سیدی: جنبش دانشجویی برای مسئله محور بودن باید بین مردم باشد / فلاح: حلقه مفقوده فعالیت تشکل‌های دانشجویی اثرگذاری است

به گزارش خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشجو، باتوجه به اینکه نیاز امروز جامعه، تشکل ها را به مسئله محور بودن سوق داده است و لازمه رسیدگی صحیح به مشکلات مردم مسئله محور بودن است، بر آن شدیم مجموعه گفتگوهایی را با این عنوان با نمایندگان تشکل‌های دانشجویی داشته باشیم.

از این رو با سیدی، مسئول قرارگاه شهید احمدی روشن و ادوار بسیج دانشجویی و فلاح، عضو بسیج دانشجویی دانشگاه امیرکبیر درباره مسئله محوری به گفتگو نشستیم.

سیدی در ابتدا در تعریف مسئله محور بودن گفت: اولین نکته ای که در بحث مسئله محوری به آن برخورد می کنیم، تعریف مسئله محور بودن است حتما نیاز نیست بگوییم مسئله محوری را در یک خط تعریف کنیم؛ اما مسئله محوری یک سری ویژگی هایی دارد که می تواند کمک کند تک تک کارها را بسنجیم که آیا اقدامات ما مسئله محور هست یا نه.

وی ادامه داد: یکی از دغدغه های اصلی جریان و تشکل دانشجویی در تاریخ خود بعد از انقلاب و حتی قبل از آن بحث پیگیری آرمان‌ها و مطالبه آرمان ها بوده است، این که آرمان ها را سردست بگیرد و به نتیجه برساند ولی اصلی ترین نکته این بود که من چه قدر پیشرفت کردم و اینکه آیا اقدام من در جهت آرمانم ملموس است و آیا وقتی حرف عدالت می زنم توانستم قدمی در راه عدالت بردارم یا اینکه صرفا داد زدم، یکی از تفاوت های اصلی مسئله محوری اینجا مشخص می شود.

 

مسئول قرارگاه شهید احمدی روشن افزود: سنجه پذیری یکی از ویژگی های اصلی مسئله محوری است؛ دوم اینکه مسئله محور بودن به این معنا است که جهت دار باید بود و مطالبه از مسئول و جایگاه مشخصی باید داشت. برای مثال یک موقع می گویید باید به وضعیت معیشت مردم رسیدگی شود و رئیس جمهور و مسئولین و همه این حرف را می زنند. یا مثلا رئیس جمهور در مورد مسکن صحبت کرده که باید حل شود، بله، همه می توانند این حرف را بزنند اما این که چه طور مسئله مسکن حل شود وچه باید کرد، درواقع مسئله محور کار کردن است.

وی گفت: نکته بعدی در رابطه با مسئله محوری این است که مسئله، مشکل نیست. ما با مشکل به صورت ملموس برخورد می کنیم مثلا فقر و نداری مردم را می بینیم یا تبعیض ها را می بینیم فساد و سوءاستفاده ها را می بینیم؛ اما مسئله محوری این نیست که خود فقر را در دستور کار بگذاریم؛ بلکه ریشه ای باید عموم مشکلاتی که در کشور اتفاق می افتد را دنبال کنیم، اما ما عموما مشکل را می بینیم و برایش راه حل می دهیم مثلا می گوییم مشکل تحریم است بعد راه حل چیست به مذاکره می رسیم؛ در حالی که اگر مسئله محور در سطح کلان کار کنیم تحریم ریشه دارد که به ضعف های ساختار اقتصادی ما برمی گردد.

