عدم تعریف دقیق کرسی آزاداندیشی سبب شده تا بین نظرات مسئولان و تشکلهای دانشجویی دانشگاه فردوسی پیرامون این امر، تناقض بوجود بیاید.
گروه فرهنگی«خبرگزاری دانشجو»، دانشگاه فردوسی مشهد به عنوان یکی از بزرگترین دانشگاه های کشور در زمینه های مختلف اقدامات خوبی را انجام داده است؛ اما در این بین، بحث کرسی های آزاد اندیشی و تحقق منویات مقام معظم رهبری در این دانشگاه بسیار قابل تامل است.
این دانشگاه در طول ترم اول سال تحصیلی جاری با برگزاری 10 کرسی آزاد اندیشی توسط تشکل های دانشجویی و نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری، سعی داشته است در تحقق این امر گام موثری بردارد؛ اما آنچه که در خروجی این کرسی ها در طول این ترم دیده شد، گاها کشاندن فضای این کرسی ها به سوی مناظره یا تریبون آزاد و یا انتخاب موضوعات سطحی که مورد نیاز دانشجو نیست، بود.
اداری برگزار شدن کرسی ها، دلیل کند پیمودن مسیر آن است
حامد رومی، مسئول بسیج دانشجویی دانشگاه فردوسی مشهد با اشاره به برگزاری کرسی های آزاد اندیشی در این دانشگاه گفت: برگزار کردن این کرسی ها بصورت اداری باعث کندتر شدن و عدم داشتن یک روند شفاف برای برگزاری آن در دانشگاه شده است و باعث شده، تتوانیم برای دانشجو کار موثری انجام دهیم.
وی با انتقاد از برخی موضوعات کرسی ها افزود: این موضوعات نیاز واقعی دانشجو نیست.
مسئول بسیج دانشجویی دانشگاه فردوسی مشهد با بیان اینکه برگزاری این کرسی ها و نتیجه دادن آن نیازمند تبیین درست فرهنگ آن است، کم تجربگی و عدم اطلاع رسانی دقیق را از جمله مشکلات این کرسی ها دانست و بیان داشت: حتی در این زمینه بسیج دانشجویی این دانشگاه نیز ضعف هایی دارد که این امر باعث شده نتواند اقدامات مناسب و درخوری را انجام دهد.
رومی با اشاره به برگزاری چهار کرسی آزاد اندیشی با موضوع «موسیقی»، «آمریکا ستیزی»، «13آبان» و «نه غزه و نه لبنان» توسط این تشکل دانشجویی گفت: البته کرسی های تخصصی تر دیگری نیز میان اعضای شورای این تشکل برگزار می شود.
وی با بیان اینکه در فضای دانشجویی اراده برای برگزاری این کرسی ها کافی نیست، بیان داشت: همه حرف برگزاری این کرسی ها را می زنند؛ اما کسی حاضر نیست پای این گفتمان بایستد.
مسئول بسیج دانشجویی دانشگاه فردوسی مشهد تصریح کرد: مسئولان دانشگاه نیز گاهی با تراشیدن مانع در برگزاری این کرسی ها باعث بالا رفتن هزینه برای دانشجو می شوند، مانند مخالفت دانشگاه در برگزاری کرسی آزاد اندیشی «تفکیک جنسیتی» که با پیگیری های مجدد، این کرسی برگزار شد.
فصل زیر بنایی کرسی های آزاد اندیشی امنیت فکری است
محمد فکری، جانشین بسیج دانشجویی دانشگاه فردوسی گفت: زیر بنای اصلی کرسی آزاد اندیشی بحث امنیت فکری دانشجو است، دانشجویان باید بتوانند به راحتی نظرات خود را مطرح کنند، چراکه زمانی که دانشجو این امنیت را نداشته باشد از کرسی استقبال پر شوری نخواهد شد.
وی افزود: زمانی که از مسئولان می خواهیم کرسی آزاد اندیشی برگزار کنند، پاسخ آنها این است که ما به اندازه کافی گرفتاری داریم و تا زمانی که این طرز تفکر وجود داشته باشد، زیر بنای اصلی شکل نخواهد گرفت.
جانشین بسیج دانشجویی دانشگاه فردوسی مشهد تصریح کرد: در زمینه کرسی های آزاداندیشی همیشه یک برداشت شخصی وجود دارد و اساسنامه های موجود پاسخگوی نیازهای دانشجویان نیست.
فکری با اشاره به اینکه به صورت عمومی در دانشگاه فردوسی پنج کرسی و بین اعضا 10 تا 12 کرسی در طول ترم برگزار شده است، بیان داشت: متاسفانه حضور مسئولان در این امر کم رنگ و اگر حرکتی صورت گرفته از سمت دانشجویان بوده است.
وی با اشاره به اینکه ماهیت کرسی ها برای بسیاری از دانشجویان هنوز به درستی تبیین نشده و اکثرا تفاوتی میان جلسات نقد و مناظره با کرسی آزاداندیشی نمی بینند، گفت: اکثر موضوعاتی که در جلسات برگزار می شود موضوعات سطحی و بی خطر است که نیاز روز دانشجو نیست و ما باید به سمتی حرکت کنیم که هم موضوعات قوی و جذاب باشد و هم از افراد با اطلاعات کافی بهره بگیریم.
