گرایش‌های کلیدی مهندسی هسته‌ای را حذف کردند/ خود تحریمی هسته‌ای آغاز شده است

اخبار دانشگاهی را از «کانال اخبار دانشگاهی SNN.ir» دنبال کنید

حسین آبنیکی، معاون سابق سازمان انرژی اتمی در گفت‌وگو با خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشجو، در خصوص حذف برخی گرایشات رشته انرژی هسته‌ای در دفترچه انتخاب رشته مقطع دکتری سال 96 گفت: ما در حوزه هسته‌ای و با پذیرش برجام و تعهداتی که ذیل آن پذیرفته‌ایم بخش عظیمی از سانتریفیوژهای خود را جمع کردیم، کل گاز بیست درصد خود را تقریبا رقیق و یا به سوخت تبدیل کردیم. مواد سه و نیم درصدمان را از کشور خارج کرده و راکتور آب سنگین اراک را با سیمان پر کردیم. در حوزه تجهیزات فنی نیز مسئولیت‌های جدی را قبول کردیم که طبق آن بعضی فعالیت‌ها را نداشته باشیم.

برجام چه بر سر دانشجویان هسته‌ای آورد؟

وی ادامه داد: آنچه تا امروز به آن دل خوش بودیم که توان صنعت غنی سازی و هسته‌ای را در اختیار ما خواهد گذاشت نیروی انسانی بود. چرا که به این می‌اندیشیم که اگر هر اتفاقی هم بیفتد با وجود داشتن نیروی انسانی می‌توانیم به سطح قبلی خود بازگردیم. اما با شرایط پیش آمده متوجه شدیم همان محدودیت‌ها را در حوزه نیروی انسانی نیز پذیرفته‌ایم.

آبنیکی ضمن اشاره به اینکه در سال‌های گذشته نیروهای انسانی فعال از سازمان هسته‌ای کنار گذاشته شده‌اند، خاطرنشان کرد: این نیروها تعدیل یا اخراج شده اند همچنین در حوزه دانشگاهی نیز با نیروهای انسانی که در رشته های مرتبط با انرژی هسته‌ای در حال تحصیل هستند به روش دیگر همین کار را پیاده کرده اند. طبق آمار و چیزی که در دفترچه انتخاب رشته مقطع دکتری سال های 94، 95 و 96 مشاهده شده است تعداد دانشجوی پذیرفته شده در سال 94، 71 نفر بوده و در سال 95 به 27 نفر کاهش پیدا می‌کند برای سال 96 نیز که تاکنون تعداد را اعلام نکرده‌اند چنین سیر نزولی پیش بینی می‌شود.

پژوهشگاه علوم و فنون انرژی هسته‌ای دیگر دانشجو نمی‌پذیرد

معاون سابق سازمان انرژی اتمی در ادامه سخنان خود تصریح کرد: در سال 94 پژوهشگاه علوم و فنون انرژی هسته‌ای که متعلق به سازمان انرژی هسته‌ای است دانشجو می‌پذیرد اما در سال 95 هیچ تعداد دانشجویی را پذیرش نمی‌کند و از مجموعه‌هایی که دانشجوی دکتری می‌پذیرند کنار گذاشته می شود.

رشته پرتو پزشکی با چیزی بالغ بر یک میلیون بیمار در این حوزه حذف شد

وی در خصوص جزئیات حذف برخی گرایشات رشته انرژی هسته‌ای در مقطع دکتری اظهار داشت: در سال 94 و 95 دفترچه انتخاب رشته مقطع دکتری هر چهار رشته گداخت، پرتو پزشکی، کاربرد پرتوها، راکتور داشتند و در آن دانشجو می‌پذیرفتند اما وقتی به سال 96 می‌رسیم مشاهده می‌کنیم رشته پرتوپزشکی و گداخت که دو رشته کلیدی و بسیار مهم در حوزه هسته‌ای محسوب می‌شوند کنار گذاشته شدند این در حالی است که در حوزه پرتوپزشکی بالغ بر یک میلیون بیمار داریم و در این حوزه رادیوداروهای بسیاری مورد نیاز است و این علم در دنیا به سرعت در حال بروزرسانی و پیشرفت است به همین خاطر نیاز اساسی ما توسعه در این رشته و بها دادن به آن است.

رشته گداخت دیگر چرا ؟!

