گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو؛ همزمان با فعال شدن مباحث مربوط به لزوم آموزش جنسی کودکان در برخی رسانهها و همصدایی همزمان عدهای از مسئولان دولتی و برخی نمایندگان مجلس با آنها به بهانه جلوگیری از تجاوز جنسی به کودکان، با سید کمیل حسینی استاد دانشگاه و پژوهشگر حوزه جنسیت و جامعه در این مورد میزان موثر بودن این آموزشها و راهکار اصلی جمهوری اسلامی ایران در این زمینه به گفتگو پرداختهایم.
او کارگاهها و سخنرانیهای بسیاری در دانشگاهها و مراکز گوناگون درباره رابطه جنسیت و جامعه و اخیرا تربیت جنسی کودکان و نوجوانان برای والدین و مربیان برگزار کرده است و هم اکنون مجموعه رسانهای آرمانا را در حوزه تربیت جنسی اداره میکند. بخش اول این گفتگوی تفضیلی در اختیار مخاطبان قرار میگیرد.
تعداد زیادی کارگاه تربیت جنسی کودکان و نوجوانان برگزار کردهایم/سطح کلاسها را برای عموم در نظر گرفتهایم
مدتی است که مشغول کارگاه تربیت جنسی کودکان و نوجوانان برای والدین و مربیان هستید. کار کارگاهها چگونه است؟
الحمدالله توانستهایم تعداد زیادی کارگاه تربیت جنسی کودکان و نوجوانان برای والدین و مربیان را از تابستان امسال تا امروز برگزار کنیم تقریبا سعی کردهایم در ارائه کارگاهها همه اقشار و متقاضیان را پوشش دهیم.
هفته آینده در حوزه علمیه برای مربیان دارالقران برنامه داریم حتی صرفا به شهرها تکیه نکردهایم و برای روستاها هم کارگاه داشتهایم. هم اکنون ظرفیت برگزاری دورههای تربیت مربی در این زمینه را هم داریم.
در این کارگاهها مربیان شهرداری، مربیان و مسئولین خانههای سلامت والدین به خصوص مادران، درالقرآنها و سرای محلات و مربیان مهد کودکها شرکت داشتهاند.
درصدد آن هستیم که مردم کشور را از محتوای غربی بینیاز کنیم
هدفتان از برگزاری کارگاهها چه بوده است؟
رویکرد کلیمان این است که برای مبارزه با محتوای آموزش جنسی موجود در فضای مجازی و همچنین آموزشهای جنسی سند 2030 یونسکو آنقدر محتوا مبتنی بر فرهنگ دینی و ملی خود تولید کنیم که وقتی مادر یا پدری در زمینه تربیت فرزندش سوالی دارد به سراغ آن محتوا نرود.
کارگاهها مورد استقبال همه اقشار قرار گرفته حتی هموطنان مهاجر
استقبال از کارگاهها تا کنون به چه صورت بوده است؟
تا کنون از محتوای ارائه شده در کارگاهها به شدت استقبال شده است به گونهای که در برخی کارگاهها من حتی شاهد حضور مهاجرانی از افغانستان که در ایران زندگی میکنند نیز بودهام کسانی که فرهنگ دینی و بومیشان بسیار به ما نزدیک است.
در همه کارگاهها نظرسنجیهایی انجام میدهیم که چقدر محتوای کارگاهها نیاز مربیان و والدین را مرتفع کرده و چقدر در دانش تربیت جنسی آنها موثر بوده است. بسیاری از شرکت کنندگان دارای مدرک دکتری یا کارشناسی ارشد، برخی مادر خانهدار یا پدری معلم هستند فردی مربی باشگاه ورزشی است و دیگری یک مغازهدار. اما سعی کردهایم در کارگا هها محتوا به نحوی باشد که نیاز همه را پاسخ داده شود.