سه سنجه اصلی مسئله محور بودن، اول ریشه، جهت داربودن و راه حل یافتن برای مشکلات است. شما می توانید یک ساعت در مورد فساد می توانید صحبت کنید ولی به کسی برنخورد و حرف از معیشت مردم بزنید به یک مسئولی بار کاری اعمال، می توانید آرمان ها را داد بزنید بدون این که قدمی در راه آرمان ها برداشته و مسببان بی عدالتی هم، هم صدا با شما عدالت را داد بزنند در این مواقع با این سه سنجه کارهایمان را می توانیم بسنجیم که مسئله محور هستند یا نه.

 

فلاح، عضو بسیج دانشگاه امیرکبیر در ادامه پیرامون مسئله محوری در تشکل ها گفت: اگر بخواهیم در مورد این که ماموریت تشکیل تشکلهای دانشجویی قرار بود چه باشد آسیب شناسی مختصری داشته باشیم می بینیم که جنبش دانشجویی از موقع تشکیل قرار بود نقش حلقه میانی بین مردم و حاکمیت باشد یک سری خرده رهبران جامعه قرار بود باشند که توده های مردم را به سمت آرمان ها هدایت می کنند و در ریل انقلاب نگه می دارند و الان 30 که سال از جنبش دانشجویی پس از انقلاب می گذرد آنچه که بین همه فعالیت های جنبش دانشجویی حلقه مفقوده به حساب می آید، اثرگذاری است .

وی افزود: امروز اگر بخواهیم به فعالیت های جنبش های دانشجویی که اثرگذار بودند به عنوان مثال اشاره کنیم باید به دهه هشتاد برگردیم، در سه چهار سال اخیر میران تاثیرگذاری تشکل ها زیاد نبود؛ در حالیکه تعداد فعالین دانشجویی داخل کشور کم نیستند و حدود سه هزار دفتر بسیج دانشجویی و حدود صدو بیست دفتر اتحادیه های مختلف داریم. تعداد افرادی که در این حوزه فعالیت می کنند کم نیستند و وقتی این کارها به اثرگذاری منجر نشود اتلاف انرژی یک سری آدم محسوب می شود که فارغ از مسائل مادی و پولی که هزینه می شود فعالیت می کنند، در واقع اگر فاکتور اثرگذاری را فضای دانشجویی جدا کنیم شبیه این است توده ای انسان در تاریکی وارد شدند و تیرهایی پرتاب می کنند که به سیل نمی خورد و فقط تیر پرتاب می کنند. این موضوع جنبش دانشجویی را سردرگم و خسته کرده است.

فلاح گفت: پاسخ به سوال چگونه می توان اثر گذار بود «مسئله محوری » است. منظور از مسئله محوری این است که فعالیت های بچه ها از ابتدا برآمده از دغدغه و سوال باشد . مسئله یعنی اینکه وقتی می خواهند حل مشکلات را شروع کنند از یک سوال آغاز شود و نه همراه با امواج خبری و هزار یک مشکلی که هست اولین سنجه مسئله محوری است که برامده از سوال و دغدغه باشد. اما باید ببینیم این سوال چیست؟ تعریفی که شاید تعریف خیلی نزدیک و شفاف باشد این است که این سوال یعنی چگونه از وضع موجود به وضع مطلوب برسیم. در ابتدا و ورود با سوال باید با این نیاز به آسیب شناسی وضع موجود دارد که الان در فلان حوزه کشور در وضع موجود چگونه هستیم و چرا اینگونه هستیم و در پاسخ به آن چرا با فکر و جمع اندیشی و تحقیق به راهکار عملی برسند اما چه طور این اتفاق می افتد از دور که نگاه می کنیم می گوییم کار سختی است مجموعه های بزرگ فکری و اندیشه ای نتوانستند این کار را برای مشکلات کشور راهکار ارایه بدهند چگونه این اتفاق می افتد. به نظر بنده مهمترین فاکتوری که مسئله محوری را در جنبش دانشجویی رقم می زند تمرکز و استمرار و پیگیری است. همان چیزی که آقا سال گذشته در دیدار دانشجویی اشاره کردند یکی از مواردی که از جنبش دانشجویی خواستند راهکار عملی برای مشکلات کشور بود و در پاسخ به این که چگونه می شود راهکار عملی داد مهمترین عنصری که مطرح کردند این بود استمرار و پیگیری و مطالبه پی در پی ما را به راهکار خوب می رساند. خود رسیدن به راهکار گوش مسئولین را نسبت به انتقادات جنبش دانشجویی شنواتر می کند.

