به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجو از مشهد، مهدی رحمانیان امروز در مناظره «آزادی مطبوعات» که به همت سازمان دانشجویان جهاد دانشگاهی خراسان رضوی در دانشکده مهندسی دانشگاه فردوسی مشهد برگزار شد، با اشاره به این مطلب که بحث ازادی مطبوعات بحثی مستوفاست که ذیل بحث آزادی بیان قرار میگیرد، گفت: خداوند انسان را آزاد آفرید و این آزادی به میزانی است که انسان مختار میباشد.
وی با بیان این مطلب که به همان میزان که از آزادی انسان کاسته میشود از انسانیت او نیز کاسته میشود، ادامه داد: این آزادی نیازمند ابزارهایی است که مطبوعات یکی از این ابزارها میباشد که از غرب آمده است.
مدیر مسئول روزنامه شرق تصریح کرد: رسانهها همراه با خود سانسور را به همراه دارند که در برخی کشورها سانسور زیاد و در برخی دیگر کم است.
رحمانیان ضمن اشاره به این نکته که در دوره ناصرالدین شاه برای نخستین بار سانسور در کشور ما رخ داد و در دوره محمدرضا پهلوی نیز سانسور ادامه داشت تا جایی که روزنامهها قبل از چاپ باید به تایید میشدند، بیان داشت: پس از انقلاب نیز سانسور وجود داشت، البته امروز به جایی رسیده که ما به جای سانسور گرفتار خودسانسوری شدیم که این امر تاثیر منفی بر باور عمومی میگذارد.
وی رواج شایعه، لطیفه و اتصال به رسانههای بیگانه را سه رخداد عدم اعتماد جامعه به رسانههای خود دانست و افزود: وجود آزادی در مطبوعات یکی از عواملی است که میتواند این اعتماد را به وجود آورد، البته آزادی دارای حد و مرز است که حد آن نیز خود ازادی است به این معنی که آزادی باید به میزانی باشد که حریم دیگری مخدوش نشود.
مدیر مسئول روزنامه شرق به سه حریمی که باید مورد رعایت رسانهها قرار بگیرد اشاره و خاطرنشان کرد: رعایت حریم خصوصی انسانها، رعایت هنجارهای عمومی و رعایت مسائل امنیتی کشور این سه حریم هستند.
رحمانیان مهمترین هنجار جامعه را دین خواند و اضافه کرد: یک سری مسائل در کشور وجود دارند که به کلان کشور مربوط میشوند و در هیچ کشوری به این مسائل ورود نمیکنند حتی در کشورهایی که آزادی بسیار است.
این فعال عرصه رسانه تاکید کرد: چنانچه در جامعه ما مدیران در یک شیشهای خدمت میکردند این میزان اختلاس به وجود نمیآمد، بنابراین چنانچه اختلاس این میزان است به این علت است که رسانههای ما ازادی ندارند.
مفسدین از خدا نمیهراسند؛ اما از رسانهها میهراسند!
وی ضمن تاکید بر این مطلب که مفسدین از خدا نمیهراسند؛ اما از رسانهها میهراسند، ابراز کرد: چنانچه فضای جامعه به سمت مطالبهگری برود ما با جامعهای آزاد همچون جوامع غربی مواجه میشدیم.
مدیر مسئول روزنامه شرق ادامه داد: متاسفانه امروز اتفاقات تکان دهنده در کشور رخ میدهد و ما تکان نمیخوریم. به جایی رسیدهای مکه وقتی به فرد از جامعه میگوییم سه هزار میلیارد تومان اختلاس شده در جواب میگوید 12 هزار میلیاردش را هم دیدهام.
رحمانیان ضمن اشاره به این مطلب که متاسفانه سلیقه گرایی خاصه در عرصه رسانه بسیار است، گفت: همه تصور میکنند که در عرصه رسانه صاحب نظر هستند در صورتی که رسانه خود یک صنعت و یک ترم آکادمیک است.
چرا قانون جامع رسانهای به تصویب نمیرسد؟
در ادامه این مناظره محمدرضا جمالی گفت: همه در سخن از آزادی بیان بسیار میگویند؛ اما زمانی که در عرصه عمل قرار میگیرند نوع نگاهشان به آزادی بیان و مطبوعات متفاوت میشود.
مدیر مسئول اسبق روزنامه جوان در خصوص نوع نگاه امام به مطبوعات خاطرنشان کرد: امام میگفتند مطبوعات باید آزاد باشند؛ اما آزادی با توطئه متفاوت است.
وی یکی از شعارهای دولت تدبیر و امید یعنی آزادی مطبوعات اشاره کرد و بیان داشت: علی رغم بیان این شعار مشاهده میکنیم که دو دوره معاون مطبوعاتی وزیر به عنوان نماینده مطبوعات در هیات نظارت بر مطبوعات انتخاب میشود!!.
