مترو دانشگاه خوارزمی احداث نشد

*گوشه و کنار نشریات، علی عباسیان: دانشگاه خوارزمی به عنوان اولین و پرقدمت‌ترین مرکز آموزش عالی کشور که حالا جشن ۱۰۰ سالگی­‌اش را هم پشت سر گذاشته، دارای ۱۴۰۰۰ دانشجو­، ۵۰۰ عضو هیات علمی و حدود ۹۰۰ کارمند است که واحد کرج آن، در یکی از شلوغ­ترین و پر حاشیه‌­ترین محله­‌های آن از لحاظ ترافیکی، فرهنگی و اجتماعی یعنی محله حصارک واقع شده است. این دانشگاه قطب علمی بدون منازع و از سرمایه­‌های اجتماعی استان البرز، دارای دستآورد‌های بسیاری در حوزه‌­های مختلف علمی، پژوهشی، اقتصادی، فن­آوری و... است، که به دلیل ارتباط مستمر با واحد تهران، روزانه دارای هزاران سفر، بین این دو کلان شهر است. مضاف بر این انبوه سفر‌های دانشگاهیان و دانشجویان از این نقطه حساس، سفر‌های متعدد شهروندان منطقه پرجمعیت حصارک و شهر کمالشهر را هم در نظر بگیرید که با جمعیتی حدود ۷۰۰ هزار نفری، صف‌­های طولانی اتوبوس‌­ها، ون‌­ها، ماشین‌­های شخصی و... را دو چندان شلوغ کرده است.

تلفیق این بلبشوی حمل و نقلی با اشکالات و چالش­‌های جدی طراحی هندسی میدان حصارک، نداشتن ایمنی کافی، عدم رعایت قوانین رانندگی توسط رانندگان، حضور خرده فروشان، معتادان و متکدیان، روشنایی نامناسب و چالش­‌های اجتماعی پر سابقه و مشهود در این نقطه، آن را به یکی از نا امن­­ترین نقاط ترافیکی و اجتماعی استان تبدیل کرده است که طی این چند سال اخیر مطابق با آمار، پرحادثه‌ترین منطقه ترافیکی نیز شناخته شده و تاکنون چندین تصادف را متاسفانه برای دانشجویان این دانشگاه به همراه داشته است.

این نا امنی‌­ها همواره مورد توجه و دغدغه تمامی دانشگاهیان از گذشته تا به حال بوده که به همین علت نیز به طور مستمر هزینه‌هایی به این دانشگاه تحمیل شده است. برای فهم خطرات اجتماعی منطقه کافی است روز­های شلوغی‌­های سال ۹۸را به یاد بیاوریم و تظاهراتی که در پشت دیوار‌های این دانشگاه به پررنگ­ترین شکل ممکن و با بیشترین تخریب نسبت به بقیه نقاط استان بلکه کشور جریان داشت که به طور صد در صد تردد دانشجویان و کارمندان از این نقطه را مختل و آنان را برای مدت نزدیک به یک هفته مجبور به حبس دانشگاهی کرده بود. همه و همه این دلایل مقدم‌ه­ای است تا بتوانیم ضرورت ایجاد ایستگاه مترو را برای دانشگاه خوارزمی بررسی و درک کنیم؛ اگر این ایستگاه احداث شود بسیاری از این مشکلات رفع خواهد شد.

