رئیس پارک فناوری استان خوزستان با بیان اینکه ارکان اقتصادی و تولیدی جامعه ایران دانشپذیر نیستند، گفت: مشکل اصلی شرکتهای دانش بنیان کشور، بحث بازار است.
بابک مختاری، رئیس پارک علم و فناوری استان خوزستان در گفتگو با خبرنگار فناوری خبرگزاری دانشجو؛ درباره نقش شرکتهای دانشبنیان و پارکهای علم و فناوری در اقتصاد کشور اظهار کرد: پارکهای علم و فناوری یک محیط جدا و یک تافته جدا بافته از سایر ارکان اقتصادی جامعه نیستند و در قالب یک زیستبوم نوآوری یا یک زیستبوم کلانتر که مبتنی بر دانش است فعالیت میکنند. سایر اجزایی که در این زیست بوم حضور دارند از صنایع موجود و دانشگاهها و نیروی انسانی گرفته تا قوانین و مقررات متعددی که تصویب و ابلاغ میشود، همه اینها بر روی بروندادی که قرار است از پارک علم و فناوری و شرکتهای دانشبنیان خارج شود موثر خواهد بود.
وی ادامه داد: اگر قرار است به صورت کاملاً جدا نقش پارکهای علم و فناوری و شرکتهای دانش بنیان را در اقتصاد کشور بررسی کنیم به اعتقاد من این راه را اشتباه رفتهایم، ولی شاخصهای متعددی وجود دارد که براساس آن میتوان مقایسهای بین پارکهای علم و فناوری، شرکتهای نوآور و دانشبنیان با سایر ارکان جامعه و حوزههای اقتصادی و تولیدی کشور انجام داد.
مختاری در این باره توضیح داد: به عنوان مثال میزان سرمایهگذاری که در این حوزه به صورت مستقل انجام شده است از ابتدای مطرح شدن این مباحث در کشور یعنی از سال ۸۱ تاکنون، به رقم هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان نرسیده است، اما وقتی برونداد شرکتهای دانشبنیان، هستههای فناور و پارکهای علم و فناوری را در ازای این هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان نگاه میکنیم میبینیم که بیش از ۸۰ هزار میلیارد تومان گردش مالی شرکتهای دانشبنیان است و این نشان میدهد که بازدهی سرمایهگذاری مستقیم در این حوزه بازدهی بسیار خوبی نسبت به سایر حوزهها و سایر صنایع داشته است.
رئیس پارک علم و فناوری استان خوزستان در ادامه اضافه کرد: اما وقتی به کشورهایی نظیر کره جنوبی و چین نگاه و ارتقای دانش و فناوری و بهبود فرایندها در این کشورها را بررسی میکنیم، میبینیم که ارتباط بسیار خوبی بین مراکز دانشجویی و فناوریهای شرکتهای دانشبنیان با سایر ارکان و بخشهای تولیدی و اقتصادی در این کشور وجود دارد، به طوری که این ارتباط موثر و وسیع یک نوع همافزایی را بین آنها ایجاد میکند و اثربخشی اقتصاد دانشبنیان را در اقتصاد آن جوامع بیشتر میکند. اما در کشور ما، چون صنایع پیشروی ما از جمله صنعت نفت، خودروسازی و ... خود را چندان وابسته به حوزه دانشی کشور نمیدانند احساس میکنند که این حوزه دانشی کشور نمیتواند نیاز آنها را برطرف کند، بنابراین آن ارتباط همافزایانه که مثلا در صنایع الکترونیک کره جنوبی وجود دارد را ما در ایران شاهد نیستیم.
مختاری تصریح کرد: بنابراین آن خروجی خیلی بزرگی که ما از شرکتهای دانشبنیان و پارکهای علم و فناوری انتظار داریم محقق نمیشود. بخشی از این کمبود به این خاطر است که شرکتهای ما در این حوزه جوان هستند و باید مقداری زمان بگذرد تا ارتباط همافزایی آنها با سایر ارکان و بخشهای اقتصادی و تولیدی جامعه با صنایع مختلف ایجاد شود. یک بخشی هم به این برمیگردد که سایر بخشها و ارکان اقتصادی و تولیدی جامعه ایران دانشپذیر نیستند یا ظرفیت استفاده از دانش را ندارند.
رئیس پارک علم و فناوری استان خوزستان در ادامه با بیان اینکه سطح دانش در صنایع کشور برای ارتقاء و بهبود وضعیت آنها از جمله در صنعت فولاد و مس پایین است، تصریح کرد: میزان مصرف دانش در محصولات بالادستی کشوری مثل کره جنوبی کم و در محصولات پایین دستی زیاد است، ولی ما در کشور خودمان محصولات پایین دستی را تولید نکردهایم و این خود به خود باعث میشود تا ظرفیت استفاده از دانش به طور کلی در صنعت ما نسبت به کشوری مثل کره جنوبی یا چین خیلی بالا نباشد.
مختاری با تاکید بر ضرورت تامین مالی شرکتهای فناور نوپا گفت: هر شرکت نوپا یا هر شرکت تازه تاسیسی که بخواهد پژوهش کند تا یک فناوری نو را دراندازد نیازمند این است که از یک سرمایهگذار استفاده کند و نیازمند حمایت مالی است. در حال حاضر نهادهای حمایتی مالی در کشور به اندازه کافی وجود دارد، اما فرایندهایی که این حامیان و نهادهای حامی دارند عمدتاً فرایندهای دولتی و نیمه دولتی است. به اعتقاد بنده مهمتر از بحث حمایت مالی برای شرکتهای دانش بنیان، بحث بازار محصولات این شرکتها مطرح است. اگر بازار برای محصولات فناورانه و محصولات دانشبنیان در کشور وجود داشته باشد آن تولید کننده محصول و خدمت دانشبنیان با فروش محصول خود به سرمایه در گردش لازم دسترسی پیدا میکند و لزومی نمیبیند که از تسهیلات با بهره ۴ درصد تا ۱۷ و ۱۸ درصد استفاده کند.
رئیس پارک علم و فناوری استان خوزستان خاطرنشان کرد: بنده به عنوان کسی که ۱۲ سال در این حوزه کار کردهام و از نزدیک در جریان تاسیس و توسعه ۱۸۰ شرکت بوده و نقش ایفا کردهام، به جرأت میتوانم بگویم که مشکل اصلی شرکتهای دانش بنیان کشور، مشکل بازار است.