گروه دانشگاههای کشور «خبرگزاری دانشجو»- یادداشت دانشجویی*؛ چند هفتهای است که نقل محافل و گفتوگوهای مردمی و مهمترین اخبار خبرگزاریها و جراید کشور به «برجام» مبدل شده است. برنامه جامع اقدام مشترک؛ که هفتههای گذشته بین ایران و کشورهای ۵+۱ جهت حل موضوع هستهای کشورمان به انجام رسید.
از همان ساعات اولیه قرائت بیانیه مذاکرات پیچیده و فشرده ۱۸ روزه هفتکشور، مسئولین کشورها خصوصا ایران و آمریکا بیان داشتند متن بر جام برای تصویب در مجلس شورای اسلامی و کنگره آمریکا به کشورها منتقلشده و در اختیار این نهادها قرار میگیرد.
اما پس از گذشت زمان و فروکش کردن هیاهو و جو زدگی دولت، مسئولین دولت جمهوری اسلامی و طرفداران سیاسی آن ساز خود را بر عدم لزوم تصویب بر جام در مجلس شورای اسلامی کوک کردهاند و بیان میدارند در حال حاضر و شرایط کنونی کشور مصلحت بر این است که همه سیاسیون و مردم همدل و همزبان شده و جلوی پیشرفت و ترقی کشور را که با برداشتن تحریمها حاصل میشود، نگیرند؛ و با اغماض از محدودیتهای بلندمدت و عدم ادامه تحقیق و توسعه در دوران محدودیت و منوط شدن لغو تحریمها به اقدامات ایران و نظر آژانس و موکول کردن هر اقدامی به نظر آژانس بینالمللی انرژی اتمی که همگی جزو خطوط قرمز نظام است؛ مجلس مانع اجرای موافقتنامه بد نشود و آنچه مدنظر دولت میباشد، صرفاً اجرا شود.
این در حالی است که پس از قرائت بیانیه مشترک، رهبر معظم انقلاب در نامهای به رئیسجمهور فرمودند: «لازم است متنی که فراهم آمده با دقت ملاحظه و در مسیر قانونی پیشبینی شده قرار گیرد و آنگاه در صورت تصویب، مراقبت از نقض عهدهای محتمل طرف مقابل صورت گرفته و راه آن بسته شود.«
همانطور که واضح و مبرهن است نظر رهبر انقلاب مبنی بر اجرای قانون بهصورت کامل و بهدوراز هیجانزدگی است.
قانون اساسی در این مورد کاملاً مشخص و خالی از ابهام است؛ طبق قانون اساسی متن موافقتنامه برجام باید پس از تصویب در هیاتوزیران بهصورت لایحه به صحن مجلس تقدیم شود، سپس طبق اصول ۷۷ و ۱۲۵ قانون اساسی مجلس شورای اسلامی باید آن را پس از تأیید به شورای نگهبان ارجاع داده و درنهایت پس از گذراندن این مراحل جهت اجرا به رئیسجمهور تقدیم شود. در این بین نظر شورای عالی امنیت ملی نیز باید در نظر گرفته شود و نمایندگان میتوانند از نظرات شورای عالی امنیت ملی در حوزه امنیتی و دفاعی کشور استفاده کنند.
لازم به ذکر است که طبق قانون تصویبشده در مجلس شورای اسلامی با عنوان الزام دولت به حفظ دستاوردهای هستهای؛ دولت موظف است متن بر جام را جهت تصویب به مجلس شورای اسلامی و شورای عالی امنیت ملی بهطور همزمان تقدیم کند.
موضوعی که گفتن آن در اینجا خالی از لطف نیست این است که در کشور آمریکا با وجود اینکه رئیسجمهور آن در مورد مصوبات کنگره حق وتو دارد، اما در موضوع بر جام به کنگره اجازه رد یا تأیید بر جام را دادهاند، همچنین نمایندگان کنگره صراحتاً درخواست دادهاند متن موافقتنامهای که بین ایران و آژانس نیز نوشته شده است و محرمانه است در اختیار آنها قرار بدهند تا با دقت مورد بررسی قرار بگیرد؛ با این شرایط مسئولین دولتی و طرفداران دولت معلوم نیست؛ چرا حاضر به اجرای قانون اساسی نیستند و برجام را در قالب لایحه به مجلس ارائه نمیدهند تا مسیر قانونی خود را طی کند.
نکتهای دیگر که حائز اهمیت میباشد؛ این است که طبق قطعنامه ۲۲۳۱ که چند روز بعد از پایان مذاکرات در شورای امنیت به تصویب رسید و کشورهای ۱+۵ و ایران مهر تأیید خود را صراحتاً پای قطعنامه زدند و همگی این قطعنامه را لازمالاجرا دانستهاند؛ هر یک از کشورها اگر احساس کنند که ایران از وظایف خود در قبال بند بند توافق نامه سرباز میزند، میتواند با ارائه پیشنهادی تحریمها را مثل روال گذشته خود بازگرداند. (این موضوع با گفته عراقچی، مذاکرهکننده ارشد در گفتوگوی ویژه خبری صراحتاً تأیید شد.(
بنابراین عقل حکم میکند اعمالی که قرار است در تأسیسات هستهای در جهت محدودسازی آنها به انجام برسد و همچنین امور سیاسی که در این بین به مرحله اجرا درمیآیند باید با نگاهی ژرف و دقیق بازنگری شود تا جای هیچ گونه نقض عهدی از طرف مقابل به وجود نیاید و این تنها با مشورت و اجرای قانون توسط دولت و مجلس شورای اسلامی و شورای عالی امنیت ملی میسر میشود.
و بنابراین انتظار مردم اصفهان از نمایندگان مجلس شورای اسلامی خصوصا نمایندگان شهر و استان اصفهان این است که بهدور از هیجانزدگی و قرار نگرفتن در فضای آلوده انتخابات آتی مجلس شورای اسلامی تنها در جهت پیشرفت ملت و کشور عزیز ایران بهمنظور تأمین منافع ملت ایران در توافقنامه هستهای گام برداشته و این نکته را مدنظر داشته باشند که جای هیچگونه اغماض و کوتاهی از خطوط قرمز نظام در این موضوع وجود ندارد. و دولت نیز باید با تقدیم لایحه به مجلس به نظر مردم احترام گذارد.
* محسن عادلی نژاد- فعال فرهنگی دانشگاه اصفهان
انتشار یادداشتهای دانشجویی به معنای تایید تمامی محتوای آن توسط «خبرگزاری دانشجو» نیست و صرفاً منعکس کننده نظرات گروهها و فعالین دانشجویی است.