گزارشی به بهانه هفته پژوهش
سید محمد مهدی موسوی؛ اهميت و ضرورت پژوهش در جهان امروز به حدي است كه امروزه يكي از مهم‌ترين شاخص‌هاي توسعه يافتگي در هر جامعه، ميزان پرداختن كشورها به موضوع پژوهش و انجام تحقيقات علمي است.
اساساً نقش پژوهش در توسعه همه‌جانبه و پايدار برجسته و انكار ناپذير است و مي‌توان آن را بدون ترديد نيروي محرك توسعه در تمامي حوزه‌ها اعم از فرهنگ، اقتصاد، سياست و جامعه دانست.
در شهر قم نيز مسئله پژوهش به دليل فعاليت گسترده مراكز علمي و حوزوي مورد توجه قرار دارد، اما اينكه تاكنون به چه ميزان پژوهش‌هاي انجام شده در شهر قم زمينه اجراييدر گفت‌وگو با خبرنگار «خبرگزاري دانشجو» در قم، و عملياتي شدن را يافته، نيازمند بحث و بررسي است.
پژوهش‌ها بايد كاربردي شوند
دكتر سيد محمد رضايي، رئيس مركز رشد دانشگاه قم در گفت‌وگو با خبرنگار «خبرگزاري دانشجو» در قم، با تأكيد به لزوم كاربردي بودن پژوهش در كشور اظهار داشت: اگر يافته‌هاي پژوهشي و آموزشي در عمل به كار گرفته نشود، فايده‌اي ندارد؛ متاسفانه مشكل عمده جامعه ما نيز كاربردي نبودن پژوهش‌هااست؛ چراكه عموماً پژوهش‌هاي صورت گرفته در كشور بويژه در حوزه علوم انساني در كتابخانه‌ها خاك مي‌خورند و توجه چنداني به آنها نمي‌شود.
وي با بيان اينكه توجه جدي به امر پژوهش موجب استفاده از ظرفيت‌هاي علمي و شكوفاتر شدن جامعه مي‌شود، افزود: در نظام جديد آموزش عالي در خصوص كاربردي شدن پژوهش‌ها و نيز آماده‌كردن فارغ‌التحصيلان دانشگاهي براي ورود به بازار كار و جذب در بخش‌هاي مختلف صنعت، كشاورزي و خدمات تمهيدات خوبي انديشيده شده كه عملياتي شدن آنها مستلزم رويكرد جدي مديران و مسئولان به امر پژوهش است.
رئيس مركز رشد دانشگاه قم با انتقاد از وجود آفت موازي‌كاري در عرصه‌هاي پژوهشي و تحقيقاتي به ذكر دو راهكار مهم براي برون رفت از معضل موازي‌كاري پرداخت و گفت: ايجاد بانك اطلاعاتي در ميان مراكز علمي و استفاده از نرم‌افزارهاي IT و همچنين ايجاد شبكه جامعه اطلاعاتي بين موسسات و مراكز پژوهشي در كشور دو راهكاري است كه تا حدود بسياري مقابل موازي‌كاري را مي‌گيرد.
رضايي انجام تحقيقات لازم در راستاي صدور فرهنگ ديني را اولويت پژوهشي در قم عنوان و تصريح كرد: در قم نياز به پژوهش است كه در اين راستا ابتدا بايد توجه كرد كه قم چه ساختاري دارد و ما از آن چه انتظاري داريم، از اين رو اگر به شهر قم به عنوان پايگاه شيعي در دنيا نگاه كنيم، تلاش براي صدور فرهنگ تشيع از آن به سراسر جهان ضروري است و در اين خصوص بايد از فناوري‌هاي پيشرفته براي انتقال سريع و دقيق مفاهيم مورد نظر استفاده كنيم.
لزوم پرهیز از پژوهش های تشریفاتی
حجت‌الاسلام سيدحسن موسوي‌نيا، از پژوهشگران حوزه علميه قم نيز در گفت‌وگو با خبرنگار «خبرگزاري دانشجو» در قم، اظهار داشت: اگر مسئله پژوهش صرفاً به امري تشريفاتي مبدل شود، جز هدر دادن منابع بيت المال عايدي براي جامعه ندارد.