سعی کرده ایم محتوای ایرانی اسلامی ارائه بدهیم
منبع محتوای کارگاه ها چیست؟ هنوز که رشته جامع جنسی مبتنی بر محتویات دینی-ایرانی شکل در دانشگاههای ایران نگرفته است؟
زمان زیادی را به تهیه محتوا و دستهبندی آنها اختصاص دادهایم به گونهای که در مورد آن حاضر به گفتگو با کسانی هستیم که سوال یا ابهامی دارند سعی کردهایم فضای گفتمانی در کلاسها حفظ شود.
همچنین کلاسهای آموزشی دیگری توسط متخصصین هر حوزه زیر نظر آرمانا برگزار میشود پایه دینی خوبی دارد به گونهای که در درمان ترنس سکشوالها، خود ارضایی را به عنوان دستورالعمل درمانی تجویز نمیکنیم.
علوم غربی همه نیازهای بشر را پاسخ نمیدهد
علوم دانشگاهی موجود در این حوزه چقدر از نیازهای مربوز به حوزه تربیت جنسی و موارد مربوز به جنسیت را پوشش میدهد؟
بله درست است که در دانشگاههای ما رشته سکسولوژی تدریس میشود اما خود علم سکسولوژی اصلا اسلامی - ایرانی نیست و شاید استفاده برخی موارد آن برای دوره گذار پذیرفته باشد ولی باید کم کم به سمتی برویم که کل محتوای خود را مبتنی بر دین استخراج کنیم.ما از برخی مطالب این رشتههای دانشگاهی تا جایی که مغایرت با دین نداشته باشند استفاده میکنیم اما نگاهمان تماما به متون آنها نیست.
متون دینی از تفاسیر قرآن تا منابع حدیثی شیعه و توصیههای علما مملو از آموزشهای دقیق رفتارها و راه حلهای مسائل حوزه جنسیت و ازدواج است. همین طور در فرهنگ بومی ما موارد درست زیادی وجود دارد که فقط مکتوب و تدریس نشده است چراکه تصور میکنیم که باید حتما دستوری از غرب بیاوریم ترجمه کنیم و در اختیار مردم قرار دهیم تا حتما کار علمی کرده باشیم ولی سراغ این موارد بومی و دینی نمیرویم.
تولید علوم اسلامی مربوط به حوزه جنسیت به افرادی که بر گفتمان اسلامی و گفتمان غربی تسلط دارند نیازمند است
فکر میکنید حل کردن چنین مشکلی بر عهده چه کسانی است؟تا کی باید منتظر باشیم که غرب چیزی بنویسد و ما آن را کپی کنیم؟
حل کردن چنین ضعفی بر عهده کسانی است که بر فضای گفتمان ایرانی- اسلامی وگفتمان غرب یعنی لیبرالیسم، پلورالیسم، ایندیویژوالیسم کاملا مسلط هستند، تا بتوانند به خوبی مشکلات این علوم را بیابند و مبتنی بر نگاه قرآنی جایگزین آن را ارئه کنند، چنین افرادی چون دکتر زیبایینژاد یا فعالیتهای بسیاری داشتهاند.
افرادی که بر گفتمانهای اسلام و غرب مسلط هستند به راحتی میتوانند دریابند که مثلا در حوزه گفتمانی سند آموزش جنسی سند توسعه پایدار 2030 چه مشکلاتی دارد.
کسانی که به راحتی میتوانند گفتمان غربی که در آموزش جنسی به کودک میگوید بدن تو متعلق به خود تو است را به بوته نقد بگذارند. کسانی که این درک را دارند که ریشه چنین نگاهی در مورد کودک، نگاه اومانیستی(بشر محور) ، سکولار و غیرالهی است که به کودک اجازه میدهد بدنش را در اختیار هر کسی میخواهد، قرار بدهد.
ولی در نگاه اسلامی روح و جسم و مال وجان انسان از آن خدا است و در این حالت انسان نمیتواند هر کاری با جسم خود بکند و یا آن را در اختیار هر کسی بگذارد.
اما این نگاه گفتمانی کافی نیست، علاوه بر آن نگاه یا افرادی لازم هستند که میتوانند برای این فضای گفتمانی استراتژیها را تعریف کنند.
