پول مسکن مهر را در راه‌های دیگر صرف کردند/ مبلغ وام ۳ میلیونی ازدواج از سال ۹۰ افزایش پیدا نکرده

به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، علیرضا سیفی مسئول مرکز مطالعات اقتصادی بسیج علم و  صنعت در سخنان پیش از خطبه‌های نمازجمعه پردیس با اشاره به وضعیت مسکن مهر پردیس گفت: اما متاسفانه بدلیل ناکارآمدی و فساد برخی سیستم‌های نظارتی و برخی مسئولان اجرایی طرح مسکن مهر، بانک مسکن به جای اختصاص این منابع به تکمیل مسکن مهر، آن را به بانک های دیگر وام داده است و در محل های دیگر صرف کرده است. 

متن کامل سخنرانی وی به شرح زیر است:

بسمه تعالی

عرض سلام و ادب و احترام خدمت نمازگزاران مومن و انقلابی شهر پردیس دارم. بنده در بخش اول عرائض به یکی از مشکلات اصلی اکثر شهروندان شهر پردیس یعنی واحدهای مسکن مهر خواهم پرداخت. در بخش دوم نیز خلاصه ای از کم و کیف یکی از اقداماتی که بسیج دانشجویی در جهت رفع مشکلات و محرومیت‌های مردم انجام داده است، به اطلاع خواهم رساند.

در طرح مسکن مهر کل واحدهایی که باید به مردم داده می‌شد، 2 میلیون و 300 هزار واحد بوده است. در حال حاضر وضعیت 600 هزار واحد هنوز مشخص نیست و 1 میلیون و 700 هزار واحد فروش اقساطی شده است، از این 1 میلیون و هفتصد هزار واحد، تنها 1 میلیون و 200 هزار واحد تحویل شده است. یعنی به عبارتی 500 هزار خانوار قبل از این که در واحدهایشان ساکن شوند، در حال پرداخت اقساط این واحدهها هستند.

یکی از مشکلات اصلی مسکن مهر در پردیس، شفاف نبودن وضعیت این واحدهاست. امید مردم به این مسکن ها بوده، اما مسئولان در این زمینه چه کرده اند؟ یعنی مردم نمی‌دانند که قیمت‌های بالای حدود 100 میلیون تومانی که برای واحدها مطرح می‌کنند بر چه مبنا و معیاری بوده است؟ علاوه بر مشخص‌نبودن مبنای قیمت گذاری این واحدها، موعد تحویل واحدها نیز مشخص نیست و مردم نمی‌دانند که آیا با همین مبلغ واحدشان را تحویل خواهند گرفت و یا نه در آینده باید بر آن بیافزایند؟ در ابتدا وعده سال 93 بعد سال 94 و بعد وعده سال 95 را برای تحویل واحدها داده بودند. الان در حال ورود به سال 96 هستیم اما هنوز 80 هزار خانوار در انتظار تحویل واحدشان در پردیس هستند.   

برخی از مردم تصور می‌کنند که وضعیت نابسامان الان مسکن مهر و عدم پیشرفت و تکمیل آن ناشی از محدودیت‌های بودجه‌ای و مالی ای بوده که در چند سال اخیر بر کشور سایه افکنده بود. در حالی که به هیچ وجه این طور نیست، بلکه در دولت قبل تمام منابع مالی لازم برای تکمیل تمام واحدهای مسکن مهر در اختیار بانک مسکن و دولت قرار گرفته بوده است. اما متاسفانه بدلیل ناکارآمدی و فساد برخی سیستم‌های نظارتی و برخی مسئولان اجرایی طرح مسکن مهر، بانک مسکن به جای اختصاص این منابع به تکمیل مسکن مهر، آن را به بانک های دیگر وام داده است و در محل های دیگر صرف کرده است.

با وجود این وضعیت و رکود گسترده در بازار مسکن مهر، تعطیلی کارگاه ها و پیمانکاران و چشم انتظاری مردم، در رسانه ها اخباری مبتنی بر سوء استفاده مالی و رشوه های صورت گرفته چند میلیاردی در شرکت عمران پردیس توسط برخی افراد منتشر شده است که در صورت اثبات و صحیح بودن این خبر، باید فاتحه این شرکت را خواند.

مسئولان مسکن مهر باید هر چه زودتر موانع تکمیل واحدهای ناتمام را برطرف کنند و تکلیف 1 میلیون و 100 هزار خانواری که در کل کشور و هم چنین 80 هزار خانواری که در شهر پردیس در انتظار دریافت واحدهایشان هستند، مشخص کنند و مردم را از این وضعیت نامشخص خارج کنند و تکلیف آن ها را مشخص کنند.  

اما بخش دوم از عرائض بنده به موضوع وام ازدواج جوانان مربوط می‌شود. همانطور که مستحضرید بر اساس قانون بودجه سال 95، وام ازدواج جوانان از 3 میلیون به 10 میلیون تومان افزایش پیدا کرده‌است. تصویب این قانون با تلاش‌هایی که عده‌ای از فرزندان بسیجی شما در مرکز مطالعات اقتصادی بسیج دانشجویی دانشگاه علم و صنعت انجام داده‌اند به ثمر رسیده است. در ادامه توضیحاتی در مورد علت ورود بسیج دانشجویی به مسئله وام ازدواج را به عرض خواهم رساند.