جمالی ادامه داد: نگاه دولت و دستگاههای دولتی به رسانه یک نگاه روابط عمومی و یک سویه است به این معنا که انتظار دارند رسانهها واحد اخبار دستگاههای دولتی باشند.
مدیر مسئول اسبق روزنامه جوان در ادامه به تیراژ پایین روزنامهها در کشور اشاره کرد و بیان داشت: تیراژ در کشور ما تعداد روزنامههایی است که به چاپ میرسد؛ اما تیرژ در کشوری مانند آمریکا تعداد روزنامههایی است که خوانده میشود.
وی افزود: قدمت روزنامه نگاری در کشور ما به 170 سال میرسد؛ اما مشاهده میکنید که کشورهایی که در آن دوره وجود نداشتهاند امروز در عرصه رسانه پیشتازتر از ما هستند به گونهای ما امروز در کشور حتی یک روزنامه فرامنطقهای نداریم.
جمالی ادامه داد: امروز یادداشتهایی در برخی روزنامههای مصری نوشته میشوند که بسیار تاثیرگذارند؛ اما در کشور ما روزنامههایی وجود دارند که فقط کپی کاری میکنند!.
مدیر مسئول اسبق روزنامه جوان ضمن تاکید بر این موضوع که امروز بیش از آزادی مطبوعات باید به حال خود مطبوعات گریست؛ چراکه حزبی شدهاند، ابراز داشت: بارها گفته شده که مطبوعات رکن چهارم آزادی هستند؛ اما زمانی که در کشور حزب هب معنی واقعی وجود نداشته باشد، مطبوعات وظیفه احزاب را به گردن میگیرند و بیش از اینکه کار روزنامه نگاری انجام دهند کار حزبی میکنند.
وی با اشاره به این مطلب که ما روزنامههای سیاسی نداریم، بلکه روزنامههای سیاست زده دارم، گفت: معتقدم مطبوعات نورافکن جامعه هستند؛ اما زمانی که از دولت یارانه میگیرند نمیتوانند نورافکن باشند به طوری که مشاهده کردید بسیاری از روزنامهها آن میزان که در خصوص املاک شهرداری قلم زدند در خصوص حقوقهای نجومی و اختلاس صندوق ذخیره فرهنگیان هیچ ننوشتند.
جمالی با طرح این پرسش که چرا قانون جامع رسانه در کشور به تصویب نمیرسد؟، تصریح کرد: دولت باید جواب دهد که در این خصوص چه کرده است؟.
طی 12 سال گذشته 4 بار توقیف شدیم
رحمانیان در ادامه این مناظره دوره مشروطیت، دوره اشغال ایران توسط روس و انگلیس، دوران منتهی به کودتای 28 مرداد، دوران انقلاب و دورهای کوتاه در دولت اول اصلاحات را پنج دوره آزادی مطبوعات در ایران برشمرد.
این فعال رسانهای گفت: 90 درصد دوران انتشار مطبوعات در ایران دورن خفقان بوده است و متاسفانه همان 10 درصدی هم که دوران خفقان نبوده است مطبوعات به دلیل اینکه یکباره آزاد شدند اقدام به فحاشی و حریم شکنی کردند.
وی به بالا بود توقیفات رسانهای و آسیب رساندن این عمل به بدنه مطبوعات اشاره و تصریح کرد: این توقیفات باعث میشود ما مدام با جوانان خام مواجه شویم و همین که این جوانان کار را میآموزند و میتوانیم از توان آنان بهره ببریم درب روزنامه را میبندند!!.
مدیر مسئول روزنامه شرق نداشتن یک روزنامه فرامنطقهای را نقصانی برای ایران خواند و اضافه کرد: روزنامه شرق در 12 سال گذشته چهار بار توقیف شده است و این مشخص است که وقتی روزنامهای این همه توقیف میشود انباشت سرمایه رخ نخواهد داد.
این فعال عرصه رسانه در ادامه سخنان خود در خصوص پایین بودن میزان تیراژ روزنامهها گفت: یک بخش از این موضوع به فرهنگ شفاهی ما باز میگردد، بخشی جهانی است و بخشی دیگر نیز به گسترش شبکههای مجازی باز میگردد.
رحمانیان افزود: در گذشته پدران ما اطلاعات خود را از روزنامهها میگرفتند؛ اما امروز با گسترش موبایل و شبکههای مجازی جوانان اقدام به خرید روزنامه نمیکنند، هرچند که بار دیگر شاهد خواهیم بود که روزنامهها گسترش یابند، چراکه اولا درست است شبکههای مجازی گسترده هستند؛ اما عمیق نیستند و ثانیا دروغ پراکنیهایی که در شبکههای مجازی رخ میدهد مردم را بار دیگر به طرف روزنامه سوق خواهد داد.