ماجرای ایستگاه متروی دانشگاه خوارزمی تقریبا از همان سال‌های ابتدایی ٨٧ که قرار بود خط مترو تهران هشتگرد از کنار درب اتوبان دانشگاه خوارزمی عبور بکند، کلید خورد. از همان زما­ن‌­ها با توجه به ضروریاتی که به بخشی از آن نیز اشاره شد، با جدی شدن این پروژه، مطالبات ایجاد ایستگاه مترو از سوی مسئولین دانشگاه و دانشجویان وقت به طور جدی آغاز شد و حتی در برهه‌هایی کار به تجمعات بزرگ چندین صد نفره هم کشیده شده بود. نتیجه این مطالبات هم با جا­ به ­جایی‌­های متعدد در عوامل دانشگاه، شهرداری، استان­داری، دولت و... به جز وعده‌های پوچ و تو خالی نبود که به مرور زمان کار به جایی رسید که این کشمکش «ایستگاه می‌دهیم، ایستگاه نمی‌دهیم» از زبان افراد موثق و غیرموثق شنیده می­شد. از جمله این مطالبات نامه‌­ها و جلسات متعددی بوده که بین دانشجویان و دانشگاهیان با مسئولین شهرداری و استانداری برگزار ­می‌­شد و تا دفتر مشاور رئیس جمهور هم کشیده شد، اما تا همین لحظه که ما خبر داریم نه این جلسات ثمربخش بوده و نه به طومار و نامه‌­ها و مصاحبه­‌ها و ... پاسخ درستی داده شده است! مثلا یکبار آمدند گفتند علت نزدن ایستگاه، نداشتن صرفه اقتصادی است در حالی که بازگشت سرمایه ایستگاه دانشگاهی به مراتب بسیار بسیار بیشتر است از شرکت خصوصی­ است که در چندین کیلومتر آن طرف‌تر، چون پول داده است، برایش ایستگاه زده‌اند. بار دیگر آمدند گفتند این ایستگاه مشکلات فنی و مهندسی دارد و قابل احداث نیست که آوردن چنین توجیهی هم بسیار جای تاسف داشت، بلکه حتی چند شرکت­ مشاور فنی و مهندسی با بررسی شرایط ایستگاه، تاییده لازم را صادر کرده و این دلیل هم تقریبا برای همه مهندسین آگاه به این پروژه، تنها بهانه‌­ای رنگ باخته تلقی می‌­شود.

 

چندی گذشت و در همین اواخر که نزدیکی‌­های افتتاح خط مترو تهران هشتگرد بود، آمدند گفتند الان دیگر احداث این ایستگاه ممکن نیست شما‌ها دیر اقدام کردید که دیگر این دلیل، نوبر همه دلایلشان بود! همچنین گفتند، ولی برایتان یک سکو می­زنیم و شما مانع افتتاح ایستگاه نشوید که ما همکاری کردیم، ولی خبری از سکو هم نشد! خلاصه اینکه دلایل متعدد و بهانه‌­های این دستی بار‌ها و بار‌ها از سوی مسئولین مربوطه و غیرمربوطه شنیده می­شد و انگار هیچ کس دوست ندارد هزینه‌­ای بکند و تمام قد پای این کار بیاید تا نفعی دسته­ جمعی حاصل شود.

 

واقعیت نانوشته‌­ای تحقیقا وجود دارد که ایستگاه خوارزمی با این نوع پیگیری‌­ها تنها از سالی به سالی دیگر پاس کاری شده و هرگز ایجاد نخواهد شد. البته اگر به گذشته کمی دقیق‌­تر نگاه کنیم: در همان سال‌های ابتدایی مطرح شدن طرح متروی هشتگرد، دانشجویان و دانشگاهیان پای مطالبه ایستگاه مترو خوارزمی ایستادند تا نهایتا وعده ایستگاه خوارزمی به ایشان داده و قراردادی نیز بسته شده بود، ولی انگار با گذشت زمان هر بار این ایستگاه از دستور اجراییات خارج شده و صدای کسی هم آن­طور که می­‌بایست، در نیامد.

