فعالیت ۳۸۲ نفر در ۲ مرکز رشد دانشگاه/ تشکیل یک کارگروه برای تحقق شعار سال

اخبار دانشگاهی را از «کانال اخبار دانشگاهی SNN.ir» دنبال کنید

به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجو از مشهد، دانشگاه فردوسی مشهد به عنوان یکی از دانشگاه‌های برتر کشور با بیش از 20000 دانشجو در مقاطع مختلف تحصیلی سهم بسزایی  در عرصه‌های مختلف جامعه به ویژه حوزه تولید علم و دانش دارد. «اقتصاد مقاومتی، اقدام و عمل» شعاری است که رهبر معظم انقلاب در ابتدای سال آن را انتخاب کردند و در همین راستا دانشگاه‌ها و دستگاه‌های مختلف برای تحقق آن نقش بسزایی دارند.

در حال حاضر بیش از 20 هزار دانشجو در این دانشگاه مشغول به تحصیل هستند كه حدود 2500 تن در مقطع  دكتری و حدود 6000 تن در مقطع كارشناسی ارشد و بقیه در مقطع كارشناسی مشغول به ادامه تحصیل هستند. همچنین بیش از 800 نفر عضو هیات علمی در دانشگاه مشغول فعالیت هستند كه بیش از 780 نفر از آنان دارای مدرك phd و بیش از 190 نفر از اعضای هیات علمی دانشگاه  دارای  رتبه استادی یا پروفسوری می‌باشند.

برای آنچه که این دانشگاه در عرصه علمی انجام می‌دهد به گفتگو با احمدرضا بهرامی، معاون پژوهش و فناوري نشستیم.

 لطفا در خصوص فعالیتهای علمی دانشگاه فردوسی در سالی که گذشت و فعالیتهایی که در سال جدید در نظر دارید توضیح دهید.

دانشگاه فردوسی مشهد به عنوان یکی از دانشگاه های تراز اول کشور است که در شرق کشور دارای رسالت علمی خاص می باشد. این رسالت را در دهه های گذشته، در آموزش افراد توانمند، ارتقا مرجعیت علمی کشور بخوبی ایفا کرده و اکنون در پی کاربست دانش و تبدیل آن به ارزش و تولید ثروت است.

در مدت دو سال اخیر در معاونت پژوهش و فناوری هدف این بوده است که علاوه بر افزایش دستاورد های علمی و پژوهشی کیفیت تولیدات علمی مورد تاکید باشد.

دستاوردهای علمی در دو عرصه پژوهش و فناوری

دستاورد های علمی این دانشگاه را می‌توان در دو مقوله پژوهش و فناوری دسته بندی کرد.  در حوزه پژوهش در سالیان اخیر شاهد پیشرفت افزایشی در شاخص‌های کیفی و کمی بودیم.در دانشگاه فردوسی یک شعار اساسی داریم و آن این است که بهره وری در کلیه شاخص هایی که مربوط به ما هست را افزایش دهیم.

اگر ما بخواهیم کیفیت پژوهشی را افزایش دهیم یکی از شاخص های اصلی، شاخص «ضریب تاثیر» یا «IF »  است که در مورد دانشگاه های ویژه و سرآمد ملی مورد نظر است. دانشگاه فردوسی از سال 2014 تا 2015 در این شاخص، به طور متوسط شاهد 15 درصد رشد کیفی بوده و در شاخص های کمی نیز شاهد رشد پنج درصد بودیم. این خود شاهد افزایش بهره وری با ارتقاء کیفیت است.

مرکز«ISC »،یک  مرکز علم سنجی ملی و جهان اسلام در کشور هست و متولی سنجش رشد موسسات علمی در کشورهای اسلامی می باشد. طبق آمار اعلام شده این مرکز در سال 1394 روند رشد دانشگاه فردوسی مشهد تداوم داشته و این خلاف صحبت هایی است که در خصوص رکورد علمی در کشور بیان می شود، مهمتر از آن این است که در تمامی مقوله های علمی کیفیت تولیدات افزایش پیدا کرده است.

در عرصه پژوهش در شاخص«یک درصد دانشمندان برتر» که به عنوان یک شاخص نخبگی تلقی می شود؛ دو نفر از استادان این  دانشگاه در این فهرست قرار گرفته اند و در شاخص«سرآمدان علمی کشور نیز»که شاخص ارتقاء سطح علمی می باشد یک نفر از اساتید این دانشگاه در این فهرست قرار دارد.