برای اینکه بتوان گفتمان اسلامی را به یک شاخه علمی تبدیل کرد باید افرادی را که گفتمانهای اسلام و غرب را میشناسند دست به طراحی استراتژیهای گفتمان اسلامی در مقابل استراتژی های گفتمانی غربی بزنند. به گونهای که آن استراتژیها در نهایت ما را به یک شاخه علمی برساند.
جامعهشناسان و روانشناسان غربی هم در مورد آموزش جنسی با هم اتفاق نظر ندارند
تفاوت جامعهشناسان و روانشناسان در مورد تربیت جنسی چیست؟
جامعهشناسان اساسا از جهت گفتمانها وارد بحث تربیت جنسی میشوند و تربیت جنسی که مطرح میکنند متفاوت از تربیت جنسی است که روانشناسان مطرح میکنند و گاه مطالبی که هر دو دسته در حوزه تربیت جنسی میگویند مورد درک طرف دیگر واقع نمیشود.
یک جامعهشناس بیشتر تربیت جنسی را از منظر اجتماعی تدریس میکند و سعی میکند که روشهای تامین نیاز و کاهش تحریک در فضای جامعه و خانواده را در آن بگنجاند ولی ممکن است یک روانشناس به چنین چیزی نپردازد.
در کارگاهها تمام سوالات والدین و مربیان در حوزه تربیت جنسی را پاسخ میدهیم/از نکات جانبی تربیت جنسی غافل نشوید
استقبال مردم از کارگاه های تربیت جنسی آرمانا را به چه علت میدانید؟
به غیر از اینکه سعی کردهایم تمام سوالات والدین و مربیان در این زمینه را پوشش بدهیم. نکته دیگر این است که برخی از کارشناسان از محتوای تربیت جنسی گروه آرمانا خوششان آمده است این است که ما صرفا در مسئله تربیت جنسی به ذکر چند دستور مستقیم نمیپردازیم بلکه بسیاری از مواردی که منجر به اختلال در تربیت جنسی کودکان میشود را هم ذکر میکنیم.
مثلا در تربیت جنسی به خانوادهها آموزش میدهیم که از نگهداری حیوانات خانگی چون سگ و گربه پرهیز کنند و حیواناتی چون جوجه را برای کودکان تهیه نمایند.
برخی بیماریهایی که از طریق حیواناتی چون سگ و گربه به کودک منتقل میشود همچون بیماریهای انگلی که منجر به دست ورزی کودک به اندامهای تحتانی خودش میگردد که او را متوجه خصوصیاتی از جسم خودش میکند که تا پیش از آن متوجه آن نبوده است. یا اینکه عدم مراقبت در نحوه بازی بچهها و انتخاب نوع بازیها چه مسائلی میتواند به دنبال داشته باشد؟
شاید چنین مواردی بسیار پیش پا افتاده به نظر برسد اما ما ابایی نداریم که تمام مسائل ریز و درشت را مطرح کنیم.
طبیعتگردی آگاهانه به کودک از انحرافات جنسی در او جلوگیری میکند
چه مواردی در تربیت جنسی میتواند از انحراف جنسی افراد جلوگیری کند؟
یکی از نکاتی که در کلاسها بسیار برای مخاطبین جالب به نظر آمده این است که اگر ما به کودکمان آموزش دهیم که طبیعتگرد باشند و نحوه تعامل صحیح با گیاهان و جانوران را بدانند تا حد زیادی مشکل انحراف جنسی در آنها حل خواهد شد.
چرا که وقتی بچه در تعامل با طبیعت قرار میگیرد فهمش از خداوند هم کامل میشود و با نشانههای خداوند بیشتر برخورد می کند و در زندگی نظم بیشتری هم خواهد داشت. نحوه زایش و مرگ در طبیعت و گیاهان جنبه های انگیزشی بسیاری در کودکان ایجاد میکند.
اما متاسفانه با نوع زندگیهای آپارتمانی و فضاهای محدود این نوع از تربیت تقریبا از زندگیها حذف شده است اما اگر بتوانیم این ارتباط با طبیعت را ایجاد کنیم امید به سلامت روح و جسم کودک هم بیشتر میشود.