وی خودسانسوری مطبوعات و مشکلات اقتصادی را بخشی دیگر از علل پایین بودن تیراژ روزنامهها دانست و گفت: متاسفانه زمانی که جامعه ما با مشکل اقتصادی مواجه میشود نخستین وسیلهای را که از سبد خرید حذف میکند کالای فرهنگی است.
مدیر مسئول روزنامه شرق در خصوص املاک شهرداری و حقوقهای نجومی نیز تصریح کرد: روزنامه ما هم در خصوص املاک شهرداری و هم در خصوص حقوقهای نجومی مطلب نوشت؛ اما باید به این نکته توجه کرد که حقوقهای نجومی دارای یک تاریخ و یک جغرافیا هستند. تاریخ از این بابت که مربوط به دوره فعلی نیستند و از از دورههای قبل وجود داشته است و جغرافیا از این حیث که تنها در یک دستگاه وجود ندارند، بلکه در دیگر دستگاهها نیز حقوق نجومی وجود دارد؛ اما کسی حق ندارد از آنان بپرسد به طور مثال قوه قضائیه.
رحمانیان با اشاره به این مطلب که فساد را نباید سیاسی کرد؛ چراکه با سیاسی کردن فساد نخواهیم توانست ان را حل کنیم، ابراز داشت: باید بپذیریم که فساد در کشور نهادینه شده که چنانچه حل نشود مانند موریانه پایههای کشور را خواند خورد و روزی متوجه خواهیم شد که دیر شده است.
چنانچه در مسیر صحیح راه برویم کسی ما را توقیف نخواهد کرد
جمالی خطاب به رحمانیان با طرح این پرسش که آیا انتظار دارید کاریکاتوری بکشید و به رزمندگان توهین کنید و آنگاه توقیف نشوید؟، گفت: برخی روزنامهها در این کشور نوشتند «اعتقاد به عصمت معصومین مدعایی مخدوش است»، «ولایت بعد از پیامبر به کسی سپرده نشده است»، «سخنان حضرت زهرا نمیتواند الگوی زن امروز باشد»، «علیه خداوند هم میتوان راهپیمایی کرد» و آنگاه میخواهند توقیف هم نشوند.
وی با تاکید بر اینکه چنانچه در مسیر صحیح راه برویم کسی ما را توقیف نخواهد کرد، بیان داشت: چنانچه جریان اصلاحات میخواهد خود را ثابت کند باید از این جریانات اعلام برائت کند.
مدیر مسئول اسبق روزنامه جوان با طرح این پرسش که چه کسی آزادی را در کشور مخدوش میکند؟، گفت: همان کسانی که روزگاری در میدان فاطمیه تهران با قیچی موی بیرون آمده از روسری دختران را قیچی میزنند، امروز امام زمان را انکار میکنند!!.
جمالی ادامه داد: آبشخور فکری نشریاتی چون «گفتوگو»،«آیین» و «مدرسه» کجاست و «رادیو فردا» و «رادیو زمانه»، «سایت چراغ»، «آزادی» و «توانا» را چه کسانی اداره میکنند که امروز علیه تمامی مقدسات مینویسند.
وی ضمن تاکید بر این نکته که کسانی آزادی را محدود کردند که علیه آزادی و مقدسات قلم زدند، تصریح کرد: زمانی که انجمن صنفی روزنامه نگاران از وزارت کار مجوز گرفت و تنها کاری که نکرد فعالیت صنفی بود و دبیر کلش امروز در بلژیک است و برخی از اعضای شورای مرکزی آن از ایران رفتند و کشف حجاب کردند.
تصور میکنم قبل از اینکه به مشهد بیاید سری به کیهان زدهاید
در ادامه رحمانیان خطاب به جمالی گفت: تصور میکنم صبح قبل از اینکه به مشهد بیاید سری به کیهان زدهاید و یک سری جزوات نیمه پنهان را از آنجا گرفتهاید.
این فعال رسانهای ادامه داد: اولین باری که توقیف شدیم سال 82 بود. در آن دوره نمایندگان نامهای به رهبری نوشتند و ما بخشی از آن نامه را که هیچ توهینی در آن نبود را در روزنامه چاپ کردیم و آنگاه توقیف شدیم؛ اما بعد از یک هفته و پس از اینکه دادگاه متوجه شد ما در روزنامه به فردی توهین نکردهایم رفع توقیفمان کرد.
