیم!
اگر این تدبیر را به خرج می دادیم و به جای مصرف گازوئیل نیروگاه بادی می ساختیم هم هزینه کمتر بود و هم همان میزان برق را تولید کرده بودیم و هم آلودگی نداشتیم و هم اینکه آن نیروگاه ها تا 15 سال دیگر می توانست برق تولید کند، ارزش سوختی که ذخیره می شد 70 میلیارد دلار بود.
ارسال نظرات