متقی: حفظ ابزار‌های هسته‌ای کشورمان تنها معادله‌ای که می‌تواند آمریکا را به تعهدات خود وفادار نگه دارد

به گزارش خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشجو، متقی عضو هیئت علمی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران در همایش «احیای هیچ» که به همت بسیج دانشجویی در دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران برگزار شد، گفت: ما یک کشور منطقه‌ای با قابلیت‌ها و قدرت منطقه‌ای با این وجود هر اقدامی می‌خواهیم انجام دهیم باید بدانیم که در چه جایگاه ساختاری قرار داریم. نکته دوم اینکه ما یک کشور انقلابی هستیم که یا می‌خواهیم در فضای ترمیدور قرار بگیریم و یا اینکه می‌خواهیم وارد مرحله گام دوم انقلاب اسلامی شویم.

وی افزود: مشکلی که در اوکراین وجود داشت و منجر به درگیری با روسیه شد این بود که زمامداران اوکراین عقلانیت حکمرانی را در یک فضای عملگرایانه نداشتند و به این مسئله توجه نکردند که آن‌ها یک زمانی بخشی از شوروی بودند و امروز روسیه حداقل در رقابت با جهان غرب جایگزین هویتی ژئوپلیتیک شوروی است.

متقی با بیان اینکه تغییر دولت در ایران نباید یک عامل مثبت یا منفی جدی در مذاکرات باشد، چون بحث اصلی این است که دستور کار ما در مذاکرات باید چه باشد، تصریح کرد: یکی از چالش‌های ما در برجام چالش‌های ایدالیسم در برابر رئالیسم بود به گونه‌ای که آقای ظریف می‌گفت آمریکایی‌ها باید تعهد بدهند که غنی سازی ما را به رسمیت بشناسند و تحریم‌ها را بردارند و یا می‌گفت آمریکایی‌ها پایبند خواهند بود و هیچ کسی در این کشور نمی‌تواند از برجام خارج شود.

وی با اشاره به اینکه چالش ما در برجام با خنده‌های آقای ظریف نبوده؛ بلکه چالش ما این بود که او چقدر آمریکا را می‌شناسد و چقدر نسبت به توافق وقوف دارد، اظهار کرد: وقتی بحث منافع ملی در میان باشد آمریکا به هیچ توافقی پایبند نیست به گونه‌ای که این کشور در دوران جنگ با سرخپوست‌ها که بخشی از آن حوزه سرزمینی بودند ۴۰۰ بار توافق منعقد کردند و زمانی که معادله قدرت تغییر پیدا کرد توافق را نادیده گرفتند و این واقعیت سیاست بین الملل است.

عضو هیئت علمی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران گفت: امروز نیز گفته می‌شود که آمریکایی‌ها باید تعهد بدهند و یا کنگره رزولوشن داشته باشند واین در حالی است که رزولوشن توسط کنگره هیچگونه قدرت اجرایی، اخلاقی، اجبارکننده و الزام آور برای هیچ کس ندارد و فقط یک روح عمومی را منعکس می‌کند.

متقی بیان کرد: وقتی می‌گوییم کنگره رزولوشن داشته باشد تا دولت‌ها از برجام خارج نشوند کنگره این کار نمی‌کند ما نباید درخواستی داشته باشیم که اصلا در حوزه اختیارات طرف مقابل نیست، چون ما داریم با دولت مذاکره می‌کنیم با این وجود چرا باید مطالبات خود را در رابطه با کنگره بیان کنیم. حال فرض را بر این بگذاریم که کنگره رزولوشن داشته باشد. واقعیت این است هر موقع هر کدام از زمامداران آمریکا اراده کند می‌تواند از برجام خارج شود، چون الزامی وجود ندارد. به هر روی کنگره آمریکا از زمان هویدا تا به امروز در حدود ۱۵۰ رزولوشن در رابطه با ایران صادر کرده خب چطور آن ۱۵۰ رزولوشن اجرا نشود و حال رزولوشن کنگره در مورد برجام اجرا شود.

وی با بیان اینکه رویکرد‌های دولت موجود انقلابی و رادیکال است، اما این دولت در رابطه با حکمرانی دارای ضعف تئوریک است و در نتیجه ما نمی‌دانیم که چه باید بکنیم، تصریح کرد: تنها راه حلی که پیش روی ماست مسئله موازنه است به این معنا که توافقی باقی می‌ماند که در حقوق، تکالیف و تعهدات موازنه وجود داشته باشد و اگر این موازنه نباشد رفاقت‌ها هم باقی نمی‌ماند.

متقی گفت: سوالی که وجود دارد این است که آیا ما می‌توانیم از پروتکل الحاقی خارج شویم؟ در رابطه با برجام ما نمی‌توانیم از پروتکل الحاقی خارجی شویم. چون ما نه تنها پروتکل الحاقی را پذیرفته ایم؛ بلکه پروتکل پلاس را هم که فراتر از پروتکل الحاقی است پذیرفته ایم و حتی دانشگاه‌های ما اگر بخواهند کار هسته‌ای انجام دهند باید به آژانس اطلاع بدهند و یک بحث جدی است که در آینده ما را با مشکلات بیشتری مواجه می‌کند.

وی افزود: سوالی که وجود دارد این است که ما چه بکنیم که آمریکا از برجام خارج نشود و به تعهدات خود وفادار بماند؟ تنها معادله‌ای که وجود حفظ ابزار‌های قدرت است به این صورت که اگر ما فردو، سانتریفیوژها، غنی سازی و هگزا فلوراید اورانیوم را تحت نظارت آژانس و دوربین‌های آنلاین حفظ کنیم تا بدانند که ما هیچ گونه تخطی نداریم در آن شرایط هیچ رئیس جمهوری در آمریکا از برجام خارج نمی‌شود. چرا؟ چون ما قابلیت و ابزاری داریم که اگر آمریکا خارج شود ما هم خارج می‌شویم. ولی اگر سانتریفیوژ‌های پیشرفته خود را به روسیه بدهیم از نظر بنده که استاد روابط بین الملل هستم مثل این است که آن‌ها را به ترکیه و آلمان داده ایم. ما باید به خودمان متکی باشیم و ابزار‌ها در اختیار خودمان باشد، چون اگر این ابزار‌ها در اختیار دیگری قرار بگیرد ابتکار عمل خود را از دست می‌دهیم.

متقی تصریح کرد: بحثی که رهبر معظم انقلاب در رابطه با اقتصاد ملی و اقتصاد مقاومتی و مسائل اوکراین و هسته‌ای مطرح می‌کنند عمدتا مبتنی بر این اندیشه است که نباید قدرت خود را حتی به دوستانمان واگذار کنیم. چرا؟ چون در روابط بین الملل هیچ مشخص نیست که دوست امروز فردا چه جایگاهی داشته باشد. به همین دلیل رویکرد بنده این است که صرفا توافقی می‌تواند تدواوم داشته باشد که این توافق متوازن باشد. یعنی بین حقوق، تعهدات و تکالیف مان یک نوع ارتباط مشخص و دقیق وجود داشته باشد. تعهدات بدون حقوق و حقوق بدون تعهدات هیچ گاه در هیچ توافقی نمی‌تواند پایدار باقی بماند.