این موفقیت ها نتیجه سیاست گذاری و برنامه ریزی برای افزایش سهم اثر بخشی این دانشگاه برای ارتقاء تراز کشور در جهان بوده است. در حوزه فناوری نیز در ادامه سوالات و با توجه به روند مصاحبه نکاتی را بیان می‌کنم.

این دانشگاه دارای چند شرکت دانش بنیان است؟ در کدام حیطه‌ها فعالیت می‌کند و دستاوردهای آنها را بیان کنید؟

به نظرم اگر چه تعداد شرکت های دانش بنیان یکی از شاخص های موفقیت یک دانشگاه در عرصه فناوری است؛ اما نمی تواند به تنهایی  میزان موفقیت دانشگاه ها را در تولید و تبدیل علم به فناوری را نمایندگی کند. چه بسا یک دانشگاه و موسسه علمی شرکت های دانش بنیان فراوانی دارد ولی این شرکت ها محصول خود آن موسسه نباشند. به بیان دیگر این شرکتها به دلیل اعطای تسهیلات ویژه از بیرون آمده و در پردیس مستقر شده اند.

سیکل تبدیل علم به پدیده و تجاری سازی در دانشگاه چه جایگاه و منزلتی دارد؟

بهتر است اینطور بپرسیم که سیکل تبدیل علم به پدیده و تجاری سازی در دانشگاه چه جایگاه و منزلتی دارد؟ ما در دانشگاه فردوسی تلاش می‌کنیم به سیکل تبدیل دانش به ثروت بپردازیم و شرکت دانش بنیان صادر کنیم به جامعه نه واردات شرکت به پردیس. به هر حال شرکت‌های دانش بنیان در حلقه آخر فناوری جایگاه خاصی دارند که موفقیت های دانشگاه را ذکر می‌کنم.

دانشگاه فردوسی مشهدروند پیگیری این سیکل به این صورت است که تولیدات علمی دارای قابلیت ثبت اختراع حمایت می شوند و متعاقب آن برخی دانشجویان و استادان  ما احساس می کنند که ارزش دارد که در راستای مقالات و تحقیقاتشان، شرکت دانش بنیان تاسیس کنند و از محل آن کسب درآمد کنند.

2 مرکز رشد و فناوری و علوم انسانی در دانشگاه

ما در دانشگاه فردوسی دو مرکز رشد فناوری و علوم انسانی داریم. در مرکز اول83 شرکت فناور و در مرکز دوم، که در حوزه علوم انسانی و مرکز منحصر به فرد است، 24 شرکت در حوزه علوم انسانی مستقر هستند. در واقع در مجموع 107 شرکت در قالب دو مرکز رشد مشغول فعالیت هستند.

تعداد افراد شاغل در این مراکز 382 نفر هستند که 65 نفر آنها استاد و عضو هیئت علمی دانشگاه می‌باشند. در حال حاضر16 شرکت ما گواهی دانش بنیان را گرفتند و هفت شرکت در حال اخذ این گواهی هستند. در اینجا لازم است نکته ای را بیان کنم؛ بسیاری از شرکت های دانش بنیان  ما وقتی در سیکل تولید ثروت قرار می‌گیرند از دانشگاه بیرون می روند. بنابراین ملاک و شاخص فناورانه بودن یک دانشگاه تعداد شرکت های دانش بنیان نیست بلکه ملاک، میزان توفیق در جریان تولید دانش به ثروت است.

در حال حاضر شرکت های دانش بنیان ما در شاخه های فنی مهندسی، دامپزشکی، صنایع غذایی، نانو تکنولوژی، بیو تکنولوژی، کشاورزی، محیط زیست، ادبیات، مدیریت و علوم اداری، علوم تربیتی و روانشناسی فعالیت می‌کنند.

در سال 94مقام دوم هفته پژوهش و فناوری در نمایشگاه تهران توسط یکی از همین شرکت های دانش بنیان دانشگاه کسب شد. در آذر ماه همان سال غرفه برتر هفته پژوهش و فناوری استان خراسان یکی از شرکت های دانش بنیان دانشگاه فردوسی مشهد بود. در ارزیابی ملی از طرف وزارت علوم، مرکز رشد دانشگاه فردوسی مشهد رتبه اول در بین مراکز رشد استان کسب کرد.