وي تصريح كرد: در حال حاضر بنابر گفته خود مسئولان حوزه، در حدود 150 موسسه پژوهشي حوزوي و وابسته به حوزه در قم فعاليت مي‌كنند كه بسياري از فعاليت‌هاي پژوهشي صورت گرفته در آنها يا دوباره كاري بوده و يا اينكه كاربردي نيست.
اين پژوهشگر حوزه علميه قم اضافه كرد: در هفته پژوهش بايد به جاي برگزاري همايش‌ها و سمينارهاي متعدد كم خاصيت، يك بازنگري، آسيب‌شناسي علمي و كارشناسانه جدي در خروجي كارهايي كه به اسم پژوهش انجام مي‌شود، صورت گيرد تا بدانيم در بحث پژوهش چه نقاط ضعف و قوتي داريم، مقصدمان كجاست و براي رسيدن به اين مقصد و اهداف مورد نظر چه بايد بكنيم.
فرهنگ پژوهش را نهادینه كنيم
رضا فرجي، يكي از پژوهشگران فرهنگي استان قم نيز در گفت‌وگو با خبرنگار «خبرگزاري دانشجو» در قم، معتقد است كه براي نهادينه كردن روحيه تحقيق و پژوهشگري در جامعه بايد از مقطع ابتدايي روي اين مسئله سرمايه‌گذاري كرد.
وي گفت: اگرچه در جامعه به لزوم توجه به پژوهش تاكيد بسياري مي‌شود و مسئولان امر هم همواره شعارهايي را در اين زمينه سر مي‌دهند، اما حقيقت تاسف‌باري كه وجود دارد اين است كه توجه به پژوهش بيشتر در حد شعار و حرف است و شناخت مردم از آن هم در حد قابل قبولي نيست.
فرجي افزود: در حال حاضر افراد عادي تا به دانشگاه راه نيافته و درسي به نام تحقيق و پژوهش نداشته باشند، كمتر با مسئله پژوهش آشنا مي‌شوند و اين در حالي است كه موضوع با اهميتي همچون پژوهش در كتب درسي دوره‌هاي مختلف تحصيلي از ابتدايي تا راهنمايي و دبيرستان جايي ندارد و در اين راستا كاش مسئولان آموزش و پرورش ترتيبي اتخاذ كنند تا دانش آموزان دبستاني از همان ابتدا با روش‌هاي اوليه پژوهش آشنا شده و در مقاطع تحصيلي بعدي آن را به صورت كاربردي دنبال كنند تا در زمان ورود به دانشگاه يك فرد آشنا به تحقيق علمي باشند، نه اينكه پس از گذراندن چند ترم تحصيلي و در آستانه فارغ‌التحصيلي هنوز هم با كار پژوهش به درستي آشنا نشده باشند.
پژوهش در دانشگاه‌ها جدي گرفته نمي‌شود
علیرضا یوسف پور ، يكي از دانشجويان رشته حقوق دانشگاه قم نيز در گفت‌وگو با خبرنگار «خبرگزاري دانشجو» در قم، با انتقاد از جدي نگرفتن امر پژوهش و تحقيقات علمي در بسياري از دانشگاه‌ها اظهار داشت: اينكه امسال از سوي رهبر معظم انقلاب به نام سال نوآوري و شكوفايي نام نهاده شده است، معني آن اين است كه هم مردم و هم مسئولان پژوهش را جدي بگيرند و براي پژوهشگران كه در حقيقت نوآوران جامعه هستند، ارزش و اهميت قائل شوند، نه اينكه خداي ناكرده با كم توجهي يا بي‌توجهي به نخبگان و پژوهشگران زمينه مهاجرت آنها به كشورهاي ديگر را موجب شوند.
وي كه خود تاكنون چند اثر پژوهشي را توليد كرده است، خاطرنشان كرد: اگر چه در طول ساليان اخير پژوهشكده‌ها و مراكز تحقيقاتي بسياري در كشور راه‌اندازي شده و بخصوص در دانشگاه‌ها مراكز رشد با هدف انجام پژوهش‌هاي علمي ايجاد شده است، اما به نظر مي‌رسد مادامي كه يك سازماندهي منسجم بين مراكز فعال در عرصه پژوهش ايجاد نشده و جهت دهي مناسبي در فعاليت‌هاي آنان صورت نگيرد، خروجي كار پژوهش مشكلي از مشكلات جامعه ما را حل نمي‌كند./انتهاي پيام/
ارسال نظرات