.

سیدی در ادامه صحبت های فلاح با اشاره به مسئله محوری در تشکیلات توضیح داد: اصلی ترین ویژگی جریان دانشجویی که باید حفظ شود مردمی بودن آن است. جنبش دانشجویی اگر می خواهد مسئله محور باشد لاجرم باید بین مردم باشد .چون مسئله را قرار نیست از لای کتاب ها در بیاوریم و فضای تشکل دانشجویی فضای شبه روشنفکری ای که برخورد می کنیم و نیست لاجرم وقتی می خواهید مسائل را اولویت بندی کنید باید بین مردم باشید. اولین ویژگی تشکل مسئله محور بین مردم بودن و بین مشکلات مردم نفس کشیدن است ، و بین مردم شدن اولین ویژگی است که کمک می کند مسئله محور باشید.

وی افزود: یا تشکل دانشجویی وقتی مسئله محور می شود به تصمیم گیر کاری ندارد و وظیفه اصلی که آقا اشاره کردند «تصمیم سازی» را دارد.اینجا جریان دانشجویی مسئله را انتخاب کرد ه و از درد مردم انتخاب کرده و می خواهد با فاکتور پیگیری این را به نتیجه برساند. اینجاست که خودش کنشگری خودش را تعریف می کند که چه کنم تا معضل مسکن مردم حل شود و به عدالت نزدیک شویم وقتی خودش را فعال وسط میدان دانست می تواند در حوزه مسئله محوری اقدام کند. ولی وقتی وظایف را گردن دیگری می بیند نمی شود. مسئله بعدی تمرکز است وقتی هر روز مشکلی برمی خورید بدون اینکه عمیق شوید و دو تا حرف می زنید و گذر می کنید مطمئنا هیچ وقت به نتیجه نمی رسید این خودش سرخوردگی دارد از ویژگی تشکل مسئله محور تمرکز است.

مسئول قرارگاه شهید احمدی روشن در ادامه گفت: یک بار به صورت آماری گفتم که سه هزار دفتر تشکل بسیج دانشجویی داریم که با تشکل های دیگر جمع کنید گیرم یک سوم فعال هستند عمر کارهای دانشجویی یک ساله است و ما سالی هزار مسئله در سطح استانی و منطقه ای و ملی را اگر سردست بگیریم و پیگیری کنیم به کجا می رسیم؟ چرا وقتی می خواهیم تجربه بیست ساله جریان دانشجویی را بگوییم نمی توانیم دویست سیصد مسئله را بیاوریم و بگوییم این را جریان دانشجویی پیگیری کرده و به نتیجه رسیده است؟

سیدی افزود: یکی از اصلی ترین چیزهایی که در تشکیلات در این سالها، نداشتیم همین تمرکز بوده یعنی فلان دانشگاه و بسیج ما رفته روی ده تا مسئله کار کرده و حتی بعضا کار پژوهشی ای انجام داده که هیچ یک را به اولویت آن تشکیلات نبوده و به نتیجه نرسانده است به این دلیل که اتفاقی در کشور می افتد شرایطی هست مسئله را رها می کنیم و سراغ مسائل دیگری می رویم. بحث بعدی این است که مسئله محوری امکان پیگیری ایجاد می کند. وقتی تشکل مسئله محور شد می داند چه چیزی را باید از چه کسی پیگیری کند وقتی می خواهم بحث واردات فلان محصول که مشابه داخلی دارد پیگیری کنم جایگاهش مشخص است و می دانم از کجا باید مطالبه کنم.

