سارا عباسلو در گفتوگو با خبرنگار «خبرگزاری دانشجو» در بندرعباس، با اشاره به اجرای طرح توانمند سازی محلات حاشیه نشین تصریح کرد: متاسفانه ما در شهرسازی هایمان به جایی اینکه سیاست های جدید دنیای غرب رو بومی سازی کنیم به دنبال راه های اشتباه گذشته آنها هستیم، همین طرح جامع و تفضیلی که ما استفاده می کنیم سال 1960 میلادی پروندش در دنیا بسته و منسوخ شد؛ بنابراین قبول کنیم شهر یک ماهیت پویا و زنده است و باید به شان انسانی فضاهای شهری اهمیت دهیم.
وی افزود: اصطلاح حاشیه نشینی در کشورهای در حال توسعه به محلات فقیرنشینی اطلاق می شود که در اطراف شهرهای بزرگ به وجود آمده و ساکنین آن به علت هایی نتوانستند جذب نظام اقتصادی- اجتماعی شهر بشوند تا از امکانات و خدمات شهری استفاده کنند.
این مدرس دانشگاه پیام نور بندرعباس بیان داشت: این معضل در بین نظریه پردازهای مختلف راه حل های مختلف داشته و دارد؛ به عنوان مثال لیبرالیست ها مانند آمریکا به رفع و رجوع کردن صورت ظاهر این محلات می پردازند یا ساختارگراهایی مثل اروپای غربی ریشه این اتفاق را در نظام اقتصادی می دانند.
عباسلو ادامه داد: در کشور ما هم طرح هایی برای این محلات داده شده است که البته هیچ کدام تا حالا موفق نبوده، به عنوان نمونه در تهران محله ای شبیه به همین محله دو هزار در بندرعباس بود به نام «خاک سفید» که امروز هم هست، وسط این محله محدوده کولی نشین و جرم خیز و با شرایط بد بود به اسم «غربت» که در دولت اصلاحات این بخش رو یک شبه تخلیه و تخریب کردند! خوب نتیجه فاجعه بود اینها از دولت زخم خوردند و کم کم سطح فعالیت های اجتماعی و مشارکت مردمی در این محله کاهش یافت.
وی ادامه داد: ما دنبال این نیستیم که محله ای رو صرفا از نظر ظاهری تمیز و شسته رفته طراحی کنیم، محله زمانی محله است که مردم اش احساس تعلق خاطر به آن داشته باشند و از بودن در آنجا راضی باشند، در سطح محله فعالیت های اجتماعی باشد نه مثل محله هالم منچسترسیتی کسی به کسی کاری نداشته باشد.
این مدرس رشته معماری و شهرسازی در بخش دیگری از سخنان خود تصریح کرد: اساسا معماری طرح تولیدی ارائه نمی کند؛ مگر طرحی مثل مسکن مهر که تولید انبوه تلقی شده و من اساس این طرح ها با این شرایطی که اجرا می شود را تائید نمی کنم؛ البته منظور من به لحاظ کالبدی و نه سیاست هاست.
عباسلو گفت: کار ما ارائه نظریات و تئوری هاست حالا اگر مسئولان اقبالی نشان دهند افتخار می کنیم طرح مان به اجرا برسد البته این تئوری ها کاملا حساب شده ارائه می شود.
وی با اشاره به مقاله در دست اقدام خود با موضوع تئوری توانمند سازی محلات حاشیه نشین بیان داشت: هم اکنون آخرین مراحل برای طرح پیشگیری از جرم را انجام می دهم که بحث محله دو هزار هم در حال انجام است و تا شروع سال 92 تمام خواهد شد؛ حالا اینکه سازمان چقدر بتواند این طرح رو به اجرا نزدیک کند و چقدر استانداری و شهرداری توجه کنند، خوش بین هستم و امیدوارم به نتیجه برسیم.
این مدرس دانشگاه تصریح کرد: این تئوری توانمند سازی محلات حاشیه نشین را تابستان امسال در کنگره بین المللی ساخت محیط در کشورهای در حال توسعه (ICBEDC-2012) در استرالیا شرکت دادم، به عنوان یک مقاله علمی با تیتر «حاشیه نشینی، چالش ها و راه حل ها ، نمونه موردی محله دوهزار بندرعباس» که پذیرفته شد.