از موفقیت های شاخص می توان به داشتن 10 شرکت اشاره کرد که بیش از 10 پرسنل دارند که این نشان دهنده این است که در موضوع کارآفرینی که یکی از موضوعات مهم کشور هست توفیق داشته ایم. در پروژه های کلان ملی به تولید توربین بادی 100 کیلو واتی توسط یکی از شرکت های دانش بنیان این دانشگاه اشاره می‌کنم که طراحی، ساخت و نصب آن انجام شده و به عنوان یکی از فناوری های برتر تجاری شده شناخته می‌شود.

 برای تحقق شعار امسال«اقتصاد مقاومتی اقدام و عمل» چه برنامه‌هایی را در دستور کار دارید؟

دانشگاه فردوسی مشهد شعار سال را جدی گرفته و نشان آن هم این است که سطوح بالای مدیریتی جلسات متعددی برای عملیاتی کردن آن تشکیل داده و تعامل خوبی با استانداری دارد. مصداق اینکه این شعار را عملیاتی کنیم این است که به موضوع بهره وری بپردازیم.

در عمل به شعار سال به صورت عملی می‌پردازیم و در اولین اقدام در حوزه معاونت پژوهش و فناوری یک کارگروه تشکیل شده که خروجی های حوزه پژوهش و فناوری را مشخص می‌کند و راه و روش و چگونگی رسیدن به بهره وری های بیشتر را ترسیم می‌کند.

پیگیری 2 موضوع برای تحقق اقتصاد مقاومتی در دانشگاه

در زمینه تحقق اقتصاد مقاومتی در دانشگاه دو موضوع را پیگیری می‌کنیم؛ یکی تثبیت مرجعیت علمی دانشگاه با کمترین هزینه ممکن و دوم اینکه در جامعه اثر بخش باشیم.

در گام اول در حال هم افزایی و تجمیع امکانات آزمایشگاهی در دانشگاه هستیم. این موجب صرفه جویی در منابع ارزی، مکانی و زمانی خواهد شد.

در حوزه بهره وری مزایای نسبی دانشگاه را بررسی می‌کنیم و بر اساس مزایای نسبی اقدام به تعریف پروژه‌های پژوهشی می‌کنیم. در واقع ما مزایای نسبی دانشگاه را به محورهای پژوهشی دانشگاه تبدیل و از پراکنده کاری پژوهشی پرهیز می‌کنیم. منابع انسانی و مالی را به محورهای ویژه می دهیم که این محورها در راستای سیاست های بالا دستی ملی می‌باشد و اگر به نتیجه برسیم و موفق بشویم به معنی این است که با همان منابع پراکنده و بلا استفاده و همان نیروی انسانی، خروجی های ارزشمندی خواهیم داشت.

ما مشخصا و به صورت کاملا عملیاتی در حال تاسیس شبکه آزمایشگاه های عمومی برای اعضاء هیئت علمی و دانشجویان تحصیلات تکمیلی هستیم. به عنوان یک معیار بهره وری هیچ یک از استادان و دانشجویان تحصیلات تکمیلی ما نباید وقتشان را هدر دهند به دلیل اینکه جایگاهی و بستری برای کار نداشته باشند.

 پروژه و پایان نامه‌هایی که با عنوان اقتصاد مقاومتی نوشته می‌شوند چه میزان مورد حمایت قرار می‌گیرند؟

ما نباید به موضوع شعار سال احساسی بپردازیم. مثلا آمار بدهیم چند پایان نامه با موضوع اقتصاد مقاومتی نوشته شده. ما اصرار داریم غیر احساسی و غیر تبلیغاتی عمل کنیم. اگر کارگروهی که در معاونت پژوهش و فناوری تشکیل شده به این نتیجه رسید که پایان نامه نوشته شود اقدام به این امر می کنیم. اگر راهکاری غیر پایان نامه ارائه بشود آن را عملی می‌کنیم. ما هیچ اصراری به نوشتن پایان نامه نداریم چون نمی‌خواهیم به شعار سال، شعاری عمل کنیم و پایان آن اقدامات بی ثمر باشد بلکه باید به موضوع اقتصاد مقاومتی عالمانه پرداخت.

ادامه دارد.......