وی بیان داشت: بار دوم زمانی توقیف شدیم که کاریکاتوری در روزنامه کشیدیم که یک سمت این کاریکاتور اسب بود و طرف دیگر الاغ و آن گاه برای تصور کردند منظور ما رئیس جمهور وقت است ما را توقیف کردند که در دادگاه تبرئه شدیم.
مدیر مسئول روزنامه شرق اضافه کرد: بار سوم به دلیل چاپ مقالهای از ساقی قهرمان بود که بعدها هم من و هم سردبیر متوجه شدیم متوجه شدیم که وی دارای سایتی نامناسب است و توقیف شدیم و این در حالی است که در همان زمان خبرگزاری فارس عکسهای مستحجن و مطالبی را که ما در روزنامه اورده بودیم را منتشر کرد و با او کاری نداشتند.
رحمانیان خاطرنشان کرد: بار چهارم که توقیف شدیم کاریکاتور چشم بندان را کشیدیم که مصادف شد با هقته دفاع مقدس. ما در این کاریکاتور به هیچ فردی توهین نکردیم؛ اما سه ماه و 10 روز توقیف شدیم. بنده 17 ماه در جبهه حضور داشتم، حال آیا به بسیج توهین خواهم کرد؟.
این فعال رسانهای افزود: ممکن است در رسانههای اصلاح طلب انسانهای نامربوط وجود داشته باشند؛ اما آیا باید تر و خشک را با هم سوزاند.
وی استانداردهای دوگانه را آفت مطبوعات خواند و خاطرنشان کرد: آیین ما آیین گفتوگو است و پیامبر ما اهل مناظره بودند، چنانچه گفتوگو نکنیم از آیینمان چه خواهد ماند؟.
تا کی میخواهید مشکلات را بر گردن دولت قبل بیاندازید؟
در ادامه جمالی با بیان این مطلب که امروز صبح در روزنامه کیهان نبودم، تصریح کرد: افرادی که امروز دم از مردم میزنند چگونه است که امروز هشت میلیون جمعیت بیکار را میبینند و هیچ نمیگویند.
مدیر مسئول اسبق روزنامه جوان خطاب به دولتمردان با اشاره به این مطلب که نا کی میخواهید مشکلات کشور را به دولت قبل وصل کنید؟، بیان داشت: پس از روی کار آمدن روحانی، پدر داماد برادر رئیس جمهور به عنوان سفیر ایران در نیویورک معرفی شد، آیا فرد دیگری در وزارت امور خارجه نبود که یک بازنشسته سفیر شد؟، کدام یکاز روزنامههای اصلاح طلب در این خصوص مطلب نوشت؟.
وی با بیان این مطلب که من از اولین افرادی بودم که به مشائی اعتراض کردم که به دلیل همین اعتراض نیز دادگاهی شدم، گفت: در دولت فردی مسئولیت میگیرد که به اذعان خودش 800 میلیارد تومان سرمایه دارد و در یک جلسه حدود 40 دقیقه خواب بوده است، کدام روزنامه اصلاح طلب به این موضوع پرداخت؟!.
جمالی تاکید کرد: چرا باید باید دیکتاتوری پزشکان در کشور راه بیفتد و زیر میزی رومیزی شود و هیچ کس ننویسد.
در ادامه این مناظره خندان دل، یکی از دانشجویان خطاب به جمالی با اشاره به این مطلب که تئوری ولایت فقیه را امام مطرح نکرد، بلکه آیت الله منتظری مطرح کرد، گفت: آقای خاوری با کارمندان خود در راهپیمایی 9 دی شرکت میکرد و آن گاه اختلاس کرد و به کانادا رفت، آیا فساد این شخص و شهردار تهران فساد نیست و تنها فساد این طرفیها فساد است؟.
وی ابراز داشت: مگر دولت دهم به روزنامههای منصوب به اصولگرایان یارانه نمیداد. در آن دولت 21 درصد یارانه مطبوعات به دو روزنامه کیهان و جوان داده شد.
جمالی در پاسخ به وی با بیان این موضوع که تئوری ولایت فقیه را امام در مسجد شیخ انصاری نجف مطرح کردند و آیت الله منتظری آن را در قانون اساسی گنجاند، بیان داشت: اینکه به کدام روزنامه چه میزان یارانه داده شده به من ارتباطی ندارد و اینکه کیهان چه گفته است را باید از خودشان پرسید من نماینده این رسانه نیستم.
مدیر مسئول اسبق روزنامه جوان در پایان یادآور شد: برخی چندی پیش به قوه قضائیه نسبت فساد دادند که همان موقع قوه قضائیه اسناد و مدارک خود را ارائه کرد؛ اما متاسفانه چندین ماه از مسئله حقوقهای نجومی میگذرد و دولت هنوز اسناد خود را به قوه قضائیه ارائه نکرده است.