به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، فهیمه نصرتی، فعال دانشجویی؛ ایران سومین تولیدکننده و چهارمین مصرفکننده گاز در جهان است. مصرف زیاد و ضعف مدیریت صحیح باعث شده، سهم ایران در میان کشورهای صادرکننده گاز در رتبهی پانزدهم باشد. همچنین ایران نتواند با وجود منبعی سرشار از این موهبت طبیعی، در جایگاه صادرات منطقهای خوش بدرخشد.
طبق گفته جواد اوجی وزیر نفت در 4 ماه سرد سال، بیش از 70 درصد از تولید گاز در بخش خانگی و تجاری مصرف شده و این امر صنایع عمده مانند سیمان و فولاد، پتروشیمیها و نیروگاهها را تحت تاثیر قرار داده است. در حال حاضر نیز حدود ۲۵ میلیون مشترک گاز در کشور وجود دارد که از این تعداد، حدود ۶۵ درصد از مشترکین در سه پله اول مصرف قرار دارند و کمتر از ۵۰ درصد گاز کشور را مصرف میکنند.
با وجود اعمال جریمه برای مشترکان پرمصرف و بدمصرف و افزایش سه تا چهار برابری قبض گاز چهار درصد از مشترکان پرمصرف از سال گذشته، بررسیها نشان میدهد که این مقدار افزایش هزینه آن قدر زیاد نبوده که منجر به بهینه سازی مصرف در این قشر از مصرف کنندگان شود. مصرف بالای گاز در این قشر پرمصرف عمدتا به استفاده های نامعتارف آنها از گاز برمی گردد. استخر روباز، سونا، جکوزی، بالکن های گرم، شومینه و امثالهم نمونه هایی هستند که به شدت بر مصرف گاز مشترک می افزایند. همچنین گرم کردن سطح بسیار بالای زیربنای منازل و به عبارت دقیق تر گرم کردن مناطق بلااستفاده بالا در خانه های بزرگ نیز منجر به افزایش شدید مصرف گاز می شود.
یکی اصلیترین دلیل مصرف زیاد گاز در ایران، رعایت نشدن شاخصهای بهرهوری در تجهیزات، واحدهای مسکونی و تجاری دانسته میشود. فرهنگ نادرست مصرف گاز از سوی مردم نیز این موضوع را تشدید کرده است. به علاوه بخش حکمرانی انرژی نیز نتوانسته پروژههای بهینهسازی مصرف گاز که اجرای آن از سوی وزرات نفت و شورای عالی انرژی صورت میگیرد را به نحو احسن محقق سازد.
این امر باعث پیشنهاد سیاستهای تنبهی از جمله نصب کنتور هوشمند و همچنین اصلاح تعرفههای گاز مصرفی و حذف یارانه گازی این مشترکین شد.
عایق نبودن در و پنجره منازل و استفاده نکردن از پنجرههای دوجداره، سیستم گرمایشی و سرمایشی فرسوده و غیراستاندارد، استفاده نکردن از وسایل هوشمند برای کاهش مصرف، سرویس نکردن به موقع سیستمهای گرمایشی و سرمایشی و... از جمله دلایل مصرف زیاد گاز خانگی در دهکهای پایین جامعه هستند. اقدامات مذکور ارتباط مستقیمی با میزان درآمد خانوار دارد ولی حتی قشر پرمصرف گاز خانگی نیز آن را رعایت نمیکنند. اغلب پرمصرفها از مرفهترین افراد جامعه به شمار میروند. با اینکه توان هزینه برای این امور را خواهند داشت، در عمل به بهانههای مختلفی مانند نداشتن آگاهی، ضعف فرهنگی، خو گرفتن با زندگی سرمایه سالارانه و... مصرفی بیش از الگوی مطلوب دارند.
اصلاح الگوی مصرف، برای تمام اقشار خصوصا قشر پرمصرف ضروری خواهد بود. با صرفهجویی حداکثری، به دور از جناحبندی سیاسی و با ارائه راه حلهای منطقی و آسان به راحتی میتوان مانع هدر رفت گاز به عنوان سرمایه مهم و تاثیرگذار در اقتصاد کشور شد. این راه باعث رشد صادرات گاز ایران در منطقه و جذب سرمایه به داخل کشور میشود.
انتشار یادداشتهای دانشجویی به معنای تأیید تمامی محتوای آن توسط «خبرگزاری دانشجو» نیست و صرفاً منعکس کننده نظرات گروهها و فعالین دانشجویی است.