بر اساس آمار ارائه شده توسط مرکز آمار ایران، در حال حاضر 12 میلیون دختر و پسر مجرد در سن ازدواج که این تعداد طی پنج سال آتی به 14 میلیون نفر خواهد رسید. با این وجود، آمار ازدواج در کشور از سال 90 پیوسته روندی نزولی داشته است؛ تعداد ازدواج در کشور طبق آمار، از حدود 900 هزار عدد در سال 89  به حدود حدود 700  هزار عدد ازدواج در سال 94 کاهش پیدا کرده است. لازم به ذکر است که این کاهش تعداد ازدواج در 5 سال اخیر ناشی از کاهش جمعیت نبوده است.

به نظر ما دلایل کاهش ازدواج در کشور به صورت زیر است. جوانانی که ازدواج نکرده‌اند به دو دسته تقسیم میشوند. دسته اول کسانی هستند که به دلایل فرهنگی-اجتماعی تمایلی به ازدواج ندارند؛ یعنی حتی اگر شرایطش را هم داشته باشند، ازدواج نمی‌کنند. اما دسته دوم کسانی هستند که تمایل به ازدواج دارند ولی به دلایل اقتصادی امکانش را ندارند.

علاوه بر تاکید به ضرورت اقدامات فرهنگی در رفع موانع فرهنگی-اجتماعی ازدواج، عوامل اقتصادی نیز از اهمیت قابل توجهی در این زمینه برخوردار بوده و به همین دلیل ضروری بود هر چه سریعتر مورد توجه و بررسی قرار می‌گرفت.

یک پسر و یک دختر جوان برای آغاز زندگی مشترک، هر کدام حداقل به 20 میلیون تومان سرمایه اولیه برای تهیه مسکنِ اجاره ای و لوازم زندگی نیاز دارند که تامین این مبلغ در توان خانواده های متوسط و همچنین خود جوانان نیست.

در این شرایط تنها سیاست حمایتی کشور از ازدواج جوانان طی سال های اخیر، پرداخت وام قرض الحسنه 3 میلیون تومانی بود که با وجود تورم های بالا، مبلغ آن از سال 90 افزایش پیدا نکرده و برای دریافت همین وام اندک نیز طبق آمار بانک مرکزی در سال 1394، بیش از 700 هزار جوان در صف بوده اند.

طبق مطالعات ما و گزارشهای مرکز پژوهش های مجلس، بانک ها منابع قرض الحسنه لازم برای اعطای وام ازدواج و حتی افزایش آن را داشتند. اما به دلیل تخلفات متعدد بانکی‌ها از بخش قابل توجهی از این منابع به سود خود استفاده کرده‎‌اند. بانک ها در سال 94 بر خلاف قانون یک سوم از منابع قرض الحسنه یعنی معادل وام ازدواج ۱ میلیون و ۲۰۰ هزار جوان را به مدیران و کارکنان خود وام داده اند. این مسئله باعث شده بود که صف وام ازدواج افزایش پیدا کرده بود و مبلغ آن نیز با وجود تورم های بالا طی سالیان اخیر، تغییری نکرده بود.

مرکز مطالعات اقتصادی بسیج دانشجویی دانشگاه علم و صنعت با پیگیری های متعدد و جهادی خود در این زمینه و تهیه گزارش های کارشناسی و برآوردهای دقیق از منابع و مصارف قرض الحسنه در نظام بانکی، افزایش وام ازدواج جوانان به 10 میلیون تومان را مورد بررسی قرار داد و پیگیری های لازم را در این زمینه جهت افزایش وام ازدواج به این مبلغ از طریق مسئولین کشور از جمله نمایندگان مجلس انجام داد و این مسئله را ضمن آگاه سازی برای مردم از طریق رسانه ها، با نامه نگاری های متعدد از بانک مرکزی نیز مطالبه نمود تا سرانجام به قانون تبدیل و به تغییر مبلغ وام ازدواج منجر گردید.

این مرکز دانشجویی همچنین پویشی مردمی جهت ادامه پیگیری این مسئله و حل مشکلات جوانان در این زمینه راه اندازی کرده است و به این وسیله، حل مسائل مختلف زوجین در دریافت وام ازدواج را از مسئولین بانک مرکزی و نظام بانکی مطالبه می نماید. ما در حال پیگیری از بانک مرکزی برای شفاف سازی اطلاعات و مشخص کردن وضعیت قرض الحسنه مردم و فراهم شدن امکان اجرای هر چه سریعتر قانون وام ازدواج 10 میلیونی، بوده‌ایم و خواهان انتشار اطلاعات زیر در سامانه‌ای هستیم:

• مشخص کردن مقدار منابع قرض الحسنه به تفکیک هر بانک
• مشخص کردن مصارف قرض الحسنه ی هر بانک به تفکیک محل مصرف
• مشخص کردن صف وام ازدواج به تفکیک هر بانک
• مشخص کردن تعداد وام های 10 میلیونی  پرداخت شده توسط هر بانک