 

دردآورترین قسمت ماجرا آنجاست که در راستای عملی شدن آن وعده­ و وعیدها، دانشگاه خوارزمی ۵۵ هزار متر مربع از زمین ضلع اتوبان را کاملا مجانی در اختیار این پروژه گذاشته است که اگر آن را می‌­فروخت با سرمایه حاصل از فروش زمین می‌­توانست تحولاتی بنیادین را در دانشگاه به وجود بیاورد، ولی حالا نه تنها ایستگاهی برایش نزدند، درب اصلی سمت اتوبان را هم کور کرده‌­اند و اکنون دسترسی از اتوبان برای دانشگاهیان غیر ممکن شده است. از سوی دیگر باید گفت این پروژه فراز و نشیب­‌های زیادی را هم تجربه کرده است؛ به طوریکه در بره‌ه­ای آقای آخوندی وزیر وقت راه و شهرسازی کتبا موافقتشان را با احداث ایستگاه خوارزمی اعلام کرده و در دستور اقدام قرار داده بودند، ولی در ادامه همین دستور باز هم پس از تایید امکانات فنی توسط مشاورین سنا و طرح و تایید آن در شورای ترافیک استان ناگهان مجری طرح شرکت عمران شهر جدید هشتگرد، محل ایستگاه را جابه جا می­‌کند.

 

در چند ماه اخیر با  بررسی طرح حالا افتتاح شده مترو تهران هشتگرد متوجه ضعف‌­های این طرح هستیم که یکی از آن­ها همین عدم در نظر گرفتن ایستگاه تقاطعی با خط مترو شهری کرج در محل تقاطع حصارک است که بی‌­تردید باعث افزایش ترافیک در ایستگاه‌های کرج و گلشهر خواهد شد! اعتبار مضاعف دانشگاه، دسترسی دانشجویان به اتوبان، کاهش زمان سفر، افزایش رفاه و البته در یک گام فراتر سودآوری فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و اجتماعی برای این استان و این بخش از شهر همگی در گروی افزایش اعتباری دانشگاه است که ما را برآن داشت تا هم قسم شویم که تا آخر این پروژه بایستیم و تا به ایستگاه نرسیدیم متوقف نشویم. البته در این مسیر با موانعی روبرو شدیم و روبرو هستیم! رفتیم و آمدیم و مطالبه کردیم و نامه نوشتیم. اما مشکلاتی بر سر ریل قطار خوارزمی قرار دارد که می‌­بایست برای برگشتن قطار به این ایستگاه آن­ها را به خوبی ریشه ­یابی و بررسی کرد. به طور مثال طومار‌های ما به دست جناب رئیس جمهور رسید، اما اثر نکرد؛ نامه‌­ها و گله‌­های ما به گوش وزیر و دیگر مسئولین ذی­ربط رسید، اما اثر نکرد؛ حتی وقتی این مسئله در جلسه شورای تامین استان هم مطرح شد، باز هم هیچ اتفاقی نیافتاد و کاری پیش نرفت. راستش من این را فهمیده­ام که همه مسئولین از بزرگ تا کوچک­ترین آن­ها، ضرورت احداث ایستگاه و یا در بدبینانه ‌­ترین حالت احداث یک سکو را قبول دارند، اما واقعا چه دست قدرتی مانع احداث این ایستگاه مترو شده است.

 

با اینکه همه ما از این نامه بازی­ها خسته شده‌ایم یکبار دیگر به نمایندگی از تمام این زمان­‌ها و قصه‌­ها که سپری شد و به نمایندگی از همه دانشجویانی که طی این سال­ها اینجا بودند، هستند و تمام آن دانشجویانی که سال­‌ها بعد به این دانشگاه قدم می­گذارند از نمایندگان تازه نفس دوره یازدهم مجلس شورای اسلامی حوزه استان البرز آقایان حدادی­، عسگری و عباسی عاجزانه تقاضا دارم این درد دسته جمعی ما را که نفعی بی ­بدیل را برای این استان به همراه خواهد داشت پیگیر بشوند؛ همچنین از ایشان درخواست می­‌کنم به این دانشگاه بیایند و پای صحبت این دانشجویان دردمند خوارزمی بنشیند؛ ما همچنان امیدواریم که ان­شالله حق‌­الناسی که سال‌­هاست نادیده گرفته شده است، مجددا به مسیر اصلی خود بازگردد و به زودی به سرانجام برسد.

نشریه گفتمان، دانشگاه خوارزمی، شماره ۲۴۶