حضور مسئولان دانشگاه در کرسی ها پررنگ نیست
مسعود ولی زاده، دبیر انجمن اسلامی دانشگاه فردوسی مشهد نیز گفت: متاسفانه فضای ذهنی دانشگاه ها فضای حساسی است و همه به این نتیجه رسیده اند که باید این فضا به یک فضای اصلی تبدیل شود و برای رسیدن به این جایگاه اصلی نیازمند موضوعات متناسب با نیاز دانشجو در کرسی های آزاد اندیشی هستیم.
وی افزود: وظیفه این کرسی ها باید دادن شعور سیاسی به دانشجو باشد تا افراد موفق و مخالف به راحتی نظرات خود را مطرح کنند.
دبیر انجمن اسلامی دانشگاه فردوسی مشهد با بیان اینکه کرسی های آزاد اندیشی باید به یک گفتمان تبدیل شود، اعتماد مسئولان دانشگاه به دانشجو را در برگزاری این کرسی ها مهم ارزیابی کرد و گفت: اگر این کار به دانشجو سپرده نشود و دانشجو مجال برگزاری آن را نداشته باشد، همیشه درجا خواهیم زد.
ولی زاده با انتقاد از ساختار مدیریتی در دانشگاه ها که یک ساختار مدیریتی از بالا به پایین است، تصریح کرد: مدیریت در دانشگاه ها مانند مدیریت در کارخانه کاشی سازی است و طبق فرمایش رهبر معظم انقلاب که دانشجو جزو خواص است، باید این شیوه مدیریتی تغییر کند و مجموعه دانشجویان یک دانشگاه بر مدیریت تاثیرگزار باشند.
وی در خصوص دیدگاه مسئولان دانشگاه نسبت به کرسی های آزاد اندیشی بیان داشت: حضور مسئولان در این امر پررنگ نیست، به خصوص در دادن مجوز و همچنین گاهی اوقات به دلیل عدم داشتن بودجه، موافق برگزاری این کرسی ها نیستند.
دبیر انجمن اسلامی دانشگاه فردوسی مشهد ادامه داد: متاسفانه نقص دیگر این کرسی ها از جانب دانشجویان است که به بهانه برنامه های خود از بودجه و امکانات کرسی استفاده می کنند که این برنامه ها سنخیتی با کرسی ندارد!
ولی زاده با اشاره به برگزاری تنها کرسی آزاد اندیشی «تفکیک جنسیتی» توسط این تشکل دانشجویی گفت: موضوع کرسی های آزاد اندیشی نباید این باشد که تنها به دغدغه دانشجو بپردازد؛ بلکه باید برای آنها دغدغه ساز نیز باشد، همچنین اساتید دانشگاه نیز در این کرسی ها برای عقلانی تر شدن آن حضور داشته باشند.
برگزاری کرسی های آزاد اندیشی در دانشگاه باید جدی تر دنبال شود
غفاری، مدیر فرهنگی دانشگاه فردوسی مشهد با متوسط ارزیابی کردن روند کرسی های آزاد اندیشی در دانشگاه گفت: کرسی های آزاد اندیشی آنچنان که باید پرشور نیست، ولی می تواند بهتر از این برگزار شود.
وی با تاکید بر اینکه این کرسی ها باید جدی تر برگزار شود، افزود: علت اینکه این کرسی ها کم رنگ شده این است که دانشجویان آن طور که باید و شاید در این زمینه آمادگی پیدا نکردند؛ امید است که در آینده بهتر عمل کنند و انتظار ما این است که فعال تر باشند.
مدیر فرهنگی دانشگاه فردوسی مشهد بیان داشت: در این زمینه با تنظیم آئین نامه و مشخص شدن سازوکار دبیرخانه، باشگاه آزاداندیشی نیز تاسیس شد؛ اما هنوز آنطور که باید و شاید فعال نیست.
غفاری با اشاره به اینکه برگزاری کرسی ها یک کار دولتی و سازمانی نیست، افزود: دانشجو خود باید در این زمینه فعالیت و بحث کند و مسئولان فقط کار حمایتی انجام می دهند که در دانشگاه فردوسی حمایت های لازم صورت گرفته است.
وی در خصوص باشگاه آزاد اندیشی تصریح کرد: این باشگاه مکانی برای دانشجویان علاقمند در خصوص بحث کرسی های آزاد اندیشی است و فضایی برای آنها فراهم شده تا دور هم جمع شده و در خصوص موضوعات مختلف بحث کنند.
مدیر فرهنگی دانشگاه فردوسی مشهد ادامه داد: باشگاه در حال حاضر در نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه مستقر است و در آینده به مکان جدید منتقل می شود. دبیرخانه باشگاه هم تشکیل شده و اعضا انتخاب شدند و آیین نامه ای برای اولین بار در این زمینه ایجاد و به وزارتخانه هم اعلام شده است.