                                                                      
وی گفت: یکی از چیزهایی که دغدغه همه تشکل ها هم هست بحث جذب است. ما در تشکها دنبال این هستیم با یک سری کارهای فانتزی تشکل خودمان را پر کنیم و در آخر می بینیم اتفاقی نمی افتد. وقتی مسئله محور شدید محوریت شما جذب افراد نیست بلکه می خواهید جذب ذهنی داشته باشید، مسئله تعداد زیادی می تواند بشود و جمع فراگیری مسئله شما را پیگیری کنند و آنوقت اینجا امکان گفتگو دارید این طوری نیست که بگویید بروم چه اتفاقی بیفتد؟ امروز متاسفانه یکی از سوال هایی که فضای غالب دانشجویی دارد این است که برای چی بروم در تشکل دانشجویی ؟ آیا قرار است صرفا چند اردو برویم و یک سری حرف ها را بزنیم ؟

این مسئول قرارگاه احمدی روشن و ادوار بسیج دانشجویی ادامه داد: اتفاقی که ما از نزدیک در فضای قرارگاه مشاهده می کنیم این است فضای استان ها هر تشکلی با هر سایزی و قد و قامتی که تعریف کرده وقتی وارد حوزه مسئله محوری شده توانسته اند، واقعا مسئله را به نتیجه برسانند و رمز این به نتیجه رساندن و قدم ملموس و پرچمی که بالاست همین تمرکز و پیگیری و فضای کنشگری خلاق است که خودش را مسئول می داند. ممکن است از جنس تصمیم سازی باشد. از نظر من نه تنها وظیفه که راهکار گذر جریان دانشجویی از فضاهایی که حاکم است رفتن به سمت مسئله محوری است.

فلاح، ادامه داد: خیلی ها در پاسخ به این که تشکل دانشجویی چه کاری انجام می دهد و وظیفه اش چیست، تشکیلات را به مثابه دیدار تدارکاتی می دانند که باید دور هم کارهای نمادین انجام دهد تعریف می کنند. در حالی که فعالیت های جنبش دانشجویی برای اثرگذاری است و اگر کسی نتواند اثرگذار باشد قطعا اگر همان آدم ها در جایگاه مسئولین قرار بگیرند تفاوتی نمی کند و تجربه نشان داده جنبش دانشجویی می تواند در همین تشکل اثرگذار باشد نکته این است خود تشکل ها باید معتقد باشند می توانند این کار را انجام بدهند یعنی خواستن خودشان قدم اول است بعد از اینکه خواستند این که چه طور کار کنند قدم دوم است.

این عضو بسیج دانشگاه امیرکبیر گفت: در مورد مسئله محوری و تشکیلات مسئله محور یک نکته در فضای عمومی کشور وجود دارد و آن هم مواجهه با مسئولینی است که به دلایل مختلفی ممکن است تصمیمات نادرستی بگیرند و همین تصمیمات هم ممکن است بحران ایجاد کند. نمونه هایش را داشتیم از گرانی بنزین تا طرح مسکن مهری که لغو شد.نکته مهم این است خیلی اوقات مسئولین مشکل اراده دارند نمی خواهند کاری کند خیلی وقت ها نمی دانند چه کاری درست است انجام بدهند بعضی اوقات هم می خواهند هم می دانند ولی نمی توانند با این سه گانه مواجهیم اگر بچه ها مواجه شوند دنیای خاص خودش را دارد به نظر بنده مسئله محوری تجمیع مطالبه از مسئولین در این سه گانه است بالاخره با پیگیری مسئله محور و ریشه یابی با جلسه و مواجهه با مردم و مسئولین این دسته از مسئولین را می شود راه درست هدایت کرد.