آبنیکی در خصوص حوزه گداخت و اهمیت آن نیز گفت: گداخت تکنولوژی و فناوری جدیدی در تولید انرژی هسته‌ای و فناوری بسیار پاک تر از شکافت راکتورهای هسته‌ای است. یکی از امتیازاتی که مذاکره کنندگان ما می‌گویند در موقع پذیرش برجام به دست آورده‌ایم این است که در حوزه گداخت هسته ای و پروژه بزرگ «ایتِر» فعالیت و حضور داشته باشیم. این پروژه یک پروژه بین المللی است و بسیاری از کشورهای دنیا که در حوزه انرژی هسته‌ای فعالیت می‌کنند در آن حضور دارند و بر سر ساخت راکتورهای گداخت هسته‌ای برای سال های 2045، 2050 کار می‌کنند.

معاون سابق سازمان انرژی اتمی در ادامه خاطرنشان کرد: اما حذف رشته گداخت از مقطع دکتری و نپذیرفتن دانشجو در این رشته یعنی خودتحریمی که ما خودمان بر سر خودمان آورده‌ایم. از طرفی می‌گوییم دنیا پس از سال‌ها ما را برای فعالیت در حوزه گداخت هسته‌ای و پروژه ایتر پذیرفته است و از طرف دیگر در داخل کشور اقدام به حذف این رشته در دانشگاه‌ها می‌کنیم.

وی با اشاره به اینکه این اقدامات نشان می‌دهد ما با چالش‌های جدی در حوزه انرژی هسته ای مواجه هستیم، تصریح کرد: اگر ما امروز دانشجویی را در حوزه گداخت تربیت نکنیم قطعا 10، 20 سال آینده عقب ماندگی ما در این حوزه بیشتر خواهد شد و فاصله ما را از پیشرفت سایر کشورها در حوزه انرژی هسته‌ای بیشتر خواهد کرد. تعداد گرایشات رشته انرژی هسته‌ای کم شده است، تعداد پذیرش دانشجو در این رشته‌ها سیر نزولی را طی می‌کند، پژوهشکده علوم و فنون هسته‌ای سازمان از پذیرش دانشجو خودداری می‌کند و اگر این شرایط برای سال‌های آینده استمرار پیدا کند آسیب جدی را به فناوری هسته‌ای کشور وارد خواهد کرد.

آبنیکی در خصوص وضعیت شغلی و آینده دانشجویانی که در رشته‌های حذف شده انرژی هسته ای تحصیل کرده‌اند، گفت: قطعا وقتی یکسری از رشته‌ها حذف می‌شوند فعالیت در آن حوزه‌ها نیز کاهش پیدا می‌کند. معمولا عمده فعالیت‌های مرتبط با رشته‌های حذف شده نیز در سازمان انرژی هسته‌ای کشور مورد نیاز و استفاده بوده است وقتی این رشته‌ها در دانشگاه تعطیل شود قطعا تحقیقات مرتبط با آن نیز از سوی دانشجویان تعطیل خواهد شد. تبعات این اتفاقات این خواهد بود که دانشجوی جدید در این حوزه تعلیم و تربیت داده نمی‌شود و در نهایت نیروی انسانی جدیدی در این حوزه برای کشور نخواهیم داشت. با شرایط پیش آمده دانشجویانی که علاقه دارند در گرایشات حذف شده تحصیل کنند یا باید برای تحصیل به خارج از کشور عزیمت کنند یا گرایش تحصیلی خود را در داخل کشور تغییر دهند و در رشته‌هایی که باقی مانده است تحصیل کنند.

دانشجویانی که اگر بروند شاید به کشور باز نگردند/ چالش هسته‌ای بلای جان کشور

معاون سابق سازمان انرژی اتمی از جمله تبعات ترک این دانشجویان برای ادامه تحصیل در گرایشات حذف شده داخل کشور را احتمال بازنگشتن آنها به کشور عنوان کرد و گفت: ما عملا با این اقدام آینده خود را در این فناوری با چالش مواجه کرده‌ایم. من فکر می‌کنم اعتراض دانشجویان به حذف برخی گرایشات رشته انرژی هسته‌ای لااقل می تواند این را نشان دهد که یک عده نسبت به این اقدام بی تفاوت نیستند به خصوص برای دانشجویانی که در این حوزه تحصیل کرده‌اند و تصمیم دارند عمرشان را وقف آن کنند آنها باید نسبت به عمر، وقت و آینده کشورشان حساس باشند و اعلام موضع بکنند. روزی دنیا محدودیت‌هایی برای راکتورهای هسته‌ای ایجاد می کند چرا که جای آن فناوری‌های جدیدتری در آن حوزه ایجاد شده است اما آن روز ما دیگر آن نیروی انسانی که بتواند علوم و فنون جدید را وارد عرصه هسته‌ای کشور کند نخواهیم داشت.