غفاری با تاکید بر اینکه خروجی این باشگاه توسعه فضای آزاد اندیشی در سطح دانشگاه می باشد، بیان داشت: مسئولان باید از باشگاه حمایت کنند و بر این عقیده هستم که تا کنون کارهای حمایتی از سوی مسئولان دانشگاهی انجام و تجهیزات لازم نیز در این زمینه فراهم شده است.
برگزاری کرسی ها زیر نظر شورای آزاد اندیشی است
حجت الاسلام صالحی، مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه فردوسی فلسفه شکل گیری دانشگاه را آزاداندیشی دانست و گفت: دید صرفا آموزشی به دانشگاه، خلاقیت را از بین می برد؛ آموزش باید به آزاد اندیشی ختم شود.
وی با اشاره به موصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی در مورد برگزاری کرسی های آزاد اندیشی گفت: متولی کرسی ها شورای آزاداندیشی به ریاست رئیس دانشگاه است که نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در آن نیز عضویت دارد و به صورت فعال در این حوزه ایفای نقش می کند.
مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه فردوسی از تشکیل باشگاه آزاداندیشی در دانشگاه خبر داد و بیان داشت: مصوبه این شورا به تصویب رسیده و تشکل های مختلف دانشجویی در آن عضویت دارند که سعی شده اقدامات اولیه به عهده این باشگاه گذاشته شود.
صالحی روند برگزاری کرسی ها را رضایت بخش دانست و تصریح کرد: سیر رو به رشد کرسی های آزاد اندیشی در دانشگاه فردوسی مشهد رضایت بخش است؛ اما تا وضعیت مطلوب و ایده آل یا آنچه مقام معظم رهبری از دانشگاه و دانشجویان می خواهند، فاصله داریم.
وی با اشاره به ایجاد فضای آزاداندیشی در دانشگاه بیان داشت: در اولویت اول سعی شده تا فضا برای برگزاری چنین اقداماتی آماده و تمامی موانعی که ممکن است از طرف مسئولان به وجود بیاید، از میان برداشته؛ بنابراین برگزاری کرسی ها زیر نظر شورای آزاد اندیشی خواهد بود.
مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه فردوسی یکی از مشکلاتی که بر سر راه کرسی های آزاد اندیشی در دانشگاه فردوسی وجود دارد را، خود دانشجویان دانست و تصریح کرد: هنوز دانشجویان آنطور که لازم است به میدان نیامده اند و آمادگی لازم را از خود نشان نداده اند؛ بنابراین تا فضا به سمتی رود که در این کرسی ها آزاد اندیشی و بیان دیدگاه ها به معنای درست خود انجام شود، این حرکت دانشجویان کند خواهد بود.
صالحی با انتقاد از انجمن ها و گروه های علمی دانشگاه گفت: لازم است تا در کنار پرداختن به مسائل فرهنگی و سیاسی، کرسی های آزاد اندیشی در فضاهای علمی نیز تشکیل شود، به عنوان مثال گروه اقتصاد می تواند به بررسی مشکلات اقتصادی بپردازد و یا گروه های علمی دیگر نیز در مسائل علمی مربوط به رشته خود می توانند با برگزاری این کرسی ها به نیازهای جامعه در فضای آزاد اندیشی بپردازند.
وی پرداختن به مسائل زیر بنایی در کرسی های آزاد اندیشی را با اولویت بالاتری عنوان و تصریح کرد: موضوعات باید به گونه ای انتخاب شوند که علاوه بر اینکه تقابل دو یا چند نظر متفاوت وجود داشته باشد؛ به مسائل اساسی و زیر بنایی کشور نیز بپردازد.
مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه فردوسی آسیب کرسی های آزاد اندیشی در دانشگاه ها را تبدیل شدن به مناظره یا تریبون آزاد دانست و گفت: اگر کرسی های آزاداندیشی به سمت گفت و گوی دوطرفه و یا تریبون آزاد برود از هدف تشکیل آنها دور شده ایم و از سوی دیگر حتما لازم نیست در این کرسی ها برای شرکت کنندگان نتیجه گیری انجام شود؛ بلکه صرفا بیان دیدگاه های متفاوت درباره یک موضوع مشترک کافی است.
صالحی با بیان اینکه مطالعه نداشتن آفت کرسی های آزاد اندیشی است، گفت: اگر دانشجویان بدون مطالعه عمیق در حوزه موضوع کرسی ها وارد جلسه شوند، نظرات ناپخته و کم ارزشی در این برنامه ها مطرح می شود که این امر باعث دور شدن از اهداف کرسی های آزاد اندیشی است.
وی اطلاع رسانی در مورد برگزاری کرسی های آزاد اندیشی را ضعیف عنوان کرد و گفت: برای اطلاع رسانی به مسئولان شهری و دانشگاه سازوکاری تعریف نشده است و البته مسئولان در صورت حضور در چنین برنامه هایی سعه صدر از خود نشان دهند و دانشجویان نیز رعایت ادب و احترام را در کنار مطالبه گری داشته باشند.