وی افزود: اگر کسی وارد تشکلیلات دانشجویی می شود مسئله محور کار کند متمرکز و پیگیر و دقیق و حرف رو به جلو داشته باشد و مطالبه گر باشد مسئولی از دستش خارج نمی شود این در حالی است که اگر این اتفاق نیفتد این را کنار بگذاریم مثل خیلی از اقدامات متداول دانشجویی اثرگذاری خاصی روی مسئولین ندارد مسئولین برای بستن دهان دانشجو جلسه خصوصی می گذارند و خوشحال می شوند یک جلسه خصوصی رفته اند و کاری نمی کنند.


فلاح با اشاره به اینکه مسئله محوری ممکن است آسیب هایی هم داشته باشد، گفت: این تعبیر مسئله محوری با تعاریف دیگری جاهای دیگرذکر شود که آسیب هایی دارد خوب است دانشجویان به این آسیب ها توجه کنند نخستین و مهمترین آسیب این است تشکل دانشجویی را شبیه به مجموعه شبه روشن فکری یا پژوهشی اندیشکده ای یا تکنوکراتش کند، تشکل دانشجویی که قرار بود آرمان خواه باشد در واقعیات دست و پنجه کند و این مهمترین خطر است که برای بچه هایی که وارد فضای مسئله محور می شوند ایجاد می کند. تکنوکرات یا دور شدن از فضای سیاسی کشور و قله آرمان ها و در دامنه کوه ماندن خطر بزرگی است که تشکل دانشجویی را از دنیای سیاست دور می کند و به گوشه ای می برد که کاری نمی کند و فقط درگیر مسائل شده از کتاب ها در میاد و در آن نوشته می شود این خطر بزرگی است که باید دقت کنند. همچنین یک تشکیلات و فرد مسئله محور که در این تشکیلات مسئله محور کار می کند در عین نگاه به آرمان ها و حرکت به سمت آرمان ها که مهمترین وظیفه اش است سعی می کند واقعیات را به سمت رسیدن آرمان تغییر بدهد این دو گانه هر کدامش فراموش شود خطر بزرگی است.


وی توضیح داد: یک خطر دیگر حلقه های میانی است که تعبیر رهبری درباره هسته های مسئله محور است این هسته ها باید خودجوش بودنشان را حفظ کنند یعنی خودشان براساس دغدغه حرف و فهم خودشان وارد شوند. یک خطر دیگر ممکن است بعضی جریان ها و گروه های سیاسی و ذی نفعان در جاهای مختلف این هسته ها را در اختیار خودشان بگیرند و پادوی خودشن کنند مسائل خودشان را به عنوان مسئله تشکیلات دانشجویی بدانند این خطر بزرگ است این هسته های مسئله محور به شدت پتانسیل اثرگذار بودن و کارهای مهم کردن در کشور را دارند همین فاکتور مهمی برای احزاب و گروه های در جهت اهداف خاص خودشان سواستفاده کنند ازابتدا که در مورد مسئله محوری که حضرت آقا از مسئله محور تقدیر می کنند باید جلویش گرفته شود فرقی ندارد در مورد چه باشد از هر جا هست نباید به تشکل های دانشجویی خورانده شود تشکیل دانشجویی باید براساس فهم خودش باشد هر چند غلط و به اشتباه باشد خود تشکیلات دانشجویی جلو برود خودش می تواند جلو برود همان طور که آقا گفتند خودتان تحلیل کنید و براساس تحلیل خودتان حرکت کنید و اگر اشتباه بود خودتان برگردید.


فلاح تصریح کرد: نکته مهمی که شاید آسیب دقیقی نباشد این است که تشکیلات وارد مسائل جزئی و بی اهمیت در سطح استان و کشور بپردازند درگیر مسائل دم دستی شوند مثلا ببینیم نانوایی چه مشکلی دارد در دانشگاه فلانی که پول ندارد اوضاعش چه طور است درگیری با مسائل کوچک و ریز که ما را از رسیدن به مسائل در سطح استان و کشور وا می دارد.