به گزارش خبرنگار «خبرگزاری دانشجو» از رشت، مجتبی مقصودی امروز در نشست بررسی تحولات خاورمیانه در دانشگاه آزاد رشت، با بیان اینکه فعالیت های علوم سیاسی در خاورمیانه در پرتو هویت خواهی، خشونت و اعتدال است، گفت: همزمان سه واقعیت مهم تاثیرگذار و در عین حال متناقض در سطح خاورمیانه وضع موجود چشم انداز آینده این منطقه را بشدت تحت تاثیر قرار داده است.
وی افزود: هویت خواهی متاثر از کسب آگاهی، بیداری، مشارکت طلبی، تنش و خشونت مستمر و فزاینده دولتی، مذهبی، فرقه ای و قومی و گرایش و رویکرد در حال گسترش اعتدال سه واقعیت مهم خاورمیانه را تشکیل می دهند.
عضو انجمن علوم سیاسی ایران افزود: هریک از این هویت خواهی ها طلب مشارکت و برابر خواهی و دیده شدن دارند و می خواهند در صحنه سیاسی حضور و مشارکت داشته باشد.
مقصودی گفت: به همین خاطر چالش هایی که در خاورمیانه بوجود می آید از این هویت خواهی هاست، تنش مستمر به طور گسترده در خاورمیانه در جریان است.
وی بیان داشت: اعتدال در منطقه خاورمیانه خسته از تنش و مناظره بخشی از گروه های سیاسی است که به اعتدال و میانه روی آورده اند و به این نتیجه رسیدند که آرامش و میانه روی بهتر از تنش ،خشونت و جنگ است.
عضو انجمن علوم سیاسی ایران با اشاره به خاورمیانه درچهار سال اخیر گفت:خاورمیانه در شمال آفریقا به مثابه پرآشوب ترین منطقه دنیا در چهار سال اخیر آبستن حوادث جدید بود که کمتر ناظر و تحلیلگر سیاسی تا چند سال قبل آن را پیش بینی می کرد.
مقصودی گفت: در بسیاری از موارد خیابان ها عرصه زورآزمایی و وزن کشی سیاسی بود.
وی افزود: خشونت در همه ابعاد آن از درگیری های خیابانی، ترور سازمان یافته، منازعات گروهی تا کشتار جمعی و کاربرد سلاح های شیمیایی از بغداد تا قاهره و بیروت را به آتش و خون کشید.
عضو انجمن علوم سیاسی ایران گفت: همسویی با تاثیرات نمایشی وسایل ارتباط جمعی و بهره گیری از شبکه های اجتماعی گسترش بیداری و هویت خواهی دینی، مذهبی و قومی دومینوی فروپاشی و سرنگونی نظام های سیاسی در تونس و مصر لیبی رقم زده شده است.
مقصودی گفت: گردوغبار ناشی از تحولات خاورمیانه هرچند به صورت کامل فروکش نکرده است ولی چشم انداز موجود حاکی از گرایش به سمت نوعی عقلانیت و بهره گیری از ظرفیت های مذاکره ای است.
وی تصریح کرد: روی کار آمدن دولت یازدهم در ایران ظرفیت هایی را برای تغییر گفتمانی در سطح منطقه می تواند فراهم آورد.
عضو انجمن علوم سیاسی ایران با طرح این سوال که مهم ترین زمینه ها و بسترهای بروز تحولات اخیر چیست ؟ زمینه های بروز ناآرامی ها و خشونت را بیان کرد.
مقصودی ادامه داد: مهمترین عامل پوست اندازی و خاورمیانه متاثر از شکاف های ساختاری و تحمیلی در همه عرصه های سیاسی و اقتصادی به ضرر طبقات و اقشار فرودست جامعه است و این شکاف در عرصه فرهنگی و آگاهی های اجتماعی روند متفاوت و معکوسی را به نفع اقشار مختلف و گروههای حاشیه ای طی کرده است.
وی ادامه داد: عدم تطبیق ذهنی دولتمردان سنتی با شرایطی عینی و واقعی و تحولات فزاینده و جاماندگی فرهنگی و اجتماعی بویژه عدم درک درست از جابجایی منابع قدرت به همراه منافع مشخص سیاسی، اقتصادی اجتماعی به انعطاف پذیری و عدم ساز و کارهای سنتی در برابر بسترهای جدید اجتماعی بالنده انجامید.
عضو انجمن علوم سیاسی ایران ادامه داد: تا جایی که عدم تمهید راهبرد متناسب و در عین حال پاسخگو و مسئولیت پذیر سقوط این حاکمان را یکی پس از دیگری به دنبال داشت.
مقصودی مهمترین ابزار گروه های اجتماعی در تحولات اخیر خاورمیانه را بهره گیری از نسل سوم وسایل ارتباط جمعی در بسیج توده ای دانست و گفت: نسل اول از طریق روزنامه ها و شب نامه ها، نسل دوم رادیو و تلویزیون و ضبط و نسل سوم شبکه های ماهواره ای، اینترنت و شبکه های اجتماعی مجازی از ابزار گروههای اجتماعی در تحولات اخیر خاورمیانه است.
وی مهمترین مطالبات در خاورمیانه را برابری خواهی هویتی، خروج از حاشیه و حضور در متن و دیده شدن و مشارکت طلبی عنوان کرد.
عضو انجمن علوم سیاسی ایران برجستگی جنبه های نمایشی سرایتی، رنگ باختن بیشتر حاکمیت ملی به استناد مفاهیمی چون آزادی حقوق بشر، پیچیدگی، تنوع، درهم تنیدگی تحولات بازیگران ملی، منطقه ای و فراملی و بین المللی را از ویژگی های تحولات اخیر خاورمیانه عنوان کرد.
مقصودی گفت: نتیجه می گیریم که تضعیف جایگاه و پایگاه اقتدارگرایی، برآورده نشدن بخش وسیعی از انتظارات مردم علی رغم دست به دست شدن قدرت، آغاز موج جدید اسلام گرایی اعم از اسلام گرایی میانه رو و اعتدال گرا در مقابل اسلام گرایی رادیکال، بنیادگرا و تکفیری که بسیار هم خشونت طلب است باعث تحولات و خشونت می شود.
در پایان مقصودی به سوالات دانشجویان پاسخ گفت.