آیتالله بهجت: نگهداری جوجه را به کودک بسپارید
این مبحث طبیعت گردی را در کلام بزرگان دین هم مشاهده کردهاید؟
معمولا حیوانات خانگی عمر کوتاهتری از انسان دارند و لذا وقتی کودک در ارتباط با آن قرار میگیرد به حیوان دل میبندد و وقتی حیوان از بین میرود فرزند ما با مسئله مرگ روبرو میشود و آن را تجربه میکند و این جنبه از نگهداری حیوانات میتواند در جهت مرگ آگاهی کودک به کار گرفته شود.
البته همان طور که گفتم هر نوع حیوان خانگی اجازه ورود به محیط زندگی ما را ندارند و از طرفی باید جای مناسب نگهداری آن در خانه در نظر گرفته شود به گونهای که مثلا حیوان خانگی در رختخواب، مبل و آشپزخانه رفت و آمد نداشته باشد.
مثلا آیت الله بهجت دستورالعملی در این زمینه دارند که غذا دادن به جوجه را به کودک بسپارید و خیلی هم مراقب باشید که به درستی از جوجه نگهداری کند.
آموزش صبر و خویشتنداری و تلاش برای لذت سالم به کودک در تربیت صحیح جنسی او موثر است
آموزش چه مواردی میتواند در خویشتنداری کودک در مسئله تربیت جنسی موثر باشد؟
مولفههایی مثل مسئولیتپذیری و طلب لذت سالم نیز بر تربیت جنسی تاثیر دارند باید به بچه بیاموزیم که دنبال لذت سالم باشد و یا اینکه به کودک بیاموزیم که صبور باشد و تکنیکهای آن را به والدین و مربیان آموزش میدهیم.
مثلا اینکه کودک وقتی چیزی را مطالبه کرد بلافاصله آن را برایش تهیه نکنیم و یا اینکه برایش مراحلی طراحی کنیم که در صورت انجام آنها خواستهاش را برآورده کنیم که این در تقویت صبر و خویشتنداری کودک موثر است.
گسترش کارگاههای تربیت جنسی در دیگر کشورهای مسلمان از برنامههای آتی آرمانا است
آرمانا افق برگزاری کارگاههای جنسی را تا کجا در نظر گرفته است؟
افق دیگری که در نظر داریم گسترش کارگاههای تربیت جنسی در کشورهایی است که شرایط مشابهی از نظر فرهنگی و اعتقادی با ایران دارند و در برخورد با افراد مختلف متوجه شدیم که به چنین محتوایی نیاز است. سعی کردهایم برخی از کارگاهها را هم به زبان انگلیسی برگزار کنیم.
آرمانا کتاب، سایت و کانال مخصوص تربیت جنسی کودکان را در اختیار مخاطبان قرار داده است
دسترسی مردم به محتوای تربیت جنسی آرمانا از چه طرقی امکانپذیر است؟
یک کار دیگری که مجموعه آرمانا در حال تکمیل آن است کتاب آموزشی تربیت جنسی برای کودکان است هم اکنون سایت آرمانا به آدرسarmana.org قابل دسترسی برای مخاطبان است یک کانال تلگرامی هم به اسم آرمانا داریم که موارد مربوط به تربیت جنسی را در آن بارگذاری میکنیم.
از شبکه فعالان حوزه تربیت جنسی کمک میگیریم و استفاده میکنیم
گستره متخصصانی که در مجموعه خود از آنها استفاده میکنید چقدر است؟
سعی کردیم شبکهای از فعالان حوزه تربیت جنسی را دور هم جمع کنیم شبکهای از استادان و متخصصین این حوزه از استادان دانشگاه تا مستندسازان و فعالان فرهنگی و علاقهمندان و روزنامهنگاران و امیدواریم که این مجموعه بتواند حرکت موثری در جهت اصلاح محتوای مربوط به مسائل جنسی انجام دهد.