بومی سازی بزرگترین تئوری های مبارزه با جرم برای اولین بار
وی خاطرنشان کرد: در دور قبلی همین همایش ها، سال قبل در مالزی طرحی ارسال کردم که پایان نامه کارشناسی ارشدم را بر همان اساس پی گرفتم و یکی از بزرگترین تئوری های مبارزه با جرم را برای اولین بار بومی سازی کردم.
این استاد دانشگاه پیام نور افزود: برای محله پشت شهر با عنوان «پیشگیری از جرم از طریق طراحی محیطی- نمونه موردی محله پشت شهر بندرعباس» که خیلی مورد استقبال قرار گرفت و چاپ و منتشر شد.
سارا عباسلو تصریح کرد: زمانی طرح را به اداره محیط زیست معرفی کردم که متاسفانه توجهی نشد، در دو سال گذشته روی دو طرح دیگری در بندرعباس کار کردم که یکی «پیشگیری از جرم از طریق طراحی محیطی» و دیگری «توانمند سازی محلات حاشیه نشین و سکونتگاه های غیر رسمی» است. اولی در «محله پشت شهر» و دومی در «محله دو هزار» بندرعباس است.
وی گفت: طرح توانمند سازی محله دوهزار پروژه ای است که اگر چه مبانی نظری آن تکمیل شده؛ ولی مراحلی را باید طی کند و حمایت هایی شود تا کاملا اجرایی گردد، این طرح بر اساس ویژگی های خاص این محله به عنوان بخش حاشیه نشین شهر بندرعباس ارائه شده است.
این استاد رشته معماری و شهرسازی افزود: اگر مسئولان شهری استقبال کنند من و گروهم در کانون مهندسین مشاوره می دهیم و طرح را تا آخرین مراحل اجرا که بازسازی خانه ها و شریان هاست همراهی می کنیم.
عباسلو در بخش دیگری از سخنان خود ببان داشت: دانشجویان همیشه پتانسیل های بالایی دارند؛ ولی سیاست های آموزشی باید طوری باشد که این استعدادها را هدایت کند، متاسفانه وقتی ما یک کتابخانه مجهز معماری و یا آرشیوی از کارها و پروژه های معماری در هیچ کدوم از دانشگاه های بندر نداریم، دانشجو نیز بی انگیزه خواهد شد.
وی تصریح کرد: وقتی امکانات و مجوز رفتن به مراکز بزرگ معماری و مطالعه آنها داده نمی شده با توجه به اینکه پیشینه معماری و شهرسازی در بندرعباس بسیار ضعیف است و وقتی مسابقات طراحی معماری در استان برای طرح های بزرگ شهری نزدیک به صفر است، خوب دانشجو هم به طبع بی تفاوت می شود.
این استاد دانشگاه پیام نور از ضعف ارتباط دانشگاه ها با مراکز اجرایی انتقاد کرد و گفت: البته این در تمام کشور ما معضل است، مسئولان به طرح های دانشجویی و موضوعات طراحی هم که در طول ترم داده می شود توجهی نمی کنند.
دانشجو ها از دغدغه های مردم فاصله نگیرند
عباسلو با بیان این جمله که دانشجویان از دغدغه های مردم فاصله نگیرند، بیان داشت: به عنوان یک استاد باید اظهار کنم به عنوان مثال زمین شهر بازی به کاری اختصاص داده می شود که سود عمومی برای شهر ندارد، یا همین طرح های مسکن مهر بعضا در برخی تعاونی ها با کندی پیش می رود.
وی با اشاره به اینکه معماری و شهرسازی ارتباط زیادی با زندگی مردم دارد، گفت: متاسفانه امروزه دانشگاه های ما بسیار ضعیف اند نه به لحاظ اساتید به لحاظ سیاست های آموزشی، اینکه کسی بخواهد در این شهر معمار واقعی شود دانشگاه چیزی به او آموزش نمی دهد.
این مدرس دانشگاه رشته معماری و شهرسازی بیان داشت: معماری ترکیبی از مردم شناسی، جامعه شناسی، اقلیم شناسی، مصالح شناسی، زیبایی شناسی، فلسفه و فرهنگ شناسی است و این در معمارهای قدیم ما به وضوح دیده می شود.
عباسلو در پایان اظهار امیدواری کرد: معماران و شهرسازهای ما هم کمی به رسالت اصلی خود فکر کنند و ایده هایی را طراحی نکنند که به آن علم ندارند.